تحقیق بررسی امکانات و مشکلات تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی مناطق روستایی مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۱۴۵  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دانلود تحقیق بررسی امکانات و مشکلات تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی مناطق روستایی نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

 فهرست

فصل اول : کلیات تحقیق
۱-۱ مقدمه    ۱
۲-۱ بیان مسأله    ۲
۳-۱ ضرورت و اهمیت تحقیق   ۴
۴-۱ سوال‌های تحقیق    ۷
۵-۱ هدف تحقیق    ۱۰
۶-۱ تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی طرح    ۱۱
فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه تحقیق    ۱۳
مقدمه   ۱۴
۱-۲ اهداف آموزش و پرورش دوره ابتدایی    ۱۵
۱-۱-۲ اهداف اعتقادی   ۱۵
۲-۱-۲ اهداف اخلاقی    ۱۶
۳-۱-۲ اهداف علمی و آموزشی    ۱۶
۴-۱-۲ اهداف فرهنگی، هنری    ۱۶
۵-۱-۲ اهداف اجتماعی    ۱۶
۶-۱-۲ اهداف زیستی    ۱۷
۷-۱-۲ اهداف سیاسی    ۱۷
۸-۱-۲ اهداف اقتصادی    ۱۷
۲-۲ ویژگی‌های کودکان در دوره ابتدایی    ۱۷
۳-۲ مواد و برنامه‌های درسی دوره ابتدایی    ۲۰
۴-۲ درون داده‌های نظام آموزش ابتدایی    ۲۲
۱-۴-۲ منابع انسانی    ۲۲
۲-۴-۲ منابع مادی نظام آموزش ابتدایی    ۲۳
۱-۲-۴-۲ منابع کالبدی    ۲۳
۲-۲-۴-۲ منابع تجهیزاتی    ۲۵
۳-۴-۲ منابع مالی    ۲۵
۵-۲ تاثیر امکانات و تجهیزات مدرسه بر دانش آموزان    ۲۶
۶-۲ تاثیر امکانات و تجهیزات مدرسه بر معلم    ۲۸
۷-۲ تاثیر محیط بر فعالیت‌های نظام آموزشی   ۲۹
۸-۲ کلاس‌های درس چند پایه   ۳۰
۹-۲ مشکلات تحصیلی دانش آموزان در مدارس   ۳۲
۱-۹-۲ افت تحصیلی و عوامل موثر بر آن    ۳۲
۲-۹-۲ ترک تحصیل    ۳۴
۳-۹-۲ نارسایی‌های یادگیری ویژه   ۳۵
۱۰-۲ مشکلات رفتاری دانش آموزان در مدارس   ۳۷
۱-۱۰-۲ ترس از مدرسه    ۳۷
۲-۱۰-۲ فرار از مدرسه    ۳۷
۳-۱۰-۲ اختلال لجبازی و نافرمانی    ۳۸
۴-۱۰-۲ رفتارهای نامناسب یا ناپخته    ۳۹
۵-۱۰-۲ بیش فعلی همراه با کمبود توجه    ۳۹
۶-۱۰-۲ اضطراب    ۴۰
۷-۱۰-۲ بی نظمی در سلوک    ۴۱
۱۱-۲ مدارس و دانش آموزان موفق    ۴۱
۱۲-۲ فضاهای آموزشی مدارس    ۴۲
۱-۱۲-۲ کلاس درس نظری    ۴۲
۲-۱۲-۲ کلاس درس تجربی   ۴۳
۱۳-۲ فضاهای پرورشی    ۴۵
۱-۱۳-۲ کتابخانه    ۴۶
۲-۱۳-۲سالن چند منظوره    ۴۶
۳-۱۳-۲ نمازخانه    ۴۷
۴-۱۳-۲ اتاق فعالیت‌های پرورشی    ۴۷
۵-۱۳-۲ اتاق بهداشت رکت‌های اولیه   ۴۷
۱۴-۲ فضای اداری    ۴۷
۱۵-۲ فضاهای پشتیبانی یا خدماتی    ۴۹
۱-۱۵-۲ سرویس‌های بهداشتی    ۴۹
۲-۱۵-۲ آبخوری دانش آموزان    ۴۹
۳-۱۵-۲ انبار نظافت و شستشو   ۴۹
۴-۱۵-۲ انبار تجهیزات و وسایل   ۴۹
۱۶-۲ فضاهای گردش    ۵۲
۱-۱۶-۲ راهروها   ۵۲
۲-۱۶-۲ پله‌ها   ۵۲
۱۷-۲ فضاهای باز یا محوطه    ۵۳
۱-۱۷-۲ فضای صف جمع و تفریح   ۵۳
۲-۱۷-۲ فضای سبز، باغچه و درختکاری   ۵۳
۳-۱۷-۲ پارکینگ وسایل نقلیه   ۵۴
۱۸-۲ مکان یابی واحدهای آموزش   ۵۷
۱-۱۸-۲ کاربری‌های سازگار   ۵۷
۲-۱۸-۲ کاربری‌‌های ناسازگار    ۵۷
۳-۱۸-۲ جهت یابی    ۵۷
۴-۱۸-۲ شعاع دسترسی    ۵۸
۱۹-۲ انجمن اولیا و مربیان    ۵۸
۲۰-۲ پیشینه تحقیق   ۶۱
فصل سوم : روش تحقیق   ۶۶
مقدمه    ۶۷
۱-۳ روش تحقیق   ۶۷
۲-۳ جامعه آماری   ۶۷
۳-۳ نمونه و روش نمونه گیری   ۶۷
۴-۳ روش و ابزار جمع آوری اطلاعات    ۶۸
۵-۳ روش تجزیه و تحلیل داده‌ها   ۶۹
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل اطلاعات   ۷۰
تجزیه و تحلیل سوال ۱   ۷۱
تجزیه و تحلیل سوال۲   ۷۵
تجزیه و تحلیل سوال۳   ۷۶
تجزیه و تحلیل سوال ۴   ۷۷
تجزیه و تحلیل سوال ۵   ۸۲
تجزیه و تحلیل سوال ۶   ۸۵
بررسی و مقایسه کل سرانه‌ها و مقایسه با استانداردها   ۸۸
تجزیه و تحلیل سوال ۷   ۸۹
تجزیه و تحلیل سوال۸   ۹۱
تجزیه و تحلیل سوال۹   ۹۱
تجزیه و تحلیل سوال۱۰   ۹۲
تجزیه و تحلیل سوال۱۱   ۹۳
تجزیه و تحلیل سوال ۱۲   ۹۵
تجزیه و تحلیل سوال ۱۳   ۹۶
تجزیه و تحلیل سوال ۱۴   ۹۶
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری    ۹۸
۱-۵ مقدمه    ۹۹
۲-۵ بحث و نتیجه گیری    ۱۰۰
۳-۵ یافته‌های جانبی تحقیق   ۱۰۰
۴-۵ محدودیت‌های پژوهش   ۱۰۸
۵-۵ پیشنهادها   ۱۰۹
الف. پیشنهاد کاربردی   ۱۰۹
ب. پیشنهاد پژوهش   ۱۱۱
منابع   ۱۱۳
ضمائم   ۱۲۱

منابع فارسی

 آذرخش، فایز. (۱۳۸۴). بررسی و مقایسه رابطه دروندادهای نظام آموزش ابتدایی با موفقیت تحصیلی دانش آموزان پایه پنجم دبستان های شهرستان های کهکیلویه و بویر احمد. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

 آقازاده، احمد. (۱۳۸۳). مسایل آموزش و پرورش ایران. تهران: انتشارات سمت.

 آقازاده، محرم؛ فضلی، رخساره. (۱۳۸۴). راهنمای آموزش در کلاس های درس چند   پایه. تهران: آییژ.

 آهنچیان، محمدرضا. (۱۳۷۳). خلاصه مقالات نقش آموزش ابتدایی و جایگاه مطلوب آن در جامعه. اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان،صص(۱۶-۱۴).

       احمدیان، احمد. (۱۳۷۴). مجموعه مقالات همایش نقش و آموزش ابتدایی. وزارت

         آموزش و پرورش.

  افروز، غلامعلی. (۱۳۷۲). نقش الگوها در رشد شخصیت و پیشگیری از تعارضات روانی کودکان دبستانی. تهران: رشد.

  امین فر، مرتضی. (۱۳۶۷). علل و عوامل افت تحصیلی و چگونگی کاهش آن. فصلنامه تعلیم و تربیت (۳۶-۹).

 بابایی، علی اکبر و همکاران. (۱۳۸۲). تواناسازی کارکنان، سرمایه گذاری بی جایگزین. نشریه تدبیر، سال سیزدهم، شماره ۱۲۹، ص ۸۶٫

 بارکلی. (۱۹۸۲). اختلال نارسایی توجه، فزون جنبشی، ویژگی ها، ارزیابی و درمان. (ترجمه حمید علیزاده، ۱۳۸۳). تهران: انتشارات رشد.

 بازرگان، عباس. (۱۳۷۳). آموزش با کیفیت جامع، رهیافتی برای ایجاد تحول در نظام های پیش دانش گاهی و دانشگاهی. پژوهش در مسایل تعلیم و تربیت، شماره ۳، صص(۵۹-۵۵).

 بازرگان، عباس. (۱۳۷۵). مقدمه ای بر ارزیابی اموزشی و الگوهای آن. همدان: دانشگاه بوعلی سینا.

 بازرگان، عباس. (۱۳۸۰). ارزشیابی آموزشی. تهران: سمت.

 برچ ایان و لالی مایک. (۱۹۹۹). تدریس چند پایه در مدارس ابتدایی، (ترجمه -پریوش جعفری،۱۳۷۹). وزارت اموزش و پرورش، دفتر همکاری های بین المللی.

 برمر، سعدالله. (۱۳۷۳). بررسی و مقایسه مدارس اسلام شهر با استانداردهای آموزش و پرورش و مقایسه با مدارس منطقه ۶ تهران از نظر منابع مالی، مواد و تجهیزات. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

 بزرگ سهرابی، فاطمه. (۱۳۸۵). مقایسه کتابخانه های سنتی و کتابخانه های اینترنتی. ماهنامه رشد مدیریت مدرسه، دوره پنجم، شماره ۶٫ اسفند۱۳۸۵٫ انتشارات کمک آموزشی.

 بنیانیان، محمدرضا. (۱۳۷۴). فضای آموزشی. فصلنامه تعلیم و تربیت.

 بولا. ه. س. (۱۹۷۹). ارزیابی آموزشی و کاربرد آن در سواد آموزی تابعی (ترجمه عباس بازرگان،۱۳۶۲). تهران: مرکز نشردانشگاهی.

 بیابانگرد، اسماعیل. (۱۳۸۰). روش های پیشگیری از افت تحصیلی. تهران: انتشارات سازمان انجمن اولیا و مربیان.

 پورحقگو، محمد. (۱۳۸۶). بررسی عوامل موثر در ایجاد رفتار امتناع از مدرسه دانش آموزان دوره راهنمایی استان گیلان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

 تقی پور ظهیر، علی. (۱۳۸۴). مقدمه ای بر برنامه ریزی آموزشی و درسی. تهران: آگاه. چاپ بیست و چهارم.

 جلالی، محمدرضا. (۱۳۸۶). فصلنامه تعلیم و تربیت، پژوهشکده تعلیم و تربیت ویژه نامه نابرابری های اجتماعی در آموزش و پرورش. سال ۲۳٫ شماره سوم. پاییز ۱۳۸۶٫

 چاکر، دونالد؛ هاینز، ریچارد. (۱۹۹۳). مدارس برتر جهان، استانداردهای جدید آموزش و پرورش. (ترجمه مرجان مرندی،۱۳۷۶). تهران: دفتر همکاری های علمی و بین المللی وزارت آموزش و پرورش.

 حاتمی، حسین و همکاران . (۱۳۸۳). کتاب جامع بهداشت عمومی، جلد سوم. تهران: ارجمند.

 حلم سرشت، پریوش؛ دل پیشه، اسماعیل. (۱۳۸۳). درسنامه جامع علوم بهداشت، جلد چهارم. تهران: انتشارات چهر.

 خاکزادان، زهرا. (۱۳۸۵). بررسی رابطه بین منبع کنترل و فرسودگی شغلی معلمان ابتدایی مدارس دولتی شهر نیشابور. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

 خوش لهجه، انیس. (۱۳۸۶). مشکلات تدریس در مدارس چند پایه، ماهنامکه رشد معلم، دوره ۲۶٫ شماره پی درپی ۲۲۲-۲۲۱٫

 دانه کار، ماهرخ. (۱۳۷۲). زمینه اجتماعی بزهکاری، مجله پیوند. تهران: انجمن اولیا و مربیان.

 دلاور، علی.(۱۳۸۰). روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی. تهران: نشر ویرایش.

 دوست محمدی، غلامرضا. (۱۳۷۱). کار در دبستان. تهران: انتشارات صفی علیشاه.

 ریچارد پی. هالجین وسوزان کراس ویتبورن. (۲۰۰۳). آسیب شناسی روانی. (ترجمه یحیی سید محمدی،۱۳۸۵). تهران: نشر روان. جلد دوم.

 زمانی، بی بی عشرت. (۱۳۷۷). کتابخانه آموزشگاهی. مجله تکنولوژی آموزشی. شماره ۲، تهران: انتشارات کمک آموزشی.

 سابقی، فرامرز. (۱۳۸۴). بررسی وضعیت موجود فضاهای آموزشی شهر کهنوج و مطابقت آنها با استانداردهای مطلوب آموزشی. پایان نامکه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

 سازمان آموزش و پرورش استان اصفهان. (۱۳۸۶). راهبردهای آموزشی. اصفهان: انتشارات سازمان آموزش و پرورش استان اصفهان.

 سازمان مرکزی انجمن اولیا و مربیان. (۱۳۸۶). راهنمای فعالیت های انجمن اولیا و مربیان. تهران انجمن اولیا و مربیان.

 سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور. (۱۳۸۲). ضوابط و طراحی ساختمان های آموزشی. نشریه شماره۲۳۲٫

 سالمی، نجمه. (۱۳۸۳). بررسی جایگاه کتابدار و کتابخانه در آموزش و پرورش ایران. فصلنامه تعلیم و تربیت، شماره۹۰٫

 سرتیپی، سیاوش. (۱۳۸۰). روابط معلم .و دانش آموز. تهران: نشر فاخته.

 سرکار آرانی، محمد رضا. (۱۳۸۲). اصلاحات آموزشی و مدرن سازی. تهران: -روزنگار.

 سیف، سوسن و همکاران. (۱۳۸۵). روان شناسی رشد. تهران: سمت.

 سیف، علی اکبر. (۱۳۸۳). روان شناسی پرورشی، روان شناسی یادگیری و آموزش. تهران: آگاه.

 سیف نراقی، مریم؛ نادری، عزت الله. (۱۳۸۰). روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی، تهران: ارسباران.

 سیف نراقی، مریم؛ نادری، عزت الله. (۱۳۸۴). نارسایی های ویژه در یادگیری و چگونگی تشخیص و روش بازپروری. تهران: مکیال.

 شعاری نژاد، علی اکبر. (۱۳۸۶). روان شناسی رشد. تهران: انتشارات اطلاعات، چاپ هجدهم.

 شعبانی، حسن. (۱۳۸۵). مهارت های آموزشی و پرورشی (روش ها و فنون تدریس)، جلد دوم. تهران: سمت.

 شکوهی، غلامحسین. (۱۳۷۰). رابطه آموزش و اشتغال در بخش غیر متشکل اقتصادی. فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه تهران.

 شکوهی، غلامحسین. (۱۳۷۴). تعلیم و تربیت و مراحل آن. مشهد: آستان قدس رضوی.

 شهرکی، پوران دخت. (۱۳۷۶). طراحی مجموعه آموزشی دخترانه. پایان نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.

 صافی، احمد. (۱۳۷۳). دوره ابتدایی. اهمیت و نقش مدیریت در این دوره، فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش. سال دوم، شماره۴٫ صص(۳۲-۲۸).

 صافی، احمد. (۱۳۸۰). آموزش و پرورش ابتدایی، راهنمایی و متوسطه. تهران: سمت.

 عبداللهی، بیژن. (۱۳۸۳). طراحی سامانه ی نشانگرهای ارزیابی کیفیت مدارس ابتدایی و راهنمایی، فصلنامه تعلیم و تربیت، شماره۹۰،صص(۱۵۰-۱۲۷).

 عبدالعلی زاده، علی. (۱۳۸۶). ماهنامه رشد معلم، شماره هفتم، دی ماه۱۳۸۶٫ شماره پی درپی ۲۱۶٫ تهران: انتشارات کمک آموزشی.

 عماد زاده، مصطفی. (۱۳۸۵). اقتصاد آموزش و پرورش. اصفهان: انتشارات جهاد دانشگاهی واحد اصفهان.

 غفاری، علی. (۱۳۷۷). اصول و مبانی فضاهای آموزشی. تهران: سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور.

 فرقانی رئیسی، شهلا. (۱۳۸۳). مشکلات رفتاری در کودکان و نوجوانان. تهران: وزارت آموزش و پرورش.

 فریار، اکبر؛ رخشان، فریدون. (۱۳۷۹). ناتوانی های یادگیری. تهران: مبنا.

 فشارکی، پریدخت. (۱۳۷۳). جغرافیای روستایی. تهران: دانشگاه پیام نور.

 فقیهی، عباس. (۱۳۷۳). بررسی رابطه برخی از درون دادهای نظام آموزش ابتدایی با موفقیت تحصیلی دانش آموزان پایه پنجم دبستان های شهرستان اراک. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

 قاضی زاده، بهرام. (۱۳۷۷). اصول طراحی فضاهای آموزشی. تهران: سازمان نوسازی و تجهیز مدارس کشور.

 کاکو جویباری، علیرضا و دیگران.( ۱۳۸۲). سند و منشور اصلاح نظام آموزش و پرورش ایران. تهران: وزارت آموزش و پرورش، پژوهشکده تعلیم و تربیت.

 کریمی، یوسف. (۱۳۷۳). روان شناسی اجتماعی آموزش و پرورش، چاپ اول. تهران: موسسه نشر و ویرایش. با همکاری انتشارات فهیم.

 کومبز. (۱۹۸۵). بحران جهانی آموزش و پرورش و چشم انداز آن از دهه هشتاد. (ترجمه فریده آل آقا،۱۳۷۳). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

 کومینگز، ویلیام. ک. دال، فرانک پی. بهسازی کیفیت آموزش ابتدایی در کشورهای در حال گذر. (ترجمه مرتضی مشتاقی،۱۳۷۶). تهران: عمیق.

 گروه مشاوران یونسکو(بی تا). فرایند برنامه ریزی آموزشی. (ترجمه فریده مشایخ،۱۳۷۳). انتشارات مدرسه.

 گله داری، صدیقه. (۱۳۷۵). بررسی علل چند شغله بودن معلمان مقطع متوسطه شهر کرمان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطباعی تهران.

 لاکهید، مارلن ای؛ ورسپور، آدریان. (۱۹۸۹). توسعه کمی و بهبود کیفی آموزش ابتدایی در کشورهای در حال توسعه، بازنگری گزینه های گوناگون سیاستگذاری (ترجمه سید جعفر سجادیه و علیزاده لاهیجی،۱۳۷۱). تهران: انتشارات مدرسه.

 لورای، برک. (۲۰۰۱). روان شناسی رشد، جلد دوم. (ترجمه یحیی سید محمدی،۱۳۸۲). تهران: انتشارات ارسباران.

 لوئیس، خوزه؛ گوریدو، گارسیا. (۱۹۸۶). آموزش ابتدایی در استانه قرن بیست و یکم (ترجمه علی مهدی پور،۱۳۷۴). تهران: امیر کبیر.

 مفیدی، فرخنده. (۱۳۸۰). مدیریت مراکز پیش دبستانی. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.

 مک شین، داکرل. (۲۰۰۰). تشخیص و درمان اشکالات یادگیری کودکان. (ترجمه پرویز شریفی درآمدی و دیگران،۱۳۸۰). انتشارات خوشنواز.

 منصور، محمود. (۱۳۸۱). روان شناسی ژنتیک. تهران: سمت.

 میر شکار، حبیب الله. (۱۳۸۶). بررسی و مقایسه درون دادهای آموزش ابتدایی شهرستان زاهدان با استانداردهای مطلوب آموزشی و رابطه آن با ارتقاء کیفیت بروندادها. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

 میر کمالی، سید محمود. (۱۳۷۶). مدیریت در دبستان. فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش، دوره چهارم، صص(۱۱-۴).

 میلانی فر، بهروز. (۱۳۷۹). روان شناسی کودکان و نوجوانان استثنایی. تهران: قومس.

 ناصری، ابوذر. (۱۳۸۶). بررسی اثر بخشی آموزش مهارت های زندگی بر کاهش نشانه های اختلال نا فرمانی مقابله ای. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

 نجفی، محمد علی. (۱۳۷۱). نگاهی به مسایل آموزش و پرورش شهر تهران: انتشارات تربیت.

 نجفی، محمد علی. (۱۳۷۲). آیین نامه انجمن اولیا و مربیان واحد های آموزشی. وزارت آموزش و پرورش.

 نریمانی، احمد. (۱۳۷۱). عوامل موثر بر افت تحصیلی. مجله پیوند، شماره ۱۶۰، انتشارات کمک آموزشی.

 نوید ادهم، مهدی. (۱۳۸۲). پیام مدرسه. تهران: انتشارات مدرسه.

 واحد تحقیقات انجمن اولیا و مربیان. (۱۳۶۶). آشنایی با انجمن اولیا و مربیان. تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان.

 واحد تحقیقات انجمن اولیا و مربیان. (۱۳۸۰). جذب مشارکت های اولیا. ماهانه آموزشی – تربیتی پیوند.تهران:  انتشارات انجمن اولیا و مربیان.

 وزارت آموزش و پرورش. (۱۳۸۵). آمار آموزش و پرورش، دفتر آمار و برنامه ریزی و بودجه سال تحصیلی ۱۳۸۶-۱۳۸۵٫

 ویلیام گلاسر. (۲۰۰۳). مدارس بدون شکست.  (ترجمه ساده حمزه و مژده حمزه تبریزی،۱۳۸۲). تهران: انتشارات رشد.

 هارولد، کاپلان؛ بنیامین سادوک. (۱۹۹۵). اختلالات روانی و رفتاری دوران کودکی و نوجوانی. (ترجمه مهدی صابری و همکاران،۱۳۷۷). تهران: انتشارات قلمستان هنر.

 هارولد، کاپلان؛ بنیامین سادوک. خلاصه روان پزشکی علوم رفتاری – روان پزشکی بالینی. (ترجمه نصرت الله پور افکاری،۱۳۸۵).

 هاشمیان، کیانوش. (۱۳۸۶). روان شناسی نابهنجاری و زندگی نوین. تهران: دانشگاه الزهرا.

 هلک، ژان. (۱۹۹۰). آموزش و پرورش، سرمایه گذاری برای آینده. (ترجمه عبدالحسین نفیسی، ۱۳۷۱). انتشارات مدرسه.

 یزدان پناه، قربانعلی. (۱۳۷۳). بررسی وضعیت موجود فضاهای آموزشی مدارس ابتدایی شهرستان های استان مازندران در مقایسه با استانداردهای مطلوب آموزشی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

۱-۱ مقدمه 

امروزه ضرورت آشنایی عوامل اداری و آموزشی مدارس، با مشکلات و تنگناهای تحصیلی بیش از پیش مشهود است. معلمان برای اینکه بتوانند با موفقیت به امر آموزش و پرورش بپردازند؛ نیاز به شناخت دانش آموزان و آگاهی نسبت به نقاط ضعف و قوت یاد گیرندگان و عناصر مرتبط با آموزش دارند. به نظر می رسد دوران و روزگار کسانی که بخواهند بدون توجه به نیازهای دانش آموزان و ابعاد رشدی آنان و تعامل عوامل گوناگون صرفاً با تکیه بردانش خود به آموزش و پرورش بپردازند؛ پایان یا فته است. تعلیم و تربیت انسان از بدو پیدایش بشر مورد توجه بوده؛ اما اهمیت آن در قرون اخیر بطور فزاینده ای آشکار شده است. در حال حاضر آموزش و پرورش، کلید توسعه جوامع محسوب می گردد؛ و موفقیت و سعادت ملتها به کیفیت تعلیم و تربیت بستگی دارد، بدون تردید آینده هر کشوری را می توان از سیمای کنونی آموزش و پرورش آن دریافت کرد (نجفی، ۱۳۷۱).

 از آن گذشته طی سالهای اخیر، که پیشرفتهای تکنولوژی و روشهای نوین تولید نظامهای اقتصادی جهان را دگرگون ساخته؛ و روابط بین آنها را تغییر داده است؛ آموزش در فرآیند توسعه نقش مهمتری یافته است (لاکهید و ورسپور^[۱] ، ۱۹۸۹؛ ترجمه سجادیه و همکاران،۱۳۷۱).

نظام آموزش ابتدایی^[۲]، اولین دوره از آموزش و پرورش عمومی است که کودکان با ورود به این دوره وارد دنیای جدید تعلیم و تربیت می شوند و نخستین بار محیط خارج از خانه را تجربه کرده با واقعیات اجتماعی رو به رو می شوند، کودک مفهوم نقش اجتماعی، مسولیت، کار و روابط اجتماعی را از این راه درک می کند؛ و با همین تجربیات و ادراک ها شخصیت خود را شکل می دهد (میر کمالی،۱۳۷۶).

      نگاه کلی به وضعیت آموزش وپرورش به ویژه آموزش ابتدایی، در جهان در دهه پایان قرن بیستم نشان می دهد؛ از یک سوء به رغم اعلامیه حقوق بشر، که حق آموزش را یکی از حقوق مسلم انسان اعلام نموده است. حدود یک پنجم ازجمعیت کره زمین هنوز از کسب مهارتهای پایه سواد بی بهره اند  و حدود یک پنجم ازکودکان واجب التعلیم در بسیاری از کشورهای در حال توسعه به مدرسه راه نمی یابند و سالانه به انبوه بی سوادان می پیوندند و از سوی دیگر در این کشورها حدود یک چهارم از کودکان واجب التعلیم در مدارس ابتدایی، قبل از پایان دوره به علت افت تحصیلی و بدون کسب  مهارت لازم برای اشتغال، وارد بازار کار می شوند و به تدریج برجمعیت بی سوادان و بیکاران می افزایند (مشایخ،۱۳۷۳).

همچنین مطالعات اخیر یونسکو درباره ضایعات دوره ی ابتدایی در آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین نشان می دهد که در ا کثریت کشورهای مورد مطالعه ۱۰ تا ۳۰ در صد از دانش آموزان این دوره ها را، مردودین تشکیل می دهند و نتیجه تکان دهنده دیگر این مطالعه، نرخ بالای رهاکنندگان مدرسه در دوره ابتدایی است ( کومبز^۱. ۱۹۸۵؛ ترجمه آل آقا، ۱۳۷۳).

 آموزش و پرورش یک حق عمومی است و عملیات مربوط به این حوزه مهم در زمره مسؤلیت های جامعه و در قلمرو سیاستهای عمومی و دولتی قرار می گیرد و می تواند به عنوان عاملی برای عدالت مورد توجه قرار گیرد، زیرا هیچ جامعه ای بدون آموزش و پرورش استوار، نمی تواندسودای برابری و عدالت را در سر بپروراند (آقا زاده،۱۳۸۴). بنابراین شرایط اقلیمی، جمعیت کم و بسیار پراکنده، مشکلات اقتصادی، نیاز به نیروی کار کودکان به عنوان منبع کسب در آمد نمی تواند مانع ارائه خدمات مناسب آموزشی باشد. از آنجائیکه یادگیری فقط در کلاس درس اتفاق نمی افتد، بلکه در و دیوار مدرسه نیز همانند معلم و کتاب برای دانش آموزان حامل پیام هستند و کتابهای پاره و کثیف، تخته فرسوده و نامناسب، بی رغبتی و بی نظمی را تداعی می کند و دستشویی های تمیز، میز و نیمکت منظم و آراسته، بهداشتی زندگی-کردن را آموزش می دهند. بنابراین محیط و فضای فیزیکی مدرسه و خانه در کنار سایر عوامل آموزشی و تربیتی حامل پیام برای دانش آموزان می باشند و بر میزان یادگیری و رشد شخصیت فردی و اجتماعی و نیز تأمین بهداشت روانی آنان تا ثیر می گذارد (نوید ادهم،۱۳۸۲).

آموزش و پرورش، مسئول شکوفایی استعدادهای افراد می باشد؛ جامعه شناسان آن را وسیله ی اداره و کنترل جامعه تعریف نموده اند و آن را مترادف جامعه پذیری^۱ دانسته اند. به همین دلیل از اهمیت خاصی برخوردار می باشد (صافی،۱۳۷۳). برای توسعه نظامهای آموزشی و برای رسیدن به آینده بهتر، ساز و کار یک نظام ارزیابی می تواند نقش یک آینه را برای نظام آموزشی بازی کند؛ تا تصمیم گیران و برنامه‌ریزان بتوانند تصویری از چگونگی وضع فعالیت ها به دست آورند و با استفاده از آن تصمیم های  لازم را جهت بهبود و پیشرفت  فعالیت ها برای رسیدن به بازده مورد نظر اتخاذ کنند (بازرگان، ۱۳۷۵). از آنجائیکه متولیان آموزش و پرورش، مسئول ساخت شخصیت، منش و سلوک انسانی اند و رسالت عظیمی برعهده آنان قرار گرفته است؛ از این نظر این نهاد جایگاه ویژه ای در بین سازمان های دیگر دارد و سلامتی و تعادل انسانها تا حدود زیادی بستگی به کیفیت آموزش دارد.

۲-۱ بیان مسأله

امروزه آموزش و پرورش، تنها وسیله دسترسی به توسعه و پیشرفت است و توجه به کمیت  و کیفیت آموزش و پرورش یکی از عواملی است که در تداوم و تسریع توسعه جامعه در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی سیاسی دخیل می باشد. در این میان آموزش ابتدایی، به عنوان یکی از زیر نظام های آموزش و پرورش و اولین دوره آموزش رسمی و عمومی از اهمیت بیشتری برخوردار است. این دوره را دوره تأدیب، خلاقیت و بروز استعدادهای  عمومی گفته اند (شکوهی، ۱۳۷۴).

به نظر متخصصان تعلیم و تربیت، مهم ترین و اساسی ترین مقطع نظام آموزشی، مقطع ابتدایی است که در ایجاد تحولات اساسی در جوامع و پیشرفت آنها نقش مهمی را ایفا می کند. اما آموزش ابتدایی زمانی در پیشرفت ملت ها مؤثر واقع می شود که کیفیت مناسبی به آن حاکم باشد. بی تردید کیفیت در نظام آموزش ابتدایی پیش نیاز تو سعه منابع انسانی برای جوابگویی به تقاضا های تغییرات تکنولوژی در قرن بیست و یک خواهد بود؛ زیرا که یک نظام آموزش ابتدایی ضعیف، کل نظام توسعه سرمایه انسانی را به مخاطره می اندازد، این نظام از یک سو دانش آموزانی تر بیت خواهد کرد که آمادگی لازم برای ورود به دوره ی متوسطه و آموزش عالی را ندارند و از سوی دیگر بزرگسالانی بیسواد تحویل جامعه می دهد، مهمتر از آن به تعداد کافی والدین و مدیرانی که آموزش واقعی دیده با شند برای مشارکت در تو سعه تربیت نخواهد کرد (لا کهید و ورسپور،۱۹۸۹؛ ترجمه سجادیه و همکاران،۱۳۷۳).

 همچنین« کیفیت نازل آموزش ابتدایی، مانع توسعه منابع انسانی در همه سطوح آموزشی خواهد شد و بر تقاضای اجتماعی  آموزش نیز تأثیر منفی خواهد گذاشت. کارآیی را پایین آورده و به اتلاف منابع خواهد انجامید» (هلک^۱، ۱۹۹۰؛ ترجمه نفیسی،۱۳۷۳).  دوره ابتدایی به لحاظ اینکه  پایه و اساس دوره های بعدی را تشکیل می دهد. بایستی از کیفیت لازم برخوردار باشد لیکن وقتی درباره کیفیت آموزش صحبت به میان می آید سوالاتی درباره خانواده، وضع اقتصادی، اجتماعی خانواده، مدیریت، معلم، نسبت دانش آموز به معلم، وسایل کمک آموزشی، بودجه، درصد قبولی و افت تحصیلی مطرح می گردد. هر یک از عوامل مذکور بدون شک در کیفیت  آموزشی  مؤثرند  و  مشکل  است که برای آنها درصد معین را تعیین نمود. با توجه به رشد تعداد  دانش آموزان، بایستی جنبه کیفی  آموزش نیز مورد توجه قرار گیرد؛ همچنانکه تقریباً در بیشتر کشورها نگرانی اصلی، کیفیت آموزش وپرورش است؛ مانند اندونزی که در آنجا

حرف اصلی اصلاحات، بهبود کیفیت است و در یوگسلاوی  که، کیفیت آموزش، در قلب نوآوری آموزش ابتدایی در دهه های آینده است (مهدی پور،۱۳۷۴). بررسی و تحلیل مشکلات تحصیلی افرادی که به دلایل مختلف قربانی شرایط و کیفیت نامساعد خانواده، محیط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، شرایط اقلیمی و جغرافیایی می شوند؛ بسیار مهم و ضروری است و وضع نابسامان اکثر روستائیان باعث گردیده که نتوانند رشد فکری و تحصیلی پیدا کنند و اطلاعات و معلومات خود را توسعه و پیشرفت دهند. چه بسیار کودکانی که مجبور شده اند بخاطر کمک به هزینه زندگی خانواده شان درس و تحصیل را رها نمایند و به کار کردن بپردازند تا بدین وسیله کمکی جهت تأمین معاش خانواده گردند، خستگی بدنی و روانی، کمبود درآمد، اختلافات شدید طبقاتی، اغلب روستائیان را طوری عاصی می کند که هیچگونه کوشش و علاقه ای نسبت به چگونگی تحصیل فرزندان‌شان و یا نحوه گذراندن اوقاتشان را از خود نشان ندهند. برهمین مبنا است که میتوان از نوعی عقب نگه داشته شدگی همه جانبه در کودکان محروم سخن گفت. در نظام آموزشی هر کشوری انتظار می رود که همه افراد بدون توجه به موقعیت جغرافیایی و وضع اقتصادی و زبان بتواند از امکانات و منابع آموزشی یکسان، تجهیزات و وسائل کمک آموزشی و فضای آموزش مناسب استفاده کنند. ولی آیا عملاً نیز چنین است؟

 علاوه بر اینها انگیزه خود محقق که سابقه تدریس در مناطق روستائی را داشته و خود نیز با مشکلات و مسائل این مناطق روبرو و از نزدیک آنها را درک و مشاهده کرده و درصدد برآمده تا انواع مشکلات تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدائی، مناطق روستائی این شهرستان را بررسی کرده و راه را برای تحقیقات بعدی هموار سازد و تا حد امکان پیشنهاداتی را برای رفع این مشکلات مطرح نماید. در این تحقیق می خواهیم به این سوالها پاسخ دهیم که امکانات و منابع اختصاص داده شده از قبیل منابع انسانی، مالی و تجهیزاتی به نظام آموزش ابتدایی در نواحی روستائی شهرستان فریدون شهر در چه وضعیتی است؟ فرایند این نظام مانند نحوه مدیریت، چگونگی استفاده از مواد آموزشی، چگونگی بکارگماری کادر آموزشی در امر تدریس، نحوه استفاده از وسایل و تجهیزات به چه صورتی است؟ درونداد و فرایند این نظام تا چه اندازه مطابق با استانداردها است و کارآیی داخلی این  نظام در چه وضعیتی است؟ مشارکت اولیاء و مربیان در فرایند یاد دهی- یادگیری به چه صورتی است؟

۳-۱ ضرورت و اهمیت موضوع پژوهش

نقاط ضعف دربخش فرهنگی شاید به ظاهر و در نگاه اول معضل نباشد، ولی در بلند مدت اثرسوء خود را در میان جامعه به جای خواهد گذاشت. از آنجائیکه تعلیم وتربیت انسان ها از جایگاه والایی برخوردار است. هردولت و حکومتی می کوشد که برای پرورش نسلهای آینده کشور برنامه ریزی دقیق و اساسی نماید. سازندگی هر کشوری، بستگی کامل به سطح آموزشی دارد که در مراکز آموزشی داده می شود، که زیربنای آن درپایه های ابتدایی ریخته می شود. به منظور بالابردن سطح و به ویژه کیفیت  آموزش و کاربرد آن درجهت پیشرفت در سطوح مختلف می بایست پژوهشهایی انجام گیرد که آموزش را تسریع بخشیده و موانع آموزشی را از بین راه برداشته و حتی الامکان آن را کم نماید.

هراندازه کار تعلیم و تربیت، آگاهانه تر و با دانش و بصیرت بیشتر توأم باشد، از کیفیت بیشتری برخوردار خواهد بود. مبارزه با بیسوادی درحد دادن شعار و تبلیغ در رسانه ها و ایجاد چند کلاس در شهر یا روستا نتیجه بخش نخواهد بود. بلکه باید امکانات و مشکلات را شناسایی کرد سپس به دنبال تبلیغات رفت. چه بسیار دانش آموزانی که به دلایل مختلف امکان تحصیل برایشان فراهم نشده است و مجبور به ترک تحصیل شده اند و این امر فرایند اجتماعی شدن آنها را با خطر مواجه ساخته است. بدون شک آشنا کردن معلمان و دست اندرکاران تعلیم و تربیت با مسائل و دشواریهای تحصیلی برای امیدوار کردن آنها جهت غلبه با آن از ضروریت می باشد (دوست محمدی،۱۳۷۱).بیشتر مدارس ابتدائی از لحاظ فیزیکی و تجهیزات فاقد جاذبه های برانگیزاننده می باشد و این باعث کاهش علاقه معلمان دوره ابتدایی به امر تدریس شده است (آهنچیان،۱۳۷۳). طرح ریزی و تنظیم محیط فیزیکی مناسب برای کودکان قسمت مهمی از فلسفه آموزشی محسوب می گردد (مفیدی،۱۳۸۰). محیط مدرسه علاوه بر تأثیر روی دانش آموزان بر روی کار معلم هم مؤثراست و در دوران ابتدایی این تأثیر گذاری بیشتر است. توانایی معلم در مهارت هایش صرفاً موفقیت وی را تضمین نمی کند. بلکه شرایط محیطی کلاس نیز در موفقیت او تأثیرگذار است (احمدیان،۱۳۷۴).

 از عوامل اثربخش کمیت وکیفیت آموزشی، مدرسه و فضای آموزشی است، زمانی که محیط آموزشگاه تنگ و دلگیر بوده و فضای فیزیکی مدرسه نامتناسب باشد، مشکلات رفتاری، انضباطی مختلفی مطرح می شود که این امر فشار کاری  و روانی مضاعفی را بر معلمان و دست اندرکاران آموزشی وارد می سازد و موجب فرسودگی شغلی در آنان می گردد. کمبود سرویسهای بهداشتی بر سلامتی دانش آموزان اثر منفی خواهد گذاشت. کمبود تجهیزات و امکانات نامتناسب زمینه ساز افت تحصیلی و یادگیری دانش آموزان می گردد و عدم استفاده از رنگ آمیزی و فضا سازی متناسب با سن کودکان منجر به کاهش انگیزه و علاقه به یادگیری خواهد شد (کاکوجویباری،۱۳۸۲).

 اهمیت نظام آموزش ابتدایی و ضرورت افزایش کارآیی آن، پرداختن به برنامه ریزی آموزشی^۱را ایجاب می کند. انجام این امرمستلزم تشخیص مسائل، نارسائی ها و کاستی های آن از طریق انجام تحقیقات آموزشی^۲ است (شکوهی،۱۳۷۰). امروزه نیروی انسانی مؤثر و کارآمد مهمترین سرمایه و از عوامل قدرت هرکشوری محسوب می گردد. بنابراین برای آموزش مؤثر آنها به مدارس مناسب که دارای فضا و امکانات استاندارد باشد، نیاز است. اگر نظام آموزشی، کار آمد نباشد و متناسب با نیازهای زمان پیش نرود، تلاشهای آنها برای توانمندسازی نیروی انسانی به نتیجه مثبت نخواهد رسید (بابایی،۱۳۸۲). کیفیت مناسب فرایند یاددهی-یادگیری، نیاز به امکانات و تجهیزات مناسب را توجیه می نماید. بنابراین تحقیقاتی از این دست که به بررسی کیفیت فضا و عوامل تأثیرگذار برآن بپردازد ضروری به نظرمی رسد (مفیدی،۱۳۸۰). اگر نظام آموزشی وضع موجود و وضع مطلوب را دریابد آنگاه می تواند برای دستیابی به آینده بهتر   برنامه ریزی نماید. در برنامه ریزی توسعه نظامهای آموزشی اعم از آموزش رسمی وغیررسمی منظور داشتن یک نظام ارزیابی از اهمیت خاصی برخوردار بوده است، زیرا رشد و  تکامل یک نظام آموزشی مستلزم اطلاع از کار آمدی آن نظام و برنامه ریزی برای بهبود اقدامات در جهت تحقق یافتن هدفهای آموزشی است (بازرگان ،۱۳۶۲).

 با توجه به اینکه در سال تحصیلی ۸۶-۱۳۸۵، تعداد۶۴۶۴۶ واحد مدرسه ابتدایی در سراسر کشور بوده و از این رقم۴۵۷۳۴ واحد (۷۵/۷۰%) به مناطق روستایی تعلق داشته است. و از ۵۸۲۷۸۵۱ دانش آموز دوره ابتدایی ۲۱۳۳۴۷۵ نفر (۶/۳۶%) در مناطق روستایی مشغول به تحصیل بوده اند و با  توجه به رتبه یازدهم استان اصفهان، رتبه اول مازندران و رتبه آخر زاهدان که در بین مناطق روستایی استانها در امتحانات سال گذشته تحصیلی در مقطع ابتدایی بدست آورده اند(آمار آموزش وپرورش،۸۶-۱۳۸۵)، انجام تحقیقاتی که بتواند فرایند آموزشی را در مناطق روستایی تسریع بخشیده و کیفیت را بالا برد ضروری است. بنابراین برای حل مسائل دوره ابتدایی در جمع مسائل مربوط به این دوره باید اتکاء  زیادی به بررسی ها و تحقیقات علمی و کاربردی داشته باشیم. بنابراین بیشترین تلاشهای تحقیقات می بایست برروی این دوره سرنوشت ساز معطوف گردد و تا انواع مشکلات و امکانات را شناسایی و در جهت برطرف کردن مشکلات و مجهز کردن امکانات کوشید.

۴-۱ سوالهای تحقیق

۱) وضعیت معلمان مدارس ابتدایی از نظر سابقه کار و تحصیلات چگونه است ؟

۲) سرانه فضای آموزشی برای هر دانش آموز در مدارس ابتدایی به چه میزانی است ؟

۳) سرانه فضای پرورشی برای هر دانش آموز در مدارس ابتدایی به چه میزانی است ؟

۴) سرانه فضای اداری برای هر دانش آموز در مدارس ابتدایی به چه میزانی است ؟

۵) سرانه فضای پشتیبانی یا خدماتی برای هر دانش آموز در مدارس ابتدایی به چه میزانی است ؟

۶) سرانه فضای گردش برای هر دانش آموز در مدارس ابتدایی به چه میزانی است ؟

۷) سرانه زیر بنا برای هر دانش آموز در مدارس ابتدایی به چه میزانی است ؟

۸) سرانه فضای باز محوطه برای هر دانش آموز در مدارس ابتدایی به چه میزانی است ؟

۹) آیا فضاهای باز و بسته از نظر نور و رنگ مطابق با استانداردهای مطلوب آموزشی است ؟

۱۰) آیا موقعیت مکانی مدارس ابتدایی در مناطق روستایی شهرستان فریدون شهر مطابق با استانداردها است؟

۱۱) آیا ساختمانهای مدارس ابتدایی روستایی قابلیت گسترده شدن به منظور پاسخ گویی به تقاضاهای جدید آموزشی را دارد ؟

۱۲) آیا در مدارس ابتدایی مناطق روستایی شهرستان فریدون شهر آزمایشگاه و وسایل کمک آموزشی وجود دارد ؟

۱۳) وضعیت انجمن اولیا و مربیان در مدارس مناطق روستایی شهرستان فریدون شهر به چه صورتی است ؟

۱۴)کارایی داخلی (برون داد) مدارس ابتدایی  مناطق روستایی شهرستان فریدون شهر به چه صورتی است؟

۵-۱  هدف تحقیق

هدف از تحقیق حاضر بررسی امکانات و مشکلات تحصیلی در مقطع ابتدایی روستاها که شامل مسائل اداری، آموزشی و مالی می باشد و مقایسه آن با استانداردهای مطلوب، می باشد.

۶-۱ تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی

امکانات تحصیلی

تعریف نظری

کلیه منابع اعم از( آموزشی، کمک آموزشی) که رسیدن به هدف را تسهیل می نماید                      (گله داری، ۱۳۷۵).

تعریف عملیاتی

مجموعه امکاناتی که بر اساس محورهای مندرج در پرسشنامه ای که پیوست تحقیق می باشند، بدست می آید.

مشکلات تحصیلی

مجموعه مشکلاتی که بر اساس محورهای مندرج در پر سشنامه ای که پیوست تحقیق می باشند، بدست می آید.

 مدارس ابتدایی

تعریف نظری

کلیه مدارس دولتی که توسط وزارت آموزش و پرورش کشور به عنوان مدارس ابتدایی شناخته شده است و از بودجه دولتی استفاده می کند اطلاق می شود(گله داری، ۱۳۷۵ ).

تعریف عملیاتی 

کلیه مدارس ابتدایی واقع در مناطق روستایی فریدون شهرکه در سال تحصیلی ۸۷-۱۳۸۶ مشغول فعالیت های آموزشی می باشند.

مناطق روستایی

تعریف نظری

مناطقی که در آن نسبت بالایی از ساکنان برای معیشت به بهره وری از فضای مراتع یا فعالیت های کشاورزی می پردازند و به عبارت دیگر مستقیماً با زمین به منظور زراعت و فعالیت های جنگلی سرو کار داشته باشند (فشارکی، ۱۳۷۳).

تعریف عملیاتی 

روستاهایی که در منطقه شهرستان فریدون شهر واقع شده اند و از نظر تقسیمات کشوری به عنوان روستا شناخته می شوند.

 مقدمه

         تعلیم و تعلم در دنیای امروز مفهومی متفاوت با گذشته دارد. تحول علم  و فناوری، تحول در فرایند فعالیتهای آموزشی را انکار ناپذیر ساخته. هرگز نمی توان با طرز تلقی گذشته و سوگیریهای کهنه به دانش آموزان و تربیت آنها نگریست(شعبانی،۱۳۸۵). آموزش صحیح می تواند فرد را به یادگیری علوم و فنون و سعادت، زندگی زیبا و مطلوب هدایت و او را در جهت تعالی و رشد قرار دهد، تا بتواند از امکان و توانمندیهای گوناگون خود در موقعیت ها  استفاده کند(سازمان آموزش و پرورش استان اصفهان،۱۳۸۶). از نظرکمی به خاطر شمول تعداد زیاد دانش آموزان، عمومیت یافتن دوره ابتدایی در مقایسه با سطوح دیگر تحصیلی از اهمیت بیشتری برخوردار است و قسمت عمده ای از امکانات، نیروی انسانی، برنامه های تحقیقاتی در این دوره متمرکز شده است(نجفی،۱۳۷۱).

       امکانات و موقعیت مناسب مدارس می تواند منشاء خلاقیت در دانش آموزان گردد میل به یادگیری در آنها را افزایش دهد. اما موقعیت و امکانات نا مناسب مدارس می تواند از جمله عوامل ایجاد بزهکاری در دانش آموزان باشد که دانش آموزان برای جبران ناکامی ها و شکستهای تحصیلی خود  رو به بزهکاری می آورند تا از این راه احساس موفقیت و توانایی کنند(دانه کار ،۱۳۷۲ ).  مسایل عمده مربوط به آموزش در مناطق روستایی را می توان در موارد متعددی برشمرد. اولین مسئله، تخصیص کم  منابع مالی و انسانی است. علاوه بر این گاهی اوقات کودکان برای رفتن به مدرسه ناگزیر از طی مسافتی طولانی هستند. به عنوان مثال، در کشور مصر هنگامی که فاصله مدرسه تا خانه یک  کیلومتر بوده است؛ بالغ بر ۹۴درصد پسران و۷۲ درصد دختران در مدرسه حضور یافتند، اما با افزایش این فاصله تا حدود دو  کیلومتر نرخ یاد شده به ترتیب به ۹۰ تا ۶۴ درصد کاهش یافته است (سجادیه، ۱۳۷۱). با توجه به نقش گسترده ای که آموزش و پرورش به عنوان مهمترین و حساسترین  نهاد اجتماعی می تواند ایفا نماید، تعمیم آموزش و پرورش عمومی به دورترین نقاط جامعه از جمله اهداف نظام آموزشی کشور می باشد، از این رو اهمیت زیر پوشش قرار دادن تمامی لازم التعلیمان و فراهم نمودن فرصت های آموزشی برابر برای همگان روشن می باشد. به همین جهت تمامی راهبردهایی که در زمینه همگانی ساختن آموزش و پرورش به کارمی رود، یک هدف را دنبال می کنند و آن بر خورداری برابر همگان از فرصت های آموزش با کیفیت مطلوب می باشد. همچنین پژوهش ها نشان می دهند که کمبود انگیزه های محیطی باعث عدم رشد هوش و تواناییهای ذهنی افراد می گردد؛ و یک محیط زیرک و با هوش تر شاید انسان هایی با هوش تر و زیرک تر پرورش خواهد داد از طرفی نارسا بودن محیط روستا می تواند تفاوت های هوشی را بین کودکان شهری و روستایی ایجاد کند(میلانی فر،۱۳۷۹).

۱-۲ اهداف آموزش و پرورش دوره ابتدایی

      در پیش نویس برنامه اول توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی ایران هدف از آموزش و پرورش دوره ابتدایی این گونه اعلام شده است: “پرورش فضای دینی و اخلاقی در دانش آموزان  و کمک به رشد و خلاقیت آنها، پرورش قوای جسمانی دانش آموزان، آموزش نکات بهداشتی به منظور رعایت مسایل بهداشتی در خانواده و جامعه، آشنا کردن کودکان  و عادت دادن آنها به زندگی جمعی  خارج از خانواده و آشنا کردن آنان به اطاعت از قانون” (صافی،۱۳۷۳). بطورکلی اهداف دوره ابتدایی در مقوله های زیر طبقه بندی می شوند، که دانش آموزان بایستی در پایان دوره تحصیلی به این اهداف دست یابند.

۱-۱-۲ اهداف اعتقادی  

     آشنایی و اعتقاد نسبت به اصول دین، دوست داشتن خداوند، آشنایی با زندگی انبیاء اولوالعزم به ویژه حضرت محمد(ص) و معصومین و دوست داشتن آنها، آشنایی با معنای معاد  و پاسخگو بودن انسان نزد خداوند، احترام به اولیاء دین، بزرگان و شخصیتهای اسلامی، آشنایی با معنای تولی  و تبری، روخوانی وازحفظ خواندن برخی سوره های قرآن، آشنایی با ترجمه برخی از سوره های قرآن و برخی  از احادیث ساده، درست خواندن نماز و آشنایی با احکام ضروری،آشنایی با مسایل مربوط به سن تکلیف(برای دختران)، آشنایی با حلال و حرام و رعایت احکام مربوط به آن.

۲-۱-۲ اهداف اخلاقی

راستگو و امین بودن، مودب و مهربان بودن، پایبندی به عهد خود، احترام به بزرگترها و اطاعت از والدینٍ، شجاع و صبور بودن، دوست داشتن پاکیزگی، انجام دادن تکالیف روزانه، تلاش برای رسیدن به موفقیت ،داشتن ظاهری آراسته، امیدوار بودن، بخشنده بودن، ناپسند خود،

۳-۱-۲ اهداف علمی و آموزشی

کنجکاوی نسبت به شناخت پدیده ها، داشتن مهارت در فکر  کردن ، شنیدن، گفتن، بیان مقصود، خواندن، نوشتن و حساب کردن. آشنایی با زبان فارسی و استفاده از کتاب و روزنامه. آگاهی نسبت به اهمیت اطلاعات و اطلاع رسانی. آشنایی نسبت به ارزش علم.

۴-۱-۲ اهداف فرهنگی، هنری

توجه و دوست داشتن زیبایی های طبیعت، از زیبایی موجود در طبیعت الگو گرفتن، لذت بردن از آثار هنری، نشان دادن خلاقیت هنری در انجام فعالیتها، دوست داشتن سنت ها، آشنایی با برخی از آثار هنری، علاقه مندی نسبت به خواندن اشعار و قصه های مناسب، ارزش قائل شدن به آداب فرهنگی و اجتماعی اسلامی- ایرانی.

۵-۱-۲  اهداف اجتماعی

آشنایی با وظایف خود درقبال خانواده، دوستان و همسایگان. کمک به اعضای خانواده و احترام به والدین. قانع بودن و رعایت حقوق دیگران. استفاده از راه های درست برای به دست آوردن حق خود. دوستی و کمک  به  همکلاسان ، شرکت در فعالیت های گروهی و عمل به مقررات مدرسه. پذیرفتن انتقاد و محترمانه از دیگران انتقاد کردن. قدردانی از دیگران. رعایت آداب سخن گفتن. علاقه به خدمت کردن به میهن و مردم.

۶-۱-۲  اهداف زیستی

     استفاده درست از قوای بدنی، رعایت بهداشت فردی و اجتماعی، تلاش  در جهت حفظ محیط زیست، افزایش قابلیت های جسمی به وسیله تمرین ها و بازی های مناسب، رعایت نکات ایمنی.

۷-۱-۲ اهداف سیاسی

     آشنایی با نظام جمهوری اسلامی ایران، احترام به پرچم  کشور  و خواندن سرود ملی، آشنایی با زندگی بنیان گذار جمهوری  اسلامی ایران، درک اهمیت استقلال و آزادی، علاقه مندی نسبت به حکومت دینی، همبستگی با اقوام مختلف ایرانی، دوست داشتن افراد عدالت خواه و حق طلب، آشنایی با سران کفار و مشرکین صدر اسلام، آشنایی با مفهوم وحدت و امنیت ملی.

۸-۱-۲ اهداف اقتصادی

     احساس تنفر از تن پروری، بیکاری  و راحت طلبی، تلاش در حفظ اموال عمومی به عنوان ثروت ملی و استفاده درست از آنها(سازمان آموزش و پرورش استان اصفهان،۱۳۸۶).

۲-۲ ویژگی های کودکان در دوره ابتدایی

       معلمان و مربیان این دوره را دوره آموزش مقدماتی و یادگیری اصول و مبادی علم و دانش نام گذاری می کنند  و روانشناسان از این دوره با عنوان سنین گرایش به دسته و گروه، سن خلاقیت و سن بازی یاد می کنند ( سیف و همکاران، ۱۳۸۵).

          پیاژه ^۱ این مرحله از رشد را مرحله عملیات عینی ^۲ نام گذاری کرده است. و معتقد است کودک در این مرحله توانایی انجام اعمال منطقی را کسب می کند اما این اعمال را با امور محسوس و عینی می تواند انجام دهد نه با امور فرضی و پدیده های انتزاعی. از رویداد های مهم  این مرحله درک مفهوم بقای ماده ، عدد، وزن و حجم توسط کودک است. از دیگر توانایی های کودک در این مرحله، توانایی طبقه بندی کردن، ردیف کردن و کار با اعداد می باشد(سیف،۱۳۸۳). فروید^۳ نیز این مرحله از رشد را مرحله نهفتگی و رکود^۴  می نامد. در این مرحله شاهد کاهش تعارض ها هستیم و کودک برای پذیرش زندگی اجتماعی و رعایت اصول اخلاقی آماده می گردد(منصور،۱۳۸۱).

       همچنین ویگوتسکی^۵ معتقد است از سن ۷-۶  سالگی به بعد گفتار درونی در کودکان شکل می گیرد گفتار درونی به اندیشه و رفتار انسان جهت می دهد و در همه کارکرد های عالی ذهن موجود است. او دو نوع سطح رشد را مطرح می کند، سطح رشد فعلی و سطح رشد بالقوه. توانایی کودک در حل مسائل به طور مستقلانه معرف سطح فعلی رشد او و توانایی در حل مسائل با کمک دیگران نشان دهنده سطح رشد بالقوه او است. او معتقد است که محیط اجتماعی، تعیین کننده فرایند رشد شناختی است، بنابر این معلم در بالا بردن سطح رشد شناختی یادگیرندگان نقش بسزایی دارد، و مدارس باید زبان را یک موضوع محوری تلقی کرده و معلمان در آموزش زبان جدیت بیشتری به کار بندند(سیف،۱۳۸۳). همچنین اریکسون^۶  سنین ۱۱-۶ سالگی را با عنوان « سازندگی در مقابل حقارت^۷» معرفی می کند. در این مرحله کودکان در مدرسه قابلیت همکاری  با دیگران را پرورش می دهند. در صورتی که کودک در خانه، مدرسه و در روابط خود با  همسالان  تجربه های ناخوشایندی بدست آورد، احساس حقارت و بی کفایتی خواهد کرد (برک^۱ ،۲۰۰۱؛ سید محمدی، ۱۳۸۲). در این سن اگر به کودک اجازه داده شود که شخصاً کارهایش را انجام دهد واز طرف اطرافیان مورد تشویق قرار گیرد، کودک سخت کوش می شود و میل به ساختن در او به وجود می آید اما اگر اطرافیان فعالیتهای کودک را محدود کنند و از کارهایش مداوم انتقاد کنند،  کودک احساس حقارت خواهد کرد(شعاری نژاد، ۱۳۸۶).

      رشد بدنی در این دوره آهسته و مداوم است، اما به طور کلی نسبت به سالهای بعد سریعتر می باشد در این دوره بد نشستن، قوز کردن  و ناموزونی بدن شایع است. در این سن کودکان از عواطف و احساسات سرشاری برخوردارند اما از نظر احساسی بی ثبات هستند. علاقه مند  شرکت در فعالیت های اجتماعی هستند و میل به استقلال طلبی در آنها افزایش می یابد. در این دوره از فعالیت های فردی کاسته شده و به بازیهای گروهی و فعالیتهای با قاعده گرایش پیدا می کنند.  افکار  کودکان به تدریج منظم می شود و اشتیاق زیادی به یاد گیری دارند. تفکر ایده آل نیز  یکی  از مشخصات این دوره است و حس خلاقیت و  ابتکار در آنها به طور جدی برانگیخته می شود. در این دوره تشویق عامل مهمی در یادگیری است(سازمان آموزش و پرورش استان اصفهان،۱۳۸۶).

      در این دوره احساس مالکیت  در کودکان قوی تراست. یادگیری مهارت های حرکتی دقیق تر و پیچیده تر و هماهنگی چشم و دست کامل می شود. قواعد را درک و رعایت آنها را لازم می داند و قدرت درک علت امور طبیعی را به تدریج پیدا می کنند. رفتار آموزشگاهی و پیشرفت تحصیلی کودکان  متأثر  از چگونگی تأمین نیازهای روانی – اجتماعی و برخورداری آنها از بهداشت روانی و تعادل حیاتی است(افروز،۱۳۷۲).

۳-۲ مواد و برنامه های درسی دوره ابتدایی

        برنامه درسی عبارت است از پیش بینی کلیه ی فعالیتهایی که دانش آموزان تحت رهبری و هدایت معلم برای رسیدن به هدفهای معین باید انجام بدهند. به بیان دیگر برنامه درسی عبارت است از پیش بینی و تهیه مجموعه فرصت های یادگیری برای جمعیتی مشخص به منظور نیل به آرمان ها و هدف های آموزش و پرورش که معمولاٌ در مدرسه انجام می گیرد ( تقی پور ظهیر،۱۳۸۴). برنامه های آموزشی و پرورشی این دوره، همان طور که از هدفهای آن مشخص می گردد بیشتر به آموزشهای دینی و اخلاقی، تربیت بدنی، آموزش مهارتهای اولیه ی خواندن ، نوشتن و حساب،  بهداشت و آموزشهای اجتماعی و  همکاری عمومی تأکید دارد ( سرکار آرانی،۱۳۸۲).

              هر ساعت کلاس  درس۴۵ دقیقه است؛ طول سال تحصیلی ۹ماهه می باشد. هر کلاس در هر پایه تحصیلی این دوره دارای معلم واحدی است که دروس مختلف را تدریس می کند. به علاوه در هر مدرسه مربی تربیتی وجود دارد که برنامه های آموزشی و پرورشی در زمینه های قرآن و تعلیمات دینی را ارائه می دهد و سایر فعالیتهای فوق برنامه و پرورشی را تهیه و اجرا می کند. برنامه ورزش کلاس ها در هر مدرسه ابتدایی به عهده مربی ورزش مدرسه است ( سرکار آرانی،۱۳۸۲). امتحانات دوره ابتدایی در دو نوبت برگزار می شود. نوبت اول تا دهم بهمن ماه  و نوبت دوم تا پایان خرداد ماه هر سال تحصیلی برگزار می گردد، نمره امتحان هر درس در نوبت اول با احتساب ضریب یک و در نوبت دوم با احتساب ضریب دو در کارنامه دانش آموز درج می گردد. امتحان پایه های اول تا چهارم و نوبت اول پایه پنجم ابتدایی داخلی و مدارس آن را برگزار می کنند اما امتحان نوبت دوم و تجدیدی پایه پنجم به عنوان امتحان نهایی که آن را اداره آموزش و پرورش منطقه طرح و در مدرسه برگزار می شود (آقازاده،۱۳۸۳).۴-۲ درون دادهای^۱ نظام آموزش ابتدایی

  منظور از درون داد، امکانات  و منابع اختصاص داده شده از قبیل منابع انسانی، مالی و تجهیزاتی می باشد(میر شکار ،۱۳۸۶).

۱-۴-۲  منابع انسانی

این منابع شامل کادر اداری، معلمان و مربیان و دانش آموزان  که هر کدام از لحاظ عملکرد شرح وظایف جداگانه ای دارند(میر شکار،۱۳۸۶).

•         معلمان و مربیان

           شاغلین در این پست زیر نظر مدیر به شرح ذیل انجام وظیفه می نمایند.  تلاش در جهت به وجود آوردن محیطی آموزنده  و پرورش دهنده در کلاس، اجرای برنامه های آموزشی و پرورشی مصوب، تدریس به موقع کلیه مواد برنامه طبق جدول ساعات کار هفتگی و اهتمامدر بهبودکیفیت آموزشی ، انجام ارزشیابی تشخیصی، تدریجی و پایانی برابر آییننامه ها سعی در شناسایی ناهنجاری های رفتاری، ثبت خلاصه ای از فعالیت های یاد دهی- یاد گیری (سازمان آموزش و پرورش استان اصفهان،۱۳۸۶). ازجمله وظایف دیگر معلمان می توان به موارد زیر اشاره کرد، معلم به عنوان کارشناس آموزش، معلم به

عنوان یک عامل برانگیختگی، معلم به عنوان مدیر کلاس، معلم به عنوان مشاور و معلم به عنوان مهندس محیط در طراحی فضای کلاس درس فعالیت می کند (سرتیپی،۱۳۸۰). مربیان مدرسه شامل مربیان پرورشی، ورزش، بهداشت می باشند(میر شکار،۱۳۸۶).

•        مدیر آموزگار

            در این حالت یک نفر هم مدیر است هم معلم وهم مستخدم وباید جوابگوی اولیاءدانش آموزان باشد وهم بتواند نیازهای آموزشی دانش آموزان را برطرف کند و در قبال اداره آموزش و پرورش محل، مسئولیت تام دارد (خوش لهجه،۱۳۸۶).

^•          دانش آموزان

             در این دوره گروه سنی ۶تا۱۰ ساله که از تحصیلات آموزش رسمی و عمومی در ایران برخوردارند را می گویند (سرکار آرانی ،۱۳۸۲).

۲-۴-۲ منابع مادی نظام آموزش ابتدایی

            این منابع شامل منابع کالبدی، تجهیزاتی و منابع مالی می باشد.

۱-۲-۴-۲منابع کالبدی

            منظور همان فضای فیزکی مدرسهاست که باید دارای ویژگی های زیر باشد.

^–    محل ساختمان مدرسه شلوغ و غیر بهداشتی نباشد و حداکثر ۵۰۰ متر با مراکز صنعتی و مزاحم فاصله داشته باشد( حاتمی و همکاران ،۱۳۸۳ ).

–    حداقل متراژ لازم به ازای هر دانش آموز ۶تا۸ متر مربع می باشد و حداقل مساحت لازم ، بدون توجه به تعداد دانش آموزان هزار متر مربع پیشنهاد می گردد .

^–          زمینبازی باید به قدر کافی وسعت داشته باشد و برای هر نفر حدود ۱۰متر مربع مطلوب خواهد بود.

^–          کف کلاس ها باید قابل شستشو، مسطح و بدون درز بوده، لغزنده و مرطوب نباشد.

^–    پنجره ها باید یک تا یک و نیم متر از کف کلاس بالاتر و تا سی سانتی متر زیر سقف ادامه یابد وحتی الامکان دریک سمت اتاق باشد.

^–    تخته مخصوص نوشتن باید در محل مناسب که نور کافی به آن رسیده ودر معرض دید کامل دانش آموزان باشد قرار گیرد وفاصله تخته تا اولین ردیف دانش آموزان نباید از ۵/۲ متر کمتر باشد.

–    به ازای هر ۴۰ نفر دانش آموز یک توالت و به ازای هر ۶۰ نفر یک دستشویی منظور شود و دستشویی ها باید در ارتفاع ۷۵-۶۰سانتیمتر از زمین نسب گردد و استفاده از صابون ویا مایع دستشویی ضروری است(حلم سرشت و دل پیشه، ۱۳۸۳).

^–    ساختمان مدارس بایستی فاقد نشانگان بیماری ساختمانی^۱ که خود را به صورت درد چشم، اختلالاتی در حلق و بینی، عفونتهای تنفسی، حالت تهوع، سر گیجه، سردرد و بد خوابی

نشان می دهد باشد(به نقل از EPA²،۲۰۰۰).

^–          نور طبیعی بهترین منبع برای روشنایی کلاس درس می باشد.

^–    حداکثر شدت صدا در کلاس ۳۵ دسی  بل ^۳و برگشت ^۴صدا بین ۶/ ۰تا۷/ ۰ثانیه برای کلاس های که خالی از سکنه هستند باید باشد (اشنایدر^۵،۲۰۰۲).

^–    فانگ^۶ بهترین حالت از نظر حرارتی را بین ۶۸تا ۷۴فارنهایتمعادل۲۰تا۲۴سانتی گراد    می داند (به نقل از اشنایدر ،۲۰۰۲ ).

 ۲-۲-۴-۲  منابع تجهیزاتی

---

120,000 ریال – خرید نهایی کردن خرید مورد به سبد خرید اضافه شد

 

تمام مقالات و پایان نامه و پروژه ها به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد.

 جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.