تحقیق عوامل موثر در پیشگیری از جرم  در بین کارکنان ناجا  مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۱۰۶  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود تحقیق عوامل موثر در پیشگیری از جرم  در بین کارکنان ناجا  نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

فهرست مطالب

فصل اول: طرح تحقیق ۱
۱-۱-مقدمه ۲
۱-۲-بیان مسئله ۳
۳-۱-اهمیت و ضرورت تحقیق ۶
۴-۱-اهداف تحقیق ۹
۵-۱-فرضیه های تحقیق ۹
۶-۱-تعاریف عملیاتی ۱۰
فصل دوم: پیشینه نظری تحقیق   ۱۴
پیشینه نظری پژوهش ۱۵
۱-۲-مقدمه ۱۵
۱- ملاک آماری ۱۶
۲٫ ملاک اجتماعی ۱۶
۳ .ملاک فردی ۱۷
۴٫ ملاک دینی ۱۷
الف. عوامل شخصیتی ۲۰
ب. عوامل فردی ۲۲
ج. عوامل اجتماعی ۲۳
۱ . عدم پای بندی خانواده ها به آموزه های دینی ۲۳
۲٫آشفتگی کانون خانواده ۲۴
۳٫ طرد اجتماعی ۲۶
۴٫نوع شغل ۲۶
۵٫بی کاری و عدم اشتغال ۲۷
۶٫ فقر و مشکلات معیشتی ۲۸
۷٫ دوستان ناباب ۲۹
۸٫ محیط ۳۱
۹٫ فقر فرهنگی و تربیت نادرست ۳۲
۱۰٫ رسانه ها و وسایل ارتباط جمعی ۳۳
نظریات و تئوری های جرم شناسی و فساد در خصوص تاثیر محیط بر ارتکاب جرایم ۳۴
۱ – تئوری دورکیم ۳۴
۲ – مکتب محیط اجتماعی و فرهنگی ۳۴
۳ – تئوری ادوین ساترلند ۳۵
۴ – نظریه مرتن ۳۵
۵ – تحقیقات مرکز جرم شناسی وکرسون پاریس ۳۶
۶- لویدتکه/شوایتزر ۳۶
دین و پیشگیری از جرم ۳۷
۲-۲-پیشینه تحقیقاتی ۴۲
فصل سوم :روش تحقیق ۴۴
روش تحقیق ۴۵
۱-۳-مقدمه ۴۵
۲-۳-روش تحقیق ۴۵
۳-۳-ابزارسنجش تحقیق ۴۶
۱-۳-۳-الف) روایی ابزار جمع آوری اطلاعات ۴۶
۲-۳-۳-ب) پایایی ابزار جمع آوری اطلاعات ۴۶
۴-۳-. جامعه آماری ۴۷
۵-۳-. نمونه آماری و روش نمونه گیری ۴۷
۶-۳-. ابزار جمع آوری اطلاعات ۴۷
۵-۳-توصیف پرسشنامه ۴۸
۶-۳-. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات ۴۸
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات ۴۹
۱-۴-مقدمه ۵۰
الف‌:بخش‌ توصیفی‌ ۵۰
ب- بخش‌ استنباطی ۷۲
۳-۴-بررسی سوالات تحقیق ۵۲
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری ۸۰
۱-۵- مقدمه ۸۱
۲-۵-خلاصه پژوهش ۸۱
تفسیر یافته ها ۸۲
۳-۵-بحث و نتیجه گیری : ۸۳
۴-۵-پیشنهادات کاربردی ۸۵
۱-۴-۵-پیشنهادات کاربردی ۸۵
بحث و نتیجه گیری ۸۶
۷-۵- محدودیتهای پژوهش ۸۹
منابع ۹۰
ضمائم ۹۲
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول شماره ی ۱- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ۱ ۵۲
جدول شماره ی ۲- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۲ ۵۳
نمودار شماره ی ۲- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۲ ۵۴
جدول شماره ی ۳- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۳ ۵۵
جدول شماره ی ۴- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۴ ۵۶
جدول شماره ی ۵- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۵ ۵۷
جدول شماره ی ۵- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۶ ۵۸
جدول شماره ی ۷- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی رابطه ی سوال شماره ی ۷ ۵۹
جدول شماره ی ۸- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۸ ۶۰
جدول شماره ی ۹- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۹ ۶۱
جدول شماره ی ۱۰- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۰ ۶۲
جدول شماره ی ۱۱- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۱ ۶۳
جدول شماره ی ۱۲- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۲ ۶۴
جدول شماره ی ۱۳- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۳ ۶۵
جدول شماره ی ۱۴- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۴ ۶۶
جدول شماره ی ۱۵- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۵ ۶۷
جدول شماره ی ۱۶- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۶ ۶۸
جدول شماره ی ۱۷- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۷ ۶۹
جدول شماره ی ۱۸- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۸ ۷۰
جدول شماره ی ۱۹- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۹ ۷۱
جدول شماره ی ۲۰- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۲۰ ۷۲
جدول۲۱-۴) آمار خلاصه فرضیه اول ۷۶
جدول۲۲-۴) زمون ضریب همبستگی فرضیه اول ۷۶
جدول۲۳-۴) آمار خلاصه فرضیه دوم ۷۷
جدول۲۴-۴) زمون ضریب همبستگی فرضیه دوم ۷۷
جدول۲۵-۴) آمار خلاصه فرضیه سوم ۷۸
جدول۲۶-۴) زمون ضریب همبستگی فرضیه اول ۷۸
جدول۲۷-۴) آمار خلاصه فرضیه چهارم ۷۹
جدول۲۸-۴) زمون ضریب همبستگی فرضیه چهارم ۷۹

فهرست نمودار ها
عنوان صفحه
نمودارشماره ی ۱- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ۱ ۵۲
نمودار شماره ی ۲- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۲ ۵۳
نمودارشماره ی ۳- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۳ ۵۴
نمودار شماره ی ۴- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۴ ۵۵
نمودار شماره ی ۶- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۶ ۵۶
نمودارشماره ی ۷- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی رابطه ی سوال شماره ی ۷ ۵۷
نمودارشماره ی ۸- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۸ ۵۸
نمودار شماره ی ۹- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۹ ۵۹
نمودار شماره ی ۱۰- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۰ ۶۰
نمودار شماره ی ۱۱- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۱ ۶۱
نمودار شماره ی ۱۲- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۲ ۶۲
نمودار شماره ی ۱۳- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۳ ۶۳
نمودار شماره ی ۱۴- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۴ ۶۴
نمودار شماره ی ۱۵- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۵ ۶۵
نمودار شماره ی ۱۶- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۶ ۶۶
نمودار شماره ی ۱۷- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۷ ۶۷
نمودار شماره ی ۱۸- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۸ ۶۸
نمودار شماره ی ۱۹- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۹ ۶۹
نمودار شماره ی ۲۰- ۴ : توزیع فراوانی و درصدی سوال شماره ی ۱۹ ۷۰

منابع:

۱٫ احمدپورداریانی، محمود، کارآفرینی سیدمحمد عزیزی، شهرام رجب زاده (ویراستار) ناشر: محراب قلم – ۲۴ شهریور، ۱۳۸۷
۲٫ اسکیدمور، ویلیام تفکر نظری در جامعه شناسی محمد مقدس (مترجم)، احمد رجب زاده (مترجم)، علی هاشمی گیلانی (مترجم)، علی محمد حاضری (مترجم)، سعید معیدفر (مترجم۹ناشر: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی – ۱۷ بهمن، ۱۳۸۵
۳٫ پورافکاری،نصرت الله ،خلاصه روانپزشکی، ترجمه (۱۳۶۸) انتشارات ذوقی تبریزی. خرداد، ۱۳۸۸
۴٫ دفتر خدمات ماشینی سازمان زندان های جمهوری اسلامی ایران (۱۳۸۰)، آمار موجودی زندانیان کل کشور
۵٫ هیسریچ، رابرت، پیترز، مایکل کارآفرینی پدیدآورندهسیدعلیرضا فیض بخش (مترجم)، حمیدرضا تقی یاری (مترجم)، زهرا جلال زاده (ویراستار)ناشر: دانشگاه صنعتی شریف، انتشارات علمی – ۰۸ آذر، ۱۳۸۵
۶٫ رابرتسون ،جفری جنایات علیه بشریت ، حسین میرمحمدصادقی (مترجم)، محمود نظری پور (مترجم) ناشر: دانشگاه علوم اسلامی رضوی – ۱۳۸۳
۷٫ راستگو، الهه ،عوامل بیکاری، کارشناس ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه علامه طباطبایی (۱۳۸۰ )
۸٫ رفیع پور ،فرامرز، کندوکاوها و پنداشته ها: مقدمه ای بر روش های شناخت جامعه و تحقیقات اجتماعی ناشر شرکت سهامی انتشار – ۲۳ مرداد، ۱۳۸۶
۹٫ سلیمان پناه، دکتر سید احمد، آشنایی با مخدرها و و روشهای ترک آن–چاپ نور حکمت زمستان ۱۳۷۶
۱۰٫ سیف نراقی، مریم، روشهای تحقیق در علوم انسانی (با تاکید بر علوم تربیتی) پدیدآورنده: عزت الله نادری ناشر: بدر – ۲۴ آبان، ۱۳۸۵
۱۱٫ صرامی، اعتیاد نوین اعتیاد نوین با تأکید بر مصرف مواد محرک و توهم‌زا و روشهای پیشگیری از آن۱۳۸۲
۱۲٫ عزیزالرحمن خان، غلبه بر بیکاری پدیدآورنده: محمد استوار (مترجم) بی تا
۱۳٫ فرجاد، محمدحسین، آسیب شناسی اجتماعی: کودکان خیابانی، دختران فراری، زنان روسپی ناشر: علم – ۱۳ کاپلان،، هارولد، سادوک، بنیامین، (۱۹۸۸)، خلاصه روانپزشکی، ترجمه نصرت الله پورافکاری (۱۳۶۸) انتشارات ذوقی تبریزی.
۱۴٫ محمدی فرود، حمیدروان شناسی جنایی، جزوه درسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن (۱۳۷۹)
۱۵٫ محمدی فرود، حمید (۱۳۸۱) اعتیاد، سبب شناسی و درمان. جزوه درسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن
۱۶٫ معیدفر، سعید، جامعه شناسی مسائل اجتماعی ایران پدیدآورنده: ناشر: نور علم – ۲۳ اسفند، ۱۳۸۵
۱۷٫ مومنیف فرشاد، اقتصاد ایران در دوران تعدیل ساختاری پدیدآورنده: ناشر: نقش و نگار – ۱۳۸۶
۱۸٫ نخجوانی سیداحمد اقتصاد ایران پدیدآورنده: ناشر: مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران – ۱۳۸۲
۱۹٫ نریمانی، دکتر محمد، روان درمانی اعتیاد ، تالیف ناشر ، انتشارات نیک آموز چاپ مقدس اردبیلی، نوبت چاپ – دوم ۱۳۸۲
۲۰٫ نشریه ی خط زندگی– گاهنامه ی آموزشی ، اجتماعی و تربیتی – پیش شماره ی یکم اسفند ۱۳۸۵ چاپ موسسه ی فرهنگی کوثر
۲۱٫ وابستگی و عوارض اعتیاد به مواد مخدر – ناد علی اسماعیلی – چاپ اول – ساری افشت تندیس طلاتی سارویه
۲۲٫ وارث سیدحامد، ۱۳۷۸، کارآفرینی دوستی، مجله تحول اداری، شماره خرداد.

چکیده

هدف از پژوهش بررسی عوامل موثر در پیشگیری از جرم در بین کارکنان ناجا  بوده است. مطالعه انحرافات و کجروی های اجتماعی و به اصطلاح، آسیب شناسی اجتماعی عبارت است از مطالعه و شناخت ریشه بی نظمی های اجتماعی. در واقع، آسیب شناسی اجتماعی مطالعه و ریشه یابی
بی نظمی ها، ناهنجاری ها و آسیب هایی نظیر بیکاری، اعتیاد، فقر، خودکشی، طلاق و…، همراه با علل و شیوه های پیش گیری و درمان آن ها و نیز مطالعه شرایط بیمارگونه و نابسامانی اجتماعی است با توجه به موضوع پژوهش در فصل اول این تحقیق که پس از بیان مسئله و مشخص نمودن اهداف و سوالات  تحقیق در فصل دوم به مبانی نظری و پیشینه جرم و پیشگیری از آن پرداخته شده  است . تعداد جامعه آماری تحقیق ۱۵۰ نفر ۵۰  نفر مونث و ۱۰۰ نفر مذکر  بوده و  نمونه آماری این تحقیق به صورت تصادفی انتخاب گردیده­اند .ابزار مورد استفاده جهت انجام تحقیق، پرسشنامه  بررسی عوامل موثر در پیشگیری از جرم بوده که پس از تائید روایی و محاسبه پایایی، استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از آزمون­های آماری ، ضریب همبستگی پیرسون، و spss استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه­یاین  تحقیق حاکی از استکه عوامل اجتماعی ، خانوادگی و فرهنگی در  پیشگیری از جرم در میان کارکنان ناجا  موثر  بوده  است.

کلید واژه­ها: عوامل اجتماعی ، فرهنگی، خانوادگی، بیکاری ، پیشگیری از جرم

۱-۱-مقدمه[۱]

زندگی اجتماعی انسان تحت حاکمیت قواعد یا هنجارهای اجتماعی است. اگر ما از قواعدی که بعضی انواع رفتار را در زمینه‌های معینی به عنوان رفتار مناسب و رفتارهای دیگر را به عنوان رفتارهای نامناسب تعریف می‌کند، پیروی نمی‌کردیم؛ فعالیت‌هایمان میان دستخوش هرج و مرج می‌شد تدابیر کیفری اساساً اصل و تقدم پیشگیری را بر کیفردهی مورد توجه قرار داده‌اند و این امر نه تنها یک مقدمه بلکه به عنوان غایت برای شارع منظور نظر است. لذا جایگاه پیشگیری از خطا و جرم جایگاهی اولی در آموزه‌های دینی اسلام و تعلیمات آن دارد.

از یک منظر، تهدیدات علیه امنیت انسانی را می توان به تهدیدات طبیعی و تهدیدات ساخته  دست بشر تقسیم بندی کرد. جرم و ناامنی از مهم ترین تهدیدات بشر ساخته بشمار می روند که وظیفه اصلی پلیس در جامعه مقابله و مبارزه با این دسته از تهدیدات است. نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران نیز در راستای انجام مأموری تهای خود و برقراری نظم و امنیت و آسایش عمومی، مقابله با جرم و ناامنی در سطح جامعه و مبارزه با مجرمان و برهم زنندگان آسایش عمومی و امنیت انسانی را وجهه همت خود قرار داده است. هر چند که نگاه به پیشگیری در سیستم پلیس خالی از سابقه نیست، اما، در سال های اخیر به دلایل متعدد، مداخله و پیشگیری پلیسی اهمیت فراوا نتری پیدا کرده و ناجا با بهره گیری از تجربیات متعدد بین المللی و همچنین سرمایه فرهنگی و تاریخی کشورمان راهبردهای

معینی را جهت پیشگیری از جرم و ناامنی و در نتیجه تأمین امنیت انسانی اتخاذ نموده است.

۱-۲-بیان مسئله [۲]

    “دور کیم” جامعه شناس فرانسوی جرم را چنین تعریف می کند:“ عملی که وجدان جمعی را جریحه دار می کند”. بدین ترتیب جرم را به صورت عملی مشخص با طبیعتی خاص و خصوصیتی معین نشان نمی دهد. جرم را برخی به بیماری اجتماعی تشبیه کرده اند. اما بین جرم و بیماری لااقل این تفاوت وجود دارد که بیماری در عالم واقعیت با نشانه ها و علائمی مشخص همراه است که قابل مشاهده و بررسی است اما هیچ عملی نیست که به خودی خود جرم محسوب شود. زیان ها و صدمه فلان عمل هر قدر زیاد و مهم باشد مرتکب آن هنگامی مجرم تلقی می شود که افکار عمومی و اعتقاد گروه اجتماعی وی را مجرم بشناسد. به عبارت دیگر آنچه عملی را جرم می سازد جنبه عینی و بیرونی عمل نیست بلکه تعیین کننده جرم قضاوتی است که جامعه در مورد آن می کند. این حقیقت به اندازه ای روشن است که اعمالی مانند پدر کشی که درجوامعی منفی ترین اعمال محسوب می شود و در بعضی جوامع عقب مانده چنانچه در اوضاع و احوال خاصی صورت گیرد اساسا جرم شناخته نمی شود. بر عکس در همین جوامع نقض محرمات جنسی یا غذایی که در برخی کشورها امری کاملاعادی است ممکن است جنایتی نابخشودنی تلقی شود. پس جرم قصوری کاملااجتماعی است یعنی کاملانسبی است. جرم قضاوتی است که افکار عمومی درباره عملی خاص انجام دهد. جرم را قانون تعریف می کند و دادگاه درباره اعمال افراد بر اساس قانون قضاوت می کند و مجرم را پس از ثبوت جرم محکوم می کند.

شمار ودرصد مصرف کنندگان مواد مخدر ومعتادان در بسیاری از کشورها فزونی یافته است ودرایران نیز در بسیاری از شهرها مانند سنندج رشد معتادان قابل توجه است . اثر شیوع سوء مصرف مواد مخدر و اعتیاد به آن برای جامعه آنچنان گسترده و مخاطره آمیز است که آن را از زمره مهمترین مسائل اجتماعی اکنون کشور قلمداد می کنند و افزایش بسیاری از ناملایمات و جرایم را نیز به این پدیده مرتبط می کنند.

مصرف مواد مخدر به مثابه یکی از غم انگیزترین تراژدیها ابعاد زیستی ، روانی ، اجتماعی ، فرهنگی ، قضایی و حتی سیاسی پیدا کرده است و تنوعی گسترده درانواع  وشیوه های مصرف آن ایجادشده است و متناسب با قواعد و هنجارهای اجتماعی هرکشور رفتاری بیمارگون یا مجرمانه تلقی می شودکه نگهداری، خرید و فروش، حمل ، استعمال و تبلیغ آن ممنوع ودربرخی موارد  متضمن تحمل مجازات است.

تحقیقات و پژوهشهای انجام شده در نقاط مختلف جهان نشانگر آنند که بین اعتیاد به مواد مخدر و قاچاق آن و روی آوردن به جرم رابطه ای نیرومند وجود دارد و اعتیاد چه به صورت مستقیم – به دلیل ماهیت مجرمانه آن براساس قواعد حقوقی و قانونی برخی کشورها – وچه به صورت غیر مستقیم واز طریق ایجاد وابستگی شدید به مصرف مواد مخدر، تضعیف و متزلزل ساختن بنیانهای روحی، اخلاقی و اجتماعی ، صرف هزینه سنگین تهیه آن  محرومیت از برخی امکانات و خدمات اقتصادی ، اجتماعی و غیره بتدریج باعث گرایش افراد معتاد به بزهکاری و ارتکاب جرم می گردد. افزون براین اعتیاد به مصرف مواد مخدر با پدید آوردن شرایط آسیب زایی مانند اختلال و فروپاشی کانون خانواده ، ولگردی و خیابان گردی‏‏‏ ‏‏‏، تکدیگری ، انحراف جنسی وخودفروشی باعث شکل گیری دشواریها و مشکلات فردی ، اجتماعی و خانوادگی می گردد ( رحمتی ۱۳۸۱ :۳۲ ).

با توجه به اینکه اعتیاد یک مسئله چندبعدی است و برای مبارزه باآن نیز باید همه ابعاد آن رادر نظر گرفت و تلاشها باید هم به مسئله مصرف  واعتیاد به آن ( تقاضا) وهم به تولید ،توزیع و قاچاق آن (عرضه) وهم به پیشگیری ودرمان توجه داشته باشد. ( بورد۳۵:۱۳۶۷)‏.

اما از طرف دیگر توجه یک جانبه به مصرف و مصرف کنندگان فقط منجر به دستگیری خیل کثیری از مصرف کنندگان موقت یادائمی و پرشدن زندانها می شود و بازار تجارت مواد مخدر، باندهای مافیایی قاچاق و تبلیغ گران آن را نادیده می گیرد . بررسی آسیب اجتماعی اعتیاد باید اقتصاد سیاسی آن را نیز مد نظر قراردهد .

آسیب اعتیاد به دلیل خصلت مجرمانه مواد مخدر حتماً باید در ابعاد چند جانبه بررسی شود. به عبارت دیگر موارد مربوط به اقتصاد سیاسی ، روابط متعارف اقتصادی ،آسیب شناسی اجتماعی ، روابط اجتماعی و مسائل فرهنگی ، سابقه استفاده از مواد مخدر ، مسائل حقوقی و انتظامی و شرایط جغرافیایی می باید دریک کلیت طراحی شده ازروی واقعیت مورد ارزیابی قرار گیرند تا روابط متقابلشان کشف شود و به این ترتیب سازوکارهای واقعی اعتیاد و قاچاق رابه دست دهند (رئیس دانا ۱۳۸۱ :۹۳ )

برای مواجهه با این پدیده چند بعدی، پیچیده ، مزمن و گسترده شناخت جنبه های مختلف آن ضرورتی اجتناب ناپذیر است  و برای این امر ارزیابی واقع گرایانه از گستردگی،  تنوع ، میزان و ویژگیهای اجتماعی معتادان تنوع محلی ومنطقه ای مصرف مواد مخدر ، الگوهای مصرف و شناخت عوامل و زمینه های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی ، فرهنگی و روانی افزایش تقاضا برای مصرف جهت طراحی و اجرای برنامه های مهار و کاستن از دامنه خطر آفرین آن ضروری است .” در راه ریشه کن کردن استعمال مواد مخدر ، که دراعماق جامعه ما ریشه دوانده تا وقتی که به ریشه های مشکلات جهان امروز مانند تنهایی ، بیکاری و سایر شکل های رنج های عاطفی و اقتصادی نپردازیم حاصلی به بار نخواهد آورد “(بورد۳۶:۱۳۶۷).

با توجه به موارد ذکر شده واینکه اعتیاد یک مسئله اجتماعی است و پیامدهای اجتماعی  فراوانی دارد به مسئله اعتیاد از رویکرد ، نظریه و متد جامعه شناسی برای تبیین آن استفاده می شود. ضمن اینکه منکر اعتبار سایر حوزه های معرفتی  مثل روانشناسی ، جرم شناسی ، مددکاری اجتماعی ،بازپرورانه و. . . دربررسی مسئله اعتیاد نمی شود.

با توجه به مطالب فوق  ما در این تحقیق سعی داریم به بررسی عوامل موثر در پیشگیری از جرم بپردازیم.

۳-۱-اهمیت و ضرورت تحقیق :

اقدام به عملی که برخلاف موازین، مقررات، قوانین و معیارهای ارزش فرهنگی هر جامعه باشد، در آن جامعه بزهکاری یا جرم تلقی می گردد و کسانی که مرتکب چنین اعمال خلاف می گردند مجرم یا بزهکار نامیده می شوند. جرایم و ناهنجاریها مفاهیمی نسبی هستند و حدود و ثغور، شیوه برخورد، طرز تلقی، مبادی فلسفی و انسان شناختی نسبت به آنها از جامعه ای به جامعه دیگر فرق می کند. انسانها از بدو تولد تا سرانجام زندگی به صورت اجتماعی با همنوعان خود زندگی می کنند و لازمه زندگی اجتماعی وابستگی متقابل انسانها به یکدیگر می باشد. زندگی اجتماعی بشر تاکنون قوانین و احکام مخصوص به خود را ایجاد و تدوین کرده است و روابط اجتماعی بشر در نتیجه کنش های متقابل اجتماعی افراد اجتماع شکل گرفته است. به مرور زمان روابط اجتماعی به زندگی اجتماعی بشر نظم داده است و بدین سان( «هنجار» که معیار معینی برای کیفیت تفکر و نحوه رفتار انسان در جامعه می باشد) پدید آمده است. هنجارهای اجتماعی، همنواعی افراد جامعه سبب شده و به آنها گوشزد می کنند که چه نوع رفتاری را داشته باشند تا بتوانند انتظارات همنوعان خود را برآورده سازند. انسانها در طول زندگی و در جریان اجتماعی شدن یاد می گیرند که رفتار خود را با هنجارهای اجتماعی سازگار سازند تا بتوانند به عضویت جامعه پذیرفته شوند. بنابراین ، کسانی که نتوانند رفتار خود را با هنجارها منطبق سازند از طرف اجتماع طرد و مورد مجازات قرار می گیرند.

اعتیاد یکی از عوامل موثر در وقوع حرایم تلقی می شود افزایش جرائم متأثر از اعتیاد مثل طلاق، خودکشی ، سرقت‏‎‏‎ ،روسپیگری، افسردگی و سرخوردگی اجتماعی ، ایجاد فشار وتنش روانی در خانواده ها ، فروپاشی خانواده ، کاستی در تربیت و اجتماعی کردن فرزندان ، ضرر و زیان مالی به جامعه تنها بخشی از پیامدهای اعتیاد درجامعه است،  اما به خوبی اهمیت بررسی و پژوهش درمورد اعتیاد رانشان می دهد .

 پژوهش درباره مسئله مواد مخدر بخش غیر قابل تفکیک یک راهبرد کارآمد مبارزه با آن است. چنانچه طرح ها و برنامه های مواد مخدر براساس یافته های پژوهشی طراحی نشوند وبا پژوهشی های روشمند ارزیابی و تعدیل نگردند نمی توان به کارآمدی آنان امیدوار بود ( رئیس دانا ۱۳۸۱: ۹۱ ).

با توجه به مشاهدات پژوهشگر در طی سالها زندگی در بطن این جامعه و تعاملات دور و نزدیک و تماس با تعدادی از افراد معتاد و آشنایی با خانواده‌هایشان و همچنین مرور پژوهشهای انجام گرفته در ارتباط با اعتیاد به مواد مخدر به ویژه پژوهشهایی که به موضوع «عوامل اجتماعی مؤثر بر اعتیاد و سبب‌شناسی اعتیاد از دیدگاه جامعه‌شناسی» پرداخته‌اند و با مطالعه تئوریهای انحرافات اجتماعی، به نظر می‌رسد عوامل اجتماعی -دسترسی به مواد مخدر،- فقدان کنترل‌های اجتماعی ، نحوه معاشرت و ارتباطات ، نگرش مثبت به مواد مخدر – فشارهای اجتماعی مختلف وارد بر فرد که از منابع گوناگون مانند خانواده و وضعیت نابسامان اقتصادی ناشی می‌شود در یک چارچوب تئوریک برگرفته از تئوریهای فشار اجتماعی، پیوند اجتماعی، فرصت افتراقی و پیوند افتراقی برای تبیین پدیده اعتیاد به مواد مخدر از اعتبار بالایی برخوردار باشند.

به نظر می رسد فشارهای اجتماعی مانند فشارهای منبعث از طبقه  اجتماعی ، قشر بندی اجتماعی ، فرودستی  وضعیت نابسامان خانوادگی ، شکست ها ، ناکامی ها وتجارب تلخ زندگی باعث می شود که پیوندهای اجتماعی فرد سست وضعیف شود. فردی که در شرایط متاثر از فشارهای اجتماعی زندگی می کند پیوند او به اجتماع ومعیارهای هنجاری وارزشی آن تضعیف می شود.پیوستگی او به نهادهای کنترل کننده مانند قانون و پیوند دهنده مانند خانواده کمرنگ می شود.افرادی که در شرایطی زندگی می کنند که از منابع مختلفی فشار تحمل می کنند به احتمال زیاد میزان مشغولیت ودرگیری او در فعالتیهای اجتماعی ، اشتغال و اوقات فراغت فرهنگی کم است . چنین افرادی معمولاً از دستاوردها و منزلتهای اجتماعی پایینی برخوردارند،  نابراین خیلی هم نگران از دست دادن موقعیت اجتماعی ، شغلی ، علمی و پرستیژ اجتماعی خود در مقابل مزیت های احتمالی کجروی  نیستند. از طرف دیگر فشارهای اجتماعی ومحیطی وعدم نیل به موفقیت های اجتماعی وفرصتهای موفقیت اجتماعاً پذیرفته شده و دسترس پذیر شرایطی را برای فرد به وجود می آورد که دسترسی به فرصتهای نامشروع کجروانه برای فرد مهیا شود . این فرصتهای افتراقی شامل آموختن وجامه عمل پوشاندن به نقش های کجروانه بویژه از طریق خرده فرهنگهای بزهکاری است. این دسترسی به موقعیت ها و فرصتهای افتراقی که متاثر از فشار اجتماعی است به واسطه عواملی چون منطقه، پر ازدحام ، فقیر و فاقد امکانات فرهنگی وتفریحی سالم مانندمراکز آموزشی وهنری ، فرهنگی  طبقه اجتماعی و وجود افرادی است که در آن شرایط اجتماعی فرصتهای عمل مجرمانه را فراهم می آورند مانند همسایگان وخانواده هایی که کجرو هستند.دراین نوشتار منظور این است که فشار اجتماعی قوی و پیوند اجتماعی ضعیف باعث به وجود آوردن فرصتهای نا مشروع افتراقی یعنی دسترسی به مواد مخدر می شود .این دسترسی شامل ارتباط با فروشندگان مواد ، دوستان وهمسایگان و اعضاء معتاد خانواده می شود .یعنی در واقع ارتباطات افتراقی انحرافی در شرایط فرصتهای افتراقی انحرافی به وجود می آید.ارتباطات افتراقی انحرافی و فرصتهای نامشروع افتراقی باعث یک نوع جامعه پذیری کجروانه جدید و تغییر نگرش به انحرافات می شود یعنی تابو بودن نقض هنجارها ونظم اجتماعی از بین می رود وانحراف قبح  اجتماعی خود را از دست می دهد وحتی نگرش توجیه گرانه ومثبت نسبت به اعمال انحرافی به وجود می آید وافراد مزایایی برای آن مترتب می شوند و از آن منتفع می شوند و تا حدودی نگرش مثبت نسبت به برخی از ابعاد کاملاً مفید عمل کجروانه پیدا می کنند . در این رساله منظور ا ین است که افرادی که دسترسی  به فرصتهای مساعد برای مصرف مواد مخدر پیدا می کنند، وجود معتادان و فروشندگان مواد در محله و اطرافیان و در میان اعضای خانواده و قرار گرفتن در موقعیت هایی که مواد مخدر مصرف می شود مانند مهمانیهای خانوادگی وجمع های دوستانه وهمچنین ارتباطات افتراقی با معتادان کم کم نگرش مثبت به مواد مخدر پیدا می کند ومعتقد می شود ویاد می گیرد که مواد مخدر مثلاً برای فراموش کردن مشکلات ، درمان بیماریها ، پیدایش هیجان ولذت کاملاً مفید است و سرانجام ایجاد این نگرش نسبت به مواد مخدر همراه با ارتباطات افتراقی با افراد معتاد باعث اعتیاد به مواد مخدر و رفتار اعتیادی می شود.

۴-۱-اهداف[۳] تحقیق :

هدف کلی :  پی بردن به عوامل موثر بین پیشگیری از جرایم

اهداف جزیی :

۱- پی بردن به عوامل موثر در پیشگیری از جرایم

۲- پی بردن به عوامل موثر بین اعتیاد و جرایم اجتماعی

۳- پی بردن به عوامل موثر بین جرایم و اعتیاد روسپیگری، افسردگی و سرخوردگی اجتماعی، ایجاد فشار وتنش روانی در خانواده ها ، و…

۵-۱-فرضیه[۴] های تحقیق :

۱- آیا بین عوامل فرهنگی و پیشگیری از جرم رابطه  معنی داری دارد .

۲-  آیا بین عوامل اجتماعی و پیشگیری از جرم رابطه  معنی داری دارد .

۳- آیا بین عوامل خانوادگی و پیشگیری از جرم رابطه  معنی داری دارد .

۴- آیا بین عوامل اعتیاد به مواد مخدر و پیشگیری از جرم رابطه  معنی داری دارد .

۶-۱-تعاریف عملیاتی

تعریف مفاهیم

    بزه یا بزهکار

    بزه یا بزهکار یک پدیده اجتماعی است که در محیط های مختلف به شکل های متفاوتی مشاهده می شود. شکستن نظم اجتماعی و انحراف از هنجارهای جامعه را بزهکاری تعریف کرده اند. از دیدگاه روانکاوی بزهکار کسی است که نیروهای غریزی در وجود او به خوبی اداره نشده است و ذهن آگاه فرد به خوبی بر نیروهای غریزی نظارت ندارد.

    بنابراین چنانچه ذهن آگاه نتواند راهی برای خروج نیروهای غریزی پیدا کند که مورد قبول جامعه باشد، فرد دست به رفتارهایی بر خلاف هنجارهای اجتماعی می زند و یا میان دو دسته از فشارهای درونی و برونی قرار می گیرد و دچار بزهکاری می شود.

تعریف بزه و رفتار بزهکارانه

    تعریف بزه و رفتار بزهکارانه در هر جامعه ای توسط قوانین حقوقی و هنجارهای اجتماعی آن جامعه مشخص می شود. باید اذعان داشت که قرن هاست رفتارهای قتل، دزدی، تخریب، نزاع، کلاهبرداری، تجاوز، آتش افروزی و… به عنوان رفتار بزهکارانه پذیرفته شده است و همه جوامع برای آن تعریف مشخصی دارند. تنها تفاوت مشهود، نوع و میزان تنبیهی است که بر اساس قوانین حقوقی آن جامعه تعیین می شود. البته بزه را بر اساس ارزش ها و تعیین ارزش ها یا بر حسب زمان و مکان تعریف می شود. با رویکردهای مختلف به موضوع بزهکاری و تعریف حقوق معلوم می گردد که بزه از دیدگاه حقوقی، جامعه شناسی و جرم شناسی متفاوت است.