مقاله نقش دین و فرهنگ در پیشرفت جامعه


دنلود مقاله و پروژه و پایان نامه دانشجوئی

مقاله نقش دین و فرهنگ در پیشرفت جامعه مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۸۱  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دانلود مقاله نقش دین و فرهنگ در پیشرفت جامعه نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

 فهرست

 چکیده تحقیق: ۲

مقدمه: ۴

تعریف و تحدید موضوع: ۶

اهداف تحقیق: ۸

سؤالات تحقیق: ۱۰

ضرورت و اهمیت تحقیق: ۱۱

دیدگاههای دانشمندان در مورد دین: ۱۴

فرهنگ از دیدگاهها: ۱۵

پیشینه یا ادبیات تحقیق: ۱۶

روش تحقیق: ۲۳

جامعه آماری و روش نمونه گیری: ۲۳

روش گرد آوری واحدها و مراحل انجام کار: ۲۴

نقش دین در پیشرفت جامعه: ۲۶

کلیات: نقش دین در پیشرفت و توسعه جوامع: ۲۶

نقش دین و تحکیم خانواده: ۳۰

نقش دین در هویت بخشی به جوانان: ۳۱

نقش دین در علم و سازندگی اجتماعی انسان: ۳۱

دین اسلام و علم: ۳۳

نقش دین در وحدت و همبستگی: ۳۴

نقش دین در سیاست: ۳۵

دین و سیاست دراندیشه امام خمینی: ۳۷

جدا ناپذیری دین و دنیا در اسلام: ۳۷

تاثیر دین بر نهاد اقتصاد: ۳۹

تاثیر دین در آموزش : ۳۹

نقش دین در ارتش روسیه: ۳۹

استعمار و دین سازی: ۴۱

اهداف استعمار از دین سازی: ۴۱

نقش فرهنگ در توسعه و پیشرفت جوامع: ۴۱

کلیات: ۴۲

نقش فرهنگ در پیشرفت و توسعه جامعه: ۴۲

فرهنگ از دیدگاه امام خمینی و مقام معظم رهبری: ۴۵

اصلاح فرهنگ پیشرفت همه جانبه: ۴۶

نقش فرهنگ در عرصه دفاع همه جانبه از وطن: ۴۷

فرهنگ عنصر محوری دوران سازندگی: ۴۷

سلطه فرهنگی هدف بلند مدت قدرت مردان دنیا: ۴۷

فرهنگ و استقلال: ۴۸

رابطه فرهنگ واقتصاد: ۴۹

نقش فرهنگ برخود اتکایی: ۵۱

فرهنگ و بهره‌ وری: ۵۲

فرهنگ و اخلاق: ۵۳

زمینه‌های پیدایش تهاجم فرهنگی: ۵۳

زمینه‌های رشد فرهنگ و استحکام زیر ساخت‌های ((هویت دینی )). ۵۴

عوامل مهم و موثر فرهنگی در پیشرفت و توسعه جامعه: ۵۴

عوامل و راههای نفوذ تهاجم فرهنگی عبارتند از: ۵۵

اسلام و توسعه: ۵۶

خاستگاه توسعه در اسلام: ۵۸

مدارهای توسعه: ۵۹

نتیجه گیری منطقی از اطلاعات: ۶۱

مشکلات و محدودیتها: ۶۵

پیشنهادات و ارائه راهکارهای عملی: ۶۸

فهرست منابع و ماخذ: ۷۰

تعریف واژه‌ها و اصلاحات: ۷۲

فهرست منابع و ماخذ:

 

۱-   ابراهیم زاده، بنی الله. ((حاکمیت دینی )) پاییز ۱۳۷۸٫

۲-   اشتهار، محمد مهدی(( ارمغان استعمار)). (اندیشه بسیج پاییز ۱۳۸۱).

۳-   اندیشه بسیج، شماره ۷ سال (۱۳۸۱).

۴-   العسل، ابراهیم. ((توسعه در اسلام )) ترجمه: عباس عرب. جلد اول سال ۱۳۷۸٫

۵-   براندازی خاموش (تهاجم فرهنگی). معاونت آموزش نیروی مقاومت بسیج سال (۱۳۸۰).

۶-    سخنرانیهای مقام معظم رهبری راجع(( دین و فرهنگ )) هفته نامه پرتوی سخن.

۷-   حجتی، سید محمد باقر. ((اسلام و تعلیم و تربیت))، دفتر نشر و فرهنگ اسلامی.

۸-   رضوی، مسعود. (( متفکران معاصر و اندیشه سیاسی اسلام )). تهران (۱۳۷۸).

۹-   علامه لاهوری، اقبال.(( احیای فکر دینی در اسلام )) ترجمه احمد آرام.

۱۰-          صحیفه نور، قسمتی از بیانات امام خمینی ، جلد ششم.

۱۱-          کیهان، ۳۰ فروردین (۱۳۶۱) .

۱۲-          لاریجانی، محمد جواد (( تدین ، حکومت و توسعه )) سال (۱۳۷۷).

۱۳-          فردرو، محسن و همکارانش. ((جامعه و فرهنگ )) انتشارات آرون.سال (۱۳۸۰).

۱۴-          مطهری، مرتضی. (( تکامل اجتماعی انسان)) ، (( انتشارات صدرا، سال (۱۳۷۰).

۱۵-          مطهری، مرتضی، (( فلسفه اخلاق )) و کتاب ده گفتار سال (۱۳۷۷).

۱۶-           مطهری، مرتضی. (( انسان در قرآن )).

۱۷-          موسوی. جواد ،(( توسعه )) انتشارات توسعه، جلد چهارم سال (۱۳۷۱).

۱۸-          موسایی، میثم. (( دین، فرهنگ و توسعه )). سازمان تبلیغات اسلامی (۱۳۷۴).

۱۹-          منصوری، جواد، (( فرهنگ استقلال توسعه )) تهران : (۱۳۷۴) . (جلد ۳و۲و۱).

۲۰-          نیکی، کدی. ((مطالعه تطبیقی انقلابهای ایران))، سال (۱۳۷۷).

۲۱-          نشریه ماهانه، آموزشی، تربیتی(( پیوند )) مهر ماه (۱۳۷۸). فروردین (۱۳۷۴).

۲۲-          نهج البلاغه، نامه ۳۱٫

۲۳-          ویلیام جیمز، ((دین و روان )) انتشارات دارالفکر.

۲۴-          هفته نامه، صبح صادق((‌شمارهای ۱۳۴، ۱۰۸، ۱۰۱، سال (۱۳۸۲).

۲۵-          هفته نامه(( پرتوی سخن)) شماره‌های متعدد آن سال (۸۲- ۱۳۸۱).

۲۶-           وصیت نامه سیاسی الهی امام خمینی.

۲۷-          نظر پور، محمد تقی(( ارزشها و توسعه )) انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه.

نقش دین در پیشرفت جامعه:

       v         نقش دین در تحکیم خانواده

       v         نقش دین در هویت بخشی به جوانان

       v         نقش دین در علم و سازندگی اجتماعی

       v         دین اسلام علم

       v         نقش دین در وحدت و همبستگی جوامع

       v         نقش دین در سیاست

       v         جدا ناپذیری دین و دنیا در اسلام

       v         تاثیر دین در اقتصاد

       v         تاثیر دین در ارتش روسیه

       v         استعمار و دین سازی

       v         اهداف استعمار از دین سازی

کلیات: نقش دین در پیشرفت و توسعه جوامع:

((فاقهم وجهک للدین حنیفا فطره الله التی فطر الناس علیها لاتبدیل لخلق الله ذلک الدین القیم ولکن اکثر الناس لایعلمون)).

خداوند در این آیه یاد آوری می‌کند؛ دین، هماهنگ با فطرت و طبیعت انسانی است و بنابراین همیشه به صورت یک احتیاج قطعی و ضروری بشر، خودنمایی می‌کند.(( سوره روم آیه ۳۰))

خداوند در قرآن ما را به تحقیق در مسائل دین و فهم دقیق معارف آن توصیه و بصیرت و بینایی در این را راه و روش پیامبر اکرم معرفی می‌کند و مؤمنان را نسزد که همگی رهسپار شوند. پس چرا از هر جمعیتی از آنان، گروهی کوچ نمی‌کنند تا دین پژوهی کنند و مردم خود را آنگاه که به سوی آنها بازگشتند، هشدار دهند؛ باشد که پروا پیشه کنند.   ( سوره توبه آیه ۱۲۲).

امام علی (ع)، فهم دین را لازمه دینداری انسان می‌داند و می‌فرماید انسان خداجو باید در امور دینی خود به یقین برسد نه آنکه در وادی تحیر و تردید سرگردان بماندو زحمت تحقیق و دستیابی به حد یقیق را به خود راه ندهد.[۱] دین مجموعه‌ ای از باورها و نبایدها که در یک نظام به هم پیوسته و مرتبط و براساس فطرت و سرشت انسانی، برای رساندن او به کمال و سعادت انسان دنیوی و اخروی آمده است.

دین می‌خواهد افکار و عقول و احساس مردم را راهبری کرده و انسانرا متوجه عوامل روحی و معنوی نماید به عبارت دیگر: دین به مردم می‌آموزد که زندگانی انسان، تنها خوردن و خوابیدن و امثال آنها نیست. بلکه برای هدفهای عالیتری آفریده شده است. با اینکه دین در صدد تربیت و تعالی انسان در تمام شئون حیات مادی و معنوی است متاسفانه در مورد بسیاری از ادیان، دیده می‌شود، که درست نتوانست به هدف خود نائل گردد. سر آن این است که در شرق و غرب جهان، پاره‌ای از آداب و رسوم منطقه‌ای و احیانا خرافات با حقایق دینی آمیخته شده و رنگ دینی به خود گرفت و به علت مرور زمان باز شناختن این بدعتها از حقایق دینی برای اکثر مردم دچار اشکال گشت.[۲] امیدواری به پیشرفت واقعی زندگی بشریت و به بن بست نرسیدن تنها بین معتقدان به دین اسلام وجود دارد جز دین هیچ عامل دیگری نیست که قسمت اعظم پیشرفت بشریت، یعنی تکامل بشریت در ماهیت انسانی خودش را تامین می‌کند.

دین پیوسته مایه ارتقای افراد و تغییر شکل بشری بوده‌است. اروپای امروز بزرگترین مانع در راه پیشرفت اخلاق بشریت است. دیگر مسلمانان مالک اندیشه و کمال مطلوب‌های نهای مطلق مبتنی بر وحی می‌باشند که چون از درونی‌ترین ژرفای زندگی بیان می‌شود به ظاهری بودن صوری آن رنگ باطنی می‌دهد.[۳]سالهاست که غرب از تحقق انقلاب اسلامی ایران در وحشت و نگرانی به سر می‌برد و برای براندازی با متوقف ساختن آن، سیاستمداران کهنه کار خود را به خدمت گرفته و میلیاردها دلار هزینه کرده است. گر چه کسینجر، این سیاستمدار کهنه‌کار آمریکایی از دستیابی ایران به فناوری هسته ای سخن گفته است ولی نگرانی واقعی آنها این نیست، چرا که بسیاری از کشورهای غربی و شرقی از جمله هند وپاکستان از سلاح اتمی بر خوردار ند و آمریکا از آن احساس نگرانی نمی کند. نگرانی بزرگ آمریکا از ایدئولوژی اسلام ناب محمدی است که نه مرز          می شناسد و نه با هیچ مو شک و ضد موشکی از بین رفتنی است جهان به سوی دینی شدن، بویژه گرایش با اسلام است. از آغاز دهه هشتاد و با انقلاب اسلامی ایران شاهد فرایند عمومی جهان، به سمت دینی شدن می‌باشد. وحشت سردمداران غرب، از احیای تفکر دینی در جهان بویژه اسلام است. ((بلا شک نظام اسلامی تنها پاسخی است که امروز ملتهای مسلمان می‌توانند برای اجابت خواستهای خودشان دریافت کنند، در این جا و در همه کشورهای اسلامی این جور است. در کشورهای اسلامی که با ایمان اسلامی است و به قرآن و دین اعتقاد دارند هیچ پاسخی برای نیازهای آنها جز ایجاد حکومتی بر پایه دین وجود ندارد. دین است که به آنها هویت و شرافت و شخصیت می‌دهد)). [۴]  ما باید هر حرکت اجتماعی را که بخواهیم در ایران پیاده کنیم از مجموعه جامعه دینی کمک بگیریم. حرف امروز ما این چیزی نیست که مطرح می‌کنند. نکته درباره معرفت شناسی دینی وجود دارد این است که رویکردی سعی دارد دین را تشکیل دهد. وقتی ((دورکیم)) دین را به یک شیء تبدیل کرد حرکتی در جهت تقلیل دین انجام داد. وقتی دین شیء بشود ابعاد را از دست می‌دهد. جهتی که امروزه هم در نوگرایی دینی وجود دارد همان تقلیل دین به امری عرفانی، معنوی و شخصی است. در حالی که همه ابعاد دین در این بررسی مورد توجه قرار نمی‌گیرد. دین مثل آب است که در لحظه‌ای واحد هم می‌تواند خنک کند و هم سیراب. دین هم دارای بعد درونی و بعد بیرونی است. بعد درونی مواجهه با خداوند تعالی و ارتقاء به طرف او وکسب معنویت است. از طرف دیگر عدالت هم از دین جدا نیست و نمی‌توان جوهر دین را فقط عرفان دانست و از کارکرد اجتماعی خالی بود، در ادیان مختلف دین مثل مساعدت و عدالت، از خود گذشتگی و سایر ابعاد اجتماعی در کنار ابعاد درونی مطرح است.[۵] امروزه در سایه بسیاری از حکومتهای دموکراتیک، میلیونها انسان معتقد به حقانیت منحصر به فرد دین خود، در کنار پیروان ادیان دیگر زندگی می‌کنند، بدون اینکه این عقیده دینی انها مانع همزیستی مسالمت آمیزشان با پیروان ادیان، دیگر باشد که آنها را بهره‌مند از نجات اخروی نمی‌دانند. می‌توان ادعا کرد پیش از دوران جدید تاریخ بشر که تاریخ استقرار تمدن و استیلای آن است، دیانت، مدار ذهن و زندگی مردمان بوده است و در این مورد میان شرق و غرب تفاوتی نیست هر چند که دین موثر در غرب قرون وسطی مسیحیت و در بخشهای مهمی از شرق اسلام بوده است و طبعا سیاست نیز که از ارکان موفقیت بشری است در چنین هنگامه‌ای به شدت رنگ و بو و احیانا ماهیتی دینی پیدا کرده است. در هر دوسوی جهان، پیش از دوران جدید می‌توان اثر پذیری آشکار سیاست از دیانت را دید، اما سرگذشت دو گانه مسیحیت و اسلام منشاء تاثیر متفاوت ان دودر سیاست شده است.

نقش دین و تحکیم خانواده:

سلامت و سعادت یک جامعه، تا حدودزیادی به وضع خانواده‌ها و کیفیت روابط خانواده بستگی دارد. هر چه روابط اعضای خانواده بهتر و سالمتر باشد زندگی شیرین تر خواهد بود و فرزندان نیز بیشتر به خانواده وابسته می‌مانند و از خطر انحراف مصونیت پیدا کند متاسفانه وضع خانواده‌ها در جهان، مخصوصا در کشورهای صنعتی غالبا خوب نیست اختلافات و کشمکشهای خانوادگی بسایر زیاد است و زندگی را بر زن و مرد تلخ کرده و بنیاد خانواده را متزلزل ساخته است. تزلزل بنیان خانواده و اوضاع اسفبار چنین اجتماعات از هم گسیخته‌ای وجدانهای بیدار خیراندیشان را متاثر ساخته است و برای حل این مشکل چاره می‌جویند. حق بنیان مقدس خانواده در معرض تهدید جدی است و باید برای نجات آن از فروپاشی چاره اندیشی کرد و هر چه هم دراین زمینه سرمایه‌گذاری شود، ارزش دارد. [۶] در نهاد خانواده دین را در کلیه زمینه‌ها از همسر گزینی، آداب خواستگاری، مراسم ازدواج، شیوه تربیت فرزند، روابط زوجین نسبت با یکدیگر و …. می‌توان جستجو کرد.

نقش دین در هویت بخشی به جوانان:

نقش دین در هویت بخشی به جوانان و کاهش اضطراب و انحرافات در برابر حوادث ناشی از بی‌هویتی بسیار موثر است. دکتر سید حمید مرتضوی روان پزشک در گفتگویی اظهار می‌دارد. پرورش یک کودک در خانواده مذهبی به افزایش ضریب اطمینان در سلامت اخلاقی وی کمک می‌کند اما این موضوع باید به بهترین و صحیح ترین نحو به کودکان اموزش داده شود، تنها در این صورت است که دین نقش پیشگیرانه خود را در کاهش فشارهای روانی افسردگی روحی موثر است. وی با اشاره به روحیه عصیانگری جوانان تاکید کرد: در حال حاضر جوانان هیچ علاقه‌ای به شنیدن پند و نصیحت و موعظه دیگران ندارند. بنابراین تاکید می‌شود با استفاده از آموزش‌های دینی منطبق با قالب و شرایط روز از نگرشهای قهری پرهیز شود. مرتضوی اتصال جوانان به منبع آرامش بخش الهی را یکی از عوامل کاهش انحرافات می‌داند و گفت: اتصال با منبعی که در تمام مواقع با تکیه بر آن احساس آرامش به انسان دست می‌دهد نقش بسیار موثر در کاهش بی‌ثباتی اخلاقی و احساس تهی بودن خواهد داشت.[۷]

نقش دین در علم و سازندگی اجتماعی انسان:

رسول اکرم می‌فرماید: (( الحکمه ضاله المومن من یطلب ها اینما وجدها فهو احق بها )).

حکمت یعنی علم و دانش، حقیقت گمشده مومن است که آن را هر جا و نزد کسی پیدا کند می‌گیرد و خودش را از سزاوارتر می‌داند؛ یعنی جای علم آن خانه ای است که ایمان هم آنجا هست. اگر علم در خانه‌ای که همزادش ایمان در آنجا وجود نداشته باشد. در خانه خودش نیست.[۸] وجود معارف و علومی که عقل بشر به تنهایی به آنها نائل نتواند شد؛ مانند علم طب و نجوم که بعضی از مردم که به آن علوم می‌پردازند، می‌دانند که آنها جز از راه الهام الهی و توفیق خدایی به آدمی نمی‌رسد. تنها آزمایش و تجربه در این راه کافی نیست، زیرا برخی از مسائل و احکام نجوم هر هزار سال یکبار ممکن است تحقق پیدا کند. چگونه ممکن است با آزمایش و تجربه به آنها علم حاصل کرد. [۹] علم مانند ابزاری در اختیار خواست انسان قرار می‌ گیرد و طبیعت را آنچنان که انسان بخواهد و فرمان دهد می‌سازد. اما اینکه طبیعت را چگونه بسازد، آیا از طبیعت مصنوعاتی بسازد و به سود جامعه انسانی و یا نیروهای مخرب برای خرید توسعه طلبی افرادی مخصوص، اما ایمان مانند قدرتی حاکم بر انسان عمل می‌کند و خواست او را در اختیار می‌گیرد و در مسیر حق و اخلاق سوق می‌دهد. ایمان انسان را می‌سازد و انسان با نیروی علم، جهان را. آنجا که علم و ایمان توام گردند. هم انسان سامان می‌یابد و هم جهان، [۱۰] بعضی محققان و نویسندگان انتظارات حداکثری از دین داشته‌اند بدین صورت که هر گونه پرسش و چالشی که در ذهن انسان بوجود می‌‌آید باید از دین پرسیده شود. بعضی قایل‌اند که حتی پرسش در عرصه‌ی پزشکی، ستاره شناسی و نجوم را نیز باید در دین جستجو کرد.

دین اسلام و علم:

بدون اغراق می توان گفت که در هیچ مکتب و مذهبی به این اندازه برای علم وعالم،ارزش قائل نشده اند، قرآن کریم و احادیث و گفته های بزرگان دین سرشار از شواهد محکم و متقنی در این زمینه است که نمو نه هایی ازآنها اشاره می شود.

((هل یستوی الذین یعلمون والذین لا یعلمون )) آیا آنان که اهل دانش هستند و با آنان که جاهلند مساویند؟ بدین ترتیب قرآن مجید تبعیت از نظرات کسانی را که نمی‌دانند،جایز ندانسته، بلکه دستورات، افکار و آرمانهای افرادی را قابل پیروی می داند که از دانش بهره کافی دارند. اطلبو العلم و لو بالچین، در جستجوی علم، و لو آنکه به دست آوردنش مستلزم سفر به چین باشد. تحصیل علم بر خلاف بعضی از فرایض دیگر جا و مکان خاصی ندارد و پرداخت به آن در همه جهان میسر است. جامعه ای مورد تایید وقبول اسلام است که عزیز، مستقل و متکی به خود باشد، اسلام ملت اسیر و زیر دست نمی‌خواهد. خداوند نمی‌پسندد که دست نیاز مسلمانان به سوی دیگران دراز شود و کافر بر مسلمان مسلط باشد. اسلام خواستار استقلال سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مسلمانان است کشورهای اسلامی برای ادامه حیات و رفع نیازهای خود و استقلال طبیعی است باید در تقویت قدرت علمی و فنی جوامع خود بکوشند و در غیر اینصورت محال است در حالی که مصرف کننده علوم دیگران هستند، به معنای واقعی کلمه(( استقلال )) و ((توسعه )) را نیز درک کنند. متاسفانه در حال حاضر بسیاری از کشورهای اسلامی تماشاگر پیشرفتهای دیگران در علوم و فنون هستند. و نتیجه آن افزایش وابستگی اجتماعی، نارساییهای اداری و مصیبتهای فرهنگی است. در حالیکه اسلام به کسب علم و دانش اهمیت زیادی قائل شده است.[۱۱]

نقش دین در وحدت و همبستگی:

دین که معطوف به رفتارهای معنادار  و نمادین مذهبی افراد، گروهها و اقشار مختلف است، عمده‌ترین کارکردش ایجاد وحدت و همبستگی در پیروان و معتقدان است.     امیل دورکیم در تعریف خود از دین به نقش دین در ایجاد همبستگی گروهی اشاره می‌کند وی دین را معطوف به امور مقدس می‌داند، که تمام پیروان پایبند به عقاید و رفتارهای دینی را به یک اجتماع اخلاقی واحد هماهنگ و متحد می‌سازد، به تعبیر وی دین عقیده صرف نیست، تمام ادیان حاوی مناسک و مراسم منظمی هستند، که به وسیله آن مومنان یکدیگر را ملاقات می‌نمایند و در این مراسم و ملاقاتهای جمعی است، که نوعی حس همبستگی گروهی ایجاد و ارتقاء می‌یابد. مناسک و مراسم در پیوند، اتصال افراد و گروهها بسیار اساسی هستند. استدلال دورکیم این است که مراسم جمعی، همبستگی گروهی را به ویژه در زمانی که افراد برای انطباق با تغییرات اساسی زندگی تحت فشار واقع می‌شوند، ارتقاء می‌بخشد. در واقع، مؤمنان از طریق تعقیب ارزشهای مشترک، اجتناب از گناهان، پیروی از عقاید دینی و پاس‌داری از شعائر و نهادهای دینی متحد و منسجم می‌شوند.

در ایران با توجه به جامعیت و گستردگی دین اسلام که مجمو‌عه‌ای از احکام، اعتقادات و اخلاقیات است. شاهد تنوع و تعدد نهادهای رسمی و غیر رسمی دینی هستیم و نوعا بافت گروهی را در پیوند با نهادهای دینی مردمی بیشتر می‌توان یافت. علاوه بر نفوذ دین بر سایر نهادهای اجتماعی، یک دسته از نهادهای مردمی که نقشی برجسته در همبستگی گروهی دارند، نهادهای مردمی دینی‌اند، علاوه بر نهادهای رسمی دینی و وابسته به دولت از قبیل سازمان تبلیغات اسلامی، بنیاد ۱۵ خرداد در …. نهادهای دینی نه چندان رسمی از قبیل حوزه‌های علمیه و مساجد، با اشکال مردمی تری از قبیل هیات و دستجات مذهبی و الگوهای رفتاری دینی مختلفی روبرو هستیم که نقش برجسته در ایجاد همبستگی، وظیفه شناسی و احساس مسئولیت متقابل در عاملین خود دارد.[۱۲]

نقش دین در سیاست:

  نفوذ دین در عرصه نهاد و سیاست در واقع بر کلیه اجزا و ارکان آن سایه افکنده است. بخشی از کارکرد نهاد سیاست، یعنی کنترل و اعمال قدرت از طریق نهادهای رسمی صورت می‌گیرد، که به شدت متاثر از دین است. تنظیم قانون اساسی بر پایه آموزه‌های دینی و به طور خاص رهبری، قوای سه گانه ویژگی‌های اعضای این قوا، نهاد شورای نگهبان، انجمن ها و تشکلات دینی و سیاسی مثال بارزی از حضور دین در سیاست است. از جمله مسائل مهم و سرنوشت سازی که در رد و نفی آن پیوسته از سوی افراد و گروههای مخالف داخلی و خارجی پرسشها و شبهات زیادی بادیدگاهها و شیوه‌های متفاوتی طرح می‌شود مساله ((سیاست و حکومت در اسلام است)) ولی از آنجا که شیوه‌های  طرح این شبهات گوناگون، و همراه با شگردها و ترفندها اغوا کننده می‌باشد تا به هر نحوی که شده، خوانندگان را تحت تاثیر القائات شیطانی خود قرار دهند، پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، در ایران و تشکیل نظام جمهوری اسلامی با مدل نوین سیاسی – اجتماعی آنهم با محتوای پر بار و غنی اسلام که آثار شگرف و بنیادی در ابعاد فرهنگی، اقتصادی و غیر آن در داخل ایران و حتی در حوزه جهان اسلام بجای گذاشته است. هر روز که از عمر این انقلاب و نظام حکومتی آن می‌گذرد شعاع تاثیر گذاری آن علیرغم موانع ایجاد شده گسترده می‌شود، و می‌رود تا به یک رنسانس فراگیر فرهنگی- سیاسی دینی تبدیل شود؛ این معجزه الهی که اندیشه و ران سیاسی غرب و سردمداران حکومتهای استکباری را به تفکر تحیر آمیز وا داشت که چگون علی‌رغم تهدیدات و تلاشهای حداقل دو سده متکی بر علم و فلسفه سیاسی غرب، که حوزه دین و سیاست را کاملا از یکدیگر جدا ساخته‌اند. و اومانیسم و سکولاریسم را پایه و اساس حکومت دنیایی قرار داده‌اند، در گوشه‌ای از جغرافیای سیاسی جهان، حکومتی براساس دین و مدعی هم آوایی دین و سیاست شکل گرفته است؟! آنهم حکومت دینی که همه الگوهای ساختار حکومتی‌اش نوین، و ملهم از وحی آسمانی است و در ستیز جدی و همه جانبه با سیاست ضند دینی غرب قرار دارد، هر چند آنان در آغاز با اعمال ترفندهای سیاسی – نظامی کوشیده ‌اند این انقلاب را شکست دهند. ولی موفق نشدند. برای این کار بیش از هر چند بر قداست زدایی از مقولات دینی، ترویج نسبی‌گرایی در برداشتهای دینی و اخلاقی و تفکیک دین از سیاست و حکومت تکیه کردند.[۱۳] شهید مطهری فرمودند: (( دین با سیاست در جوامع بشری می‌تواند نیاز عصر جدید را پاسخگو باشد. ))

دین و سیاست دراندیشه امام خمینی:

پس از پیروزی شکوهمند و افتخار آمیز انقلاب اسلامی و تشکیل نظام مقدس ((جمهوری اسلامی ایران )) به رهبری امام خمینی (ره)، تلاشها در جهت مبارزه با این نظام نوپای دینی اسلامی از هر سو آغاز شد. یکی از شیوه‌های مبارزه با انقلاب، در بعد فرهنگی و فکری، ترویج اندیشه سکولاریم در جهت جدا انگاری دین از دنیا و سیاست و حکومت در اسلام. همچون آیین مسیحیت بوده است که توسط استکبار جهانی و ایادی داخل آن، از روشنفکران سکولار گرفته تا ملی گراها و گروههای وابسته اجرا شده و می‌شود. اما رهبر آگاه و تیزبین انقلاب، حضرت امام خمینی (ره) که از هوشمندی بی مانندی برخوردار بود و در تمام صحنه‌ها حضور فعال و موثر داشت. در این خصوص بیکار ننشسته و به روشنفکری و خنثی سازی این ترفند سیاسی پرداخت. ایشان در مناسبت های مختلف، با بیانات، بیانیه‌ها و اعلامیه‌ها، تفکیک ناپذیری دین از سیاست و حکومت و دین از دنیا را در تفکر دینی- اسلامی به اثبات رسانیده است.[۱۴]

جدا ناپذیری دین و دنیا در اسلام:

برخی براین باورند که دین از دنیا جداست، و نباید دین و مقدسات دینی را با دنیا و مسائل دنیوی در آمیخت، و اهداف عالی و تعالی بخش دین را خرج دنیا کرد، تا در نتیجه از آن اهداف عالی و قدسی باز ماند. شبهه (( جدا انگاری دین از دنیا )) که برگردان واژه ((سکولاریسم )) است از جمله شبهات مهمی است که از روزهای آغازین پیروزی انقلاب اسلامی و شکل گیری نظام مقدس ((جمهوری اسلامی ایران)) از سوی غرب باوران مسلمان  و روشنفکران غرب زده داخلی و خارجی به طور مکرر دررسانه‌ها، مجلات و یا به صورت مصاحبه‌ها و سخنرانیها و غیر آن طراحی شده و می‌شود.

یکی از پژوهشگران و اندیشمندان غربی درباره مفهوم سکولاریسم می‌نویسد:

((اگر بخواهیم جدا انگاری دین و دنیا را به اجمال تعریف کنیم می‌توانیم بگوییم: فرایندی است که طی آن وجدان دینی، فعالیتهای دینی و نهادهای دینی اعتبار و اهمیت اجتماعی خود را از دست می‌دهند و این بدان معناست که دین در عملکرد نظام اجتماعی به حاشیه رانده می‌شود، و کارکردهای اساسی در عملکرد جامعه با خارج شدن از زیر نفوذ و نظارت عواملی که اختصاصا به امر ماوراء طبیعی عنایت دارند عقلانی می‌گردد.[۱۵] دین روش ویژه‌ای در زندگی دنیوی است که سعادت و صلاح دنیوی انسان را هماهنگ و همراه با کمال اخروی و حیات حقیقی جاودانی او تامین می‌کند. از این رو، لازم است شریعت دربرگیرنده قوانینی باشد که به نیارهای دنیوی انسان نیز پاسخ گوید)). سعادت حقیقی انسان در صورتی تامین می‌شود که انسان در زندگی دنیا با برنامه و قوانین مترقی حرکت و عمل کند و خواسته‌های دنیوی و نیازهای جسمی و نفسانی او در حد معقول و منطقی برآورده شود. یعنی اینکه اهداف اخروی آن از اهداف دنیوی‌اش از هم تفکیک نشود. این همان چیزی است که عقل و فطرت بشر آن را اقتضا می‌کند، و اسلام هم درصدد تحقق آن است.

 

 

تاثیر دین بر نهاد اقتصاد:

در عرصه اقتصاد که تقریبا گریز پاترین نهاد نسبت به تاثیر پذیری از دین است، جای پای دین را در تولید، توزیع و مصرف مالا و خدمات می‌توان مشاهده کرد. منع دینی تولید و توزیع بعضی از کالاها، شبکه صندوق‌های قرض الحسنه که بر پایه تبلیغات و آموزه‌ های دینی و تقریبا با نظارت روحانیون شکل گرفته‌اند، وجود بازارهای سنتی و ارتباط تنگاتنگ اصناف و بازاریان و اقشار تجاری سنتی با روحانیون و همچنین کمیته امداد و بعضی از بنیادهای اقتصادی از نمونه‌‌های تاثیر دین بر نهاد اقتصاد است.

تاثیر دین در آموزش :

در نهاد آموزش جای پای دین را می‌توان در زمینه‌هایی از قبیل تنظیم محتوای کتب درسی، نهادهای تربیتی، دروس معارف اسلامی تفکیک مدارس دخترانه از یکدیگر، ترجیح استفاده از معلم زن برای دختران در آموزش و پرورش، گزینش دینی معلمان و استادان در کنار مدارس علمیه مختص آموزش های دینی ملاحظه کرد.

نقش دین در ارتش روسیه:

در سالهای ۱۳۶۹ اسلام به عرصه‌های متعدد زندگی اجتماعی و سیاسی کشور راه‌یافت، ارتش هم از این قاعده مستثنی نیست. با آغاز دموکراتیزه کردن جامعه و ایجاد آزادی بیشتر در پیروی از ادیان، سربازان و افسران از اقوام مسلمان از پنهان کردن مسلمان بودن خود دست کشیدند. با توجه به وجود مناطق بزرگ مسلمان نشین در داخل روسیه و نفوذ کشورهای مسلمان همسایه در این مناطق، عنصر اسلامی سیاست نظامی فدراسیون روسیه هم افزایش یافت. در محافل سیاسی و رسانه‌های گروهی روسیه، گرایش تعبیر اسلام به عنوان عامل خطر بالقوه برای امنیت ملی روسیه وجود دارد. اسلام ستیزی تا اندازه‌ای در ارتش روسیه هم وجود دارد. این پدیده به این دلیل هم شدت می‌یابد که بخشی از سیاستمداران و نظریه پردازان دین از تدوکس را به عنوان پایه و اساس نظام دولتی روسیه تعبیر می‌کنند. در عین حال، برخی رهبران سیاسی و معنوی مسلمان روسیه را به عنوان نیروی قدرت طلبانه و دشمن اسلام تعبیر می‌کنند. هر دو پدیده فوق الذکر ثبات داخلی کشور، یکپارچگی و اداره پذیری نیروهای مسلح را تهدید می‌کند. بدیهی است که مساله ((اسلام و ارتش )) بیش از بیش مبرم و سیاسی می‌شود. در سال ۱۳۶۹ سطح دیانت برابر ۳۲ درصد برآورد می‌شد. صرف نظر از تعداد واقعی نظامیان زیادی منافع مذهبی خود را تامین نشده محسوب کرده و خواهان توسعه امکانات برای ادای آزاد فرایض دینی در ارتش می‌شدند.

نظامیانی که خود را متدین می‌دانستند، به صورت گروههای مذهبی مختلف تقسیم بندی شدند. بسیاری از آنها مفاهیم اسلام و ملیت خود را یکی دانستند. ریاست سازمان مرزبانی به این نتیجه رسیده است که آگاهی مرزبانان روسی به مبانی اسلام می تواند روابط آنها را با مردم محلی اصلاح کند و اینکه دیدارهای مرتب روحانیون مسلمان از یگانهای ارتشی با نظامیان مسلمان و گفتگوهای آنها با نظامیان روحیه مرزبانان را تقویت خواهد کرد. در طراحی و اجرای سیاست نظامی و سیاست تامین امنیت ملی روسیه، کم اهمیت انگاشتن با نادیده گرفتن عامل اسلامی به هر شکلی که باشد، می‌تواند موجب بروز اختلاف‌های جدی بین گروههای مختلف مردم، انشعاب در جامعه و افت شدید توان رزمی ارتش روسیه شود.[۱۶]

استعمار و دین سازی:

برای اینکه یک ملت هویت دینی و مذهبی خود را حفظ نماید باید از رسوخ آثار منفی فرهنگ بیگانه به هر طریق ممکن جلوگیری شود. استعمارگران با شناخت دین و نقش مهم آن در پیشرفت جوامع سعی داشته‌اند از دین برای تامین منافع خود استفاده کنند. آنها به این نتیجه رسیده‌اند، با انحراف از دین و ایجاد تفرقه‌های مذهبی ساختگی و رواج آن در جوامع با تشتت افکار مردم به مقاصد خویش برسند برای ایجاد تفرقه در دین الهی، لازم است زمینه‌هایی مساعد شناسایی و آماده کنند.

مهمترین فرضیه‌های دین سازی و ایجاد تفرقه دینی عبارت اند از:

۱-  جهل و ناآگاهی مردم: استعمارگران همواره برای ادامه سلطه خویش مردم کشورهای سلطه را در جهل و بیسوادی نگه می‌دارند و از رشد و شکوفایی فکر و اندیشه آنها جلوگیری می‌نمایند.

۲-   عالم نمایان کج اندیش: این گروه افکار مردم را به دین تازه خود فرا می‌خوانند.

اهداف استعمار از دین سازی:

۱-    ایجاد تفرقه  ۲-جایگزین‌کردن دین همسو با منافع استعمار  ۳- مقابله با اسلام ناب محمدی

اینگونه افکار استعمارگران برای دور نگه داشتن مسلمانان از واقعیتهای جامعه و سیاست و عدم توجه به غارت و چپاول منافع و مخازن سرزمین های اسلامی ترویج می‌نماید.[۱۷]

نقش فرهنگ در توسعه و پیشرفت جوامع:

 

80,000 ریال – خرید

تمام مقالات و پایان نامه و پروژه ها به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد.

 جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید. 

 

مطالب پیشنهادی:
  • مقاله فرهنگ و شخصیت
  • مقاله فرهنگ
  • مقاله اخلاق و فرهنگ آفرینی
  • مقاله دین و پیشگیری از اعتیاد
  • مقاله نقش دین، دینداری و انتظار در کاهش ناهنجاریهای جامعه
  • برچسب ها : , , , , , , , , , , , ,
    برای ثبت نظر خود کلیک کنید ...

    براي قرار دادن بنر خود در اين مکان کليک کنيد
    به راهنمایی نیاز دارید؟ کلیک کنید
    

    جستجو پیشرفته مقالات و پروژه

    سبد خرید

    • سبد خریدتان خالی است.

    دسته ها

    آخرین بروز رسانی

      پنج شنبه, ۶ اردیبهشت , ۱۴۰۳
    
    اولین پایگاه اینترنتی اشتراک و فروش فایلهای دیجیتال ایران
    wpdesign Group طراحی و پشتیبانی سایت توسط دیجیتال ایران digitaliran.ir صورت گرفته است
    تمامی حقوق برایbankmaghale.irمحفوظ می باشد.