پایان نامه تغذیه دانه های روغنی (خام و حرارت دیده) کانولا و آفتابگردان و اثرات آن ها بر پروفیل اسیدهای چرب شیر و عملکرد  شیردهی در گاوهای شیری هلشتاین مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۲۴۳  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دانلود پایان نامه تغذیه دانه های روغنی (خام و حرارت دیده) کانولا و آفتابگردان و اثرات آن ها بر پروفیل اسیدهای چرب شیر و عملکرد  شیردهی در گاوهای شیری هلشتاین نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

 فهرست مطالب

مقدمه           ۱
فصل اول) بررسی منابع      ۴
۱-۱- شیر و اسیدهای چرب آن       ۴
۱-۲- تغییر اسید چرب شیر              ۶
۱-۳- استفاده از چربی های گیاهی             ۶
۱-۴- عمل آوری دانه های روغنی           ۱۲
۱-۵- سطوح استفاده از کانولا و آفتابگردان         ۱۴
۱-۶- مدت زمان استفاده از دانه های روغنی        ۱۵
۱-۷- چربی در تغذیه گاو شیری              ۱۶
۱-۸- اثرات شکمبه ای چربی        ۱۸
۱-۹- مروری بر سنتز اسیدهای چرب شیر            ۲۴
۱-۱۰- مروری بر سابقه تحقیقات             ۲۵
فصل دوم) روش تحقیق            ۳۶
۲-۱- حیونات و محل اجرای پژوهش       ۳۶
۲-۲- تیمارها و جیره های غذایی              ۳۷
۲-۳- ترکیب شیمیایی خوراک ها            ۴۱
۲-۴- تولید شیر و ترکیبات آن      ۴۲
۲-۵- وزن بدن و BCS                 ۴۲
۲-۶- مدل آماری              ۴۲
فصل سوم) نتایج               ۴۵
۳-۱- ترکیب شیمیایی جیره های آزمایشی           ۴۵
۳-۲- مصرف خوراک، وزن بدن و BCS          ۵۳
۳-۳- تولید و ترکیبات شیر           ۶۲
۳-۴- پروفیل اسیدهای چرب شیر             ۶۹
فصل چهارم) بحث           ۸۷
۴-۱- ترکیب شیمیایی جیره های آزمایشی           ۸۷
۴-۲- مصرف خوراک، وزن بدن و BCS            ۹۳
۴-۳- تولید و ترکیبات شیر         ۱۰۴
۴-۴- پروفیل اسیدهای چرب شیر           ۱۱۸
فصل پنجم) نتیجه گیری            ۱۳۲
فصل ششم) پیشنهاد          ۱۳۳
پیوست ها             ۱۳۴
نمودارها               ۱۳۴
جداول تجزیه واریانس رگرسیون ، معادلات و نمودار روابط           ۱۸۴
جداول تجزیه واریانس کوواریت         ۲۰۱
فهرست منابع فارسی         ۲۱۳
فهرست منابع انگلیسی       ۲۱۳
چکیده انگلیسی                ۲۲۱

فهرست منابع فارسی

۱- احمدی، م. و ف. جاوید فر (مترجمین). ۱۳۷۷٫ تغذیه گیاه روغنی کلزا. شرکت سهامی خاص توسعه کشت دانه های روغنی.

 ۲- سادات نوری، س. ا. ۱۳۸۴٫ آمار کاربردی و طرح آزمایش ها برای علوم کشاورزی (جلد دوم). انتشارات دانشگاه تهران. صفحات: ۱۷۵ – ۱۷۹٫

 ۳- گلیان، ا.، م. دانش مسگران.، ح. کرمانشاهی و ع. هروی. ۱۳۸۱٫ تغذیه دام نوین. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. صفحات: ۶۵ – ۸۵٫

 ۴- محمدی، ر. ۱۳۸۸٫ بیوشیمی. تالیف برگ، تیموزکو، استرایر. انتشارات آییژ. صفحه: ۳۳۶-۳۳۸٫

 ۵- مهاجر، ع. ۱۳۸۶٫ طرح خودکفایی دانه های روغنی. ماهنامه دام کشت و صنعت، شماره ۸۶ .

فهرست منابع غیر فارسی

 ۱- AbuGhazaleh, A. A., D. J. Schingoethe, A. R. Hippen, and K. F. Kalscheur. 2003. Milk Conjugated linoleic acid response to fish oil supplementation diets differing in fatty acid profiles. J. Dairy Sci. 86:944–۹۵۳٫

۲- AbuGhazaleh, A. A, and W. R. Buckles. 2007a. The effect of solids dilution rate and oil source on trans c18:1 and conjugated linoleic acid production by ruminal microbes in continuous culture. J. Dairy sci. 90: 963-969.

۳- AbuGhazaleh, A. A., and L. D. Holmes. 2007b. Diet Supplementation with fish oil and sunflower oil to increase conjugated linoleic acid levels in milk fat of partially grazing dairy cows. J. Dairy Sci. 90:2897–۲۹۰۴٫

۴- Ahrar, M. and D.J. Schingoethe. 1978. The feeding value of regular and heat-treated soybean meal and sunflower meal for dairy calves. J. Dairy Sci. 61:168 (abstr.).

۵- Aldrich, C. G., N. R. Merchen, J. K. Drackley, G. C. Fahey, Jr., and L. L. Berger. 1997. The effects of chemical treatment of whole canola seed on intake, nutrient digestibility’s, milk production, and milk fatty acids of Holstein cows. J. Anim. Sci. 75:512–۵۲۱٫

۶- Allen, M. S. 2000. Effects of diet on short-term regulation of feed intake by lactating dairy cows. J. Dairy Sci. 83: 1598-1624.

۷- Andersson, I., M. Lennernas, and S. Rossner. 2000. Meal pattern and risk factor evaluation in one-year completers of a weight  reduction program for obese men-the ‘Gustaf’ study. J. Intrn Med. 30: 247-248.

۸- Ashes, J. R., P. S. Vincent Welch, S. K. Gulati, T. W. Scott, and G. H. Brown. 1992. Manipulation of the fatty acid composition of milk by feeding protected canola seeds. J. Dairy Sci. 75:1090–۱۰۹۶٫

۹- Association of Official Analytical Chemists. 2000. Official methods of analysis. 15th ed. Assoc. Off. Anal. Chem., Arlington, VA.

۱۰- Ballou, M. A., R. C. Gomes, S. O. Juchem, and E. J. DePeters. 2009. Effects of dietary supplemental fish oil during the per partum period on blood metabolites and hepatic fatty acid compositions and total triacylglycerol concentrations of multiparous Holstein cows. J. Dairy Sci 92: 657-669.

۱۱- Bauman, D. E., B. A. Corl, L. H. Baumgard, and J. M. Griinari. 2001. Conjugated linoleic acid (CLA) and the dairy cow. Pages: 221-250 in recent advances in animal nutrition. P. G. Gransworthly and J. Wiseman, ed. Nottingham University Press, Nottingham, UK.

۱۲-Bauman., D.E, and A. L. Lock. 2006. Conjugated linoleic acid: biosynthesis and nutritional significance. Fox and McSweeney. Advanced Dairy Chemistry Springer, New York. 2: 93-136.

۱۳- Beauchemin, K. A., S. M. McGinn, C. Benchaar, and L. Holtshausen. 2008. Crushed sunflower, flax, or canola seeds in lactating dairy cow diets: Effects on methane production, rumen fermentation, and milk production. J Dairy Sci 92: 2118-2127.

۱۴- Beaulieu, A. D., and D. L. Palmquist. 1995. Differential effects of high fat diets on fatty acids composition in milk of Jersey and Holstein cows. J. Dairy Sci. 78:1336–۱۳۴۴٫

۱۵- Bell., J. A,  J. M. Griinari, and J. J. Kennelly. 2006. Effect of safflower oil, flaxseed oil, monensin, and vitamin E on concentration of conjugated linoleic acid in bovine milk fat. J. Dairy Sci. 89: 733–۷۴۸٫

۱۶- Bernard., L, M. Bonnet, C. Leroux, K. J. Shingfield, and Y. Chilliard. 2009. Effect of  sunflower-seed oil and linseed oil on tissue lipid metabolism, gene expression, and milk fatty acid secretion in Alpine goats fed maize silage–based diets. J. Dairy Sci. 92 :6083–۶۰۹۴٫

۱۷- Bickerstaffe, R., D. E. Noakes, and E. F. Annison. 1972. Quantitative aspects of fatty acid biohydrogenation, absorption and transfer of milk fat in lactating goat, with special reference to the cis- and trans-isomers of octadecenoate and linoleate. Biochem. J. 120: 607-609.

۱۸- Bobe, G., G. L. Lindberg, L. F. Reutzel, and M. D. Hanigan. 2009. Effects of lipid supplementation on the yield and composition of milk from cows with different β-lactoglobulin phenotypes. J. Dairy Sci 92: 197-203.

۱۹- Casper, D. P., D. J. Schingoethe, R. P. Middaugh, and R. J. Baer. 1987. Lactational responses of dairy cows to diets containing regular and high olieic acid sunflower seeds. J. Dairy Sci 71: 1267-1274.

۲۰- Cerri, R. L. A., S. O. Juchem, R. C. Chebel, H. M. Rutigliano, R. G. S. Bruno, K. N. Galvão, W. W. Thatcher, and J. E. P. Santos. 2009. Effect of fat source differing in fatty acid profile on metabolic parameters, fertilization, and embryo quality in high-producing dairy cows. J Dairy Sci 92: 1520-1531.

۲۱- Cesano, A., S. Visonneau, and J. A. Scimeca. 1998. Opposite effects of linoleic acid and conjugated linoleic acid on human prostatic cancer in SCID mice.  Anticancer Res. 18: 1429-1434.

۲۲- Chalupa. W., B. Vahiarelli, A. E. Elm, D. S. Kronfeld, D. Sklan, and D. L. Palmqukt. 1986. Ruminal fermentation in vivo as influenced by long-chain fatty acids. J. Dairy Sci. 69:1293.

۲۳- Chichlowski, M. W., J. W. Schroeder, C. S. Park, W. L. Keller, and D. E. Schimek. 2005. Altering the fatty acids in milk fat by including canola seed in dairy cattle diets. J. Dairy Sci. 88:3084–۳۰۹۴٫

۲۴- Chilliard, Y., A. Ferlay, J. Rouel, and G. Lamberet. 2003. A review of nutritional and physiological factors affecting goat milk lipid synthesis and lipolysis. J. Dairy Sci. 86:1751–۱۷۷۰٫

۲۵- Chilliard, Y.,  and A. Ferlay. 2004. Dietary lipids and forages interactions on cow and goat milk fatty acid composition and sensory properties. Reprod. Nutr. Dev. 44: 467–۴۹۲٫

۲۶- Chilliard, Y., F. Glasser, A. Ferlay, L. Bernard, J. Rouel, and M. Doreau. 2007. Diet, rumen biohydrogenation, cow and goat milk fat nutritional quality: A review. Eur. J. Lipid Sci. Technol. 109:828–۸۵۵٫

۲۷- Chilliard , Y., C. Martin., J. Rouel., and M. Doreau. 2009. Milk fatty acids in dairy cows fed whole crude linseed, extruded linseed, or linseed oil, and their relationship with methane output. J. Dairy Sci. 92 :5199–۵۲۱۱٫

۲۸- Chouinard, P. Y., V. Girard, and G. J. Brisson. 1997. Lactational response of cows to different concentrations of calcium salts of canola oil fatty acids with or without bicarbonates. J. Dairy Sci. 80:1185–۱۱۹۳٫

۲۹- Chouinard, P. Y., V. Girard, and G. J. Brisson. 1998. Fatty acid profile and physical properties of milk fat from cows fed calcium salts of fatty acids with various unsaturation. J. Dairy Sci. 81:471–۴۸۱٫

۳۰- Chouinard, P. Y., L. Corneau, D. M. Barbano, L. E. Metzger, and D. E. Bauman. 1999. Conjugated linoleic acids alter milk fatty acid composition and inhibit milk fat secretion in dairy cows. J. Nutr. 1579-1584.

۳۱- Chow, J. M., E. J. De Peters, and R. L. Baldwin. 1989. Effect of rumen-protected methionine and lysine on casein in milk when diets high in fat or concentrate are fed. J. Dairy Sci. 72 (Suppl. 1): 484. (Abstr.)

۳۲- Conan, I. and B. Carre. 1989. Effect of autoclaving on metabolizable energy value of smooth pea seed (P.sativum) in growing chicks. Anim. Feed Sci. Tec. 26: 337-345.

۳۳- Daley, C. A., P. S. Abbott, G. A. Doyle, A. Nader, and S. Larson. 2010. A review of fatty acid profiles and antioxidant content in grass-fed and grain-fed beef. Nutrition Journal. 9: 1-12.

۳۴- Delbecchi, L., C. E. Ahnadi., J. J. Kennelly, and P. Lacasse. 2001. Milk fatty acid composition and mammary lipid metabolism in holstein cows fed protected or unprotected canola seeds. 2001. J. Dairy Sci. 84:1375–۱۳۸۱٫

۳۵- Denke, M. A,, and S. M. Grundy. 1992. Comparison of effects of lauric acid and palmitic acid on plasma lipids and lipoproteins. Am. J. Clin. Nutr. 56:895.

۳۶- Depeters, E. J., S. J. Taylor, C. M. Finley, and T. R. Famula. 1987. Dietary fat and nitrogen composition of milk from lactating cows. J. Dairy Sci. 70:1192-1201.

۳۷- Depeters, E. J., S. J. Taylor, and R. L. Baldwin. 1989. Effect of dietary fat in isocaloric rations on the nitrogen content of milk from Holstein cows. J. Dairy Sci. 72:2949

۳۸- Dewhurst, R. J., K. J. Shingfield, M. R. F. Lee, and N. D. Scollan. 2006. Increasing the concentrations of beneficial polyunsaturated fatty acids in milk produced by dairy cows in high-forage systems. Anim. Feed Sci. Technol. 131:168–۲۰۶٫

۳۹- Dhiman, T. R., N. Seung-Hee, and A. L. Ure. 2005. Factors affecting conjugated linoleic acid content in milk and meat. Crit. Rev. Food Sci. Nutr. 45:463–۴۸۲٫

 

۴۰- Drackley, J. K., and D. J. Schingoethe. 1986. Extruded blend of soybean meal and sunflower

seeds for dairy cattle in early lactation. J. Dairy Sci. 69:371-384. 

 

۴۱- Edmonson, A. J., I. Lean, L. D. Weaver, T. Farver and G. Webster. 1989. A body condition scoring chart for Holstein dairy cows. J. Dairy Sci. 72:68-78

۴۲- Ferreira, M., R. Krieder, and M. Wilson. 1998. Effects of CLA supplementation during resistance training on body composition and strength. J. Strength Conditioning Res. 11: 280-286.

۴۳- Flowers, G., S. A. Ibrahim, and A. A. AbuGhazaleh. 2008. Milk fatty acid composition of grazing dairy cows when supplemented with linseed oil. J. Dairy Sci. 91:722–۷۳۰٫

۴۴- Glasser, F., A. Ferlay, and Y. Chilliard. 2008. Oilseed lipid supplements and fatty acid composition of cow milk: A Meta-Analysis. J Dairy Sci 91: 4687-4703.

۴۵- Huang, Y., J. P. Schoonmaker, B. J. Bradford, and D. C. Beitz. 2008. Response of milk fatty acid composition to dietary supplementation of soy oil, conjugated linoleic acid, or both. J. Dairy Sci. 91:260–۲۷۰٫

۴۶- Jacobs, M.N., A. Covaci, A. Gherghe, and A. P. Schepen. 2004. Time trend investigation of PCBs, PBDEs and organochlorine pesticides in selected n−۳ polyunsaturated fatty acid rich dietary fish oil and vegetable oil supplements; nutritional relevance for human essential n−۳ fatty acid requirements. J. Agric. Food Chem. 52: 1780–۱۷۸۸٫

۴۷- Jenkins, T. C. 1993. Lipid metabolism in the rumen. J. Dairy Sci. 76: 3851-3863.

۴۸- Jenkins, T. C. 1997. Success of fat in dairy rations depends on the amount. Feedstuffs 69(2): 11-12.

۴۹- Jenkins, T. C. 1998. Fatty acid composition of milk from Holstein cows fed oleamide or canola oil. J. Dairy Sci. 81:794–۸۰۰٫

۵۰- Jahreis, G., and G. H. Richter. 1994. The effect of feeding rapeseed on the fatty acid composition of milk lipids and on the concentration of metabolites and hormones in the serum of dairy cows. J. Anim. Physiol. Anim. Nutr. 72:71–۷۹٫

۵۱- Johnson, K. A., R. L. Kincaid, H. H. Westberg, C. T. Gaskins, B. K. Lamb, and J. D. Cronrath. 2002. The effect of oilseeds in diets of lactating cows on milk production and methane emissions. J. Dairy Sci. 85:1509–۱۵۱۵٫

۵۲- Kelly, L. M., and D. E. Bauman. 1996. Conjugated linoleic acid: A potent anticarcinogen found in milk fat. Pages 68–۷۴ in Proc. Cornell Nutr. Conf., Syracuse, NY. Cornell Univ., Ithaca, NY.

۵۳- Kennelly, J. J. 1996. The fatty acid composition of milk fat as influenced by feeding oilseeds. Anim. Feed Sci. Technol. 60:137–۱۵۲٫

۵۴- Khorasani, O. R., P. H. Robinson, O. De Boer, and J. J. Kennely. 1991. Influence of canola fat on yield, fat percentage, fatty acid profile, and nitrogen fractions in Holstein milk. J. Dairy Sci. 74: 1904-1911.

۵۵- Khorasani, G. R. and J. J. Kennely. 1998. Effect of added dietary fat on performance, rumen characteristics and plasma hormone and metabolites in midlactating dairy cows. J. Dairy Sci. 81: 2459-2468.

۵۶- Kim, J. K., D. J. Schingoethe, D. P. Casper, and F. C. Ludens. 1993. Supplemental dietary fat from extruded soybeans and calcium soaps of fatty acids for lactating dairy cows. J. Dairy Sci. 76:197–۲۰۴٫

۵۷- Knapp, D. M., R. R. Grummer, and M. R. Dentine. 1991. The response of lactating dairy cows to increasing levels of whole roasted soybeans. J. Dairy Sci. 74: 2563-2579.

۵۸- Lacount, D. W., J. K. Drackley, S.  Laesch, and J. H. Clark. 1994. Secretion of oleic acid in milk fat in response to abomasal infusions of canola or high oleic sunflower fatty acids. J. Dairy Sci. 77:1372-1385.

۵۹- Lawson, R. E., A. R. Moss, and D. I. Givens. 2001. The role of dairy products in supplying conjugated linoleic acid to man’s diet: A review. Nutr. Res. Rev. 14:153–۱۷۲٫

۶۰- Lock, A.L., and D. E. Bauman. 2006. Modifying milk fat composition of dairy cows to enhance fatty acids beneficial to human health. Lipids. 39: 1197–۱۲۰۶٫

۶۱- Loor, J. J., A. B. P. A. Bandara, and J. H. Herbein. 2002. Characterization of 18:1 and 18:2 isomers produced during microbial biohydrogenation of unsaturated fatty acids from canola or soybean oil in the rumen of lactating cows. J. Anim. Physiol. Anim. Nutr. (Berlin) 86:422–۴۳۲٫

۶۲- Loor, J. J., K. Ueda, A. Ferlay, Y. Chilliard, and M. Doreau. 2004. Short Communication: Diurnal profiles of conjugated linoleic acids and trans fatty acids in ruminal fluid from cows fed a high concentrate diet supplemented with fish oil, linseed oil, or sunflower oil. J. Dairy Sci. 87:2468–۲۴۷۱٫

۶۳- Luna, P., A. Bach, M. Jua´ rez, and M. A. de la Fuente. 2008. Effect of a diet enriched in whole linseed and sunflower oil on goat milk fatty acid composition and conjugated linoleic acid isomer profile. J. Dairy Sci. 91:20–۲۸٫

۶۴- Maesoomi, S. M., G. R. Ghorbani, M. Alikhani, and A. Nikkhah. 2006. Short communication: Canola meal as a substitute for cottonseed meal in diet of midlactation holsteins. J. Dairy Sci. 89: 1673–۱۶۷۷٫

۶۵- Maiga, H. A., D. J. Schingoethe, and F. C. Lundens. 1995. Evaluation of diets containing supplemental fat with different sources of carbohydrates for lactating dairy cows. J. Dairy Sci. 78:1122-1129.

۶۶- Martin, C., J. Rouel, J. P. Jouany, M. Doreau, and Y. Chilliard. 2008. Methane output and diet digestibility in response to feeding dairy cows crude linseed, extruded linseed, or linseed oil. J. Anim. Sci. 86:2642–۲۶۵۰٫

۶۷- Marx, G.D. 1988. New oilseed meals may be economical alternative protein supplement. Minnesota Dairy Rep. AG-BU-2235.

۶۸- Massaro, M., M. A. Carluccio, and R. DeCaterina. 1999. Direct vascular antiatherogenic effects of oleic acid: a clue to the cardioprotective effects of the Mediterranean diet. Cardiology. 44:507–۵۱۳٫

۶۹- Mattos, W., and D. L. Palmquist. 1977. Biohydrgenation and availability of linoleic acid in lactating cows. J. Nutr. 107: 1755-1761.

 

۷۰- McGuffey, R. K.,  and D. J. Schingoethe. 1982. Whole sunflower seeds for high producing dairy cows . J. Dairy Sci 65:1479-1483.

۷۱- Miller, C. C., Y. Park, M. W. Pariza, and M. E. Cook. 1994. Feeding conjugated linoleic acid to animals partially overcomes catabolic responses due to endotoxin injection. Biochem. Biophys. Res. Commun. 198:1107–۱۱۱۲٫

۷۲- Moate, P. J., W. Chalupa, R. C. Boston, and I. J. Lean. 2007. Milk fatty acids I: Variation in the concentration of individual fatty acids in bovine milk. J. Dairy Sci. 90:4730–۴۷۳۹٫

۷۳- Moate, P. J., W. Chalupa, R. C. Boston, and I. J. Lean. 2008. Milk fatty acids II: Prediction of the production of individual fatty acids in bovine milk. J. Dairy Sci. 91:1175–۱۱۸۸٫

۷۴- Murphy, M., P. Uden, D. L. Palmquist, and H. Wiktorsson. 1987. Rumen and total diet digestibility’s in lactating cows fed diets containing m-fat rapeseed. J. Dairy Sci. 70:1572.

۷۵- Murphy, J. J., J. F. Connolly, and G. P. McNeill. 1995. Effects on milk fat composition and cow performance of feeding concentrates containing full fat rapeseed and maize distiller’s grains on grass silage based diets. Livest. Prod. Sci. 44:1–۱۱٫

۷۶- Noble, R. C. 1981. Digestion, absorbtion, and transport of lipids in ruminant animals. In lipid metabolism in ruminants. P. 57. (W. W. Christie, Ed.), Pergamon Press, Oxford.

۷۷- NRC. 2001. Nutrient Requirements of Dairy Cattle. 7th rev. ed. Natl. Acad. Sci., Washington, DC.

۷۸- Palmquist, D. J. and T. C. Jenkins. 1980. Fat in lactation rations: Review. J. Dairy Sci. 63: 1-13.

۷۹- Palmquist, D. L., A. D. Beaulieu, and D. M. Barbano. 1993. Feed and animal factors influencing milk fat composition. J. Dairy Sci. 76:1753–۱۷۷۱٫

۸۰- Palmquist, D.L., A. L. Lock, K. J. Shingfield and D. E. Bauman. 2005. Biosynthesis of conjugated linoleic acid in ruminants and humans. In: Taylor, S.L. (Ed.), Adv. Food Nutr. Res., vol. 50. Elsevier Academic Press, San Diego, CA. pp: 179–۲۱۷٫

۸۱- Pariza, M. W., Y. Park, M. Cook, K. Albright, and W. Liu. 1996. Conjugated linoleic acid (CLA) reduces body fat. FASEB J. 10:3227. (Abstr.)

۸۲- Park, P. W., and R. E. Goins. 1994. In situ preparation of fatty acid methyl esters for analysis of fatty acid composition in foods. J. Food Sci. 59:1262–۱۲۶۶٫

۸۳- Parodi, P. W. 2002. Conjugated linoleic acid. Pages 1587–۱۵۹۴ in Encyclopedia of Dairy Sciences. H. Roginski, J. W. Fuquay, and P. F. Fox, ed. Elsevier Science Ltd., London, UK.

۸۴- Petit, H. V. 2002a. Digestion, milk production, milk composition, and blood composition of dairy cows fed whole flaxseed. J. Dairy Sci. 85:1482–۱۴۹۰٫

۸۵- Petit, H. V., R. J. Dewhurst, N. D. Scollan, J. G. Proulx, M. Khalid, W. Haresign, H. Twagiramungu, and G. E. Mann. 2002b. Milk production and composition, ovarian function, and prostaglandin secretion of dairy cows fed omega-3 fats. J. Dairy Sci. 85:889–۸۹۹٫

۸۶- Petit, H. V. 2003. Digestion, milk production, milk composition, and blood composition of dairy cows fed formaldehyde treated flaxseed or sunflower seed. J. Dairy Sci. 86:2637–۲۶۴۶٫

۸۷- Poel, A. F. B. 1990. Effects of processing on bean protein quality. PhD Thesis. Wageningen Agriculture University. The Netherland. pp: 160.

۸۸- Rafalowski. W., and C. S. Park. 1982. Whole sunflower seed as a fat supplement for lactating cows. J. Dairy Sci. 65:1484-1492.

۸۹- Rego, O. A., S. M. M. Regalo, H. J. D. Rosa, S. P. Alves, A. E. S. Borba, R. J. B. Bessa, A. R. J. Cabrita, and A. J. M. Fonseca. 2008. Effects of grass silage and soybean meal supplementation on milk production and milk fatty acid profiles of grazing dairy cows. J. Dairy Sci. 91: 2736-2743.

۹۰- SAS Institute. 2002. SAS/STAT User’s Guide: Statistics. Version 9.1., SAS Institute, Inc., Cary, NC.

۹۱- Savage, G. P. and S. Deo. 1989. The nutritional value of peas (Pisum sativum). A literature review, Nutrition Abstracts Reviews Series A. 59: 65–۸۸٫

۹۲- Schauff, D. J., and J. H. Clark. 1992. Effects of feeding diets containing calcium salts of long-chain fatty acids to lactating dairy cows. J. Dairy Sci. 75:2990–۳۰۰۲٫

۹۳- Shingfield, K. J., S. Ahvenjarvi, V. Toivonen, A. Vanhatalo, and P. Huhtanen. 2007. Transfer of absorbed cis-9, trans-11 conjugated linoleic acid into milk is biologically more efficient than endogenous synthesis from absorbed vaccenic acid in lactating cows. J. Nutr. 137:1154–۱۱۶۰٫

۹۴- Schingoethe, D. J. 1992. Sunflower seed in dairy cattle ration. Cooperative extension service. South Dakota State University.ExEx 4300.

۹۵- Schingoethe, D. J., M. J. Brouk, K. D. Lightfield, and R. J. Baer. 1996. Lactational responses of dairy cows fed unsaturated fat from extruded soybeans or sunflower seeds. J. Dairy Sci. 79:1244–۱۲۴۹٫

۹۶- Selner, D. R., and L. H. Schultz. 1980. Effects of feeding oleic acid or hydrogenated vegetable oils to lactating cows. J. Dairy Sci. 63 : 1235.

۹۷- Sutton, J. D., and S. V. Morant. 1989. A review of the potential of nutrition to modify milk fat and protein. Livest. Prod. Sci. 23:219.

۹۸- Thurling, N. 1991. Application of the ideotype concept in the oile seed brassica. Field crops Res. 26: 201-219.

۹۹- Tymchuk, S. M., G. R. Khorasani, and J. J. Kennelly. 1998. Effect of feeding formaldehyde- and heat-treated oil seed on milk yield and milk composition. Can. J. Anim. Sci. 78: 693-700.

۱۰۰- Valdez, F. R., J. H. Harrison, and S. C. Fransen. 1988. Effect of feeding corn-sunflower silage on milk production, milk composition, and rumen fermentation of lactating dairy cows. J. Dairy Sci. 71:2462-2469.

۱۰۱- Wang, Y., T. A. Mcallister, M. D. Pickard, Z. Xu, L. M. Rode, and K. Cheng. 1999. Effect of micronizing full fat canola seed on amino acid disappearance in the gastrointestinal tract of dairy cows. J. Dairy Sci. 82:537–۵۴۴٫

۱۰۲- Ward, A. T., K. M. Wittenberg, and R. Przybylski. 2002. Bovine milk fatty acid profiles produced by feeding diets containing solin, flax, and canola. J. Dairy Sci. 85:1191–۱۱۹۶٫

۱۰۳- Wood, A. S., J. D. Summers, E. T. Moran, and W. F. Pepper. 1971. The utilization of unextracted raw and extruded full-fat soybeans by the chick. Poult. Sci. 50:1392–۱۳۹۹٫

۱۰۴- Woodward, S. L., G. C. Waghorn, and N. A. Thomson. 2006. Supplementing dairy cows with oils to improve performance and reduce methane—Does it work? Proc. N.Z. Soc. Anim. Prod. 66:176–۱۸۱٫

۱۰۵- World Health Organisation, 2003. Diet, nutrition and the prevention of chronic diseases. Report of a joint WHO/FAO Expert Consultation. WHO Technical Report Series 916, Geneva, Switzerland.

۱۰۶- Wrenn, T. R., J. R. Weyant, D. L. Wood, J. Bitman, R. M. Rawlings, and K. E. Lyon. 1976. Increasing polyunsaturation of milk fats by feeding formaldehyde protected sunflower soybean supplement. J. Dairy Sci. 59:627.

۱۰۷- Wright, C. F., M. A. G. von Keyserlingk, M. L. Swift, L. J. Fisher, J. A. Shelford, and N. E. Dinn. 2005. Heat- and Lignosulfonate-Treated canola meal as a source of ruminal undegradable protein for lactating dairy cows. J. Dairy Sci. 88:238–۲۴۳٫

۱۰۸- Zheng, H. C., J. X. Liu., J. H. Yao., Q. Yuan., H. W. Ye., J. A. Ye, and Y. M. Wu. 2005. Effects of dietary sources of vegetable oils on performance of high-yielding lactating cows and conjugated linoleic acids in milk. J. Dairy Sci. 88: 2037-2042.

۱۰۹- Zollitsch, W., W. Wetscherek, and F. Lettner. 1993. Use of differently processed full-fat soybeans in a diet for pig fattening. Anim. Feed Sci. Technol. 41:237–۲۴۶٫

 

مقدمه:

در سال های اخیر مصرف چربی های خوراکی به ویژه چربی های حیوانی (به سبب اشباع شدگی آنها و ارتباط با بیماری هایی مانند تصلب شرایین) نگرانی هایی را در ارتباط با سلامت انسان ایجاد کرده اند (گلاسر و همکاران- ۲۰۰۸). در این رابطه شیر و فرآورده های آن به دلیل پرمصرف بودن (دلبچی و همکاران – ۲۰۰۱) و داشتن مواد مغذی باارزش و امکان ایجاد تغییرات در آن به خصوص چربی و اسیدهای چرب، موضوع خوبی برای تحقیق بوده است (دلبچی و همکاران – ۲۰۰۱ و پال مک کوییست و همکاران – ۱۹۹۳). بر اساس گزارش ها، اسیدهای چرب غیراشباع[۱] خواصی از قبیل ضد سرطان زایی، تصلب شرایین، چاقی و دیابت دارند (میلر و همکاران – ۱۹۹۴ و پاریزا و همکاران – ۱۹۹۶). شیر و فرآورده های آن می توانند منابع مناسبی از این گونه اسیدهای چرب در غذاهای انسانی باشند (لاوسون و همکاران – ۲۰۰۱). میزان اسیدهای چرب غیراشباع شیر دامنه ای بین ۳۴/۰ تا ۷۰/۱ از مجموع کل چربی را دارند و تقریباً معادل یک سوم مقدار مورد نیاز انسان می باشد. مقدار اسیدهای چرب غیراشباع در شیر تابع متغیرهایی از جمله نژاد و نوع جیره غذایی است. اسیدهای چرب شیر ۷۰ درصد اشباع[۲]، ۲۵ درصد غیراشباع با یک پیوند دوگانه[۳] و ۵ درصد غیراشباع با چند پیوند دوگانه[۴] می باشد. توصیه بر این بوده که شیر باید کمتر از ۱۰ درصد اسیدهای غیر اشباع چند پیوندی، کمتر از ۸ درصد اسیدهای چرب اشباع و بیش از ۸۲ درصد اسیدهای چرب غیر اشباع تک پیوندی داشته باشد (لاکونته و همکاران – ۱۹۹۴).

یکی از راه های افزایش اسیدهای چرب غیر اشباع شیر، دستکاری در ترکیبات جیره غذایی با لیپیدهای غیر اشباع مانند منابع چربی های گیاهی است (دهورست و همکاران – ۲۰۰۶ و چیلیارد و همکاران – ۲۰۰۷). در این ارتباط تلاش هایی صورت گرفته، اما تعداد، کیفیت و جزییات این اطلاعات زیاد نیست (موآت و همکاران – ۲۰۰۷). اصلی ترین منابع غذایی حاوی اسیدهای چرب غیر اشباع، لیپیدهای دانه های روغنی می باشند که عموماً شامل دانه های کتان، بزرک، سویا، آفتابگردان و کانولا بوده که برای کارهای مزرعه ای و آزمایشی مناسب هستند (گلاسر و همکاران – ۲۰۰۸). این منابع علاوه بر تامین مقدار مناسب انرژی توانسته اند اسیدهای چرب غیراشباع را در شیر افزایش دهند. در اکثر موارد، نتایج حاکی از افزایش مقدار اسیدهای چرب غیر اشباع بخصوص اسیدهای چرب امگا ۳ در شیر می باشد (تایلور و همکاران – ۲۰۰۲، چیلیارد و همکاران – ۲۰۰۳، چیلیارد و فرلای – ۲۰۰۴، دیمن و همکاران – ۲۰۰۵ و لونا و همکاران – ۲۰۰۸). ضمناً محافظت از اسیدهای چرب غیراشباع در مقابل بیوهیدروژناسیون شکمبه ای از استراتژی های موثر است که، در اثر عمل آوری قابل دست یابی است (هوانگ و همکاران – ۲۰۰۸). از روش های عمل آوری دانه ها می توان اکسترود کردن، سرخ کردن، حرارت دادن و میکرویونیزاسیون را نام برد. عمل آوری باعث افزایش قابلیت هضم بخش های دیگر دانه شده و پروتیین غیر قابل تجزیه در شکمبه را نیز افزایش می دهد (خراسانی و همکاران – ۱۹۹۱ و وانگ و همکاران – ۱۹۹۹). عمل آوری با حرارت می تواند بین زنجیرهای پپتیدی و کربوهیدرات ها پیوند ایجاد نماید و از آنجا که چربی دانه های روغنی توسط غشا پروتیینی پوشیده شده است حرارت، آزاد کردن چربی را در شکمبه کاهش و به این ترتیب بیوهیدروژناسیون اسیدهای چرب غیراشباع در شکمبه کم می شود (خراسانی و همکاران – ۱۹۹۱). استفاده از چربی های گیاهی در کاهش میزان تولید گاز متان نیز موثر بوده است (جانسون و همکاران – ۲۰۰۲، وودوارد و همکاران – ۲۰۰۶ و مارتین و همکاران – ۲۰۰۸).

باید توجه داشت که افزایش اسیدهای چرب غیراشباع شیر می تواند طعم و بوی برخی فرآورده ها مانند کره را تغییر و نیاز به استفاده از آنتی اکسیدان را افزایش دهد (میداوف و همکاران – ۱۹۸۸). در حال حاضر آفتابگردان روغنی و کانولا (رقم اصلاح شده کلزا)، به منظور تولید روغن خوراکی، در ایران و سایر کشورهای دنیا کشت می شوند. چربی این دانه های روغنی حاوی اسیدهای چرب غیراشباع فراوانی بوده، لذا نمی توان به مقدار زیاد در غذای نشخوارکنندگان از آنها استفاده نمود. مصرف روزانه ۵ تا ۲۰ درصد احتمال بروز آثار سو بر تخمیر شکمبه ای را کاهش و در عین حال به بالا رفتن تولید شیر و افزایش کیفیت آن کمک می کند. در این پژوهش، دو نوع منبع چربی گیاهی یعنی دانه کانولا و آفتابگردان انتخاب شدند که به شکل های خام یا عمل آوری شده و در دو سطح متفاوت استفاده و به منظور نشان دادن تاثیر آنها بر پروفیل اسیدهای چرب شیر و خصوصیات شیرواری، مورد ارزیابی قرار گرفتند. دانه کانولا حاوی نزدیک به ۴۰ درصد چربی است و در هر ۱۰۰ گرم آن ۵۴ گرم اسید اولییک، ۲۲ گرم اسید لینولییک و ۱۱ گرم اسید لینولنیک وجود دارد (خراسانی و همکاران – ۱۹۹۲). دانه آفتابگردان روغنی حدود ۴۰ درصد چربی و واریته معمولی این دانه بیش از ۵۰ درصد اسید لینولییک و حدود ۲۰ درصد اسید اولییک دارد (کاسپر و همکاران – ۱۹۸۸). نسبت اسیدهای چرب اشباع به غیراشباع در آفتابگردان ۰۹۸/۰ و در کانولا ۰۷۵/۰ می باشد. در تحقیق انجام شده به دنبال یافتن پاسخی برای این سوال بوده، که کدام یک از منابع چربی های گیاهی آفتابگردان و کانولا، در چه سطحی و با چه نوع روش استفاده، در بهبود پروفیل اسیدهای چرب شیر و بهبود راندمان شیردهی موثرتر بوده اند؟

۱-۱- شیر و اسیدهای چرب آن:

چربی موجود در شیر و محصولات شیری نقش مهمی در تامین اسیدهای چرب و ویتامین های محلول در چربی در تغذیه انسان دارد (دیوهورست و همکاران – ۲۰۰۶). امروزه مشکلات و بیماری های قلبی و عروقی، مانند سکته های قلبی و تصلب شرایین که ناشی از عدم تعادل در مصرف کلسترول و چربی غذا می باشند به موضوعی قابل توجه در تحقیقات مطرح شده و راهنمایی های اخیر تغذیه ای و بهداشتی برای افراد در برخی کشورها، تاکید ویژه ای بر حفظ تعادل غذایی با تکیه بر کاهش بیماری های غیر واگیر مانند چاقی، دیابت، سرطان و بیماری های قلبی – عروقی دارد (سازمان بهداشت جهانی – ۲۰۰۳، یاکوب و همکاران – ۲۰۰۴). در تعدادی از کشورهای توسعه یافته مصرف شیر و فرآورده های شیری، مصرف اسیدهای چرب اشباع را به دنبال داشته و این موضوع تصویری منفی از شیر را در اذهان به جای گذاشته است (دیوهورست و همکاران – ۲۰۰۵). شیر نشخوارکنندگان به طور معمول حاوی مقدار معتنابهی اسیدهای چرب اشباع است که حاصل بیوهیدروژناسیون شکمبه ای بوده و دارای مقداری اسیدهای چرب غیراشباع تک پیوندی و مقدار ناچیزی اسیدهای چرب غیراشباع چند پیوندی است (لوک و باومن – ۲۰۰۴). اسیدهای چرب اشباع متوسط زنجیر (مانند C12:0، C14:0 و C16:0) بسیار مرتبط با کلسترول کل و کلسترول با دانسیته کم می باشند، هر چند اثرات منفی C16:0 با عرضه مقدار کافی اسید لینولییک می تواند خنثی شود.

اسید اولییک (C18:1n-9) فراوان ترین اسید چرب تک پیوندی در شیر است، که معمولاً دارای ایزومر ترانس می باشند، هرچند اسیدهای C16:1 و C20:1 هم به عنوان اسیدهای چرب تک پیوندی وجود دارند، البته در کمترین مقدار. اسید لینولییک (C18:2n-6) و اسید آلفا لینولنیک (C18:3n-3) اصلی ترین اسیدهای چرب اصلی دارای چند پیوند غیراشباع در چربی شیر می باشند. مقدار کمتری از این اسیدها را ایکوزاپنتاانوییک اسید (EPA; C20:5n-3) و دکوزاهگزاانوییک اسید (DHA; C22:6n-3) تشکیل می دهند. معمولاً اسیدهای چرب غیراشباع تک پیوندی و چند پیوندی اثرات مثبتی برای انسان دارند، هرچند برخی محققین اثرات منفی اسیدهای چرب تک پیوندی ترانس را گزارش کرده اند (دیوهورست و همکاران – ۲۰۰۶). بر این اساس متخصصین تغذیه و سلامت با مطالعات اپیدمیولوژیک توصیه بر کاهش مصرف اسیدهای چرب اشباع، اسیدهای چرب ترانس و کلسترول (که موجب افزایش LDL می شود) و در مقابل افزایش مصرف اسیدهای چرب غیراشباع مخصوصاً اسیدهای چرب امگا ۳ (n3) دارند. به عبارتی بنا به اهمیت رعایت مسایل بهداشتی در تغذیه انسان و نگرانی های موجود در این زمینه، کاهش مصرف اسیدهای چرب اشباع و افزایش اسیدهای چرب غیراشباع بخصوص اسیدهای چرب غیراشباع چند پیوندی در مصرف غذای انسان همواره مورد نظر بوده است (شینگوت و همکاران – ۱۹۹۶، گلاسر و همکاران – ۲۰۰۸ و دالی و همکاران – ۲۰۱۰). در این راستا اسید لاوریک (C12:0) و اسید میریستیک (C14:0) تاثیر بیشتری نسبت به اسید پالمتیک (C16:0) در افزایش کلسترول دارند، در حالی که اسید استاریک (C18:0) تاثیر چندانی بر کلسترول ندارد (دالی و همکاران – ۲۰۱۰). شیر، محصولات شیری و گوشت نشخوارکنندگان از مواد غذایی پر مصرف برای انسان به شمار می روند. شیر و سایر محصولات خوراکی نشخوارکنندگان حاوی مقادیری از اسیدهای چرب لینولییک مخصوصاً اسیدهای لینولییک ترکیبی می باشند که اثرات مفیدی برای انسان داشته است (اندرسون و همکاران – ۲۰۰۰ و فریرا و همکاران – ۱۹۹۸).

۱-۲- تغییر اسید چرب شیر:

با استفاده از غذاها و مکمل های چربی و افزودن اسیدهای چرب غیراشباع و یا روغن ها به جیره گاوهای شیری، ترکیب اسیدهای چرب گوشت و شیر را می توان به طور چشمگیری تغییر داد (شینگوت و همکاران – ۱۹۹۶). دستکاری در ترکیب چربی شیر و مقدار اسیدهای چرب آن از طریق اصلاح نژاد و تغذیه از اهداف عمده در صنعت تولید شیر و تولید فرآورده های شیری در کشورهای توسعه یافته است. پیشرفت های ژنتیکی تا حدودی موجب بهبود در وضعیت چربی شیر شده، در صورتی که پیشرفت های تغذیه ای به اندازه ژنتیک نقش خود را ایفا نکرده اند. برخی محققین تغییرات تغذیه ای را مرتبط با نقش گسترده شکمبه و تاثیر آن بر ترکیب اسیدهای چرب شیر می دانند (لوک و شینگفیلد – ۲۰۰۴، چیلیارد و فرلای – ۲۰۰۴ و پالمکوییست و همکاران – ۲۰۰۵). در همین حال ثابت شده است که در تغذیه انسانی اسیدهای لینولییک موجود در شیر و فرآورده های لبنی بهتر از داروهای شیمیایی، مصنوعی و یا اسیدهای چرب لینولییک موجود در دانه های روغنی، تاثیرات مفید و مثبت ایجاد می کنند (سسانو و همکاران – ۱۹۹۸)

تغییر در اسیدهای چرب شیر و افزایش اسیدهای چرب غیراشباع لینولییک و ایزومرهای آن در صورت افزودن چربی (محافظت شده و محافظت نشده) به جیره گاوهای شیری قطعی به نظر می رسد (چیلیارد و همکاران – ۲۰۰۳). با رساندن اسید چرب به سلول های پستانی می توان اسید چرب شیر را تغییر داد و همان طور که توضیح داده شد، ساده ترین راه برای انجام این اصلاحات افزودن اسیدهای چرب غیراشباع به جیره گاوهای شیری است (گلاسر و همکاران – ۲۰۰۸)

۱-۳- استفاده از چربی های گیاهی:

بررسی هایی که در مورد استفاده از منابع لیپیدی در جیره گاو شیری انجام شده، مبین این نکته است که چربی های گیاهی دارای مقدار بیشتری اسیدهای چرب غیراشباع نسبت به چربی های دیگر می باشند.

لیپیدهای گیاهی منابع معمول چربی در تغذیه گاوهای شیری به شمار می روند. این منابع از لحاظ چربی، پروتیین و فیبر بسیار جالب می باشند (کاسپر و همکاران – ۱۹۸۸). مطالعاتی که تاکنون در مورد استفاده از دانه های روغنی در جیره گاوهای شیری به منظور تغییر پروفیل اسیدهای چرب شیر انجام شده، زیاد می باشد اما اطلاعات آن به مقدار کافی در دسترس نیست (گلاسر و همکاران – ۲۰۰۸). دانه های آفتابگردان و کانولا از جمله لیپیدی گیاهی می باشند که می توان در تغذیه گاو شیری از آن استفاده کرد. این دانه ها به منظور تولید روغن خوراکی کشت می شوند. کانولا یکی از مهمترین گیاهان زراعی است که از آن در تولید روغن استفاده می شود. این گیاه از جنس براسیکا[۵] است. در دهه اخیر تولید جهانی روغن حاصل از کشت محصولات براسیکا از رتبه پنجم به رتبه سوم صعود کرده است. این گیاهان در شرایط سرد و گرم و معتدل دنیا قابل کشت است و دلیل وجود گونه های مختلف با خصوصیات متفاوت است. گیاهان جنس براسیکا علاوه بر تولید روغن خوراکی، کاربردهای صنعتی و دارویی نیز دارند. جنس براسیکا و جنسهای دیگر تیره (Brassicaceae) به منظور مصرف انسان و تغذیه دامها در سطح وسیعی کشت می شوند. ولی بیشترین سطح زیر کشت آن به نوع روغنی این جنس اختصاص دارد. معمولاً دانه در جنس براسیکا دارای مقدار اسید اروسیک و گلوکزینولیت[۶] می باشد که برای تغذیه انسان مضر است. امروزه ارقام اصلاح شده ای وجود دارند که مقادیر اسید اروسیک آن کمتر از ۲ درصد در دانه و مقدار گلوکوزینولیت کنجاله آن کمتر از ۳۰ قسمت در میلیون است. این ارقام به دو صفر[۷] معروف هستند. سه گونه از جنس براسیکا ۹۹ درصد کشتهای روغنی این جنس را به خود اختصاص داده اند. این ها عبارتند از براسیکا ناپوس[۸] ، براسیکا راپا[۹] و براسیکا جونسه آ[۱۰] . به ارقام دوصفر اصلاح شده گونه براسیکا ناپوس کلزا یا کانولا می گویند (تارلینگ – ۱۹۹۱).

مقدار اسید اروسیک بذر صفتی وابسته به ژن بوده ولی شرایط محیطی هم در مقدار آن تأثیر دارند. این صفت در گونه راپا با یک مکان ژنی و در گونه های ناپوس و جونسه آ توسط دو مکان ژنی کنترل می شود (کرالینگ و همکاران – ۱۹۹۰).

کانولا را ابتدا ایرانیان ‌کاشتند، سپس حدود ۷۰۰ سال پیش برای تولید روغن چراغ به لهستان برده شد و در سال ۱۸۴۵ به فرانسه رسید و کلزا (Colza) نام گرفت. گونه راپا، شلغم روغنی نامیده می شود و گونه جونسه آ به خردل معروف است. این گونه ها عموما دارای بیش از ۴۰ درصد روغن و کنجاله ای با ۳۶ تا ۴۴ درصد پروتیین می باشند. به طور کلی بر اساس نتایج چند ساله گذشته، کانولا در شرایط مطلوب عملکردی معادل ۳-۴ تن در هکتار (در ایران) داشته است (احمدی و جاوبدفر – ۱۳۷۷). کانولای ایران بالاترین عملکرد را در واحد سطح نسبت به کشورهای دیگر دارد. بالاترین مقدار تولید این محصول در ایران ۸ تن در هکتار بوده، در حالی که متوسط عملکرد آن در دنیا یک تن و ۶۷۰ کیلوگرم است. در مزارع آبی متوسط تولید حدود ۳ تن و در مزارع دیم بین ۸۰۰ کیلوگرم تا ۱ تن می باشد (مهاجر – ۱۳۸۶). یکی از عوامل گسترش کشت کانولا در ایران علاقه مندی مردم به مصرف روغن های با اسیدهای چرب غیر اشباع نیز بوده است (معصومی و همکاران – ۲۰۰۶). کانولای مورد استفاده در این تحقیق از گونه براسیکا ناپوس بوده است.

آفتابگردان نیز گیاهی است که در دو نوع روغنی و آجیلی کشت می شود. انواع آجیلی آن دارای روغن کمتر و ترکیب اسیدهای چرب مخصوصی بوده و نوع روغنی آفتابگردان دارای ۴۳ تا ۴۹ درصد روغن در ارقام گرده‌افشان آزاد با هیبریدهای جدید است. آفتابگردان در کشت اول و یا کشت دوم و در شرایط آبی و دیم تولید می‌شود. حداکثر عملکردها در شرایط مطلوب در حد ۴۲۰۰ تا ۴۵۰۰ کیلوگرم در هکتار در اراضی آبی و در حد ۲۵۰۰ کیلوگرم در هکتار اراضی دیم بسته به نوع و زمان کشت و مراقبت‌های زراعی حاصل شده است. کشت مکانیزه آفتابگردان نیز امکان‌پذیر است.‌

کشت مستمر آفتابگردان در ایران با سطح ۱۷۹۱ هکتار آغاز شده و مقدار آن در سال ۱۳۸۵ به ۲۸۵۰۰ هکتار رسیده است. سطح کشت این محصول در سال‌های گذشته با نوسان‌های شدیدی مواجه بوده است. سایر دانه های روغنی که قابلیت مصرف در تغذیه گاو شیری را دارند به شرح زیر می باشند:

سویا (لوبیای روغنی) گیاهی است که بالاترین سطح زیرکشت و تولید دانه‌های روغنی و پروتیینی را در جهان به خود اختصاص داده است.‌ سویا از سال ۱۳۴۶ به عنوان دانه روغنی در بخش‌های مهمی از ایران مورد توجه قرار گرفت. میزان روغن در دانه سویا ۲۴-۱۸ درصد و پروتئین آن بین ۳۷-۳۲ درصد، متفاوت است. سویا گیاهی است که پروتیین آکنده از اسیدهای آمینه اصلی ارزش زیادی به آن می‌دهد. گستره صنایع تبدیلی و تکمیلی آن هم اهمیت این گیاه را دو چندان می‌کند. ارقام پیشرفته سویا دارای خصوصیات تکامل یافته نظیر مقاومت در برابر آفات و تنش‌های محیطی است. سویا در زمین‌های کشت ذرت به‌راحتی تولید و در تناوب با آن نقش ارزنده‌ای دارد. سویا در ایران در شرایط دیم و آبی در کشت اول و دوم کاشته می‌شود. برخی از کشاورزان عملکردهای مطلوبی در حد ۴۵۰۰ کیلوگرم در هکتار داشته‌اند که نه تنها نسبت به دیگر محصولات روغنی در ایران، بلکه در آسیا و حتی اروپا نیز بالاتر بوده و نشان‌دهنده ظرفیت خوب آن در صورت توجه است. حضور سویا درکشت دوم بعد از گندم، جو، سیب‌زمینی و سایر محصولات و بسیاری از زراعت‌های دیگر درآمد قابل توجهی عاید کشاورزان می‌کند. علاوه بر این تمام عملیات کاشت، داشت و برداشت سویا را می‌توان به صورت تمام مکانیزه انجام داد. صنایع تبدیلی مشتقات سویا نیز دامنه بسیار وسیعی دارد و بیش از ۱۵۰ مورد را تشکیل می‌دهد و از میان آنها می‌توان به شیر سویا و گوشت مصنوعی مشتق از پروتیین سویا اشاره کرد که در تغذیه نقش عمده‌ای دارند. چنان چه از سویا به عنوان خوراک دام استفاده شود، حتماً لازم است آن را قبل از مصرف با اعمال فرآیندهایی مانند حرارت دادن، را فرآوری نمود.‌ کمترین مقدار فیبر خام در بین دانه های روغنی به دانه سویا اختصاص دارد (اندرسون و همکاران – ۱۹۸۴).

کنجد نیز گیاهی است قدیمی و دارای روغنی بسیار مرغوب که حدود ۱۱۰ واریته از آن گزارش شده است.  این گونه‌ها نشان‌دهنده تطابق گیاه با شرایط مختلف است. کنجد گرمای زیادی را برای سبز شدن لازم دارد و در تمام ایران به غیر از مناطقی خاص، در کشت دوم بدون رقابت با محصولات دیگر کشت می‌شود. طبق مطالعات صورت گرفته علاوه بر دانه های روغنی آفتابگردان، کانولا و سویا، دانه های کتان، منداب و بزرک نیز در تغذیه گاو شیری مورد استفاده قرار گرفته اند (گلاسر و همکاران – ۲۰۰۸ و پتیت – ۲۰۰۲).

خصوصیت ویژه همه دانه های روغنی وجود چربی و اسیدهای چرب در آن هاست. اصلی ترین تفاوت موجود در مقدار اسید چرب دانه های روغنی مربوط به کانولا و آفتابگردان است که به ترتیب دانه کانولا دارای اسید اولییک و دانه آفتابگردان دارای اسید لینولییک بیشتری است. هرچند تفاوت های زیادی در مقدار اسیدهای چرب غیراشباع سایر دانه های روغنی دیده نمی شود، اما همین تغییرات جزیی قادر به ایجاد تغییرات کافی در پروفیل اسیدهای چرب شیر می باشند (شینگوت و همکاران – ۱۹۹۶). در ایران نیز کشت آفتابگردان و کانولا رو به افزایش است و این امر به دلیل عملکرد مناسب و برداشت راحت و تطابق پذیری بیشتر آن ها نسبت به سایر محصولات زراعی است. این دانه ها منبع خوب پروتیین بوده و دارای پروفیل ویژه و منحصر به فرد اسیدهای چرب می باشند. جدول ۱-۱ زیر مقدار اسیدهای چرب موجود در روغن برخی دانه های روغنی و چربی حیوانی را نشان می دهد.

جدول ۱-۱٫ ترکیب اسیدهای چرب موجود در روغن برخی منابع چربی

افزودن دانه های روغنی سویا، کتان و کنجد به جیره گاوهای شیری معایبی را در پی داشته، مثلاً دانه کتان موجب تغییر در اسیدهای چرب غیراشباع نشده است (فلاورز و همکاران – ۲۰۰۸). کتان و بزرک اثر منفی بیشتری روی قابلیت هضم و تخمیر داشته اند (فلاورز و همکاران – ۲۰۰۸). ضمن اینکه نمک های کلسیمی اسیدهای چرب این دانه های روغنی آن چنان در جلوگیری از بیوهیدروژناسیون شکمبه ای موثر نبوده است (چوینارد و همکاران – ۱۹۹۸).

این در حالی است که استفاده از دانه کانولا به جیره غذایی گاوهای شیری موجب افزایش اسیدهای چرب امگا ۳ و کاهش نسبت امگا ۶ به امگا ۳ در شیر شده که برای روان کردن غشا سلول و گیرندگی هورمون ها در انسان بسیار مهم است. دانه کانولا هم چنین تولید متان را در شکمبه کم کرده و با افزودن آن به جیره، ضمن افزایش مصرف و راندمان چربی، ATP بیشتری از اکسیداسیون اسیدهای چرب نیز حاصل می گردد. یکی از مزایای مهم افزودن کانولا در تغذیه گاو شیری، افزایش اسید اولییک شیر با ایزومرهای t6 تا t10 در شیر می باشد (چوینارد و همکاران – ۱۹۹۷، چیکلوفسکی و همکاران – ۲۰۰۵، گومز کورتز و همکاران – ۲۰۰۸ و بوچمین و همکاران – ۲۰۰۸). دانه کامل آفتابگردان نیز به عنوان یک غذا و مکمل چربی می تواند در تغذیه گاوهای شیری بدون هیچگونه عمل آوری یا فرآوری استفاده شود. هرچند مزایای استفاده از روش های غلطک زدن و کراکینک نیز برای تغذیه روش های مناسبی می باشند. اندازه دانه آفتابگردان نیز منجر به انجام عمل جویدن توسط گاو می شود (احرار و شینگوت – ۱۹۷۸). تغذیه آفتابگردان در جیره های گاوهای شیری معمولاً ظاهر غذاها را بهتر کرده است. وقتی دانه آفتابگردان به عنوان منبع تامین کننده انرژی جایگزین دانه های جو، ذرت و یولاف گردید، تولید شیر در گاوهای تازه زا به اندازه ۱۵ درصد بیشتر شد (مارکس – ۱۹۸۸). محققین همچنین دریافته اند که تغذیه تلیسه های در حال رشد با دانه کامل آفتابگردان پاسخ خوبی را در زمینه بهبود راندمان رشد نسبت به تلیسه هایی ایجاد نموده که از دانه آفتابگردان استفاده نکرده بودند.

ضمن اینکه می بایست مقدار استفاده در جیره ها کاملاً تحت کنترل قرار گیرد. مقدار مناسب استفاده از این دانه در جیره گاوهای شیری به صورت زیر توصیه شده است: ۱۰۰ تا ۲۰۰ گرم در ۱ کیلوگرم از مخلوط دانه ها، یا ۱ تا ۸/۱ کیلو دانه روغنی آفتابگردان یا ۴/۱ تا ۳/۲ کیلو دانه معمولی آفتابگردان برای هر گاو در روز (مارکس – ۱۹۸۸). همان طور که ذکر گردید، دو نوع آفتابگردان وجود دارد: نوع روغنی که دارای اسید لینولییک و اسید اولییک است، یک پوسته نازک با رنگ سیاه داشته و بر حسب نوع واریته ۳۸ تا ۵۰ درصد چربی و ۲۰ درصد پروتیین دارد. نوع غیر روغنی به عنوان آجیل تولید می شود، رنگ پوسته خاکستری داشته، بزرگ تر از نوع روغنی است و مقدار چربی کمتری دارد (مایگا و همکاران – ۱۹۹۵).

۱-۴- عمل آوری دانه های روغنی:

استفاده از دانه ها به شکل خام مصرف راحت تر و هزینه کمتری دارد. در آزمایشی نشان داده شد که شکستن و اکسترود کردن دانه آفتابگردان تاثیری بر مصرف ماده خشک و تولید شیر نداشته و حتی استفاده از دانه خام آفتابگردان مزایای بهتری نسبت به دانه های عمل آوری داشته است. اصولاً حرارت دادن برای آفتابگردان توصیه نشده، در حالی که حرارت دادن برای سویا الزامی است (مک گافی و همکاران – ۱۹۸۲ و شینگوت – ۱۹۹۲). نتیجتاً شکل خام و عمل آوری نشده دانه روغنی آفتابگردان را می توان استفاده نمود، اما  دانه های روغنی به دلیل دارا بودن پوشش فیبری می توانند باعث عبور شکمبه ای اسیدهای چرب شده و چربی موجود در شیر را تغییر دهند. در بین این دانه ها، دانه آفتابگردان بهتر می تواند چربی را محافظت کند (مارکوس و همکاران – ۱۹۹۶). با اجتناب از بیوهیدروژناسیون گسترده ای که در شکمبه اتفاق می افتد، می توان حتی تا ۴۰ درصد در پروفیل اسیدهای چرب شیر تغییر ایجاد نمود (شینگوت و همکاران – ۱۹۹۶). در آزمایشی، نشان داده شد که دانه آفتابگردان خام تغییری در اسیدهای چرب لینولییک شیر ایجاد نکرده، اما مقدار اسید استئاریک و اسید اولییک را افزایش داده است (چیلیارد و همکاران – ۲۰۰۳).

اسیدهای چرب غیراشباع برای میکروب ها مضر هستند و موجب کاهش هضم فیبر می شوند. لذا در آزمایش های دیگری ثابت شده است که عمل آوری دانه های روغنی باعث عبور بیشتر اسیدهای لینولییک در شکمبه می شوند (چیکلوفسکی و همکاران – ۲۰۰۵). با این حال اگر تفاوتی در عملکرد و پروفیل اسیدهای چرب مشاهده نشود، نیاز به فرآوری دانه های روغنی نیز مرتفع می گردد، اما هم چنان عمل آوری دانه های روغنی به دلیل محافظت از اسیدهای چرب غیراشباع و عدم تاثیر سو آن ها بر محیط شکمبه و فراری دادن چربی به روده، ضرورتی است که احساس می گردد. روش های عمل آوری متعددی برای دانه های روغنی توصیه و اعمال شده است. این روش ها بر پایه فرآوری های فیزیکی یا شیمیایی بنا نهاده شده و هر کدام مزایا و معایبی دارند. روش های فیزیکی عمل آوری گران قیمت و در شرایط معمول و عملی در گاوداری ها غیر قابل دسترس هستند. روش های شیمیایی هم مثل فرمالدییدی کردن از لحاظ بهداشتی برای انسان مناسب نیست (میداوف و همکاران – ۱۹۸۸). یکی از روش های عمل آوری شکستن یا خرد کردن است، اما با شکستن خطر تجزیه پذیری پروتیین دانه های روغنی و آزاد کردن روغن در شکمبه بالا رفته و می تواند اثرات سویی را به دنبال داشته باشد. پس نوعی از روش های عمل آوری مورد نیاز است که حتی در صورت شکستن پوسته دانه، هضم شکمبه ای آن افزایش نیابد (وانگ و همکاران – ۱۹۹۹).

چربی موجود در دانه های روغنی توسط غشا پروتیینی پوشیده شده و حرارت دادن، آزاد کردن چربی در شکمبه را کاهش می دهد، زیرا بین کربوهیدرات ها و زنجیره های پپتیدی پیوند ایجاد می شود (خراسانی و همکاران – ۱۹۹۱). کانولای خراشیده اسید چرب بیشتری را در شکمبه آزاد کرده و می تواند اثرات منفی بر میکروب ها داشته باشد (حسین و همکاران – ۱۹۹۶). مقاوم کردن اسیدهای چرب غیراشباع در شکمبه به بیوهیدروژناسیون با روش های عمل آوری می تواند باعث کاهش مقدار اسیدهای چرب زنجیر کوتاه در شیر شود (تیمچوک و همکاران – ۱۹۹۸).

عمل آوری با حرارت، تجزیه پذیری اسیدهای آمینه، پروتیین قابل تجزیه در شکمبه و پروتیین غیرقابل تجزیه در شکمبه را تغییر داده و بیوهیدروژناسیون شکمبه ای را کاهش و مانع از ترانس شدن و تک پیوندی شدن اسیدهای چرب چند پیوندی می شود. چون تک پیوندی ها به شکل ترانس مانع سنتز چربی در پستان می شوند، پس چربی شیر با چربی های حرارت داده کم نمی شود (چیکلوفسکی و همکاران – ۲۰۰۵ و کری و همکاران – ۲۰۰۹). روش های مختلفی برای عمل آوری با حرارت توصیه شده است. پختن در ۱۰۰ درجه سانتی گراد به مدت ۲۰ دقیقه (ساویج و دو – ۱۹۹۱)، اتوکلاو کردن با فشار ۱۷۰ کیلوپاسکال در دمای ۱۳۰ درجه سانتی گراد (کانن و کری – ۱۹۸۹)، حرارت دادن در دمای ۱۰۵ درجه سانتی گراد با ۲۰ درصد رطوبت و حرارت دادن خشک با ۱۰۰ درجه سانتی گراد در ۲۴ ساعت (پل – ۱۹۹۰) از جمله این روش ها می باشند.

۱-۵- سطوح استفاده از آفتابگردان و کانولا:

معمولاً چربی خام جیره گاوهای شیری از ۳ تا ۷ درصد است، افزودن ۵/۷ درصد دانه روغنی، ضرری را در پی ندارد، سطح ۱۵ درصد علاوه بر چربی می تواند سایر مواد مغذی را هم برای حیوان تامین و نیاز به افزودن مکمل های پروتیینی را کاهش دهد، به شرط این که تاثیر سویی بر هضم شکمبه ای نداشته باشد. به عبارتی با استفاده از سطوح تا ۵/۷ درصد، راندمان انرژی افزایش و از ۱۱ درصد به بالا راندمان کمتر می شود (کاسپر و همکاران – ۱۹۸۸). هرچه مصرف چربی بالاتر باشد قابلیت هضم کمتر است. البته افزودن دانه آفتابگردان تا سطح ۳۰ درصد در جیره مشکلاتی را به وجود نیاورده است (خراسانی و همکاران – ۱۹۹۱). مصرف بیشتر دانه های روغنی منجر به مصرف بیشتر اسیدهای چرب توسط گاو شده و کاهش سنتز در محل پستان اسیدهای چرب زنجیر کوتاه را در پی داشته است (چیکلوفسکی و همکاران – ۲۰۰۵). بهترین راندمان تولید شیر زمانی به دست می آید که چربی ها ۱۶ درصد انرژی متابولیسمی را برای گاو تامین نمایند.

راندمان انتقال اسیدهای چرب غیراشباع غذا به شیر ۳۲ درصد است، اما با مصرف بیشتر این اسیدها، راندمان انتقال آن ها تا ۴۷ درصد هم رسیده است (جنکینز و همکاران – ۱۹۹۸).

۱-۶- مدت زمان استفاده از دانه های روغنی:

بهترین تاثیر دانه های روغنی (مکمل های چربی) در تغییر اسیدهای چرب شیر تا ۶ هفته است، بعد از آن تاثیر منفی دارد. بیشترین میزان کاهش سنتز (در محل[۱۱]) اسیدهای چرب زنجیر کوتاه و متوسط در پستان در طول ۴ تا ۵ هفته می باشد (فین و همکاران – ۱۹۸۵). کاهش چربی شیر تا ۶ هفته پس از استفاده از منابع چربی در جیره اتفاق نمی افتد (دراکلی و شینگوت – ۱۹۸۶). تولید اسید لینولییک c9t11 تا هشت هفته پس از افزودن منابع چربی به جیره، زیاد شد و پس از آن کاهش یافت (لور و همکاران – ۲۰۰۲). حتی بر اساس گزارش باومن و همکاران (۲۰۰۱) زمان لازم برای ایجاد تغییر در پروفیل اسیدهای چرب شیر تا سه هفته بوده است، زیرا شکمبه و آنزیم ها عادت پذیری لازم را کسب نموده اند. تغییرات اسیدهای چرب در شیر نیز ۴ تا ۵ روز پس از تغذیه خود را نشان می دهد، اگر مقدار مصرف اسیدهای چرب C18:3 بیشتر شود، زمان کمتری لازم است (چیکلوفسکی و همکاران – ۲۰۰۵). بل و همکاران (۲۰۰۶) هم در آزمایش خود یک دوره ۱۵ روزه را برای تاثیر چربی های گیاهی بر پروفیل اسیدهای چرب شیر انجام دادند. شینگفیلد و همکاران (۲۰۰۷) هم گزارش کرده اند که بیشترین مقدار تولید اسیدهای چرب لینولییک مزدوج تا روز ۵ بعد از تغذیه اسیدهای چرب بوده است. تولید شیر در ۴ هفته اول ثابت است اما بعد از آن یا ثابت می ماند و یا کاهش می یابد. هم چنین بیشترین مقدار تولید اسید واکسنیک در پایان هفته اول بوده و پس از آن ثابت مانده است (ابوغزاله و هلمز – ۲۰۰۷). برنارد و همکاران (۲۰۰۹) هم آزمایشی را در مدت زمان ۲۸ هفته انجام دادند.

 

۱-۷- چربی در تغذیه گاو شیری: 

در جیره غذایی گاوهای شیری، چربی علوفه شامل مقدار زیادی گلیکو‌لیپید و فسفو‌لیپید بوده و بیشترین اسیدهای چرب آن، دو اسید چرب او‌لییک و لینولنیک هستند. در مقابل، چربی دانه‌های روغنی که در خوراک های کنستانتره استفاده می‌شود، عمدتاً تری‌گلیسریدهای دارای اسید لینو‌لییک و ‌اسید اولییک می باشند. چربی های جیره وقتی توسط نشخوارکنندگان مصرف می‌شوند تحت تاثیر دو فرآیند قرار می گیرند. فرآیند اولیه شامل هیدرولیز پیوندهای استری به کمک آنزیم لیپاز میکروبی برای تجزیه‌ اسیدهای چرب در مایع شکمبه است. این مرحله یک پیش نیاز لازم برای فرآیند دوم یعنی بیوهیدروژناسیون اسیدهای چرب غیر اشباع توسط باکتریهای شکمبه می‌باشد (گریناری و همکاران – ۱۹۹۸). واکنش های دیگری که در شکمبه رخ می دهد، احیا شدن است که طی آن اسید لینولییک به اسید اولییک ترانس۱۱ (اسید واکسنیک) تبدیل می‌شود. آخرین مرحله احیا شدن تولید اسید استئاریک است. دو مرحله اول سریع است، در حالی که واکنش سوم آهسته و کند می‌باشد. به هر حال احیا‌ی اسید واکسنیک عامل محدود کننده سرعت در بیو‌هیدروژناسیون کربن غیر اشباع اسید چرب است. نتیجتاً این واسطه‌ی بیو‌هیدروژناسیون (اسید واکسنیک) در شکمبه جمع می‌شود و همچنین برای جذب در دسترس‌تر است. در این راستا یک ارتباط خطی نزدیک بین مقدار اسید واکسنیک چربی شیر و اسید لینولییک‌ وجود دارد. هر دو آن به عنوان حد واسط هایی در بیوهیدروژناسیون باکتریایی می باشند. به هر صورت ارتباط نزدیکی بین اسید واکسنیک و اسید لینولییک در چربی شیر وجود دارد (جیانور و همکاران – ۱۹۹۴، لاک و باومن – ۲۰۰۶ و دالی و همکاران – ۲۰۱۰). با استفاده از دانه های روغنی مصرف ماده خشک کاهش یافته، زیرا انرژی خالص برای شیردهی زیاد شده است (چوینارد و همکاران – ۱۹۹۷).  هم چنین تولید شیر به دلیل کاهش مصرف ماده خشک، اندکی کاهش یافته و توانایی استفاده میکروب ها از انرژی نیز کم می شود.

در این حالت انرژی تمایل دارد به جای تبدیل به چربی شیر به ذخایر چربی بدنی تبدیل شود (لاکونته و همکاران – ۱۹۹۴ و چیکلوفسکی و همکاران – ۲۰۰۵). اما صرفنظر از بحث کالری و تغییر وضع انرژی، مصرف چربی حاصل از دانه های روغنی تاثیرات مثبتی روی بافت ها دارد (کری و همکاران – ۲۰۰۹). در اثر بیوهیدروژناسیون اسید لینولییک در شکمبه اسید اولییک ایجاد می شود. اسید اولییک ایجاد شده و اسید اولییک موجود در دانه های روغنی به دلیل ابقای کمتر مواد در شکمبه سریع تر شکمبه را ترک کرده و چنانچه این اسید چرب به سلول های پستانی برسد، تبدیل به سوبسترایی برای سنتز اسید لینولییک c9t11 در پستان و انتقال آن به شیر خواهد شد. یکی از ایزومرهای اصلی اسید اولییک در شکمبه اسید واکسنیک است، تجمع اسید واکسنیک در شکمبه مانع فعالیت آنزیم ردوکتاز می شود و از بیوهیدروژناسیون نهایی اسید لینولییک به اسید استئاریک ممانعت به عمل می آید (ابوغزاله و هلمز – ۲۰۰۷ و دالی و همکاران – ۲۰۱۰). اسیدهای چرب ترشح شده در شیر، از سنتز در محل پستان، تری اسیل گلیسرول ها و اسیدهای چرب آزاد استری نشده موجود در خون تامین می شوند. سنتز چربی شیر یک فرآیند پیچیده است که در آن آنزیم های لیپوژنیک نقش دارند. نتایج نشان داده رژیم های غذایی حاوی چربی های گیاهی تاثیری بر فعالیت ژن های حاوی اطلاعات این آنزیم ها در سلول های پستانی و میزان بیوسنتز و فعالیت آن ها نداشته و تغییرات پروفیل اسیدهای چرب مستقل از بیان ژن هاست و به طور مستقیم به عوامل تغذیه ای مربوط می شود. آنزیم های لیپوپروتیین لیپاز[۱۲]، استیل کوآ کربوکسیلاز[۱۳]، اسید چرب سنتتاز[۱۴] و استارویل کوآ دساچوراز[۱۵]، آنزیم های کلیدی در سنتز چربی هستند (برنارد و همکاران – ۲۰۰۹). هرچه مقدار اسیدهای چرب زنجیر بلند در جیره بیشتر باشد، مقدار بیشتری از آن می تواند وارد شیر شود (خراسانی و همکاران – ۱۹۹۱). C18:2 و C18:3 موجود در دانه های روغنی در شکمبه تبدیل به C18:0 و C18:1 می شود.

از طرفی مصرف اسیدهای چرب زنجیر بلند مانع سنتز در محل پستان اسیدهای چرب زنجیر کوتاه شده است (تیمچوک و همکاران – ۱۹۹۸ و دلبچی و همکاران – ۲۰۰۱). دور کردن از بیوهیدروژناسیون با هر فرآیندی از جمله حرارت دادن، موجب عبور اسیدهای چرب زنجیر بلند به شیردان می شود. دانه آفتابگردان محافظت شده می تواند اسیدهای چرب زنجیر بلند را به پستان برده و این اسیدها اثر ممانعت کنندگی بر آنزیم استیل کوآ کربوکسیلاز دارند. به این ترتیب سنتز اسیدهای چرب کوتاه و متوسط زنجیر کاهش می یابد (رافالوفسکی و پارک – ۱۹۸۲). در هر صورت با ایجاد تغییر در اسیدهای چرب و افزایش مقدار اسیدهای چرب غیراشباع شیر، بازار پسندی شیر بالا رفته و مصرف بیشتری را در پی خواهد داشت (شینگوت و همکاران – ۱۹۹۶). افزایش درآمد تولیدکنندگان نیز صرفاً از طریق بالا بردن کیفیت تولید شیر یا کاهش هزینه آن به دست می آید. با این حال تحقیقات انجام شده، قادر به تایید رابطه ای معنی دار بین چربی های اشباع جیره غذایی و مصرف کلسترول و ازدیاد کلسترول خون نبوده، در حقیقت شیر، شیر پس چرخ و ماست بر روی میزان کلسترول تاثیر دارند. به نظر می رسد تصلب شرایین پیامد سازوکارهای پیچیده ای است که عوامل متعددی را در برمی گیرد. با این حال اگر فرآورده های شیر به عنوان بخشی از انرژی یک جیره غذایی مناسب برای نگهداری وزن بدن مصرف شوند، برای حفظ سلامت مردم سودمند بوده و هیچ گونه نقشی در بروز بیماری های قلبی و یا مرگ ناشی از آنها نخواهد داشت (بونانوم و گرندی – ۱۹۸۸ و دنکه و گرندی – ۱۹۹۲).

۱-۸- اثرات شکمبه ای چربی:

معمولاً در جیره نشخوارکنندگان مقدار چربی کمتر از ۵۰ گرم در کیلوگرم ماده خشک است. مقدار ۱۰۰ گرم مشکلات هضمی بوجود می آورد. میکروب ها مقادیر بالای چربی را نمی توانند تحمل کنند. نکته ای که از مقدار اسید چرب مهم تر است وضعیت ساختمانی آن است.

زیرا اسیدهای چرب غیراشباع بلند زنجیر برای دیواره سلولی باکتری ها حالت شویندگی داشته و برای باکتری سمی و کشنده است. پیوندهای استری موجود در تری گلیسیرید توسط لیپاز باکتری ها هیدرولیز شده و پس از جدا شدن اسیدهای چرب غیراشباع از تری گلیسیرید، پیوندهای دوگانه هیدروژنه می شوند. در جیره گاوهای پرتولید میزان اسیدهای چرب غیر اشباع ۲ برابر اسیدهای چرب است. نسبت اسیدهای چرب غیر اشباع در باکتری حدود ۱/۰ و در پروتوزوآ حدود ۳۵/۰ است. با توجه به چنین وضعیتی و تاثیر نامطلوب اسیدهای چرب غیراشباع، تقاضا برای مصرف آنها در نشخوارکنندگان نسبت به غیرنشخوارکنندگان کمتر است. از طرفی افزایش اسیدهای چرب غیراشباع موجب افزایش آن در لاشه می شود. افزودن چربی به جیره نشخوارکنندگان باعث پوشاندن الیاف توسط چربی ها شده و مانع از برخورد آنزیم های میکروبی به آنها می گردد. البته وابسته به میزان، منبع و نوع چربی و منبع کربوهیدرات خوراک و میزان مصرف خوراک است. تشکیل صابون های کلسیمی و منیزیمی اسیدهای چرب بلند زنجیر در شکمبه و کاهش قابلیت هضم مواد معدنی از دیگر اثرات چربی به شمار می رود. امکان جلوگیری از تجزیه چربی ها در شکمبه (چربی عبوری) مهم نیست، بلکه هدف جلوگیری از تاثیر نامطلوب آن در شکمبه است. چربی های محافظت شده می توانند به افزایش جذب اسیدهای چرب غیراشباع در روده کمک کنند. حفاظت از چربی ها در شکمبه ممکن است به طور طبیعی، شیمیایی یا فیزیکی صورت گیرد. محافظت طبیعی مانند دانه های روغنی به دلیل پوشش دانه، شیمیایی مانند پوشش آلدیید فرمیکی کازیین یا نمک های کلسیمی و فیزیکی مانند چربی های با نقطه ذوب بالا یا ذرات کوچک چربی. پاسخ گاو به استفاده از چربی در خوراک پیچیده است. مواردی هم چون افزایش تولید شیر، افزایش یا کاهش درصد چربی شیر، کاهش درصد پروتیین شیر، افزایش وزن روزانه و جلوگیری از کاهش وزن حیوان گزارش گردیده است.

البته بستگی به مقدار چربی، وضعیت اسیدهای چرب، میزان پوشش دهی آنها، سایر اجزا جیره و کل مصرف خوراک، مرحله شیردهی و پتانسیل ژنتیکی حیوان دارد. واکنش تولید شیر تحت تاثیر افزایش مصرف انرژی و افزایش بازدهی حاصل از چربی می باشد. اما اگر تخمیر تحت تاثیر چربی قرار گیرد، تولید شیر زیاد نخواهد بود، زیرا هضم سایر مواد مغذی کاهش می یابد. میزان تولید شیر تحت تاثیر مرحله شیردهی و توانایی ژنتیکی حیوان هم قرار دارد. در اوایل شیردهی گاوها مجبورند از ذخایر بدنی استفاده کنند و روزانه ۵/۰ تا ۱ کیلو کاهش وزن خواهند داشت. در این مرحله افزایش انرژی خوراک ضروری است. پس از اوایل شیردهی (هشت هفته اول) تولید شیر کاهش و مصرف خوراک افزایش می یابد.

مصرف خوراک بیشتر باعث افزایش ذخیره چربی در بدن شده و موجب چاق شدن گاو می گردد. در گاوهای چاق با توانایی ژنتیکی بالا استفاده از چربی سبب جلوگیری از ذخیره انرژی بدن شده و در گاوهای لاغر باعث افزایش تولید شیر می گردد. در گاوهای با توانایی ژنتیکی پایین انرژی حاصل از افزایش تراکم انرژی خوراک به صورت چربی ذخیره و سنتز چربی شیر نیز تحت تاثیر چربی خوراک قرار می گیرد. اگر تخمیر تحت تاثیر چربی قرار گیرد، کاهش استات و بوتیرات پیش می آید و در نتیجه پیش ساز کمتری برای تولید چربی به سلول های پستانی وارد می شود. از طرفی استفاده از چربی موجب افزایش قابلیت جذب و استفاده از آن برای تولید چربی شیر می گردد. شواهدی دال بر تاثیر منفی اسیدهای چرب زنجیر بلند بر ساخت اسیدهای چرب در سلول های پستانی وجود دارد. در اکثر موارد در صورت افزایش مصرف چربی از راه خوراک نسبت C14 به C16 در شیر کاهش و کربن بیشتری جایگزین می گردد. لذا کل چربی شیر وابسته به نسبت عوامل موثر بر ساخت یا جذب چربی است که خود تحت تاثیر میزان چربی محافظت شده و اسیدهای چرب غیراشباع می باشد. از لحاظ بیوشیمیایی در اسیدهای چرب غیراشباع محل پیوند دوگانه سیس یا ترانس است. اسیدهای چرب طبیعی نوع سیس هستند.

اسیدهای چرب ترانس می توانند بر کاهش چربی شیر موثر باشند. اسیدهای چرب ترانس در نتیجه نقصان در هیدروژناسیون طبیعی در شکمبه تولید می گردند (گلیان و همکاران – ۱۳۸۱). اسیدهای چرب غیراشباعی که در شکمبه هیدروژنه می شوند، می توانند در مقدار اسیدهای چرب غیراشباع شیر نقش داشته باشند. اما بعضی اسیدهای چرب غیراشباع در شکمبه هیدروژنه نشده و برخی نیز در تولید چربی میکروب های شکمبه شرکت می نمایند. به علاوه برخی از اسیدهای چرب در بافت چربی و بافت های پستانی حیوان به صورت غیراشباع در می آیند (NRC – ۲۰۰۱). ۱۰ درصد اسیدهای چرب شیر را اسیدهای چرب غیراشباع تشکیل می دهد. اسید اولییک بیشترین مقدار را دارد و مقدار اسید لینولنیک ناچیز است. گزارش ها، حاکی از تاثیر منابع مختلف چربی بر تولید و ترکیب اسیدهای چرب شیر است. افزایش مصرف چربی در گاوهای شیری موجب فزونی نسبت اسیدهای چرب غیراشباع در چربی شیر می گردد زیرا کوتاه زنجیرهای اشباع در غدد پستانی به صورت محدود ساخته می شوند. مثلاً چربی سویا و آفتابگردان در مقایسه با شاهد، چربی شیر را زیاد نکردند، اما نسبت غیراشباع به اشباع بیشتر شد. نکته مهم تر اینکه روغن سویا ۹ برابر بیشتر اسید لینولنیک دارد، اما مقدار ناچیزی از آن در شیر گاو دیده شده است. به نظر می رسد لینولنیک تبدیل به لینولییک شده و بعد از آن به شیر می رود. به طور کلی نتایج در خصوص منابع متنوع چربی متفاوت است. لذا باید پروفیل اسیدهای چرب در مقایسه با نوع خوراک مصرفی مورد توجه قرار گیرد (موآت و همکاران – ۲۰۰۸). در مقاله ای حاصل ۳۵ کار تحقیقاتی که طی آن از چربی های محافظت نشده استفاده گرده بودند غلظت اسیدهای چرب خوراک به عنوان بهترین شاخص برای تخمین اسیدهای چرب کوتاه زنجیر بیان گردید. به طوری که C12 – C14 – C16 خوراک بهترین شاخص برای تخمین C12 – C14 – C16 شیر است. بهترین تخمین C18:0 و C18:1 مجموع C18 خوراک است. همبستگی بین C18:2 و C18:3 شیر با نوع چربی ضعیف می باشد.

به نظر می رسد اسیدهای چرب باید در مقابل هیدراتاسیون در شکمبه محافظت شوند تا بتوانند در شیر حضور یابند (گلاسر و همکاران – ۲۰۰۸). در اثر استفاده از چربی، پروتیین شیر کاهش داشته در برخی نیز تحت تاثیر قرار نگرفته است. در مواردی این کاهش پروتیین شیر به علت تولید بالای شیر و رقت آن بوده و در مواقعی هم به علت تاثیر شرایط فیزیولوژیکی متفاوت در اثر استفاده از چربی بوده است. تنظیم میزان پروتیین شیر فرآیند پیچیده ای است. مقدار پروتیین خوراک و گلوکز خون پروتیین شیر را افزایش می دهد. اما کمبود گلوکز و تداوم ترشح انسولین باعث کاهش پروتیین شیر می گردد. در اثر استفاده از چربی میزان استات کمتری برای تولید چربی شیر استفاده می شود، لذا قابلیت استفاده از گلوکز افزایش یافته و به علت کاهش میزان جریان خون در سلول های پستانی میزان اسید آمینه کمتری در اختیار سلول هاست و تولید پروتیین کاهش می یابد. با این حال هنوز کمبود گلوکز به عنوان اصلی کاهش درصد پروتیین شیر مطرح است. در صورت استفاده از پروتیین اضافه باز هم وضعیت گلوکز در جیره های با چربی بالا بحرانی است.

با توجه به این مطالب مشخص می گردد، افزودن چربی به جیره های گاوهای شیری به طور گسترده ای مورد تحقیق قرار گرفته و به عنوان یک ابزار مدیریتی جهت افزایش تولید و بهبود ترکیبات شیر استفاده شده است (بوب و همکاران- ۲۰۰۹). علاوه بر آن چه در سال های دورتر بیان شده، اکثر مطالعات حاکی از آن است که افزودن چربی به جیره گاوهای شیری تولید شیر را افزایش و یا اینکه کاهش نداده است و اسیدهای چرب با منشا گیاهی، اسیدهای چرب غیراشباع موجود در چربی شیر را افزایش داده، در حالی که تولید شیر هم کم نشده است (کلی و همکاران- ۱۹۹۸).  تحقیقات نشان دهنده پاسخ مثبت تغییرات ترکیب چربی شیر به افزودن چربی به جیره می باشد (گلاسر و همکاران – ۲۰۰۸).

اسیدهای چرب غیراشباع به وفور در چربی های گیاهی یافت می شود. در چربی های گیاهی اسیدهای چرب لینولییک و لینولنیک وجود دارد که هر دو از اسیدهای چرب ضروری برای پستانداران است (یوچیم و همکاران – ۲۰۰۸). دانه های روغنی، دارای ترکیبات متفاوتی از اسیدهای چرب هستند. بنابراین آثار گوناگونی هم روی پروفیل اسیدهای چرب شیر می گذارند. در اکثر موارد نتایج حاکی از افزایش مقدار اسیدهای چرب غیراشباع بخصوص اسید لینولییک و امگا ۳ در شیر بوده است (چیلیارد و همکاران – ۲۰۰۳، چیلیارد و فرلای – ۲۰۰۴، دیمن و همکاران – ۲۰۰۵). اصلی ترین منابع لیپیدهای غیر اشباع، چربی دانه های روغنی کنجد، کلزا (کانولا)، سویا، آفتابگردان، کتان و پنبه دانه هستند. روغن این دانه ها را می توان به عنوان مکمل تامین چربی های غیر اشباع در جیره های غذایی نشخوارکنندگان مورد استفاده قرار داد (گلاسر و همکاران – ۲۰۰۸). طی ۱۰ سال اخیر حدود ۱۰۰ مقاله علمی بر پایه استفاده از منابع چربی و اثر آنها روی شاخص های شیر منتشر شده است. در این آزمایش ها، از منابعی مثل پیه، دانه های روغنی و روغن ماهی و ترکیباتی مثل نمک های کلسیمی، روغن پالم و یا سویای پرروغن از نظر اسید اولییک و دانه کتان غنی از نظر اسید لینولنیک استفاده شده است (موآت و همکاران – ۲۰۰۷). مثلاً در آزمایشی تاثیر دانه یا روغن سویا، در آزمایش دیگر، دانه آفتابگردان یا دانه خام آن و یا دانه و روغن کتان بررسی شد (فلاورز و همکاران – ۲۰۰۸ و لونا و همکاران – ۲۰۰۸). در موردی دیگر آزمایش هایی به صورت ترکیبی انجام گرفته، مثلاً ابوغزاله و همکاران (۲۰۰۳) و وایتلوک و همکاران (۲۰۰۲) نتایج مناسبی با روغن ماهی و روغن آفتابگردان یا روغن دانه کتان به دست آورده ند و یا در تحقیق بوچمین و همکاران (۲۰۰۸) دانه های آفتابگردان، کتان و کانولا بر روی شاخص هایی هم چون تولید متان، تخمیر شکمبه ای و تولید شیر مورد استفاده قرار گرفتند. در مقاله مروری گلاسر و همکاران (۲۰۰۸) از سویا و آفتابگردان به شکل دانه های خام، محافظت شده و روغن استفاده شد.

۱-۹- مروری بر بیوسنتز اسیدهای چرب شیر:

اسیدهای چرب دارای دو منبع اصلی هستند. اسیدهای چرب زنجیر کوتاه تا اسیدهای ۱۴ کربنه و بخشی از اسیدهای چرب ۱۶ کربنه در غده پستان سنتز می شوند. این اسیدهای چرب از واحدهای استات که دو کربن دارند و مولکول های اسید بتاهیدروکسی بوتیرات که چهار کربن دارند ساخته می شوند. واحدهای با زنجیر کربن کوتاه، از فرآیندهای تخمیر شکمبه ساخته می شوند (نوبل- ۱۹۸۱ و جنکینز- ۱۹۹۳). برای سنتز چربی شیر بیشتر از استات (در مقایسه با بتاهیدروکسی بوتیرات) استفاده می شود. تقریباً تمامی اسیدهای چرب ۱۸ کربنه و بالاتر و بسیاری از اسیدهای چرب ۱۶ کربنه از اسیدهای چربی که به همین شکل از خون جذب شده اند به دست می آیند. بعضی از اسیدهای چرب ۱۴ و ۱۶ کربنه از طریق حذف دو یا چهار واحد کربن از اسیدهای چرب ۱۶ و ۱۸ کربنه به دست می آیند. غدد پستانی با برداشتن یون های هیدروژن از اسیدهای چرب ۱۸ کربنه آنها را غیر اشباع می کنند. پستان مقدار کمی از اسیدهای اولییک و لینولییک موجود در شیر را از خون جذب می نمایند، بنابراین مقداری از چربی های موجود در غدد پستانی را چربی های غیراشباع تشکیل می دهند (دی پیترز و همکاران – ۱۹۸۷ و ناپ و همکاران – ۱۹۹۱). مولکول های گلیسرول موجود در ساختمان تری گلیسیریدها هم از خون فراهم می شود. اسیدهای چرب مولکول هایی هستند که از زنجیرهای هیدروکربنی بلند با طول و تعداد پیوندهای دوگانه متفاوت (از بدون پیوند دوگانه تا چندین پیوند دوگانه) تشکیل شده که در انتهای آنها گروه های کربوکسیل وجود دارد. نام سیستماتیک یک اسید چرب از نام والد هیدروکربنی آن گرفته می شود که در آن oic جایگزین e انتهایی می گردد. برای مثال، اسید چرب ۱۸ کربنه اشباع شده را اسید اکتادکانوییک[۱۶] گویند، زیرا هیدروکربن والد آن اکتادکان[۱۷] می باشد.

اسید چرب ۱۸ کربنه با یک پیوند دوگانه را اسید اکتادکنوییک[۱۸]، با دو پیوند دوگانه را اسید اکتادکادی انوییک[۱۹] و با سه پیوند دوگانه را اسید اکتادکاتری انوییک[۲۰] گویند. مخفف ۱۸:۰ یک اسید چرب فاقد پیوند دوگانه را نشان می دهد، در حالی که ۱۸:۱ پیوند یگانه و ۱۸:۲ اشاره به وجود پیوند دوگانه دارد. اسیدهای چرب با شروع از انتهای کربوکسیل شماره گذاری می شوند. اتم های کربن ۲ و ۳ را اغلب به ترتیب کربن های α (آلفا) و β (بتا) گویند. اتم کربن متیل موجود در انتهای زنجیر را کربن ω (امگا) می گویند. موقعیت یک پیوند دوگانه با سمبل ∆ (دلتا) و به دنبال آن یک عدد بالانگاشت مشخص می گردد. برای مثال،  ^۹∆- سیس به معنی وجود یک پیوند دوگانه سیس بین اتم های کربن ۹ و ۱۰ است و ^۲∆- ترانس اشاره به وجود یک پیوند دوگانه ترانس بین اتم های کربن ۲ و ۳ دارد. در روش دیگر از تعیین موقعیت پیوند دوگانه از انتهای دور استفاده می شود، در این حالت اتم کربن ω (کربن متیلی) عدد ۱ را می گیرد. برای مثال یک اسید چرب ۳ω اولین پیوند دوگانه آن از سومین کربن بعد از کربن متیلی آغاز می شود. اسیدهای چرب در pH فیزیولوژیک یونیزه هستند، لذا بر اساس شکل کربوکسیلات خود مورد اشاره قرار می گیرند. مثلاً پالمیتات یا هگزادکونات (محمدی – ۱۳۸۸).

۱-۱۰- مروری بر سابقه تحقیقات:

در سال های اخیر ابزارهای اندازه گیری اسیدهای چرب به خصوص اسیدهای چرب ۱۸ کربنه غیراشباع و ایزومرهای اسید لینولییک کمک شایانی به تحقیقات نموده است (موآت و همکاران- ۲۰۰۷).  با کاهش مقدار چربی شیر، میزان اسیدهای چرب غیر اشباع مخصوصاً ایزومر t10 اسید اولییک و اسید لینولییک t10c12  بالا می رود (گریناری – ۱۹۹۸ و پارودی – ۲۰۰۲).

فلاورز و همکاران (۲۰۰۸) با افزودن روغن بزرک در سه سطح ۱۷۰ ، ۳۴۰ و ۵۱۰ گرم تغییری در تولید شیر به وجود نیاوردند. در سطح ۳۴۰ گرم چربی، پروتیین و با ۵۱۰ گرم اسید لینولییک افزایش یافت. ابوغزاله و همکاران (۲۰۰۲ و ۲۰۰۳) با چربی های سویا، آفتابگردان، کانولا و کتان افزایش اسیدهای چرب لینولییک را در شیر گزارش کردند. لونا و همکاران (۲۰۰۸) با افزودن ۸۱/۰ درصد روغن آفتابگردان به همراه دانه کامل بزرک کاهش اسیدهای چرب زنجیر متوسط و افزایش اسید لینولییک شیر را گزارش کردند. گومز و همکاران (۲۰۰۸) نشان دادند ۶ درصد روغن سویا اسیدهای چرب ۶ تا ۱۶ کربن را کاهش و اسیدهای چرب C18:0 و C18:1 را افزایش داد. به طوری که C18:1 از ۰۸/۲ به ۲/۶ گرم افزایش یافت. جانکینز و همکاران (۱۹۹۷) هم گزارش کردند استفاده از روغن سویا در بالا بردن مقدار اسید لینولییک شیر موثر بوده است. در آزمایش ژنگ و همکاران (۲۰۰۵) جیره های حاوی ۵۰۰ گرم روغن پنبه دانه، روغن سویا و روغن ذرت تولید شیر را افزایش دادند. روغن سویا بیشترین مقدار C18:1-9t و C18:2-c9t11 را به وجود آورد که نشان دهنده پاسخ مثبت استفاده از روغن های گیاهی در بهبود تولید شیر و اسیدهای چرب غیراشباع شیر می باشد. در کل، نتایج حاکی از بهبود کیفیت شیر و افزایش پروفیل اسیدهای چرب غیر اشباع زنجیره بلند می باشد. بنابراین در این که کیفیت چربی شیر با افزودن دانه های روغنی به هر شکل و فرم بهبود می یابد شکی نیست (پال مک کویست – ۱۹۹۳، دیوهورست- ۲۰۰۶ و چیلیارد – ۲۰۰۶). همان گونه که ذکر گردید، دانه های روغنی مورد استفاده در این آزمایش (آفتابگردان و کانولا) دارای پوششی می باشند که امکان فرار اسیدهای چرب از شکمبه را فراهم ساخته و باعث کاهش عمل بیوهیدروژناسیون شکمبه ای توسط میکروب های شکمبه شده و جذب بیشتر اسیدهای چرب غیراشباع از روده امکان پذیر می گردد. به عبارتی این فرضیه مطرح بوده که پوشش دانه ها تا چه حد می تواند موجب محافظت چربی ها در شکمبه و غنی سازی شیر با اسیدهای چرب غیراشباع گردد.

دانه های خام روغنی بعضاً دارای مواد ضدتغذیه ای می باشند که می توان با انجام روش های عمل آوری از اثرات ضد تغذیه ای این مواد کاست. عمل آوری باعث افزایش قابلیت هضم بخش های دیگر دانه ها می شود و ممکن است پروتیین عبوری و غیر قابل تجزیه در شکمبه را افزایش داده و پروتیین عبوری بیشتری به روده برسد. از طرفی چون اسیدهای چرب توسط پوسته پروتیینی و فیبری دانه ها پوشیده شده است، با عمل آوری دانه ها و با رهاسازی تدریجی پروتیین و اسیدهای چرب این مواد به طور دست نخورده تر به قسمت های پایین تر دستگاه گوارش می رسند. در هنگام استفاده از دانه آفتابگردان باید به میزان NDF که تاثیر مستقیمی بر فعالیت جویدن، نشخوار و کیفیت شیر دارد، توجه نمود. هم چنین فیبری بودن غشا خارجی یا پوسته کانولا هم قابل توجه است. استفاده مستقیم از روغن این دانه ها در مقادیر کمتری صورت می گیرد. البته با در نظر گرفتن جیره های غذایی مناسب در هر دو شکل دانه یا روغن، مقدار چربی یا اسیدهای چرب یکسانی در جیره تامین می شود. اما شکل چربی و مقدار اسیدهای چرب است که در منابع متفاوت چربی با هم اختلاف دارند. در این آزمایش از دو منبع چربی گیاهی یعنی دانه کانولا و آفتابگردان روغنی که دارای مقادیر بالایی از اسیدهای چرب غیر اشباع زنجیره بلند هستند استفاده شد.

کانولا و فرآورده های آن در تغذیه گاوهای شیری بارها مورد استفاده قرار گرفته است. چوینارد (۱۹۹۷) گزارش کرده، نمک های کلسیمی اسیدهای چرب زنجیر بلند، مصرف ماده خشک[۲۱] را کاهش، تولید شیر را بهبود اما درصد چربی شیر را تغییر نداده است. تولید شیر با نمک های کلسیمی روغن کانولا، روغن سویا و روغن تخم کتان افزایش در حالی که درصد چربی شیر کاهش داشته است. یکی از دلایل این است که نمک های کلسیمی اسیدهای چرب در بهبود pH شکمبه تاثیر گذارند. کانولا در جیره گاوهای شیری، اسیدهای چرب کوتاه و متوسط زنجیر را کاهش اما C18:1 را افزایش داد.

روغن کانولا ۵۵ تا ۶۰ درصد C18:1 دارد. روغن آفتابگردان ۶۵ تا ۷۰ درصد C18:2 دارد. هنگامی که هر یک از این روغن ها خورانده شوند، افزایش مشابه ای در C18:1 شیر بوجود می آید. البته روغن آفتابگردان باعث افزایش ایزومر C18:1t و دانه آفتابگردان موجب کاهش ایزومرهای C18:1  شده، چراکه C18:1 حاصل بیوهیدروژناسیون C18:2 است. افزایش اسیدهای چرب غیر اشباع تک پیوندی ترانس در غذای انسان ممکن است مطلوب و قابل قبول نباشد، زیرا مصرف بالای اسیدهای چرب ترانس، کلسترول با چگالی کم را افزایش و کلسترول با چگالی بالا را در مقایسه با جیره های حاوی اسیدهای چرب سیس کاهش می دهد. افزایش اسیدهای چرب عبوری با منابعی از قبیل دانه های کانولا و آفتابگردان که حاوی اسیدهای چرب غیراشباع تک پیوندی نوع سیس هستند به طور موثری ترکیب اسیدهای چرب شیر را تغییر می دهند. اسید اولییک سیس شیر می تواند از غیراشباع شدن C18:1 هم ایجاد شود. در این مورد نیاز به اطلاعات تکمیلی می باشد (لاکونته و همکاران – ۱۹۹۴). دلبچی و همکاران (۲۰۰۱) گزارش کردند، دانه کانولا در هر دو شکل محافظت شده و غیر محافظت شده تولید شیر و درصد پروتیین شیر را کاهش داد. دانه کانولای محافظت شده مقدار مصرف ماده خشک را هم کاهش داد. دانه کانولا مقدار C8 تا C16 شیر را کاهش و مقدار C18:1c9 را افزایش داد. دانه کانولای غیر محافظت شده مقدار C18:0 را بالا برد. کانولای محافظت شده مقدار C18:2 و C18:3 را افزایش و نسبت C18:0 به C18:1 را کاهش داد. نتایج مشابهی در مورد اسیدهای چرب پلاسما به دست آمد. دانه کانولا روی انسولین، تری گلیسیرید و کلسترول تاثیری نداشت، اما مقدار اسیدهای چرب غیراستریفیه شده را افزایش داد. مقدار استیل کوآکربوکسیلاز و دلتا ۹ دساچوراز سلول های پستانی، تفاوت معنی داری نداشتند (گرومر- ۱۹۹۱ و آشیز و همکاران- ۱۹۹۲). بنا به نظر ماسارو و همکاران (۱۹۹۹) در حال حاضر شیر گاو به خاطر چگونگی روش های بالا بردن مقدار C18:1 آن که در مسایل بهداشتی حایز اهمیت است موضوع خوبی برای تحقیق می باشد.

سایر مطالعات نیز در ارتباط با اسیدهای چرب زنجیر بلند دانه کانولا، نشان دهنده تاثیر آن بر کاهش نسبت مقدار C10 تا C16 اشباع و C18:0 و C18:1 می باشد. در مطالعات انجام شده محافظت کردن از دانه کانولا و عبور آن از بیوهیدروژناسیون شکمبه ای، در تغییر نسبت C18:1 به C18:0 در چربی شیر بدون تاثیر بوده است. به جز یک مورد که حاکی از افزایش نسبت فوق می باشد (آلدریچ و همکاران – ۱۹۹۷، بولیو و پال مک کوییست – ۱۹۹۵ و جنکینز – ۱۹۹۸). خراسانی و همکاران (۱۹۹۱) در آزمایش خود ۵ سطح مختلف دانه کانولا را در جیره گاوهای اوایل شیردهی به کار برد. اثرات معنی داری را در مصرف ماده خشک و تولید شیر مشاهده نمود و کاهش جزیی در میزان پروتیین شیر حاصل گردید که این کاهش پروتیین مربوط به کاهش کازیین شیر بود.

بررسی های انجام شده در مورد فرآیند کردن دانه های روغنی حاکی از این است که می توان به نحوی چربی های این دانه ها را در شکمبه محافظت نمود. فرآیندهایی مانند فرمالدییدی کردن، حرارت دادن، اکسترود کردن و … از جمله روش های عمل آوری دانه های روغنی می باشند. دانه های روغنی با چربی بالا مثل کانولا می توانند به جای چربی خام یا روغن در جیره ها به کار روند، چراکه آهسته تر چربی را از ساختمان سلولی خود آزاد می کنند. دانه کانولا حدود ۴۰ درصد عصاره اتری دارد که بیشتر آن اسیل تری گلیسرول ها می باشند. این دانه همچنین حاوی ۲۰ درصد پروتیین خام است که به این ترتیب در زمره خوراک های پروتیینی هم قرار می گیرد. شکل خاص و ریز بودن این دانه و طبیعت فیبری آن نیاز به عمل آوری نمودن کانولا را ضروری می سازد. دانه کانولا حاوی مقدار بالایی از اسیدهای چرب غیراشباع است. عمل حرارت دادن از جمله فرآیندهای قابل اعمال بر روی دانه کانولا می باشد. حرارت دادن می تواند میزان پروتیین عبوری کانولا را افزایش دهد، به طوری که کاهش نرخ هضم شکمبه ای در اثر حرارت دادن کانولا مشاهده شده است. چربی دانه کانولا توسط غشا پروتیینی پوشیده شده است.

با استفاده از یکی از روش های فرآیند نمودن تحت عنوان جت-اسپلودینگ[۲۲] (حرارت مرطوب ۲۲۰ تا ۲۳۰ درجه و سپس له کردن دانه با غلطک و سرد کردن) کاهش آزاد سازی چربی کانولا در شکمبه به علت تجزیه آهسته پروتیین آن مشاهده گردید. بنابراین با روش های عمل آوری حرارتی می توان نسبت به رهاسازی تدریجی اسیدهای چرب دانه کانولا و بررسی اثرات آن بر شاخص های شیرواری اقدام نمود (خراسانی و همکاران- ۱۹۹۱ ، چالوپا و همکاران- ۱۹۸۶ ، ساتن و همکاران-۱۹۸۹ و مورفی و همکاران-۱۹۸۷). کادن و همکاران (۱۹۸۴) نشان دادند افزودن ۵ تا ۱۰ درصد چربی محافظت شده کانولا (رقم کم اسیداوروسیک و کم گلوکوزینولات منداب) در جیره گاوهای شیری به جای غلات تاثیر مشخصی روی کیفیت شیر نداشته است. رایت و همکاران (۲۰۰۵) هم که از کنجاله کانولا به عنوان مکمل پروتیینی در جیره استفاده کرده بودند، گزارش کردند، این کنجاله پروتیین قابل دسترس خوب و اسیدهای آمینه متعادلی دارد. یکی از کامل ترین تحقیقات انجام شده در استفاده از دانه روغنی کانولا، تحقیقات چیکلوفسکی و همکاران (۲۰۰۵) می باشد که طی آزمایشی با جیره های حاوی کانولای خرد شده به میزان ۱۴ درصد جیره که تامین کننده ۳۴ درصد لیپید در جیره بوده و کانولای اکسترود شده و جیره بدون کانولا نشان دادند مصرف ماده خشک تغییر نکرد، افزایش وزن و BCS هم تغییر نکرد، اما در جیره های حاوی کانولا اسیدهای چرب زنجیر بلند افزایش و نسبت n6 به n3 کمتر شد. هم چنین نسبت اسیدهای چرب زنجیر کوتاه با تغذیه کانولا کاهش یافت. در چربی شیر مقدار اسید واکسنیک و اسید لینولییک c9t11 بیشتری وجود داشت. مقدار تولید شیر برابر اما درصد چربی و پروتیین شیر در جیره های حاوی کانولا کمتر بود. ازت اوره ای شیر و ازت اوره ای سرم هم کمتر شد. گلوکز سرم، انسولین و NEFA تغییر نکرد. اما تری گلیسیرید سرم بیشتر بود. نهایتاً نتیجه گرفته شد که اسیدهای چرب شیر بخصوص غیر اشباع ها با تغییر در سطوح و منابع اسیدهای چرب غیر اشباع جیره تغییر می کند.

با فرض این که دانه کانولای خرد شده اسید لینولییک و لینولنیک را برای تحریک تولید اسید واکسنیک و CLA در شکمبه مهیا می کند، این دانه یکی از منابع خوب اسیدهای چرب ضروری و پروتیین برای حیوانات شیری است. تاثیر روغن دانه کانولا روی ترکیب شیر توسط محققین دیگر بررسی شده است. روغن آزاد و دانه خام کامل کانولا توسط بیولی و پالم کوییست (۱۹۹۵)، دانه کامل شیمیایی شده توسط آلدریچ و همکاران (۱۹۹۷) و ایشز و همکاران (۱۹۹۲) ، دانه شکسته یا خراشیده شده توسط یاریس و ریچر (۱۹۹۴) و مورفی و همکاران (۱۹۹۵) و نمک های کلسیمی توسط چوینارد و همکاران (۱۹۹۸). در اکثر تحقیقات انجام شده سطوح مصرفی دانه ۳ تا ۱۷ درصد و روغن ۶ درصد پیشنهاد شده است. در این آزمایش ها ۴ شکل کانولا شامل کانولای کامل، کانولای خرد شده، کانولای اکسترود شده و نمک کلسیمی روغن کانولا استفاده که تاثیر آنها بر مصرف ماده خشک، تولید شیر، تولید چربی و پروتیین مشابه البته با کاهش پروتیین شیر همراه بوده اما در مقدار C18:1 و C18:0 افزایش مشاهده گردید. لور و همکاران (۲۰۰۲) در تحقیق دیگری نشان دادند که در مایع شکمبه گاوهای تغذیه شده با روغن کانولا یا روغن سویا مقدار C18:1 و C18:2 و برخی انواع CLA افزایش داشته است. وانگ و همکاران (۱۹۹۹) که از کانولای پرچربی با ۲۱ درصد پروتیین و ۴۳ درصد چربی استفاده کرده بودند، گزارش کرده اند که کنجاله کانولا بهترین ترکیب گیاهی از لحاظ تعادل اسیدهای آمینه است که با پودر خون، کنجاله گلوتن ذرت و پودر ماهی برابری می کند. در واقع پروتیین کانولا ترکیبی عالی از لحاظ اسیدهای آمینه برای گاو می باشد. بنابراین پروتیین و اسیدهای آمینه متعادل و انرژی بالا آن را به عنوان یک ماده عالی و با ارزش در تغذیه نشخوارکنندگان، بخصوص گاوهای شیری پرتولید قابل استفاده می سازد. کانولا یک پوسته محکم هم دارد که حدود ۱۶ درصد وزن دانه آن را تشکیل می دهد و به عنوان یک دیواره موثر از حمله میکروبی به مواد مغذی داخل دانه جلوگیری می کند.

پس دانه کامل کانولا به طور ضعیفی در شکمبه تجزیه می شود، مگر این که پوسته دانه شکسته شود، اما با صدمه دیدن پوسته دانه، پروتیین آن سریعاً تجزیه می گردد (مادسون و همکاران – ۱۹۸۵). روش های عمل آوری که پوسته را شکسته اما موجب شوند که تجزیه پذیری پروتیین به کندی صورت پذیرد باید مد نظر قرار گرفته تا ارزش دانه کانولا را به حداکثر برساند. برخی روش های عمل آوری که بهبود ارزش غذایی کانولا را در پی داشته، عبارتند از: اکسترود کردن، سرخ کردن، داغ کردن، جت-اسپلودینگ، پفکی کردن و میکرویونیزاسیون (وود و همکاران – ۱۹۷۱ و زولیچ و همکاران – ۱۹۹۳). میکرویونیزاسیون عموماً در مورد دانه های غلات به کار رفته، اما اخیراً در ارتباط با کانولای روغنی هم استفاده شده است. آزمایشات نایلون بگ، نشان داد میکرویونیزاسیون دانه کامل کانولا، ناپدید شدن شکمبه ای مجموع اسیدهای آمینه و اسیدهای ضروری را کاهش داد (وانگ و همکاران- ۱۹۹۹). در تحقیق دیگری بایورت و همکاران (۲۰۰۰) نتیجه گرفتند که منابع لیپیدی را می توان برای انرژی یا تغییر در تولید شیر، مقدار چربی شیر و پروفیل اسیدهای چرب شیر اضافه نمود. افزایش C18:1c نسبت به C16:0 مورد تمایل انسان است که می تواند توسط افزودن روغن های گیاهی به جیره فراهم گردد. لیپیدهای حاصل از دانه کانولا به طور بالقوه دارای خاصیت تغییر دادن پروفیل اسیدهای چرب شیر هستند. زیرا حاوی حدود ۶ درصد اسید پالمتیک و حدود ۶۰ درصد اسید اولییک است که نسبت به سایر دانه های روغنی نسبت C18:1 به C16:0 بالایی دارد. از این رو افزودن ۱ تا ۲ کیلو دانه کانولای روغنی به جیره گاوهای شیری موجب ایجاد اثرات مطلوب در تولید و ترکیب شیر گردید. تاثیر چربی دانه کانولا بر روی تولید و ترکیب شیر توسط محققین دیگری گزارش شده است. اکثراً سطوحی معادل ۳ درصد برای استفاده از روغن و ۱۷ درصد برای استفاده از دانه کامل مطلوب ترین نتایج را در بر داشته است (کنلی و همکاران- ۱۹۹۶ ، ژاریس و همکاران- ۱۹۹۴ و چوینارد و همکاران- ۱۹۹۸).

در تحقیق دیگری نشان داده شده است که در مایع شکمبه گاوهای تغذیه شده با روغن کانولا یا روغن سویا مقدار t18:1 ، C18:1 ، C18:2 و برخی CLA افزایش داشته است (لور و همکاران – ۲۰۰۲).

آفتابگردان روغنی در اقلیم های سرد رشد کرده و مانند کانولا برای استحصال روغن خوراکی برای انسان کشت می شود. فیبر بالا و پروتیین کمتری نسبت به دانه کانولا دارد. حرارت دادن، انرژی آن را بهبود می بخشد. دانه آفتابگردان به عنوان یک مکمل خوب انرژی و پروتیین برای گاوهای شیری است. زیرا ۳۵ تا ۴۵ درصد چربی، ۱۸ تا ۲۰ درصد پروتیین خام و ۲۲ تا ۲۶ درصد NDF دارد. دانه کامل آفتابگردان به عنوان یک غذا و مکمل چربی می تواند در تغذیه گاوهای شیری استفاده شود. این دانه ممکن است بدون هیچ گونه عمل آوری یا فرآوری مورد مصرف قرار گیرد، هرچند که استفاده از انواع روش های عمل آوری مانند غلطک زدن و کراکینک نیز برای تغذیه روش های مناسبی می باشند. اندازه دانه آفتابگردان منجر به انجام عمل جویدن توسط گاو می شود (احرار و شینگوت – ۱۹۷۸). نتایج تحقیقات صورت گرفته با این دانه و فرآورده های فرعی آن نشان می دهند، کنجاله آفتابگردان و سیلوی آفتابگردان مواد خوراکی قابل پذیرشی برای گاو به شمار می روند. حتی در آزمایشی مک گافی و همکاران (۱۹۸۱) ۲۲ درصد دانه آفتابگردان به دو شکل غلطک زده و اکسترود شده را جایگزین بخشی از دانه ذرت و کنجاله سویا جیره نمودند به ترتیبی که حدود ۵/۵ درصد عصاره اتری جیره توسط این مقدار آفتابگردان تامین شد. در این آزمایش مقدار اسیدهای چرب C18:1 و C18:2 به طور معنی داری در جیره های حاوی آفتابگردان در مقابل شاهد افزایش داشت (مگ کافی و همکاران – ۱۹۹۲). در آزمایش رافالوفسکی و پارک (۱۹۸۲) عنوان گردیده، گرچه بیشتر مکمل های چربی محافظت شده می باشند، اما تحقیقات اندکی روی دانه های کامل روغنی صورت گرفته، بخصوص دانه کامل آفتابگردان روغنی. این دانه هم به عنوان منبع چربی و انرژی مطرح بوده و هم به عنوان منبع پروتیین، که برای گاوهای در اوایل شیردهی بسیار مناسب است.

دانه کامل روغنی پوششی را برای چربی موجود در آن مهیا می کند که اثرات سودمندی در عبور چربی از شکمبه دارد. رافالوفسکی دانه کامل آفتابگردان را در چهار سطح ۰ – ۱۰ – ۲۰ – ۳۰ درصد به کار برد که طی آن تولید شیر با سطح ۱۰ درصد آفتابگردان، افزایش و در سطح صفر درصد کاهش داشت. مقدار چربی شیر هم با سطح ۲۰ درصد افزایش و در سطح ۳۰ درصد کاهش داشت. اثرات مثبت استفاده از دانه کامل توسط مارکوس (۱۹۹۶) نیز گزارش است. دانه کامل چربی موجود در آن را محافظت کرده و در مقابل چربی حیوانی، که چربی را در شکمبه رها می سازد، دانه های روغنی اسید چرب را به آرامی در اختیار شکمبه قرار می دهند. والدز و همکاران (۱۹۸۸) گزارش کردند سیلوی آفتابگردان در مقابل سیلوی ذرت موجب کاهش تولید شیر گردید. لور و همکاران (۲۰۰۴) که از روغن ماهی، روغن تخم کتان و روغن آفتابگردان در سطوح ۵/۲ – ۵ – ۵ درصد ماده خشک استفاده کرده بودند، نشان دادند که مقدار C18:2 در شکمبه (ایزومرهای c9t11 و t10c12) با استفاده از روغن آفتابگردان نسبت به سایر منابع چربی بیشتر شد. چنانچه در جیره اسیدهای چرب PUFA داده شود منجر به تولید معنی دار مقدار بیشتری اسید واکسنیک C18:1-t10 و C18:2–c9t11 و C18:2–t10c12 می شود. پتیت (۲۰۰۳) در آزمایشی دانه های آفتابگردان را با فرمالدیید عمل آوری کرد. او معتقد بود که دادن دانه های روغنی به گاوهای شیری روشی است برای تغییر نسبت اسیدهای چرب غیراشباع که می توان تا ۴۰ درصد این تغییرات را بوجود آورد. دانه های آفتابگردان و بزرک انتخاب خوبی برای نشخوارکنندگان می باشد، زیرا هر دو غنی از اسیدهای چرب غیر اشباع هستند. ۶۶ درصد کل اسیدهای چرب آفتابگردان اسید لینولییک است در حالیکه این اسید چرب در  دانه بزرک ۵۶ درصد می باشد. دانه آفتابگردان نسبت اسیدهای چرب غیر اشباع را در شیر بالا برد. گاوهای تغذیه شده با دانه بزرک نسبت امگا ۶ به امگا ۳ کمتری نسبت به چربی های میکرونیزه شده یا نمک های کلسیمی روغن پالم در چربی شیر داشتند (شینگوت و همکاران – ۱۹۹۶).

معمول ترین روش ها برای محافظت شیمیایی اسیدهای چرب دانه آفتابگردان روغنی استفاده از فرمالدیید و برای محافظت فیزیکی حرارت دادن است. تغذیه مخلوطی از دانه کانولا و سویای فرمالدییدی شده مقدار لینولییک و لینولنیک چربی شیر را به ترتیب ۷۲ و ۱۲۳ درصد افزایش داد. دانه بزرک با ۱۰ درصد فرمالدیید هم موجب همین افزایش شد (پتیت – ۲۰۰۲). میداوف و همکاران (۱۹۸۸)  نشان دادند، روش هایی مانند پوشاندن چربی ها با پروتیین یا فرمالدییدی نمودن آنها می تواند به طور موثری چربی ها را از بیوهیدروژناسیون شکمبه ای محافظت کند. البته سازمان دارو و غذای آمریکا[۲۳] روش فرمالدییدی کردن را تایید نمی کند، چون بخشی از فرمالدیید به شیر می رود. منابع متفاوت چربی های محافظت شده، چربی ها و دانه های روغنی به عنوان مکمل چربی در جیره گاوهای شیری به کار رفته و هر کدام به نوعی اسیدهای چرب موجود در شیر را تحت تاثیر قرار داده اند. البته افزایش اسیدهای چرب غیراشباع در شیر موجب تغییر طعم و بوی شیر شده و نیاز به استفاده از آنتی اکسیدان را بیشتر می کند. کره حاصل از شیر گاوهای تغذیه شده با دانه های سویا و آفتابگردان، پیه، کانولا و دیگر چربی های محافظت شده، نرم تر از کره های معمولی بودند. شیر گاوهای تغذیه شده با چربی های غیر محافظت شده مقدار چربی غیر اشباع کمتری در خود داشته، اما اسیدهای چرب تک پیوندی بیشتری دارند (سلنر و همکاران – ۱۹۸۰ و ورن و همکاران – ۱۹۷۶).

۲-۱- حیوانات و محل اجرای پژوهش:

---

 

120,000 ریال – خرید نهایی کردن خرید مورد به سبد خرید اضافه شد

تمام مقالات و پایان نامه و پروژه ها به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد.

 جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.