پایان نامه حسابداری و حسابرسی دولتی مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۹۱  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دانلود پایان نامه حسابداری و حسابرسی دولتی نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

 فهرست مطالب

گفتار اول : تاریخچه حسابداری و حسابرسی
تاریخچه                ۱
دوران نظام فئودالی و ارباب رعیتی                          ۳
دوران رنسانس و سرمایه داری تجاری    .    ۳
دوران انقلاب صنعتی             ۶
حسابداری حرفه ای و حسابرسی    ۶
نظام های پارلمانی ، بودجه و حسابداری دولتی     ۷
حسابرسی در شرکتهای تجاری        ۸
گفتار دوم : حسابداری چیست ؟
مقدمه              ۱۰
حسابداری نظام اطلاعاتی مالی است       ۱۰
تعریف حسابداری دولتی          ۱۱
مشخصات یک موسسه دولتی        ۱۱
تفاوت سازمان های انتفاعی و بازرگانی با سازمانهای غیر انتفاعی دولتی           ..    ۱۲
مقایسه حسابداری دولتی و حسابداری بازرگانی     ۱۲
کاربرد حسابداری دولتی         ۱۴
استفاده کنندگان حسابداری دولتی       ..    ۱۵
مبانی حسابداری                             ۱۷
– مبنای نقدی                         ۱۸
– مبنای تعهدی            ۱۸
– مبنای نیمه تعهدی                       ۱۹
– مبنای تعهدی تعدیل شده                   …    ۲۰
– مبنای نقدی تعدیل شده     .    ۲۰
بودجه بندی          ۲۲
کنترل بودجه           ۲۲
مفهوم کارایی و اثر بخشی در بودجه      ۲۲
نقطه سر به سر       ۲۳
حسابداری بهای تمام شده      ۲۴
روش های طبقه بندی هزینه ها            ۲۶
مراکز هزینه                  ۲۷
انواع هزینه ها در هر یک از مراکز هزینه       ۲۷
گفتار سوم : شفافیت بودجه ای و نقش حسابداری دولتی
مقدمه            ۳۰
ارتباط حسابداری ، بودجه و پاسخگویی       ۳۱
شرایط لازم برای تحقق حداقل استاندارد شفافیت بودجه ای            ..    ۳۲
سیستم حسابهای ملی      ۳۳
سیستم آمارهای مالی دولت                            ۳۴
صورتهای مالی اساسی در سیستم آمارهای مالی دولت                    ۳۶
تغییر نظام بودجه ریزی در ایران                             ۳۶
گفتار چهارم : حسابرسی . . .
مقدمه            ۳۸
تعریف و هدف حسابرسی              ۳۹
فلسفه و جایگاه حسابرسی      ۳۹
انواع حسابرسی       ۴۱
تحول در متدولوژی حسابرسی                         ۴۴
تحول در هدفهای حسابرسی   ۴۶
گفتار پنجم : حسابرسی دولتی
اهمیت و نقش برنامه عملی حسابرسی مالی و عملیاتی بخش عمومی              ..    ۴۷
شناخت حسابرسان                                 ۴۸
اقدامات عمومی و کلی حسابرسان در محل کار      .    ۴۹
نکات کلی در حسابرسی         ۵۱
سیر تحول تاریخی در متدولوژی دیوان محاسبات کشور                  ..    ۵۳
برنامه حسابرسی سنتی          ۵۶
۱- روش رسیدگی به تراز عملیات مالی ( صورت حساب دریافت و پرداخت ) ..    ۵۸
۲- برنامه حسابرسی دفاتر                    ۵۹
۳- برنامه حسابرسی گروه حسابهای درآمد عمومی      …    ۶۱
۴- برنامه حسابرسی گروه حسابهای سنوتی          ۶۲
۵- برنامه حسابرسی تضمینات              ۶۲
۶- برنامه حسابرسی گروه حسابهای اوراق بهادار           ۶۴
۷- برنامه حسابرسی اعتبار اسنادی             …    ۶۵
ساختار نظارت در نظام اداری و مالی کشور    ۶۶
الف- واحدهای درون سازمانی               .    ۶۶
ب- واحدهای برون سازمانی                 ۶۹
ارزیابی عملکرد دستگاههای اجرایی ناظر در سطح کشور                  .    ۷۲
الف- وزارت امور اقتصادی و دارایی               ۷۲
ب- سازمان مدیریت و برنامه ریزی        ..
ج- سازمان بازرسی کل کشور               .    ۷۴
د- سازمان حفاظت محیط زیست                ..    ۷۴
گفتار ششم : حسابداری و حسابرسی دولتی و ارتباط آنها با پاسخگویی
حسابداری و حسابرسی دولتی و ارتباط آنها با پاسخگویی               …    ۷۵
منابع و مآخذ

منابع و مآخذ :

۱) حسابرسی دولتی-  حسینی عراقی ، سید حسین – نشر دانشکده امور اقتصادی ( ۱۶ اسفند ۱۳۸۴)

۲) استانداردهای حسابرسی دولتی – مترجم قوامی ، محمد علی – ویراستار مدرس ، احمد – نشر سازمان حسابرسی ، کمیته حسابرسی عملیاتی ( ۵ تیر ۱۳۸۶)

۳) نشریه حسابرس

تاریخچه حسابداری و حسابرسی

از آنجائیکه جوامع بشری همواره در حال پیشرفت و دستیابی به نا شناخته ها  میباشند و با توجه به اینکه نقش فعالیتهای مالی در هر توسعه ای غیر قابل انکار است. نیاز به توسعه حسابداری روز به روز افزایش می یابد . در  قرون وسطی مرسوم بوده است که فرمانروایان مالیاتها را جمع آوری     می نمودند و آن را در جهت رفع نیازهای مالی مربوط به توسعه کار املاک به مصرف می رساندند. از وظایف حسابداران دراین زمان یکی تهیه صورتی ازاموال افراد جهت خزانه داری فرمانروا به منظور اخذ مالیات و دیگر تهیه گزارش سفر افرادی که به کار تجارت بین کشورها اشتغال داشته اند بوده است. این گزارش در پایان هر سفر و به منظور تعیین سود و زیان مربوط به آن تهیه می گردید . درقرون۱۳ و۱۴ به دلیل رشد عملیات تجاری تحولاتی در سیستم نگهداری حساب بوجود آمد . انتشار کتاب ریاضیات (لوکاپاچولی ـ۱۴۹۴م ) که چند فصلی از آن اختصاص به حسابداری داشت موجب گسترش فن دفتر داری ۲ طرفه  در سراسر اروپا گردید .  وی یک کشیش ایتالیائی و در واقع یک ریاضیدان بود که در این کتاب مهارت تجزیه و تحلیلگری خود را در جهت توصیف سیستم حسابداری ۲ طرفه بکار برد . کتاب پاچولی با وجود اینکه اشاره ای به دوره مالی و نگهداری حسابهای مربوط به دارائیهای ثابت ندارد و نیز تمایزی بین اموال شخصی صاحب موسسه و سازمان تجاری وی نگذاشته است . به دلیل سادگی و داشتن ارزشهای علمی در طی قرون ۱۵ و ۱۶ به اغلب زبانها ترجمه و مورد استفاده قرار گرفت . با تولد انقلاب صنعتی در انگلستان نیاز رو به تزاید به حسابداری توسعه یافت .در آمریکا هم پس از به بوقوع پیوستن انقلاب صنعتی سرمایه های شخصی زیادی درکمپانیها وارد گردید وموجب توسعه هر چه بیشتر آنها شد و در نتیجه بوجود آمدن غولهای صنعتی قرن ۲۰ سیستمهای حسابداری از اهمیت بیشتری برخوردار گردیدند .

  بااشاره ای که شد  در می یابیم که حسابداری همزمان با پیشرفت وضعیت اقتصادی توسعه و تکامل پیدا نمود .اطلاعات حسابداری از صدها هزار سال قبل برای استفاده کنندگان آن موجود بوده است . باوجود آنکه حسابداری دوطرفه را در قرن پانزدهم لوکا پاچولی در ایتالیا بصورت موثر درآورده است

اما اساس آن به ۳۰۰۰ سال قبل از آن برمی گردد . از این رو ساختار رسمی برای پردازش عملیات برای شخصیتهای واحدهای اقتصادی وبازرگانی تقریباً مربوط به ۷۰۰ سال گذشته است .

حسابداری دوطرفه موقعی پا به عرصه وجود گذاشت که باید شرایط خاص آن زمان را مورد بررسی قرار داد و آن شرایط در حال حاضر وجود ندارد . لیتیلتون بیان می کند که دفترداری دوطرفه بر اثر ضروریات خاص یا سوابق آن به دوره فلز(چیزی که درآن زمان بیشتر مورد استفاده قرار می گرفت ) و زبان (وسیله ای برای بیان و توضیح فلز) بر می گردد .

برای نوع اول مالکیت خصوصی ، سرمایه و اعتبار لیست شده است و برای نوع دوم کتابت ، پول و ریاضی لیست شده است . لیتیلتون ادعا دارد که این ضروریات خاص اگرچه در شکل و فرم قابل تشخیصی ارائه شده لکن در تمدن باستان این ضروریات برای پیدایش حسابداری دو طرفه وجود نداشته است . تمدن باستان مربوط به دوران مصریها ، بابلیها (ازجمله سومری ها ) ، یونانیها و رومیها می باشد . اگرچه حسابداری دوطرفه در ایتالیا به وجود آمد لکن گسترش و توسعه آن در جهان غرب بوده است .

در جریان فروپاشی تمدنهای باستانی ، چرخ اختراع شد و ارابه ابداع گردید همچنین استفاده از اسیران جنگی بعنوان برده و برای کار اجباری در کشاورزی و در کارهای ساختمانی معمول شد . این عوامل امکان لشکرکشی های بزرگ و فتح سرزمینهای دوردست را فراهم کرد و بر تمایل به گسترش قلمرو فرمانروایان افزود و در نهایت به ایجاد امپراطوریهای بزرگ انجامید که امپراطوریهای روم و ایران از آن جمله اند . وسعت قلمرو یک امپراطوری از یک سو حجم و مقدار مبادلات را زیادتر و متنوع تر کرد و از سوی دیگر جمع آوری و نقل و انتقال مقادیر بزرگی از باج و خراجها. را در مسافرتهای دور

ضروری ساخت استفاده از سکه های طلا و نقره در معاملات ، پیامد این تحولات است . تعیین رابطه مبادله ثابت بین انواع سکه های رایج د ر یک امپراطوری مبادلات را تسهیل کرد و حسابداری را پیشرفت و گسترش داد .

دوران نظام فئودالی و ارباب رعیتی

زوال امپراطویهای باستانی ، پیدایش اشکال گوناگونی از نظام فئودالی را در پی داشت که هر یک دارای ویژگیهای خاص خود بود ، خصیصه مشترک این نظامها، سهم بری است از محصولات کشاورزی بین ارباب و رعیت ، اقتصاد بسته د ر قلمرو هر خان و جلوگیری از مبادلات تجاری جز در محدوده هر خان فئودال بود . بدین ترتیب ضرورتی برای تحول حسابداری اولیه و تبدیل آن به یک نظام جامع پیدا نشد و پیشرفته ترین حسابداری رایج در این قرون متمادی ، نگهداری نوعی حساب جمع و خرج و یا دخل و خرج است . این سیستم بر این رابطه و نیاز متکی بود که مباشرو یا پیشکار یا ماموری که وصول و ایصال اجناس یا وجوهی را به عهده داشت دو فهرست تفصیلی از دریافتها و پرداختهای نقدی و جنسی تهیه می کرد که جمع آن دو مساوی بود . این نوع حسابداری تا قرون وسطی دوام یافت .

دوران رنسانس و سرمایه داری تجاری

از دوران باستان تا اواخر قرون وسطی تغییر اساسی در جهت تبدیل حسابداری به یک سیستم جامع صورت نگرفت و تنها پیشرفت درخور ذکر ، گسترش دامنه نگهداری حساب برای عملیات گوناگون حکومتها و اشخاص بود .

به دنبال جنگهای صلیبی که ارتباط و برخورد دو تمدن شرق و غرب در بعد وسیعی درپی داشت در برخی از نقاط ساحلی اروپا بوبژه در سواحل ایتالیای کنونی دولت – شهرها یا شهر – جمهوریهای کوچکی پا گرفت که از سلطه پادشاهان و خوانین فئودال را تا حدودی از سیطره یک کلیسای روم بدور بود . اقتصاد این شهرهای کوچک بر تجارت ، پیشه وری ، صنعتگری و صرافی استوار بود و در آنها هیچ مانعی برای تجارت آزاد و حتی تجارت با سرزمینهای دوردست وجود نداشت . خصیصه مهم اقتصادی دیگر این شهرها ، استفاده از سرمایه بصورت مولد آن بود . بدین معنی که سرمایه بجای آنکه در ساختمان قصرها و تهیه وسایل لوکس و غالبا بی مصرف ، راکد شود بصورت سرمایه تجاری یعنی ابزار و وسایل کار ، کشتی و دیگر وسایل حمل و نقل و کالاهای بازرگانی درآمد و در چرخه تولید و مبادلات تجاری جریان پیدا کرد این شهرها ، علاوه بر فراهم آوردن امکان رشد و رونق تجارت ، بستر لازم برای اندیشه علمی ، احیا ء و شکوفایی علوم ، هنرها و تکنولوژی را آماده کردند که در نهایت به رونسانس یا رستاخیز علمی و هنری غرب انجامید پیشرفت صنایع دستی و کارگاهها ، رونق داد و ستد ، رواج پول در معاملات تجاری ، گسترش صرافی و معاملات استقراضی، معاملات نسیه و استفاده از عوامل متعدد در کسب و کاربه بزرگتر شدن اندازه موسسات و عملیات تجاری انجامید ، مستلزم ایجاد سیستم حسابداری کاملتری بود و گمان می رود که قاعده (( جمع و خرج ))  در مورد حساب صندوق نخستین گام در راه پیدایش سیستم تازه بوده باشد ، بدین معنی که صندوقدار به ازای وجهی که دریافت می کرد ، بدهکار و در مقابل وجهی که پرداخت می کرد بستانکار می شد .قاعده (( جمع و خرج  )) یا دریافت و پرداخت در مورد حساب مشتریان نیز بکار گرفته شد . اما در گذر زمان ، حسابداران ایتالیایی متوجه شدند که دریافت پول از مشتری دو جنبه یا دو طرف دارد جنبه دریافت پول که باید در حساب صندوق ثبت شود و جنبه پرداخت که باید در حساب مشتری یا پرداخت کننده ثبت گردد . بدین ترتیب دو اصطلاح (( dare ))  دادن و  (( avere)) گرفتن در حسابداری ایتالیایی متداول شد و به فاصله کوتاهی ، نگهداری حساب کالا هم معمول گردید گسترش سریع حسابداری دو طرفه درجهان، مرهون انتشار کتاب ریاضیات لوکا پاچولی ( Luca  pacioli ) به سال ۱۴۹۴ است . پاچولی که اورا پدر حسابداری می نامند ،که در دانشگاههای شهر جمهوری های در دانشگاههای شهر جمهوریهای پروجا ، پیزا و فلورانس ریاضیات تدریس می کرد و مطالب کتاب ریاضیات مذکور را پاچولی نوشت و شکلهای آنرا داوینچی ترسیم کرد . بخش آخر کتاب ریاضیات پاچولی شامل چند فصل راجع به حسابداری بود که نخستین توصیف مدون از سیستم حسابداری دو طرفه است در این بخش از کتاب پاچولی با استفاده از منابع و روشهای موجود ، سه دفتر اصل حسابداری را به ترتیب زیر تشریح می کند .

–    دفتر باطله Waste  book  ، که در ایران دفتر کپی یا مسوده هم نامیده می شود و در آن خلاصه معاملات تاجر به ترتیب تاریخ وقوع ثبت می شود .

–         دفتر روزنامه Journal  ، که در آن مطالب دفتر باطله تلخیص و برحسب بدهکار و بستانکار ثبت می شد .

–        دفتر کل Ledger ، حاوی حسابهای واقعی که ثبتهای دفتر روزنامه به آن نقل می شد .

پیدایش شهرهای بزرگ در کشورهای دیگر اروپایی ، رونق و تسلط سرمایه داری به عنوان وجه مسلط اقتصادی در فاصله قرنهای ۱۵ تا ۱۸ از یک سو به انباشت سرمایه و ایجاد دولتهای حامی و متکی بر سوداگران از سوی دیگر به ایجاد مستعمرات و تاراج ثروتها و سرمایه های کشورهای مستعمره انجامید این جریان موجبات رشد و رونق بیشتر تجارت و بزرگتر شدن موسسات تجاری را فراهم آورد . در فاصله رنسانس تا پایان قرن هجدهم تحولی بنیادی در حسابداری رخ نداد و تنها حرکت در خور ذکر ، تئوری جدیدی بود که توسط سیمون استوین  ( Simon  Stevin ) هلندی در اواخر قرن شانزدهم عنوان شد . بر اساس این تئوری ، در هر معامله در مقابل هر بدهکار باید یک بستانکار وجود داشته باشد . استوین همچنین ضرورت تفکیک اموال موسسه را از اموال شخصی صاحب سرمایه مطرح و لزوم نگهداری حسابی جداگانه برای سرمایه را نیز عنوان کرد . بدین ترتیب سیستم دفتر داری دو طرفه که گوته(Gothe) بزرگ آلمانی آنرا یکی از زیباترین ابداعات بشری می داند ، مجموعه منسجمی را فراهم آورد که با استفاده از آن کلیه معاملات و عملیات مالی ثبت و سود هر فعالیت تجاری تعیین می شد و اموال شخصی تاجر از اموال تجارتخانه یا موسسه تجاری تفکیک  می گشت . با توجه به مطالب بالا می توان گفت که حسابداری دو طرفه یکی از لوازم و در حین حال یکی از عوامل موثری بود که موجبات رشد و توسعه تجارت و تجارتخانه و بنگاههای تجاری را فراهم آورد .

دوران انقلاب صنعتی

سیستم ثبت دو طرفه که به اعتبار ابداع آن در ایتالیا ، سیستم حسابداری ایتالیایی نیز نامیده  می شود به سرعت در سراسر اروپا رواج یافت در طول قرن هجدهم تقریبا کلیه موسسات مالی و تجاری بزرگ این شیوه حسابداری را بکار می برند . اما اروپای قرن هجدهم آبستن تحولی بسیار شگرف بود انقلاب صنعتی در نیمه دوم این قرن آغاز شد و تا پایان نیمه اول قرن نوزدهم تداوم یافت و تحولات و تغییرات اقتصادی و اجتماعی وسیعی را در پی داشت این تحولات بنیادی بر تمامی عرصه های زندگی فردی و اجتماعی مردم اروپا اثر گذاشت . و مناسبات اقتصادی ، اجتماعی وسیاسی جوامع اروپایی را دگرگون کرد . تا از طریق این قاره به سراسر جهان راه یافت و آثار مفید و زیانبار بسیاری بجا گذاشت .

حسابداری حرفه ای و حسابرسی

افزایش موارد استفاده و شمار استفاده کنندگان از صورتهای مالی واحدهای اقتصادی بدنبال و در جریان ایجاد و افزایش شرکتهای سهامی و توسعه بازار سرمایه ، هدف از حسابداری رااز رفع نیازهای معدودی صاحب سرمایه به پاسخگویی به نیازهای گروههای متعدد ذینفع  و ذیعلاقه و

 ذیحق ارتقا داد و به کار حسابداری نقشی اجتماعی بخشید . نقش اجتماعی حسابداری را حسابداران شاغل در موسسات به تنهایی نمی توانستند ایفا کنند زیرا وجود رابطه استخدامی مستقیم آنان را ناگزیر به پذیرش نظرات مدیران واحدهای اقتصادی در تهیه صورتهای مالی      می کرد و از طرفی اشتغال آنان در موسسات ، نوعی جانبداری  طبیعی در پی داشت . حال آنکه صورتهای مالی می باید نیازهای گروههای مختلف استفاده کننده از اطلاعات مالی را با علایق و منافع متعدد و گاه متضاد برطرف می کرد حسابداران حرفه ای بتدریج حیطه خدمات خود را گسترش داده و وظیفه طرح و استقرار سیستمهای حسابداری و خدمات مشورتی مالی را نیز بعهده گرفته اند و د رحال حاضر اینکار بخش بزرگی از کار حسابداران حرفه ای را تشکیل می دهد . اما تغییر شگرفی که اینک در جریان است تحول حسابرسی از حسابرسی مالی به حسابرسی جامع است که در آن علاوه بر رسیدگی و گزارش نسبت به صورتهای مالی واحد مورد رسیدگی ، عملیات و معاملات آن از لحاظ رعایت سیاستهای مقرر شده توسط مراجع تصمیم گیرنده ( مانند مجمع عمومی )  و رعایت قوانین و مقررات حاکم برای اجرای برنامه ها و عملیات و نتایج حاصل از آن سنجیده و ارزیابی و گزارش می شود .

نظامهای پارلمانی ، بودجه و حسابداری دولتی

بطوریکه بیان شد از گذشته دور نیاز حکومتها به اطلاعات مالی بویژه حساب خراجها و مالیاتها یکی از موثرترین عوامل پیدایش و گسترش حسابداری بود که به نظامهای حسابداری گسترده در دوران امپراطوریها انجامید اما در آن دوران و همچنین تا پایان قرون وسطی تغییر اساسی در هدف حسابداری دولتی ، که پس دادن حساب جمع و خرج پیشکاران و ماموران وصول مالیات و خراج و حکام بود پدید نیامد . حتی در قرون وسطی افول هم کرد . در طول دهه های بعد بویژه بعدازجنگ دوم جهانی ، دولتها نقش بیشتری را در اقتصاد و امور اجتماعی کشور به عهده گرفتند

 و در عین حال اندیشه نظرات گسترده پارلمان و مردم در کار دولت نیز قوت گرفت و روشهای تدوین بودجه تکامل یافت و بودجه از شکل فهرستی از اقلام درآمد و مخارج بصورت برنامه مالی درآمد که شامل هدفهای اقتصادی ، اجتماعی و انواع برنامه های می شد که دولت برای رسیدن به آنها اجرا خواهد کرد . در پی تحولات عمیق اقتصادی و سیاسی قرن هجدهم ، اندیشه برقراری عدالت اقتصادی در جوامع نصج گرفت و یکی از راههای نیل به آن اخذ مالیاتهای مستقیم بویژه مالیات بردرآمد بجای مالیاتهای غیر مستقیم بود . لازمه اجرای درست قوانین مالیاتی استفاده وسیع از خدمات حسابداری بود . از این رو قوانین مالیاتی اغلب کشورها مزایای بسیاری برای تنظیم درست حسابها و جرایم سنگینی برای عدم تنظیم حساب و همچنین نادرستی در تنظیم حساب پیش بینی کرده است که موجبات رشد و توسعه حسابداری را فراهم آورده است.

حسابرسی در شرکت تجاری:

از دیدگاه دیگر بررسی و ارزیابی فعالیت یک واحد تجاری در چارچوب ضوابطی معین، توسط تعدادی از کارکنان واحد مزبور، حسابرسی داخلی نامیده می شود. حسابرسی داخلی سبک عمل ارزیابی مستقل است و هدف آن همانگونه که خاطر نشان گردید، کمک به اداره کنندگاه واحد تجاری و ایجاد ارتباط اصولی بین تصمیم گیرندگان و سطوح مختلف اجراء کننده تصمیمات اتخاذ شده، از طریق ارزیابی میزان مؤثر بودن دستور العمل ها، کارایی روش ها و کنترلها و انعکاس نتایج در قالب گزارشی مدون می باشد . حسابرسی داخلی به منظور کمک به هیات مدیره در ایفای بهتر مسئولیت خود از طریق ادرائه تجزیه و تحلیل ها، ارزیابی ها، نتایج و پیشنهادهای حاصل از رسیدگی ها به آنها، سه هدف عمده ذیل را تعقیب می نماید.

۱- حصول اطمینان از اینکه کنترل های لازم از طریق نظام ها و دستور العمل های مالی و غیر مالی استقرار یافته و به نحو مطلوب نیز اعمال می شوند.

 ۲- حصول اطمینان از ثبت صحیح و به موقع فعالیت های واحد تجاری در دفاتر و مدارک حسابداری.

۳- حصول اطمینان از اینکه اسناد، مدارک و دفاتر حسابداری می توانند مبنای  تهیه و ارائه گزارش های مالی قابل اعتماد قرار گیرند.

در تشکیلات سازمانی شرکت ها، حسابرسی داخلی، به عنوان واحدی که مستقیماً زیر نظر مدیریت مشغول به کار می باشند. وظیفه مشاورت و یاری دهنده مدیران هر فرماندهی و اتخاذ تصمیمات شرکت را عهده دار بوده و مدیدریت از طریق بازوی حسابرسی داخل می تواند       کنترل های خود را توسعه بخشد و در هر زمان کارایی شرکت را مورد سنجش قرار داده و قابلیت انعطاف خود در برخورد با مسائل و مشکلاتی که شرکت مسلماً مواجه با آن خواهد بود را افزایش دهد. لکن حسابرسی داخلی همانگونه که بدان اشاره شد، واحدی در داخل سیستم بوداه و از نظر قانون و یا حتی صاحبان سهام معتبر نمی باشد.

مقدمه :

مدیریت فرآیند تصمیم گیری است و تصمیم گیری نیازمند اطلاعات است. از میان اطلاعات گوناگونی که مدیران برای اخذ تصمیمات خود بدان نیازمندند، اطلاعات مالی جایگاه ویژه ای دارد، چرا که اکثر قریب به اتفاق تصمیمات مدیران مستقیما آثار و پیامدهای مالی داشته و یا بطور غیر مستقیم وضعیت مالی موسسه راتحت تاثیرقرارمی دهند.اطلاعات مالی وحسابداری ابزار ارزشمندی جهت تصمیمات مربوط به تامین، تخصیص و کنترل منابع اقتصادی در اختیار مدیران قرار می دهد.

هر یک از دستگاههای اجرایی کشور عهده دار انجام برخی از وظایف دولت هستند و لذا برای ایفای وظایف محوله، بودجه ای در قالب اعتبار مصوب از محل بودجه کل کشور در اختیار آنها گذاشته  می شود تا پس از تخصیص اعتبار و دریافت وجه از خزانه براساس مقررات موضوعه و جهت تحقق اهداف معین دستگاه آن را به مصرف برسانند.

حسابداری فقط با وقایعی که بتوان آن را با پول اندازه گیری کرد، سروکار دارد. باین ترتیب بسیاری از رویدادها و واقعیتهای مهم یک سازمان که قابل بیان به زبان پول نیستند در دفاتر مالی آن ثبت و ضبط نمی شوند.

حسابداری یک نظام اطلاعاتی مالی است:

این نظام اطلاعات مالی مجموعه ای ازروشها وقواعدی است که از طریق آن اطلاعات مالی مربوط به یک موسسه،جمع آوری، طبقه بندی وبه نحوقابل فهم وساده ای درقالب گزارشهای مالی خلاصه و گزارش می شودتابتوانددرتصمیم گیریهای مدیران ودرتحقق اهداف موسسه مورداستفاده قرار گیرند.

نتیجه آنکه حسابداری ابزار تصمیم گیری و مدیریت است و نظام حسابداری هر سازمان تابع نیازهای اطلاعاتی آن سازمان می باشد.

در ادامه به بررسی حسابداری دولتی خواهیم پرداخت.

تعریف حسابداری دولتی:

حسابداری دولتی نظامی است که اطلاعات مالی مربوط به فعالیتهای وزارتخانه ها و موسسات دولتی را بمنظور تصمیم گیری صحیح مالی و کنترل برنامه های مصوب بودجه سالانه و منابع مالی مورد استفاده دولت، جمع آوری، طبقه بندی، تلخیص و گزارش می نماید.

در تعریف بالا تاکید بر برنامه های مصوب سالانه و منابع مالی دولت شده است به دلیل آنکه کنترل بودجه و منابع مالی دولت از اصول بنیادین حسابداری دولتی است.

در حسابداری دولتی مراحل حسابداری برای کنترل برنامه مصوب سالانه و نیز جلوگیری از تداخل منابع مالی مورد استفاده به کار گرفته می شود. پس کنترل بودجه از اصول بنیادی حسابداری دولتی است .

مشخصات یک موسسه دولتی:

موسسه دولتی بایستی حتما همه مشخصات ذیل را داشته باشد وگرنه موسسه دولتی نیست:
۱-   تشکیلات و سازمان مشخصی داشته باشد.

۲-   به موجب قانون تشکیل شده باشد.

۳-   زیر نظر یکی از قوا باشد.

۴-   عنوان وزارتخانه نداشته باشد.

شرکت دولتی : به واحد سازمانی مشخصی گفته می شود که با اجازه قانون تشکیل شده و بیش از پنجاه درصد از سرمایه آن متعلق به دولت باشد.

تفاوت سازمانهای انتفاعی و بازرگانی با سازمانهای غیر انتفاعی دولتی:

۱-   انگیزه: هدف اصلی تشکیل سازمانهای بازرگانی عموما سود است اما سازمانهای دولتی بنا به ضرورتهای اجتماعی و قانونی تاسیس می شوند و سود نمی تواند انگیزه ای برای تشکیل آنان باشد.
۲-   مالکیت: مالکیت سازمانهای دولتی اصولا عمومی است و سهامداران آن همه مردم کشور   می باشند و مالکیت فردی یا بصورت سهام قابل خرید و فروش در سازمانهای دولتی وجود ندارد.
۳-   منابع مالی :در موسسات دولتی عموما از طریق مالیات تامین می شود.                           در موسسات بازرگانی از طریق سهامداران خصوصی تامین می شود.

۴-   در سازمانهای دولتی هزینه ها با درآمدها مربوط نیستند.

۵-   هدف از وصول مالیات بیشتر توسط دولت تمرکز ثروت نیست بلکه هدف توزیع عادلانه ثروت و تقویت بنیه مالی برای خدمات بیشتر به جامعه است.

 مقایسه حسابداری دولتی و حسابداری بازرگانی :

موارد افتراق :

۱-   صورتهای مالی آنها با هم متفاوت است : چون انگیزه تاسیس سازمانهای بازرگانی تحصیل سود است و لذا صورت سودو زیان یکی از صورتهای مالی اساسی موسسات بازرگانی است، در حالیکه در حسابداری موسسات دولتی به صورت دریافت و پرداخت یا صورت درآمد و هزینه اکتفا می شود. همچنین در حسابداری بازرگانی، ترازنامه وضعیت دارائیها و بدهیها و حقوق صاحبان سهام را در یک تاریخ معین نشان می دهد، در حالیکه در حسابداری دولتی دارائیهای ثابت به محض خرید به حساب هزینه منظور می شوند و انعکاس آنها در ترازنامه میسر نیست لذا این ترازنامه    نمی تواند وضعیت مالی موسسه را در یک تاریخ معین نشان می دهد.

۲-   لزوم رعایت کنترل بودجه ای : در حسابداری دولتی نگهداری حساب درآمد و هزینه عمدتا به منظور کنترل بودجه مصوب صورت می گیرد، لذا اهمیت کنترل بودجه در سازمانهای دولتی کمتر از اهمیت اندازه گیری سود ویژه در حسابداری بازرگانی نیست. کنترل بودجه در موسسات بازرگانی به اندازه حسابداری موسسات دولتی قابل ملاحظه نمی باشد.

۳-   لزوم نگهداری حسابهای مستقل : در حسابداری دولتی هر منبع مالی یک حساب مستقل محسوب و از نقطه نظر حسابداری مانند یک موسسه مستقل با آن برخورد می شود. لزوم نگهداری حسابهای مستقل موجب می شود که سیستم حسابداری مورد استفاده متناسب با این ضرورت تغییر نماید. بنابراین حسابداری حسابهای مستقل در دولت با حسابداری بازرگانی تفاوتهایی دارد.
۴-   تفاوت در نحوه ثبت دارائیهای ثابت: در حسابداری دولتی دارائیهای ثابت به محض خرید به حساب هزینه منظور می شوند در حالیکه در حسابداری بازرگانی دارائیها در موقع خرید به بهای تمام شده به حساب دارایی منظور می گردند و سپس به تدریج و براساس عمر مفید به حساب هزینه منعکس می شوند.

۵-   تفاوت در مبنای حسابداری: در حسابداری دولتی مبنای نقدی یا نقدی تعدیل شده و یا نیمه تعهدی مورد استفاده قرار می گیرد لیکن در حسابداری بازرگانی به لحاظ رعایت اصل وضعیت هزینه های یک دوره از درآمدهای همان دوره فقط از مبنای تعهدی کامل استفاده می شود. در سیستم نقدی دریافت و پرداخت وجه مبنای ثبت درآمد یا هزینه است، در حالیکه در سیستم تعهدی کامل تحصیل درآمد یا تحقق هزینه مبنای ثبت درآمد یا هزینه در دفاتر می باشد و زمان دریافت و پرداخت وجه آنها مورد توجه قرار نمی گیرد.

 کاربرد حسابداری دولتی:

۱-   اطلاعات مفید و قابل اعتمادی را برای تعیین و پیش بینی ورود، خروج و مانده منابع مالی دولت تهیه و در دسترس مسئولین دستگاههای دولتی یا مسئولین ارشد مالی دولت قرار می دهد.
۲-   اطلاعات مالی معتبری برای تعیین و پیش بینی وضعیت مالی دولت و واحدهای تابعه آن تهیه و در اختیار تصمیم گیرندگان قرار می دهد.

۳-   اطلاعات لازم و مفیدی را برای برنامه ریزی، بودجه بندی، جمع آوری و پس از قابل استفاده نمودن آن در اختیار مسئولین رده های مختلف مدیریت دولتی قرار می دهند تا آثار تحصیل و مصرف منابع مالی را در تحقق اهداف عملیاتی دولت بررسی و مورد ارزیابی قرار دهند.
۴-   سیستم حسابداری دولتی ابزار قابل ملاحظه ای برای ارزیابی کارائی مدیران اجرایی به حساب می آید. سیستم حسابداری دولتی از سیستم بودجه بندی پیروی می نماید و اطلاعات مالی را با اطلاعات مالی قابل پیش بینی شده در بودجه مقایسه و به افشای انحرافات مطلوب و یا نامطلوب بودجه می پردازد.

به عنوان مثال در سیستم بودجه بندی عملیاتی که یک سیستم بودجه بندی پیشرفته است، بهای تمام شده یک فعالیت یا پروژه با قیمت ها ی استاندارد پیش بینی و در بودجه سالانه منظور      می شود. سیستم حسابداری دولتی به پیروی از سیستم بودجه بندی عملیاتی، اطلاعات مالی واقعی مربوط به بهای تمام شده فعالیت یا پروژه را جمع آوری نموده و پس از طی مراحلی با بهای تمام شده استاندارد مقایسه و انحرافات مطلوب یا نامطلوب را نشان می دهد. لازم به توضیح است که انحرافات مطلوب در مورد بهای تمام شده طرح یا پروژه و یا فعالیت به پائین بودن بهای تمام شده واقعی در مقایسه با بهای تمام شده پیش بینی شده می گویند، به شرط آنکه در کیفیت طرح، پروژه یا فعالیت تغییری حاصل نشود. در این صورت می توان کاهش بهای تمام شده واقعی را به شرطثابت بودن قیمت کالاها و خدمات مورد نیاز، نتیجه مدیریت صحیح بر اجرای پروژه ها، طرحها و فعالیتها دانست.

۵-   یکی دیگر از موارد استفاده حسابداری دولتی، ایجاد ارتباط صحیح بین واحدهای اجرائی دولت می باشد. از طریق سیستم جسابداری دولتی اطلاعات مالی مورد نیاز واحدهای اجرایی دولت تامین می گرددو این اطلاعات بر حسب نیاز بین واحدهای اجرایی دولت مبادله می شود.

استفاده کنندگان حسابداری دولتی:

الف: استفاده کنندگان داخل سازمان مانند:‌

۱-    مسئولین برنامه ریزی :

مسئولین برنامه ریزی هر سازمان دولتی برای هر چه بهتر تنظیم کردن بودجه سالانه سازمان از اطلاعات مالی واقعی یا عملکرد بودجه استفاده می نمایند. لذا امور مالی سازمان دولتی اطلاعات واقعی در مورد اجرای بودجه سالانه را در اختیار مسئولین برنامه ریز قرار می دهد.
۲- وزیر یا رئیس موسسه:

اطلاعات مالی وزارتخانه یا موسسه بصورت خلاصه در اختیار وزیر یا رئیس موسسه قرار می گیرد تا به نحوی از جریان امور مالی سازمان تحت مسئولیت خود مطلع شوند و به ترتیبی بر فعالیتهای مالی و کارائی مدیران اجرایی نظارت نمایند.

۳-  مدیران سطوح میانی:

 این مدیران متناسب با نیاز از اطلاعات حسابداری و مالی برای برنامه ریزی واحد تحت سرپرستی خود استفاده می کنند .

  ۴-   بازرسان و حسابرسان داخلی:

بازرسان و حسابرسان داخلی سازمان دولتی برای ارزیابی تاثیر کنترلهای مالی و گزارش آن به مقامات مجاز وزارتخانه یا موسسه دولتی به طریقی از خدمات حسابداری استفاده می کنند.

ب: استفاده کنندگان خارج از سازمان یا وزارتخانه :

تمام مقالات و پایان نامه و پروژه ها به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد.

 جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.