پایان نامه محیط آموزشی مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۱۱۰  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دانلود پایان نامه محیط آموزشی نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

 فهرست مطالب

مقدمه   ۲
« بیان مسئله »   ۴
« اهمیت و ضرورت طرح پژوهش »   ۷
« اهداف پژوهش »   ۱۰
اهداف فرعی :   ۱۱
« فرضیات پژوهشی »   ۱۲
تعاریف عملیاتی و نظری واژه ها »   ۱۳
« تعریف خلاقیت و عناصر تشکیل دهنده آن »   ۱۷
« عوامل مؤثر بر خلاقیت »   ۲۱
« دیدگاههای مختلف درباره خلاقیت »   ۲۴
« موانع بروز خلاقیت »   ۲۷
بطور کلی موانع خلاقیت در محیط مدرسه عبارتند از :   ۲۸
« عوامل آسیب زا در خلاقیت »   ۲۹
« آموزش و پرورش و خلاقیت »   ۳۳
« سازمان کلاس و خلاقیت »   ۳۶
« علل تدریس هنر در مدارس »   ۳۷
« شیوه های آموزش خلاق »   ۳۹
« جایگاه هنر در نظام آموزشی کشور »   ۴۱
« نقش عوامل اجتماعی و محیطی در خلاقیت »   ۴۸
« خانواده »   ۴۹
« محیط آموزشی »   ۵۲
معلم   ۵۴
نقاشی   ۵۷
« انگیزه و خلاقیت »   ۵۹
نقاشی و هنر کودکان :   ۶۲
« نمایشگاههای کودکان »   ۶۴
« تحقیقات انجام شده مرتبط با موضوع پژوهش در داخل کشور »   ۶۸
« روش انجام پژوهش »   ۷۹
جامعه آماری   ۷۹
نمونه آماری   ۷۹
روش و ابزار گرد آوری داده های پژوهشی   ۸۰
متغیرهای پژوهشی   ۸۱
روش تجزیه و تحلیل داده های پژوهشی :   ۸۱
بخش اول : آمار توصیفی   ۸۳
بخش دوم : تحلیل استنباطی داده ها   ۸۴
« بحث و نتیجه گیری »   ۹۰
« محدودیت ها و موانع پژوهش »   ۹۸
« پیشنهادات »   ۹۹
« منابع و مأخذ »   ۱۰۰
ضمائم   ۱۰۳

« منابع و مأخذ »

۱٫  سلحشور ، ماندانا / آیا می دانید چگونه کودکانی خلاق تربیت کرد ؟ / پیوند ، شماره ۱۹۷ ، ۱۳۷۶ .
۲٫  سلیمی باهر ، حسین ، مطالعه در خدمت کاوش خلاقیت / ماهنامه تربیت ، شماره ۴ ، ۱۳۷۷ .
۳٫  دوست محمدی ، غلامرضا / کار در دبستان / تهران ، انتشارات صفی علیشاه ، چاپ اول ۱۳۷۱ .
۴٫  هزاده ای ، دکتر هادی / آموزش هنر / انتشارات سازمان پژوهش و برنامه ریزی ، چاپ چهارم ۱۳۶۵ .
۵٫  سیدی ، دکتر حسین / کودک و نقاشی ( مجموعه مقالات ) / تهران ، انتشارات برگ ، چاپ اول ۱۳۶۸ .
۶٫  عربشاهی ، سید رفیع الدین / هنجار یابی آزمون خلاقیت تکامل تصاویر گاکولین در دانش آموزان / چاپ اول ، ۱۳۸۰ .
۷٫  آسبورن . الف / پرورش استعداد همگانی ابداع و خلاقیت / ترجمه قاسم زاده ، تهران ، انتشارات نیلوفر ، ۱۳۷۱ .
۸٫  سلیمانی ، افشین / موانع خلاقیت در محیط خانواده و مدرسه ، ماهنامه پیوند ، شماره ۱۹۸ ، ۱۳۷۶ .
۹٫  عصاره ، علیرضا / یادگیری و خلاقیت / پیوند ، شماره ۲۳۳ ، اسفند ۱۳۷ .
۱۰٫  وی . توماس گلین ؛ جی . سیلک / مقدمه ای بر روانشناسی نقاشی کودکان / ترجمه : عباس مخبر ، انتشارات آگاه ، چاپ اول ، ۱۳۷۰ .
۱۱٫  مجله استعدادهای درخشان ، سال اول ، شماره ۲ ، پائیز ۱۳۷۱ .
۱۲٫  حسینی نسب : دکتر سید داوود ، اقدم : اصغر علی / فرهنگ واژه ها ، تعاریف و اطلاعات تعلیم و تربیت / انتشارات احرار ، تبریز ۱۳۷۵ .
۱۳٫ حسینی ، افضل السادات / خلاقیت و روشهای پرورش آن / انتشارات قله ، چاپ اول ۱۳۷۷ .
۱۴٫ آمابلی ، ترزا / شکوفایی خلاقیت کودکان / ترجمه حسن قاسم زاده ؛ پروین عظیمی / انتشارات وزارت فرهنگ ، چاپ اول .
۱۵٫ حسینی ، افضل السادات / خلاقیت و تربیت / سال سیزدهم ، شماره دوم ، آبان ۱۳۷۶ .
۱۶٫  فونتانا ، دیوید / روان شناسی در خدمت معلمان ( یادگیری و شناخت ) جداول / ترجمه جواد قهرمانی ، چاپ دوم ، انتشارات منادی تربیت ۱۳۸۲٫
۱۷٫  مجله استعدادهای درخشان ، سال نهم ، شماره دی و اسفند ۱۳۷۹ .
۱۸٫  ساده ئی علی / روش تحقیق آمار به زبان ساده / انتشارات شلاک چاپ اول ۱۳۸۵٫

مقدمه

محیط آموزشی دومین محیط بعد از خانواده است که انسان در آن اجتماعی شده در معرض آموزشهای رسمی قرار می گیرد که این آموزشها در سرنوشت افراد و بالطبع در سرنوشت جامعه مؤثر است .

برای اینکه تلاش معلمان در محیطهای آموزشی و سرمایه های مادی و معنوی جامعه در زمینه ی آموزش و پرورش به هدر نرود . بهتر است این آموزشها در محیطی متنوع و غیر تکراری انجام گیرد . ( سیدی ، ۱۳۶۸ ، ص ۱۹ ) .

آگاهی از اینکه کودک چیست و آگاهی از علائق و نیازهای او ، از بی نظمی های او برای معلم شایسته هنر در واقع بسیار مهم است ، اما آگاهی دیگری که برای تشویق رشد خلاقانه کودک لازم است این می باشد که بفهمیم کودک بطور طبیعی در هنرهای تجسمی چه کارهایی می تواند انجام دهد . امروزه واداشتن یادگیرندگان به تفکر و اندیشه و توجه به خلاقیتها و ابتکارات ذهنی آنان از اصلی ترین فعالیتهای معلمان و به طور کلی مدارس به شمار می آید . از آنجا که خلاقیت نسخه ی سحر آمیز است که می تواند در تمامی نمی توانم های موجود خطّ بطلان بکشد . در روند تحولات عظیم بشری در عصر تکاپوی فناوری و تحلیل رفتن منابع طبیعی و نگرشها از خود برجای می گذارد ، نیاز به بینش درونی و خلاقیت ، امری گریز ناپذیر است . از طرفی کودکی که رکورد ، یکنواختی و بایدهای دست و پاگیر متعارف را به پویشی ناب مبدل سازد و با تفکر چرایی و خلاق ، قالبهای کلیشه ای را در می نوردد و طرحی نو به تصویر می کشد . لازمه این دین تحول ، نظام آموزشی متحول است که برای رسیدن به آن نیاز به یک خیزش و عزم جمعی مبتنی بر سخت کوشی متعهدانه ، مداومت و خلاقیت است . یکی از خلاقیتهای مورد علاقه و مطرح شده در نظامهای آموزشی ، خلاقیت در هنر می باشد . روش آموزش هنر باید با تنوع و انگیزه و علائق فردی دانش آموز اجرا شود .

بخش اصلی و مهم مؤفقیت بر نامه کیفی هنر دوره ی ابتدایی همانا شرکت سنجیده و متواضعانه معلم است . تفکر ، برنامه ریزی ، تحلیل ، آزمایش ، نگرش و ارزیابی پیگیر ، لازمه های تلاش طلب آموزش متعهد است ( پیوند ، شماره ۲۳۳ ، ص۱۸ ، ۱۳۷۷ ) .

بدین سبب ، حفظ و گسترش کارآیی نظام آموزشی کشور در راستای ارتقای تحصیلی کیفی دانش آموزان در سالهای اخیر از سوی پژوهشگران و محققان مورد بررسی قرار می گیرد . در پایان نخستین هدف این پژوهش کمک به معلمانی است که همه روزه در کار با کودکان در حقیقت زحمت می کشند و این زحمات ستودنی است .

« بیان مسئله »

امروزه آموزش هنر در مدارس ابتدایی وقتی پر ثمر است که انسان آنرا با درک ، هدف ، برنامه ریزی ، اعتقاد و عشق انجام دهد . مشاهده اینکه کودکان با رنگ ، مداد شمعی ، گچ و گل رس و کاغذ چیزی خلق می کنند ، خود یک امتیاز ، مکاشفه و لذت است . میدان تخیل و جرأت آنها از نظر ایجاد کمپوزیسیون مرزی نمی شناسد .

نظاره کودکی که بطور حساس تربیت و راهنمایی شده است و توانایی او در طراحی و رنگ آمیزی از تفاسیر ساده به پیچیده می رسد ، نظاره ای است از شورانگیزترین جنبه ی رشد انسان ، اما بدون کمک و تشویق معلم خردمند ، کودک سالها در سطح ثابتی از خلاقیت باقی خواهد ماند ، تسلط او بر خط ، نرم ، رنگ و نقش و کمپوزیسیون ، بدون تغییر مانده و به احتمال زیاد تنزل خواهد کرد ، و سرانجام به دلسردی ، ناتوانی و بی علاقگی او منجر خواهد گردید .

منحنی در این است که چگونه کودکان را به سوی تجربه های مناسب هنری سوق داده و به توانائیهای آنان در زمینه های هنری بیفزاییم . در سالهای اخیر روان شناسان دریافته اند که نقاشی یکی از فعالیت های پیچیده کودکان است . این دریافت با درک این مطلب همراه بوده است که فرآیند نقاشی کردن می تواند سهم مهمی در تصویر تکمیل شده داشته باشد . کودکان در فرآیند ساختن یک تصویر با مسائل برنامه ریزی ، تعیین مکان و ردیف کردن مواجه می شوند . راه حلهای آنها برای این مسائل می تواند تابع سوگیرهای ادراکی و اجرایی آنها باشد ( وی .دوکاس ؛ جی . سیلک ، ترجمه مخبر ، ص ۲۰۳ ، ۱۳۸۱ ) .

خلاقیت کودکان در ابداع و طراحی های مختص سن آنها از اهمیت به سزایی برخوردار است . کسی که دارای سطح بالایی از توانائی ها و مهارتهای خلاقیت است امکان دارد دستاوردهای خلاقیت از خود نشان دهد ، اگر انگیزش های خلاقیت در وی برانگیخته شود به همان ترتیب شخصی که دارای توانایی ها و انگیزشهای خلاقیت است می تواند با کسب مهارتهای خلاقیت لازم به دستاوردهای خلاق نائل شود ( مجله استعدادهای درخشان ، شماره ۲ ، ص ۲۸ ، ۱۳۷۳) .

به صراحت باید گفت که بسیاری از اندیشه ها درباره ی جهت گیری های آینده ، بیشتر نظریه پردازی است ، و اکر پیش بینی های تفصیلی مد نظر درست انجام نشود ، چندان تعجب آور نخواهد بود . زیرا برنامه هنر در مدرسه ابتدایی آنچنان که باید و شاید به آن پرداخته نمی شود و اقدامات مسئولان در حد شیوه های قدیمی اجرا می گردد .

لذا ، جهت بررسی این مهم به مسأله پژوهش تحت عنوان بررسی مقایسه تأثیر آموزش هنر بر رشد خلاقیت دانش آموزان مقطع ابتدایی شهرستان دزفول تعیین و به بررسی آن در راستای ارتقای خلاقیت در هنر خواهیم پرداخت .

« اهمیت و ضرورت طرح پژوهش »

پرورش همه قدرتهای اطفال به منظور تأمین سعادت فردی و در نهایت تأمین سعادت جامعه است . روشهای تعلیم و تربیت باید عامل تغییر و سبب تربیت در رفتار و تفکر صحیح باشد . آماده نمودن کودک برای کسب شخصیت و شرکت در زندگی اجتماعی و مفید بودن و سایر احتیاجات دیگر باید از همان ابتدا و ضمن آموزش و تدریس و تصحیح اعمال و رفتار دانش آموزان به آنان آموخته شود . ( هزاده ای ،ص۱۲، ۱۳۶۵).

دانش آموز تربیت شده ، باید خلاقیت ، ابتکار در عمل ، تفکر صحیح را ضمن درس و تکالیف درسی بیاموزد ، هوشیاری ، و قضاوت صحیح همراه با حرکات و اعمال او باشد . بیشترین سعی دستگاه آموزش و پرورش باید مصروف تعلیمات ابتدایی شود . در تدوین کتب مخصوص این دوره از تعلیمات دقت کافی و عالمانه به عمل آید . آموزگاران را در آشنا کردن به روانشناسی تربیتی و تعلیم روش کلیه دروس و برقراری کلاسهای ضمن خدمت آماده و مجهز نگاهدارد و زندگی مادی و علمی آنان را مورد توجه خاص قرار دهد .

دانش آموزی که به مدرسه سپرده می شود ذهنی فعال و نقش پذیر برای اطلاع از همه امور دارد . به دانش آموز باید توجه داد که هیچ درسی را برای خوشایند یا سرگرمی او به او نمی آموزند و باید حس کند و بداند که در بطن هر درس هدفی نهفته است که آینده او را می سازد . برای اینکه تفکر علمی و صنعتی پیدا کند باید با مقدمات و تعلیمات ریاضی آشنا شود . خواندن از روی کتاب و نوشتن آن خوانده ها لازم است اما کافی نیست . نقاشی با روش صحیح آن نه کپیه از روی نمونه ای که جلوی او گذاشته می شود بلکه آزاد گذاردن او در کشیدن شکل ها هر چه می خواهد و هر چه نظرش می رسد ( دوست محمدی ، ص ۵۳ ، ص ۱۳۷۱ ) .

گذشته های ما در ادبیات ، شعر ، نقاشی ، فنون و علوم ریاضی ، پزشکی و نجوم مشحون از تفکر سرشار از خلاقیت ما است ، ولی امروزه به علت تدریس ناقص و بی رویه بعضی از دروس همه امور زندگی هنری و علمی ما جنبه تقلید دارد . درس برای گرفتن نمره خوب و مؤفقیت به هر صورتی که باشد در امتحان – انتظارات و توقعات حساب نشده معلم و پدر و مادر برای پیشرفت سریع کودک ایجاد مشکلاتی درسی و روانی نیز نموده است .

جهت بر طرف نمودن چنین مشکلاتی در سیستم آموزشی کشور و با توجه به مسئله مورد بررسی لازم است که به صورت علمی و به استناد آمارهای پژوهشهای صورت گرفته ، مسئله حاضر که مربوط به خلاقیت در کار هنری و سایر فعالیتها در دانش آموزان ابتدایی می باشد مهم تلقی گردیده لذا اهمیت و ضرورت بررسی مسئله تعیین شده از دیدگاه محقق واجب شمرده شده و به آن توجهات لازم را مبذول و در حد توان خود ، تفسیر خواهد نمود .

« اهداف پژوهش »

هدف اصلی: بررسی نقش هنر بر خلاقیت کودکان مقطع ابتدایی دخترانه شهرستان دزفول .

اهداف فرعی :

۱)  بررسی وضعیت آموزش کار دستی توسط معلمان از طریق برنامه های تلویزیون و تأثیر آن بر خلاقیت کودکان .

۲)    بررسی کپی برداری معلمان از تصاویر هنری و تأثیر آن بر خلاقیت کودکان

۳)    بررسی شناسایی و توجه معلمان به دانش آموزان با استعداد و تأثیر آن بر خلاقیت کودکان .

۴)    بررسی نقش استفاده از کلاسهای هنری در خارج از مدرسه و تأثیر آن بر خلاقیت کودکان .

۵)    بررسی مهارت معلمان و آموزشهای نوین آنها و تأثیر بر خلاقیت کودکان .

۶)    بررسی توقعات معلمان با توجه به استعداد و توانایی کودکان و تأثیر بر خلاقیت آنها .

۷)    بررسی استفاده از فضای مناسب جهت نقاشی کودکان و تأثیر آن بر خلاقیت آنها .

۸)    بررسی وضعیت استفاده از معلمان هنر در تدریس و تأثیر آن بر خلاقیت کودکان .

۹)    بررسی چگونگی برگزاری نمایشگاههای هنری در مدرسه و بازدید والدین و تأثیر آن بر خلاقیت کودکان .

« فرضیات پژوهشی »

فرضیه اول : بین آموزش کاردستی توسط معلمان و برنامه های تلویزیون و خلاقیت کودکان رابطه وجود دارد .

فرضیه دوم : بین کپی برداریهای معلمان از تصاویر هنری و خلاقیت کودکان رابطه وجود دارد .

فرضیه سوم : بین شناسایی و توجه به دانش آموزان با استعداد و خلاقیت آنان رابطه وجود دارد .

فرضیه چهارم : بین مهارت معلمان و آموزش های نوین آنها و خلاقیت کودکان رابطه وجود دارد .

فرضیه پنجم : بین استفاده از کلاسهای هنری در خارج از مدرسه و خلاقیت کودکان رابطه وجود دارد .

فرضیه ششم : بین توقعات معلمان با توجه به استعداد و توانایی کودکان و خلاقیت آنان رابطه وجود دارد .

فرضیه هفتم : بین استفاده از فضای مناسب جهت نقاشی کودکان و خلاقیت آنان رابطه وجود دارد .

فرضیه هشتم : بین استفاده از معلمان هنر در تدریس و خلاقیت کودکان رابطه وجود دارد .

فرضیه نهم : بین برگزاری نمایشگاههای هنری در مدرسه و بازدید والدین و خلاقیت کودکان رابطه وجود دارد .

تعاریف عملیاتی و نظری واژه ها »

روش تدریس [۱]

شیوه معلم و اصولی که برای تدریس یک موضوع آموزشی بکار می رود به روش تدریس موسوم است . ( حسینی نسب و اقدم ، ص ۴۹۵ ، ۱۳۷۵ ) .

* منظور از روش تدریس ، شیوه تدریس معلمان هنر و اجرای فعالیتها درسی مربوط به آن می باشد .

آموزش [۲]            

به فعالیت یاد دهنده به منظور ایجاد یادگیری در فراگیر را  آموزش گویند . هدف آموزش فقط یادگیری یک موضوع یا یک عمل می باشد .

هنر : وقتی انسان ، آگاهانه و به کمک علائم خارجی ، احساساتی را که خود تجربه کرده است ، به صورتی زیبا به دیگران انتقال دهد به طوری که این احساسات به ایشان سرایت کند و آنان را از همان مراحل حسی و عاطفی که او گذشته است عبور دهد ، عملش به نام هنر و خود او به نام هنرمند نامیده می شود ( محدثی ، ۱۳۶۸ ، ص ۵۰) .

خلاقیت :

واژه نامه ی  و بر خلاقیت را چنین تعریف می کند . اصطلاح خلاقیت بر آن فرآیندهای ذهنی دلالت دارد که به راه حلها ، ایده ها ، مفهوم سازی ، اشکال هنری ، نظریه های منحصر به فرد و جدید منجر می شود ( حسینی ، ص ۷۰ ، ۱۳۷۷ ) .

* منظور از خلاقیت در این پژوهش ، خلاقیت در کارهای هنری کودکان از جمله نقاشی ، سفالگری و کاردستی می باشد .

* دانش آموزان : به تمامی افرادی که در حال حاضر در مقطع ابتدایی ، راهنمایی ، متوسطه مشغول به تحصیل می باشند گفته می شود .

* در این پژوهش منظور تمام دانش آموزانی است که در مقطع ابتدایی شهرستان دزفول می باشند .

انگیزش [۳]

عاملی روانی ، درونی ، ارگانیکی که انسان یا حیوان را برای انجام عملی که هدفدار است برانگیخته می کند . ( حسینی نسب و اقدام ، ص ۶۲۶ ، ۱۳۷۵ ) .

* منظور از انگیزش در این پژوهش ، عوامل محیطی ، آموزشی ( مدرسه ، امکانات ، معلم ) و عوامل خانوادگی ( توجه والدین ) می باشد .

اولیاء : خداوندان ، اولیاء امور ، دوستان ، دوستان خدا ، اولیاء الله ( معین ، ۱۳۷۲ ، ص۴۰۶ ) .

*منظور از اولیاء والدین ( اعم از پدر و مادر ) می باشد .

« تعریف خلاقیت و عناصر تشکیل دهنده آن »

خلاقیت از جمله موضوعاتی است که درباره ی ماهیت آن تا کنون بین محققان و روان شناسان ، توافق به عمل نیامده است ، بعضی تعاریف ، ویژگی های شخصیتی افراد را محور قرار داده و برخی دیگر بر حسب اساس فرآیند خلاق ، خلاقیت را تبیین کرده اند و تعاریف دیگر بر حسب محصول خلاق به خلاقیت نگریسته اند .

 رایج ترین تعریفی که محققین از خلاقیت داشته اند عبارت است از : ایجاد طرحی جدید ، با ارزش و متناسب . واژه نامه ها و دایر المعارف های روان شناسی و تعلیم و تربیت نیز تعاریفی از خلاقیت به عمل آورده اند .

واژه نامه ی وبر (۱۹۸۵) خلاقیت را چنین تعریف می کند : اصطلاح خلاقیت بر آن فرآیند های ذهنی دلالت دارد که به راه حلها ، ایده ها ، مفهوم سازی ، اشکال هنری ، نظریه های منحصر به فرد و جدید منجر می شود . گیلفورد (۱۹۶۲) معتقد است ، خلاقیت مجموعه ای از توانائیها و خصیصه هاست که موجب تفکر خلاق می شود . از نظر مدنیک (۱۹۶۲) نیز ، خلاقیت عبارت است از شکل دادن به عناصر متداعی به صورت ترکیبات تازه که با الزامات خاصی مطابق یا به شکلی مفید می باشد و هر چه عناصر ترکیب جدید غیر مشابه تر باشد ، عمل خلاق تر خواهد بود . گیزلین (۱۹۵۴) معتقد است که خلاقیت ارائه ی کیفیت های تازه ای از مفاهیم و معانی است و تایلورد (۱۹۸۹) خلاقیت را شکل دادن به تجربه ها در سازمان بندی های تازه می داند ( حسینی ، صص ۷۱-۵۲ ، ۱۳۷۷ ) .

وجه اشتراک تعارف فوق و تعارف دیگر ، توجه به تازگی و نو بودن است . اما تازگی به تنهایی نمی تواند مفهوم خلاقیت را روشن کند زیرا بسیاری چیزهاست که نو و تازه است ، اما خلاقانه نیست . اشکالی که در تعریف خلاقیت بر مبنای تازگی وجود داشت ، متخصصان را بر آن داشت تا عنصر ارزش را بدان اضافه کنند . استین (۱۹۷۴) ، خلاقیت را بر مبنای این دو عالم ( تازگی و ارزش ) چنین تعریف می کند : خلاقیت فرآیندی است که نتیجه ی آن به عنوان یک کار تازه توسط گروهی در یک زمان به عنوان چیزی مفید و رضایت بخش مقبول واقع شود . ورنون (۱۹۸۹) نیز از همین چشم انداز به خلاقیت می نگرد : خلاقیت توانایی شخص در ایجاد ایده ها ، بینش ها یا اشیای جدید و نوسازی و بازسازی مجدد در علوم و سایر زمینه هاست که به وسیله ی محققان به عنوان پدیده ای ابتکاری شناخته شود و از لحاظ علمی ، زیبایی شناختی ، فنی و اجتماعی با ارزش قلمداد گردد . اشتر برگ (۱۹۸۹) نیز تفکر خلاق را ترکیبی از قدرت ابتکار ، انعطاف پذیری و حساسیت در برابر نظریاتی می داند که یاد گیرنده را قادر می سازد خارج از تفکر نامعقول به نتایج متفاوت و موادی بیندیشد که حاصل آن رضایت شخصی و احتمالاً خشنودی دیگران خواهد بود .

مکاتب گوناگون روان شناسی نیز تعاریف متفاوتی از خلاقیت ارائه می دهند که در این جا به چند مورد اشاره می گردد . در مکتب روانکاوی ، خلاقیت تعارضی است که در ذهن ناخودآگاه یا نهاد خود ایجاد می شود و اگر در تلاش خود برای حل این تعارض ، این راه حل یا بخش آگاه یا « خود » هماهنگی پیدا کند می تواند راه حلی خلاق آمیز باشد ولی اگر با بخش آگاه در تضاد قرار گیرد به بیماری روانی منجر می گردد بنابراین ، از دیدگاه روانکاوی خلاقیت و بیماریهای روانی از یک منبع نشأت می گیرند با این تفاوت که فرد خلاق بر ناخودآگاه خود کنترل معقولی دارد ولی بیمار روانی در کنترل رفتار ناخودآگاه خود دچار افراط و تفریط می گردد . رفتار گراها ( اکسینر و ودرمن ) نیز رفتار خلاق را عبارت از رفتاری می دانند که از طریق تقویت های محیطی فرا گرفته می شوند . رفتار گرایان برای فرد در تولید رفتار خلاق حداقل نقش را قائلند ، آنها معتقدند که محصول خلاق معمولاً‌ از راه تغییرات تصادفی به دست می آید و انتخاب آنها به خاطر پیامد مثبتشان می باشد . همچنین در مکتب شناخت گرایی ، بنیان تفکر خلاق از دیدگاه گشتالت مبتنی بر کل گرایی است و نظریات اساسی این مکتب توسط وریتمر مطرح شده است . او معتقد است که تفکر ، پیرامون حل مسئله ، باید شکل کلی داشته باشد یعنی آن موقعیت به صورت کل در نظر گرفته شود . آنها بر بصیرت تکیه می کنند . به عبارت دیگر ، بصیرت مبتنی بر فرآیندی است که به طور مستقیم با طبیعت موقعیت در ارتباط است و با ادراک کل آن شناخته می شود . از دیدگاه گشتالت ، همه ی ما ظرفیت تفکر خلاق را داریم ، ولی این سؤال مطرح است که چرا اغلب به طرز مولدی فکر نمی کنیم . طبق نظر گشتالتی ها ، علت این است که حل کنندگان مسئله تلاش هایشان را در به کار گیری تجارب گذشته متمرکز می کنند

از نظر این مکتب حل مسئله متضمن باز سازماندهی یا باز سازی موقعیت آن مسئله است . انسان گرایان نیز خلاقیت را تنها به امور خارق العاده نسبت می دهند و معتقدند که همه ی افراد می توانند از قوای خلاق خویش بهره بگیرند . آنها عقیده دارند نه تنها دستاوردها بلکه فعالیت ها و فرایند ها و نگرش ها را هم در بر می گیرد ( آمایلی ، ترجمه قاسم زاده و عظیمی ، ۱۳۷۸ ، ص ۱۱۸ – ۹۹ ) .

خلاقیت ، دارای عناصر تشکیل دهنده ای است . اولین عنصر ، قلمرو مهارتهاست که مربوط به استعداد آموزش و تجربه در یک زمینه ی خاص است و به عنوان مواد اولیه ی کار محسوب می گردد زیرا ، برای این که در یک حوزه ی خاص ، خلق گردند باید دارای مهارت لازم در آن زمینه باشند .

عنصر دوم مهارت های تفکر خلاق است . همه ی افراد از ویژگیهای مختلفی برخوردارند که باعث می شود آنها بتوانند قلمرو مهارت های خود را در راه جدیدی به کار اندازند ، این ویژگیها یا مهارتها را می توان با آموزش و تجربه گسترش داد .

عنصر سوم ، انگیزه است . انگیزه ی میل به کار به خاطر همان کار است . اصولاً‌ انگیزه زمانی ایجاد می شود که شخص کار را جالب ، جذاب و رضایت آمیز ببیند و به انجام آن علاقه مند گردد .

« عوامل مؤثر بر خلاقیت »

تمام مقالات و پایان نامه و پروژه ها به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد.

 جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.