فهرست مطالب

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………….. ۱

فصل اول……………………………………………………………………………………………….

تاریخچه تصویر سازی در ایران………………………………………………………………………………………………………………… ۳

تاریخچه تصویر سازی در غرب……………………………………………………. ۳۷

اهمیت تصویر……………………………………………………………………………….. ۴۱

تصویرسازی………………………………………………………………………………………….. ۴۲

تفاوت تصویرسازی با نقاشی………………………………………………………………………………………… ۴۵

هدف از تصویرسازی……………………………………………………………………………….. ۵۰

فصل دوم…………………………………………………………….

تصویرسازی و مخاطب آن……………………………………………………………………… ۵۶

ارتباط بین متن و تصویر (صفحه آرایی)………………………………………. ۶۰

انواع تصویرسازی………………………………………………………………………….. ۶۴

تصویرسازی برای کودکان…………………………………………………………………………. ۶۸

تصویرسازی برای بزرگسالان…………………………………………………………. ۷۲

تفاوت تصویرسازی برای کودکان و بزرگسالان………………………………………. ۷۵

فصل سوم…………………………………………………..

رنگ در تصویرسازی……………………………………………………………………………….. ۷۸

اکسپرسیون رنگ (حالت رنگ)……………………………………………………….. ۹۰

نقش رنگ در ترکیب بندی…………………………………………………. ۹۱

روانشناسی رنگ……………………………………………………………………………………… ۹۲

فصل چهارم…………………………………………………………

تصویر آموزشی چیست؟…………………………………………………………………………………… ۹۸

کاربرد تصویر در آموزش………………………………………………………………………….. ۹۸

اهمیت تصویر در کتاب های آموزشی………………………………………………………………. ۹۸

مشخصات تصویرگر خوب…………………………………………………………………………….. ۹۹

اصول و معیارهای تصویرگری………………………………………………………….. ۱۰۱

ملاک تصویرگری برای گروه سنی کودکان……………………………………….. ۱۰۲

ملاک تصویرگری برای گروه سنی نوجوان……………………………………… ۱۰۵

منابع…………………………………………………………………………….. ۱۲۱

چکیده

محتوای یک کتاب آموزشی شامل تعاریف، نظریات، اصول، حقایق و فعالیت ها و یا پیام هایی است که به صورت نوشتار یا تصویر به مخاطبان ارائه می شود. استفاده از تصویر برای انتقال مفاهیم آموزشی، سابقه ای دیرینه دارد. مصریان قدیم نخستین ملتی بودند که از خط و تصویر برای انتقال پیام استفاده کرده اند. خطوط هیروگلیف، در واقع نوعی خطوط تصویری بودند. راهبان بودایی و آبای کلیسا، نخستین مربیانی بودند که از تصویر برای بیان موضوعات تاریخی و مذهبی سود جستند. قبل از ظهور اسلام، مانی پیامبر ایرانی به اهمیت نقاشی در تفهیم موضوعات دینی و اجتماعی پی برد. پستالزی از مربیان اروپا، اولین بار بر استفاده از تصویر در کتاب های درسی برای ایجاد انگیزه در کودکان تأکید کرد. بهره گیری از تصویر، ضمن تحریک حس بینایی، موجب بروز انگیزه ی بیشتر برای یادگیری و عینی کردن پدیده ها و فرآیندها و نیز سبب تسریع در یادگیری می شود. پژوهش های زیادی نشان داده اندکه تصاویر بیش از کلمات توجه را جلب می کنند. این تحقیقات همچنین نشان داده اند که کودکان تصاویر را مانند کلمات می خوانند و برای خودشان مفهوم می آفرینند.

مقدمه

نیاز انسان برای  «بیان» در قالب های گوناگون شکل می گیرد. از جمله نیاز انسان برای «بیان» از طریق واژه ها «شعر» به وسیله صوت «موسیقی» توسط حرکات ریتمیک «رقص» و از راه تصویر (طراحی و نقاشی). امروزه نیز با وجودی که وسایل ارتباط زیادی، افزون بر طراحی در دسترس انسان معاصر قرار گرفته است. همچنان نیاز بیان از طریق تصویر حرف اول را می زند. کودک به محض دست گرفتن مداد در خود احساس می کند که خطوط درهمی را بر روی کاغذ ترسیم کند. این خطوط درهم زمانی برای او حکم خورشید و وقتی دیگر تصویر پدر و زمانی هم نمادی از گربۀ منزل است. امروزه به هر جا که نظر افکنیم مشاهده می کنیم که «تصویر» همه جا را احاطه کرده و نقش عمده ای را در ارتباطات بشری بر عهده دارد. تصویر جزء لاینکف زندگی انسان ها می باشد. در دنیای امروز فن «ارتباط تصویری» از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. این برتری به واسطۀ وسعت سطوح و همه جانبه بودن آن و همچنین درک مشترک انسان ها از دیدن تصاویر می باشد که فراتر از مرزهای جغرافیایی و به رغم وجود ملیت ها و فرهنگ های مختلف جوامع بشری، مشترکات زیادی در بر داشته و مفاهیم از طریق تصاویر را به همراه دارد. در حال حاضر یادگیری به زمان حضور در مدرسه محدود نمی شود، بلکه تمام جنبه های حیات انسان را در بر می گیرد. یکی از مهم ترین و رایج ترین منابع تحقق یادگیری مؤثر و پایدار در کشورمان، کتاب های آموزشی هستند. یادگیری اطلاعات از طریق کتاب، علی رغم گسترش اینترنت همچنان اهمیت خود را حفظ کرده است. (گاینه وریس، ترجمه مهجور، ۱۳۷۸).

کتاب های آموزشی توانسته اند در کنار ابزار پیچیده و سریع توسعه یافته ی رسانه ای در سراسر نظام های آموزشی جهان همچنان اهمیت خود را حفظ کنند و به تحقق یادگیری در سطوح مختلف فراگیران بپردازند.