تحقیق تأثیر مهاجرت اتباع افغانی در بزه کاری آنان مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۱۱۵  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود تحقیق تأثیر مهاجرت اتباع افغانی در بزه کاری آنان نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

فهرست مطالب

چکیده ۱
مقدمه ۲
۱- طرح مسأله ۲
۲- سابقۀ پژوهش ۴
۳- تعریف واژگان ۶
۴- فرضیه های پژوهش ۱۲
۵- روش تحقیق ۱۴
۶- سازمان دهی تحقیق ۱۵
فصل اول : پناهندگی و مهاجرت اتباع افغانی به ایران ۱۷
۱- ۱ مراحل ورود پناهندگان و آوارگان افغانی به ایران ۱۹
۱- ۱- ۱ علل ورود افاغنه به ایران، قبل از انقلاب اسلامی ۲۰
۲- ۱- ۱ علل ورود افاغنه به ایران، بعد از انقلاب اسلامی ۲۱
۲- ۱ بررسی ورود و استقرار مهاجران افغانی در ایران ۲۶
۳- ۱ وضعیت حقوقی ، اجتماعی و فرهنگی افاغنه در ایران ۲۷
۴- ۱ پیامدهای حضور آوارگان افغانی در ایران ۲۹
۱- ۴- ۱ پیامدهای سیاسی و امنیتی ۲۹
۲- ۴- ۱ پیامدهای اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ۳۰
۵- ۱ نتایج بین المللی ، ورود افاغنه به ایران و بررسی قوانین مختلف در این زمینه ۳۱
۱- ۵- ۱ وظایف دولت ایران طبق کنوانسیون ۱۹۵۱ و پروتکل ۱۹۶۷ ۳۱
۲- ۵- ۱ قوانین و مقررات داخلی ایران ۳۲
۳- ۵- ۱ اصل ممنوعیت اعاده، و وظایف دولت ایران ۳۳
۴- ۵- ۱ حقوق پناهندگان ، مهاجرین و آوارگان افغانی در ایران ۳۵
۵- ۵- ۱ تکالیف پناهندگان افغانی نسبت به دولت ایران ۳۶
۶- ۱ مهاجرت و بزهکاری ۳۸
۷- ۱ بررسی پیامدهای مهاجرت، از نظر علوم مختلف انسانی ۳۹
۱- ۷- ۱ از نظر علوم اجتماعی و جامعه شناسی ۴۰
۲- ۷- ۱ از لحاظ علوم اقتصادی ۴۲
۳- ۷- ۱ از دید علوم سیاسی و امنیتی ۴۳
۴- ۷- ۱ پیامد های مهاجرت و علم حقوق ۴۶
۵- ۷- ۱ پیامدهای مهاجرت از لحاظ روان شناسی و تربیتی ۵۲
۸- ۱ تأثیر مهاجرت در بزهکاری ۵۵
۱- ۸- ۱ تأثیر مهاجرت در بروز چگونگی جرایم ۵۷
۲- ۸- ۱ تأثیر مهاجرت از لحاظ کمیّت جرایم ۶۰
۹- ۱ بزهکاری اطفال و نوجوانان ۶۳
۱۰- ۱ موجبات بزهکاری زنان افاغنه ۶۴
فصل دوم : تحقیق پیمایشی ، فرضیات و یافته ها ۶۷
۱- ۲ روش تحقیق ۶۸
۱- ۱- ۲ فرضیات تحقیق ۷۰
۲- ۱- ۲ یافته ها ۷۰
۲- ۲ توصیف یک متغیری ۷۰
۱- ۲- ۲ علل مهاجرت مجرمین افغانی ۷۱
۲- ۲- ۲ علل مهاجرت افراد غیر مجرم ۷۲
۳- ۲- ۲ موقعیت و وضعیت پناهندگی مجرمین ( از حیث ورود به کشور ) ۷۳
۴- ۲- ۲ موقعیت و وضعیت پناهندگی غیر مجرمین ۷۴
۵- ۲- ۲ محل سکونت فعلی افراد مجرم تبعۀ افغان ۷۵
۶- ۲- ۲ محل سکونت فعلی افراد غیر مجرم تبعۀ افغان ۷۶
۷- ۲- ۲ محل سکنای والدین افراد مجرم ۷۷
۸- ۲- ۲ محل سکنای والدین افراد غیر مجرم ۷۸
۹- ۲- ۲ سن افراد مجرم ۷۹
۱۰- ۲- ۲ سن افراد غیر مجرم ۸۰
۱۱- ۲- ۲ وضعیت تأهل افراد مجرم ۸۱
۱۲- ۲- ۲ وضعیت تأهل افراد غیر مجرم ۸۲
۱۳- ۲- ۲ وضعیت اشتغال مجرمین مهاجر افغانی ۸۳
۱۴- ۲- ۲ وضعیت اشتغال گروه غیر مجرم ۸۴
۱۵- ۲- ۲ میزان درآمد ماهانه مجرمین ۸۵
۱۶- ۲- ۲ میزان درآمد افراد غیر مجرم تبعۀ افغانی ۸۶
۱۷- ۲- ۲ تحصیلات افراد مجرم ۸۷
۱۸- ۲- ۲ تحصیلات افاغنه غیر مجرم ۸۸
۱۹- ۲- ۲ نوع جرم ارتکابی ۸۹
۲۰- ۲- ۲ محل ارتکاب جرم ۹۰
۳- ۲ تحلیل دو متغیری ۹۱
۱- ۳- ۲ فرضیۀ اول ۹۱
۲- ۳- ۲ فرضیۀ دوم ۹۱
۳- ۳- ۲ فرضیۀ سوم ۹۲
۴- ۳- ۲ فرضیۀ چهارم ۹۲
۵- ۳- ۲ فرضیۀ پنجم ۹۳
۴- ۲ پیش گیری از بزهکاری ۹۵
۵-۲ تقلیل مجازات های تنبیهی و ترذیلی ۹۹
۶-۲ نتیجه گیری ۹۹
۷-۲ پیشنهاد ها ۱۰۲
۱- ۷- ۲ نام پناهنده و مهاجر ، به جای آواره ۱۰۳
۲- ۷- ۲ ترس و واهمۀ مردم از تبعۀ افغان ۱۰۳
۳- ۷- ۲ طرد نمودن اجباری، نه ۱۰۵
منابع ۱۰۹
الف) منابع داخلی ۱۱۰
ب) منابع خارجی و یا ترجمه شده ۱۱۱
ج) جزوه ها ، مقالات ، پایان نامه ها و قوانین مرجوعی ۱۱۲
ضمایم ۱۱۵

منابع

الف) منابع داخلی

۱-          بداغی ، فاطمه ، ازدواج و تابعیت زن ایران ، نشریۀ کتاب زنان ، تابستان ۱۳۸۳

۲-          جعفری لنگرودی ، محمد جعفر ، ترمینولوژِی حقوق ، انتشارات گنج دانش ،               چاپ ششم ،۱۳۷۲

۳-          دانش ، تاج الزمان ، مجرم کیست ؟ جرم شناسی چیست ؟چاپ اول ، پاییز ۱۳۶۶

۴-          رفاهی ، حسام الدین ، افغانستان و ظهور طالبان ، انتشارات شاب، ۱۳۷۵

۵-          ساروخانی ، باقر ، درآمدی به دایره المعارف علوم اجتماعی ، تهران ،انتشارات کیهان ، ۱۳۷۰

۶-          شیخاوندی ، داوود ، جامعه شناسی انحرافات آسیب شناسی ، چاپ سوم دقت ، ۱۳۷۳

۷-          صفایی ، جواد ، توسعه و تحول حقوق پناهندگان ، تهران ، وزارت امور خارجه،۱۳۷۴

۸-          عبادی ، شیرین ، حقوق پناهندگان و نگاهی به مسائل حقوقی پناهندگان در ایران ،        تهران ،۱۳۷۳

۹-          کی نیا ، مهدی ، مبانی جرم شناسی ، جلد اول ، تهران ، دانشگاه تهران ، مهر ۱۳۷۲

۱۰-      محمدی ، ابوالحسن ، حقوق کیفری اسلام ، مرکز نشر دانشگاهی ، تهران ، چاپ اول ، ۱۳۶۷

۱۱-      معین ، محمد ، فرهنگ فارسی ، یک جلد ، انتشارات سرایش ، چاپ ششم ، سال۱۳۷۲

۱۲-      نجفی توانا ، علی ، جرم شناسی ، ناشر خط سوم ، چاپ ۱۳۸۱

ب) منابع خارجی و یا ترجمه شده

۱-    اچ وورما راوی ولی ، آنتونی ، انطباق اقتصادی مهاجرین بین المللی ، ترجمۀ عبدالعلی لهسائی زاده ، از مجموعه مقالات و نظریات مهاجرت ، چاپ اول ، انتشارات نوید شیراز،۱۳۶۸

۲-          استالکر ، پیتر ، کار در غربت ، ترجمۀ فرهنگ و ارشاد ، مؤسسۀ کار و تأمین اجتماعی ، سال۱۳۸۰

۳-          بروس ، کوئن ،  در آمدی به جامعه شناسی ، ترجمۀ محسن ثلاثی ، چاپ پنجم ، پاییز ۱۳۷۷

۴-    بوریس ، گرومف ، ارتش سرخ در افغانستان ، ترجمۀ عزیز آریانفر ، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه ، تهران ، ۱۳۷۱

۵-    ولد، جرج، توماس برنارد و جفری اسینس، جرم شناسی نظری (گذری بر نظریه های جرم شناسی ) ، ترجمۀ علی شجاعی، چاپ سمت، تهران، ۱۳۸۰

۶-          ژان میشل بست، جامعه شناسی جنایت، ترجمۀ فریدون وحیدی، ناشر آستان قدس رضوی،۱۳۷۲

۷-    رابین، جی پریور ، یگانه سازی نظریات مهاجرت ، ترجمۀ عبدالعلی لهسائی زاده ، از مجموعه مقالات نظریات مهاجرت ، چاپ اول ، انتشارات نوید شیراز ، ۱۳۶۸

۸-          عهد عتیق و جدید ، ترجمۀ فارسی کتاب مقدس، انجمن پخش کتب مقدس ، چاپ پنجم ، ۱۳۷۵

۹-    لی، اورت ، یک نظریۀ مهاجرت ، ترجمۀ بیژن زارع و عبدالعلی لهسائی زاده ، چاپ اول ، انتشارات نوید شیراز ، ۱۳۶۸

۱۰-      ویلهم، بتل ، گذرگاه افغانستان ، ترجمۀ سید محمد محسنیان ، آستان قدس رضوی ، ۱۳۶۵

۱۱-      هیمن ، آنتونی ، افغانستان زیر سلطۀ شوروی ، ترجمۀ اسدالله طاهری ، چاپ صنوبر ، ۱۳۶۴

پ) جزوه ها ، مقالات ، پایان نامه ها و قوانین مرجوعی

۱-          آیین نامۀ اجرایی قانون برنامۀ سوم توسعۀ اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی کشور ، مصوب هیأت وزیران ، ۱۳۷۹

۲-          اعلامیۀ جهانی حقوق بشر، مصوب ۱۹۴۸

۳-          توسعه و تحول حقوق پناهندگان ، گردآورنده دفتر سیاسی وزارت امور خارجه ، تهران،۱۳۷۳

۴-          پور ، دانش ، نبود سیاست تشویقی برای بازگشت مهاجران افغانی ، روزنامه خراسان ، شهریور ۱۳۸۶

۵-    تبریز نیا ، شکوه ، بررسی وضعیت مهاجرین افغانی مقیم ایران ، پایان نامۀ دورۀ کارشناسی علوم اجتماعی، دانشگاه فردوسی مشهد ، سال ۱۳۷۶

۶-    ترابی ، یوسف و آیت گودرزی ، کالبد شکافی رهیافت ، محرومیت نسبی در پیدایش نوین شورش های اجتماعی ، قطعنامۀ دانش انتظامی ، زمستان ۱۳۸۳

۷-    تهرانی ، مهدی ، بررسی علل و عوامل مهاجرت افاغنه به ایران و پیامد های ناشی از آن،
روزنامۀ جام جم ، ۲۲ دی ۱۳۷۹ ، شمارۀ ۲۱۱

۸-    حیدری ، صمد ، هویت و امنیت ملی ، مبانی نظری هویت و بحران هویت ، پژوهشکدۀ علوم انسانی و اجتماعی ، ۱۳۸۲

۹-    جمشیدی ها ، غلامرضا و علی بابایی ، بررسی عوامل مؤثر بر بازگشت مهاجرین افغانی ،
فصلنامۀ علوم اجتماعی ، شمارۀ ۲۰ ، پاییز و زمستان ۱۳۸۱

۱۰-      رحیمی ، رضا ، جامعه پذیری فرهنگی ، ماهنامۀ جامعۀ سالم ، شمارۀ ۳۹ ، ۱۳۷۷

۱۱-   رودکی ، فاطمه ، وضعیت حقوقی آوارگان افغانی در ایران ، پایان نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی ، دانشکدۀ حقوق ، ۱۳۸۳

۱۲-   سنجولی ، دولت علی ، حاکمیت افغان ها بر ایران ، پایان نامۀ کارشناسی ارشد ، دانشگاه
شهید بهشتی ، ۱۳۷۶

۱۳-   شیخ الاسلامی ، عباس ، تقریرات و جزوۀ درس جرم شناسی در کلاس های کارشناسی ارشد
دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، سال ۱۳۸۴

۱۴-      صدری ، محمد ، هویت و امنیت ملی ، مجموعه مقالات هویت و بحران ، پژوهشکدۀ مطالعات راه بردی ، ۱۳۷۸

۱۵-   طالبیان ، امیر ، مهاجران افغانی و تغییر فرهنگی مطالعۀ موردی مهاجران کوی مطهری
شهرستان مشهد ، پایان نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه تهران ، ۱۳۶۰

۱۶-      طولانی، قاسم، کشور میزبان کشوری دیگر، روزنامۀ حیات نو، بهمن۱۳۸۰، سال دوم، شمارۀ۵۰۱

۱۷-   علوی ، محمود ، تأثیر مهاجرت افاغنه بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران ( با تأکید بر مسألۀ اشتغال ) ، پایان نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس ، دانشکدۀ علوم انسانی ، ۱۳۸۱

۱۸-   غلامی ، علی ، نحوۀ کنترل نظارت ناجا بر افاغنه و تأثیر آن بر جرایم و مقایسۀ تطبیقی آن با    کشور پاکستان ، پایان نامۀ کارشناسی ارشد ، دانشگاه تربیت مدرس ، دانشکدۀ علوم انسانی ، ۱۳۸۱

۱۹-      قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران ، مصوب ۱۹/۲/۱۳۱۰

۲۰-   قره باغیان ، رضا ، تأثیر برخی از علل مهاجرت نیروی کار در ایران ، مؤسسۀ تحقیقات اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس ، چاپ اول ، بهار ۱۳۷۵

۲۱-   کاظمی ، امیر ، پیامد های مهاجرت و بزهکاری ، تحقیق درس جرم شناسی کارشناسی ارشد ، زمستان ۱۳۸۴ ، استاد راهنما ، دکتر عباس شیخ الاسلامی

۲۲-      کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد وضعیت پناهندگان، مصوب ۱۹۵۱

۲۳-      گزارش پروژۀ مهاجرت اتباع خارجی به ایران، ادارۀ کل امور اتباع و مهاجرین خراسان،۱۳۸۶

۲۴-   نظری تاج آبادی ، حمید ، بررسی جنبه های مختلف حقوقی مسألۀ پناهندگی دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه، تهران ، ۱۳۶۳

۲۵-   هدایت ، محمود ، اثرات مهاجرت های خارجی در ایران ، دفتر جمعیت و نیروی انسانی سازمان برنامه و بودجه ، ۱۳۶۹

۲۶-   منطقی ، مرتضی ، بحران های هویتی در جوامع در حال گذر ، مجموعۀ مقالات مبانی نظری هویت و بحران هویت ، پژوهشگاه علوم انسانی ، جهاد دانشگاهی ، ۱۳۸۲

۲۷-      متن صد و پنج توصیۀ کمیتۀ مطالعات، پیرامون خشونت و بزهکاری

چکیده

قسمت عمدۀ افغانستان امروزی ( منطقه هرات ، ولایت‌های قندهار، هزاره ، نیمروز و … ) در ادوار مختلف تاریخی از ایران باستان تا دو سدۀ اخیر، تحت فرمان روایی ایرانیان اداره می شده است .( به جز ۷ سال حکمرانی این قوم به سرکردگی محمود و اشرف افغان در خاک ایران،۱۷۲۲ تا ۱۷۲۹میلادی )که در این میان، عهدنامۀ پاریس ، مانند دیگر قراردادهای ننگین دوران قجری، موجب پیوستن منطقۀ هرات به خاک آن سرزمین شد. اگرچه این سرزمین سال‌های سال نتوانست استقلال را درکشور خود به معنای واقعی کلمه بشناسد به طوری که یا تحت استعمار انگلیس ، شوروی بود یا بعد از آن با جنگ‌ های داخلی نژادها، اقلیت ‌ها در داخل کشور و نیز که با اشغال از سوی ایالات متحده آمریکا همراه بود و مردم این سرزمین را مجبور به ترک وطن و پناهندگی به سایر کشورها نمود و از آن‌جا که مرزهای وسیع همجوار با ایران دارد، مهاجرت بیشتر آنان درسه دهۀ اخیر به کشورمان به ویژه کلان شهر مشهد و توابع می‌باشد.

مهاجرت افاغنه به داخل کشور به دو صورت می باشد : گروه کمتر به صورت قانونی و گروه بیشتر آنان غیر قانونی به مرزهای کشور داخل شده‌اند که از گروه اخیر به عنوان « پدیدۀ غیر مجاز » نیز نام برده شده است.

هدف مهم این رساله پرداختن به موضوع تأثیرات مهاجرت اتباع افغانی در بزهکاری آنان در مشهد است و این که مهاجرت به تنهایی در بزهکاری آنان موثر بوده یا عوامل دیگری هم در کنار مهاجرت نقش دارند. که تمامی موارد در تحقیق پیمایشی به صورت پرسشنامه و مصاحبه آورده شده است. ابتدا تأثیر مهاجرت و سپس سایر موارد مورد ارزیابی قرار گرفته است. همچنین با بررسی آماری از جرایم صورت گرفته بوسیله مهاجران افغانی، عوامل موثر در بازگشت مهاجرین، روش های جمهوری اسلامی ایران و مقامات مسئول در خراسان رضوی نسبت به اینگونه افراد را مشخص می نماییم. در خاتمه با ارائه پیشگیری و پیشنهادهایی از بحران مهاجرت و بزهکاری مهاجران افغانی در شهر مشهد، امیدوارم نتیجه مطلوب را به دست آورده باشم.

مقدمه

۱-   طرح مسأله

مهاجرت مردم افغانستان به کشورهای همسایه به ویژه ایران که یکی از اشکال مهاجرت بین‌المللی می‌باشد ، در سه دهه اخیر روند صعودی داشته است . این نوع مهاجرت ، ازآن نظر که زاییدۀ عوامل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی می‌باشد، قابل توجه است.

آغاز مشکلات و مسائل اجتماعی در افغانستان ،همزمان با فروپاشی ساخت سنتی افغانستان (مبتنی بر سلطنت ، رعایت و ارجحیت قوم پشتون ) و اعلام جمهوری در سال ۱۳۵۲ در این کشور می باشد. تجاوز شوروی سابق به این کشور، سبب شد اقوام مختلف مانند(هزاره‌ ها، تاجیک ها، ازبک ها، پشتون ها) هر یک به نوعی فریاد خود مختاری سر دهند و فرآیند جدایی گزینی خود را از سایر اقوام آغاز کنند . در نتیجه ساختاری جدید و پراکنده از قدرت در افغانستان ایجاد شد که بر دامنه مشکلات این کشور افزود .

درگیری ها و رقابت ‌های قومی برای کسب قدرت در این کشور منجر به مهاجرت افراد زیادی از افغانستان به سوی کشورهای دیگر به‌ویژه ایران گردید. بعد از فروپاشی شوروی سابق اوضاع افغانستان تحول و تغییرات بیشتری یافت . دیری نپایید که تفوق طلبی‌های قومی و مذهبی ، همچنین قدرت‌ طلبی‌های  فرقه ای خصوصاً در عقاید افراطی فرقه ای ، به نام اسلام با عنوان «طالبان» این کشور را صحنۀ جنگ‌های خونین داخلی کرد . یکی از پیامدهای مهم جنگ داخلی در افعانستان، کوچ یا مهاجرت تعداد زیادی از مردم این کشور بود .

همچنین بعد از ورود ایالات‌متحده آمریکا و اشغال نظامی افغانستان توسط دولت مزبور، امنیت به طور کامل رخت بر بست و مهاجرت ها بی رویه و فراوان‌تر گردید .

با تشکیل دولت اتحاد ملی ، هر چند وضعیت آرام‌تر شده است ولی بهتر نشد و نا به سامانی ها ادامه دارد ، به ویژه مهاجرت به کشوری که خود تازه از بستر بسیاری از مشکلات با یک انقلاب مذهبی برخاسته و با پدیدۀ جنگ تحمیلی و بعد از آن مشکلات اقتصادی همراه بوده ، حضور این گروه نیز موجبات گرفتاری های بیشتر و بزهکاری اتباع افاغنه در ایران را فراهم کرده است .

با توجه به ورود غیر قانونی اتباع افغانی به کشورمان،  و عنایت به  این که این دسته از آوارگان سال‌های سال در کشورمان ماندگار شده و اغلب با زنان ایرانی ازدواج نموده‌اند ( کمتر زنان افغان با مردان ایرانی ازدواج کرده و صاحب اولاد و خانواده شده‌اند ) فرزندان دسته اخیر تبعه ایران نام گرفته‌اند و اکثراً از نظر اقتصادی فقیر بوده و در منطقه‌های خارج از محدودۀ شهری و حاشیۀ شهرهای ایران زندگی می‌کنند ،که این امر علل بعدی بزهکاری را فراهم نموده است .

برخی از این مهاجران که غیر قانونی در داخل کشور سکونت گرفته‌اند ، بدون هیچ مدرک هویت قانونی ، در حال حاضر در بسیاری از مناطق شهر مشهد زندگی می‌کنند . اینان به دلیل نبودن کنترل کافی آزادانه در شهر فعالیت داشته مرتکب انواع بزهکاری‌ ها می‌شوند و حتّی برخی از مقامات مسؤول ، درباره این دسته از مهاجرین غیر قانونی مسامحه می ورزند.

دستۀ دیگر که به صورت قانونی با داشتن مدارک اقامتی منسجم‌تر و شناسایی شده هستند تحت کنترل و مراقبت هدایت شده‌ای قرار گرفته‌اند، با توجه به گسترش بزهکاری افغان‌ها در سال‌های اخیر در نزد افکار عمومی ، نویسنده را مجاب کرد که رسالۀ خود را در این رابطه        تهیه نماید.

یکی از سوال های اصلی این پژوهش ، پاسخ به این پرسش است که مهاجرت اتباع افغانی چه تأثیراتی در بزهکاری آنان در شهر مشهد داشته است و آیا بیشتر مهاجرین افغانی در این شهر مرتکب بزهکاری شده اند یا خیر ؟ سوال دیگر، این است که اتباع افغانی تحت چه عواملی دست به ارتکاب جرم زده و بیشتر چه نوع بزهکاری هایی را انجام می دهند ؟

در پایان راه ‌های پیشگیری از مهاجرت افغان‌ها به داخل کشور یا تقلیل پیامد های ناگوار آن که مهمترین آن بزهکاری اتباع افاغنه است ،چه می‌باشد؟

در این پژوهش ، ابتدا با بررسی مراحل ورود پناهندگان و آوارگان ، استقرار مهاجرین افغانی ، پیامد های حضور آوارگان افغانی ، حقوق پناهندگان، جنبه‌های مهاجرت از نظر علوم مختلف انسانی پرداخته می شود .ضمن این‌که رابطه مهاجرت و بزهکاری را بررسی می کنیم، به نتایج بین المللی ورود افاعنه به ایران، مطالعه قوانین مختلف در این زمینه، با تحقیق در خصوص بزهکاری‌های انجام شده توسط اتباع افغانی در مشهد می پردازیم .

همچنین در تأثیر مهاجرت در بزهکاری ، تأثیرات آن از لحاظ چگونگی بزهکاری های انجام شده و کمیت جرایم توسط اتباع افغانی را بررسی نموده و نیز و با مورد مطالعه قرار دادن سایر عللی که در کنار مهاجرت در ارتکاب بزه مؤثر بوده پرداخته می شود. سپس با راههای پیشگیری یا تقلیل و کنترل مهاجرت افغان‌ها به داخل کشور علی‌الخصوص به مشهد و مقابله با انواع جرایم و تبه کاری های افاغنه در استان خراسان رضوی بررسی می کنیم .

۲-    سابقۀ پژوهش

سابقۀ پژوهش در رابطه با موضوع مورد بحث را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد:

اول، سابقۀ تحقیق در حوزه ورود غیر قانونی اتباع افغانی به ایران، نتایج بین المللی ورود افاغنه و تأثیرات مهاجرت اتباع افاغنه در بزهکاری آنان است .

دوم، بررسی بزهکاری‌های انجام شده توسط آنان در مشهد به طور عام و سیاست جنایی ایران در قبال این بحران با ذکر راهکارهای پیشگیری و تقلیل از آن به طور خاص که در فصل دوم این پژوهش به این مقوله‌ها توجه شده است .

اما آنچه از تحقیقات و پژوهشهایی که در این قلمرو صورت گرفته است. در دو قسمت سابقه پژوهش ذکر شده می توان به موارد زیر اشاره کرد. نویسنده کتاب اثرات مهاجرتهای خارجی در ایران آقای محمود هدایت با پرداختن به پیامدها و تأثیرات اینگونه از مهاجرت کمک شایانی به نویسنده پژوهش نموده است. از کتاب دیگر تحت عنوان، بررسی علل و عوامل مهاجرت افاغنه به ایران و پیامدهای ناشی از آن، تألیف آقای مهدی تهرانی، می توان نام برد. پایان نامه های کارشناسی ارشد آقای امیر طالبیان با عنوان، تأثیر مهاجرت افاغنه بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران و نیز رساله کارشناسی ارشد خانم فاطمه رودکی با موضوع، وضعیت حقوقی آوارگان افغانی در ایران، پایان نامه دوره کارشناسی خانم شکوه تبریزنیا با بحث در رابطه با بررسی وضعیت مهاجران افغانی در ایران، همچنین مقالاتی تحت عنوان، بررسی عوامل موثر بر بازگشت مهاجرین افغانی که محققین و نویسندگان آن آقای دکتر غلامرضا جمشیدیها و علی بابایی می باشند . سایر تحقیقات و پژوهشهای صورت گرفته که مرتبط با پژوهش انجام شده می توان ذکر کرد با مراجعه به منابع تحقیق صفحه ۱۰۸ به بعد مشاهده نمود.

پیشینۀ بررسی مهاجرت افاغنه به مشهد و پیامدهای مهاجرت آنان باید گفت علی رغم این‌که دو کشور ایران و افغانستان همسایۀ یکدیگرند و مرزهای مشترک و طولانی با هم دارند و اشتراکات تاریخی و فرهنگی، آن‌ها را به هم پیوند داده است با این همه ، در ایران شناخت کافی نسبت به مسائل و شرایط سیاسی، اجتماعی افعانستان وجود ندارد . تلاش های انجام گرفته برای تعیین این شرایط نیز بسیار محدود بوده است. مشکلات موجود از قبیل جنگ‌های داخلی و نیز ورود سه میلیون مهاجر افغانی به ایران، نتوانسته است زمینۀ ارتباط نزدیک بین دو کشور را به وجود آورد. به دلیل این که اغلب قشر فقیر و تحصیل نکرده به ایران روی آوردند و اغلب تحصیل کرده ها و متخصصین افغانی در اثر رویارویی با شرایط دشوار در ایران به ویژه بیکاری و عدم بهره‌گیری از تخصص آنان ، به سمت دیگر کشورها رفته اند و به این دلایل ، شناخت کافی از مسایل کشور افغانستان در ایران وجود ندارد .

وقوع انقلاب در ایران ، اشغال افغانستان توسط شوروی سابق ، شروع جنگ‌های داخلی ، سقوط شوروی، ظهور فرقه های مذهبی افراطی (طالبان) و ائتلاف ضد طالبان ، پیامدهای امنیتی – سیاسی و سقوط آنان با حملۀ نظامی آمریکا ، مهاجرت بی رویۀ مردمان این سرزمین مخصوصاً قشر ضعیف و بی‌پول که فقط می توانستند از سرزمین خود فراری شوند و راه مهاجرت پیش گیرند، ولی دولت جمهوری اسلامی ایران هم مشکلات خاص خودش را داشت که کمتر از فقر و فلاکت مردم افغانستان نبود. این موضوع به بیشتر شدن مشکلات در ایران دامن زد ، که به اثرات و پیامد های مهاجرت در بزهکاری اتباع افغانی در مشهد ، پرداخته می شود .

۳-    تعریف واژگان

در این پژوهش، بیشتر با واژه های بزهکاری، عوامل بزهکاری ، مهاجرت و پناهندگی مواجهیم ،که در این جا لازم است از مفاهیم و اصطلاحاتی که در پژوهش به کار رفته ، تعاریف مختصری را عنوان و روشن سازیم :

۱ـ بزه : مترادف کلمه جرم ( Crime ) عملی است که قانون آن را از طریق تعیین کیفر، منع نموده باشد .[۱] مطابق ماده ۲ قانون مجازات اسلامی ( هر فعل یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد ، جرم محسوب می شود ) . بزهکار ، فردی است که مرتکب بزه می‌شود و در لغت همان گناهکار ،خطا کار و مجرم نامیده می شود .[۲] علی رغم اختلافات موجود در مفهوم بزهکاری، حقوق کیفری اکثر ممالک در برابر آن مواضع مشترکی دارند . این مواضع ، عبارتنداز:

الف) غیر قابل بخشش بودن جرم به طور کلی.

ب) متناسب نمودن مجازات با لطمه های اجتماعی ناشی از جرم .

ج) پیش بینی مجازات برای ارتکاب عمل مجرمانه .

با توجه به این مفاهیم، باید در هر زمان و مکان و در هر شرایطی که عمل بزهکارانه اتفاق می افتد قبل از انجام هر کاری به شناسایی همه جانبۀ شخصیت مجرم و گذشتۀ وی، امیال و هوس های سر کوفته، شرایط زندگی و علل وقوع جرم مبادرت ورزید.

۲ـ مهاجرت ( migration ) : از نظر لغوی ، مهاجر به کسی گویند که از موطن خود به جایی نقل مکان کرده باشد .[۳] و مهاجرت رفتن از محلی به محلی دیگر برای مدت نسبتاً طولانی     ( خواه محدود باشد یا نا محدود ) جهت ترک یک محل که همان منشأ مهاجرت                   است (emigration ) و از حیث ورود به محل معین و مقصد مهاجرت (immigration ) نامیده شده است .[۴]

از نظر حقوقی، به فردی که موطن اصلی خود را ترک و در کشور دیگری برای دائم مقیم گردد «مهاجر» اطلاق می‌شود [۵].

از لحاظ جامعه‌شناسی، مهاجرت، به حرکت از یک نقطۀ جغرافیایی به نقطۀ دیگر، اطلاق می‌شود. دلایلی که آدم‌ها برای مهاجرتشان پیش می‌کشند، متفاوتند. این دلایل، از کمبود منابع غذایی در یک منطقه تا آزارها و تعقیب‌های سیاسی و مذهبی را در بر می‌گیرند. آدم‌ها اساساً برای یافتن فرصت‌های بهتر برای زندگی مهاجرت می‌کنند.[۶]

در اصطلاح « مهاجرت » را کوچ کردن از شهری به شهر دیگر و از منطقه‌ای به منطقه ای دیگر به منظور اقامت موقتی یا دائم ،تعریف نموده‌اند. اغلب با تغییر اجتماعی فرد، گروه هماهنگ و همگونی فرهنگی را از دست می دهد. در محیط جدید باید به نیازها و شرایط تازه که با ساختار فرهنگی و تربیتی وی هماهنگ نیست ،پاسخ دهد. هرگونه عدم توانایی و قابلیت انعطاف‌پذیری، اختلالات شخصیتی و هنجاری را به دنبال داشته و زندگی فرد را دچار تضاد فرهنگی می‌کند . مهاجرین به محض ورود به محل تازه بعدی، به علت وضع نامناسب اقتصادی و مالی ، به سوی محل‌های کم درآمد با مسکن ارزان و نامناسب هجوم می‌برند. معمولاً اینان جهت امرار معاش مجبور به انجام کارهایی هستند که نیاز به تخصص ندارد.[۷]

دایره ‌المعارف علوم اجتماعی ، مهاجرت را « حرکت انسان‌ها در سطح جغرافیایی که با قصد قبلی صورت گرفته باشد و به تغییر محل اقامت افراد برای همیشه یا مدت طولانی بینجامد » معرفی می‌کند.[۸]

از نظر ادارۀ امور اجتماعی سازمان ملل متحد مهاجر کسی است که :

۱) جهانگرد، بازرگان، دانشجوو یا مسافر عادی، نباشد.

۲) جزو ساکنین نواحی مرزی که به طور عادی بین دو کشور رفت ‌وآمد می‌کنند، نباشد .

۳) جزو پناهندگان نباشد.

به عبارت دیگر: مهاجر به کسانی اطلاق می‌شود که در جست‌و‌جوی شغلی دایمی، فصلی یا موقت در سطح جغرافیایی جابه‌جا می‌شوند.[۹]

۲ ـ مهاجرت را می‌توان به صورت درون مرزی یعنی جابه جایی در داخل مرزهای جغرافیایی یک کشور و برون مرزی یعنی عزیمت به خارج از مرزهای جغرافیایی یک کشور ، تقسیم کرد. نوع اول را « مهاجرت داخلی » و نوع دوم را « مهاجرت بین المللی» می‌نامند .

بر اساس عوامل مهاجرت ،می‌توان آن را به دو نوع مهاجرت «داوطلبانه» ( یعنی بنا به خواست و ملاحظۀ مصالح خود مهاجرین ) و «غیر داوطلبانه» ناشی از جنگ، اشغال نظامی و مانند آن دسته‌بندی کرد. مهاجرت غیر داوطلبانۀ وضع معمولی ندارد و به حرکت وسیع جمعیت‌ها می‌انجامد و اسکان آنها در درون اردوگاهها را به همراه دارد.[۱۰]

۳- واژۀ پناهنده ،در لغت به معنای : به کسی یا چیزی پناه برده ، پناه آورنده ، پناه گیرنده و پناهیده آمده است.[۱۱] مطابق تعریف کنوانسیون مربوط به وضع پناهندگان مصوب ۲۸ ژانویه۱۹۵۱ به این معناست که فرد یا افرادی در نتیجۀ حوادثی به علت ترس موجه از این‌که به علل مربوط به نژاد، مذهب ، ملیت ، عضویت در بعضی گروههای اجتماعی یا داشتن عقاید سیاسی تحت شکنجه قرار گیرند و در خارج از کشور محل سکونت عادی خود  به سر می‌برند و نمی‌توانند و یا به علت ترس مذکور نمی‌خواهند خود را تحت حمایت آن کشور قرار دهند ، در صورتی که فاقد تابعیت هستند و پس از چنین حوادثی در خارج از کشور محل سکونت دائمی خود به سر می‌برند ،       نمی توانند یا به علت ترس مذکور نمی‌خواهند به آن کشور باز گردند.

هر پناهنده، در کشوری که به ‌سر می برد دارای وظایفی است که به موجب آن مخصوصاً ملزم می باشد خود را با قوانین و مقررات آن کشور و اقداماتی که برای حفظ نظم عمومی به عمل می‌آید تطبیق دهد .

از لحاظ این کنوانسیون منظور از اصطلاح در شرایط یکسان بین پناهنده و اتباع داخلی این است که تمامی شرایط به خصوص شرایط مربوط به مدت و نحوۀ اقامت موقت یا دائم، که خود اگر پناهنده نباشد باید برای برخورداری از حق مورد نظر دارا باشد مراعات گردد به استثنای شرایطی که طبیعتاً پناهنده نمی تواند واجد آن باشد. در این تعریف، دولتهای متعاهد، مقررات کنوانسیون را باید بدون تبعیض از لحاظ نژاد ، مذهب یا سرزمین اصلی دربارۀ پناهنده اجرا کنند و در سرزمین خود نسبت به آزادی پناهنده در اجرای امور دینی و دادن تعلیمات مذهبی در حد رفتاری که نسبت به اتباع خود دارند اتخاذ نمایند .

مادۀ سیزدهم اعلامیۀ جهانی حقوق بشر ،  ۱۹۴۸ می گوید :

« هر کس حق دارد در داخل هر کشوری آزادانه عبور و مرور کند و محل اقامت خود را انتخاب نماید و همچنین حق دارد هر کشوری از جمله کشور خود را ترک کند یا به کشور خود بازگردد . »

سال ۱۹۴۸ در هنگام تنظیم این اعلامیه ، حق پناهندگی به عنوان یکی از مصادیق حقوق بشر و آزادی های اساسی افراد ، از سوی دولت های شرکت کننده ، در هنگام تدوین اعلامیۀ مزبور شناخته شد . توجه به این موضوع ، ناشی از حوادث اسفناک جنگ های جهانی اول و دوم و بلایایی بود که در نتیجۀ جنگ ، گریبان بسیاری از افراد تبعۀ دولت های اروپایی و مناطق دیگری از جهان را گرفته بود .