تحقیق علل مؤثر بر افزایش مشکلات ناشنوایان مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۲۳۰  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود تحقیق علل مؤثر بر افزایش مشکلات ناشنوایان نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

فهرست مطالب

فصل اول : کلیات تحقیق
بیان مسئله ۱
اهمیت و ضرورت ۳
اهداف پژوهش ۶
واژه ها و اصطلاحات ۷
فصل دوم : ادبیات تحقیق
مقدمه ۸
I . آموزش کلی زبان دریافتی ۱۲
VIII. زبان دریافتی پیشـرفته ۱۷
IX . زبان بیــانی پیشـرفته ۲۳
تاریخچۀ ارتباط ۲۵
پیشگامان اولیه ۲۶
ماهیت ارتباط ۳۱
اولین معلم ناشنوایان در انگلستان ۳۵
آموزشهای نخستین در آمریکا ۴۰
احیاء روش شفاهی اروپایی ۴۵
روش راچستر ۵۰
گزارش لوئیس ۵۳
وضعیت کنونی ۵۵
لب خوانی ۶۴
میزان کارآیی لب خوانی ۶۶
لب خوانی و تفاوتهای فردی ۶۸
صحبت با انگشتان(صحبت انگشتی) ۷۰
الفباهای دستی ۷۱
کارکرد زبانی صحبت با انگشتان ۷۵
جای تصویر ۷۷
اشارات ۸۱
یادگیری زبان اشاره ۸۲
اثرات کاربرد زودهنگام زبان اشاره ۸۴
ارزیابی سطح هوش ۸۷
آزمون توانایی ذهنی با نمره گذاری سریع اُتیس ۸۹
ارزیابی سطح درکی – حرکتی ۹۱
پیش بینی میزان پیشرفت خواندن در کودکان سالم ۹۲
پیش بینی پیشرفت خواندن در کودکان ناشنوا ۹۴
ارتباط در کلاس ۹۸
مطالعات مشاهده ای در زمینۀ ارتباط در ناشنوایان ۹۹
ارتباط در کلاس ۱۰۰
مطالعات مشاهده ای در زمینۀ ارتباط در ناشنوایان ۱۰۱
تحلیل رفتـاری ۱۰۲
ارتباط کلامی ۱۰۳
جدول مشاهده ۱۰۵
روایی و پایایی طبقات ارتباط ۱۰۶
انواع ارتباط ۱۰۷
ارتباط دریافتی ۱۰۹
شیوه های ارتباط بیانی ۱۱۱
کودکان ناشنوا ۱۱۲
اشاره ای به فونتیک ناشنوایان ۱۱۳
ویژگی های ناشنوائی ۱۱۵
علل و عوامل ناشنوائی ۱۱۷
اختلال در گوش میانی ۱۱۷
نقص در قسمتهای عصبی گوش میانی ۱۱۸
روش آموزش و پرورش این گونه کودکان ۱۱۸
کلید زبان ۱۲۴
زبان مصور ۱۲۶
علت ها – پرورش ها – روش استقرایی ۱۲۹
پرورش حواس ۱۳۱
حس چشائی در تجربه کودک ۱۳۱
تمرینات جهت حس لامسه ۱۳۱
تقویت حس بینائی ۱۳۲
قوانین نقاشی کودکان عادی به ویژه ناشنوایان ۱۳۴
چگونگی هماهنگی چشم با دست ۱۳۴
رشد ابتکار و خلاقیت ۱۳۵
تشخیص صدا ۱۳۷
نوع داستان ۱۴۰
شعر خوانی ۱۴۱
زندگی نامه باغچه بان ۱۴۲
آموزش کرولالها ۱۴۸
زندگی نو دبستان کرولالها ۱۵۶
تجدید حیات جمعیت حمایت کودکان کرولال ۱۶۰
فصل سوم : نظریه پردازی و چهارچوب نظری
نقش فناوری اطلاعات درآموزش دانش آموزان کم شنوا ۱۶۴
اشاره ۱۶۷
مقدمه ۱۶۸
تجربه‌گرایی و فطرت‌‌گرایی ۱۶۸
ویژگی‌های یک خصیصه فطری ۱۷۱
زبان‌آموزی فطری است یا اکتسابی ۱۷۲
رشد زبان در کودکان طبیعی ۱۷۴
نقش آموزش در زبان‌آموزی ۱۸۳
زبان کریول (Creole)، نمونه‌ای از اختراع زبان توسط کودکان ۱۸۵
زبان‌آموزی در کودکان ناشنوا ۱۸۶
زبان‌آموزی در کودکان نابینا ۱۸۸
دوره سرنوشت‌ساز برای آموزش زبان ۱۸۹
زبان در افراد دارای آسیب‌های مغزی ۱۹۰
بحث و نتیجه‌گیری ۱۹۱
فصل چهارم : روش تحقیق
مقدمه ۱۹۳
روش پژوهش ۱۹۳
جامعه آماری ۱۹۳
ابزار اندازه گیری، ویژگیهای پایایی آن ۱۹۴
فرمول آزمون T تک نمونه ای ۱۹۵
فصل پنجم : تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه ۱۹۶
بخش اول : توصیف مشخصات پاسخگویان ۱۹۷
بخش دوم : توصیف داده ها بر اساس سؤالات پژوهش ۲۰۲
بخش سوم : آزمون فرضیات ۲۱۵
فصل ششم : بحث و نتیجه گیری
نتیجه گیری پایانی ۲۲۴
موانع و محدودیتها ۲۲۶
پیشنهادات ۲۲۶
نتایج آماری پژوهش ۲۲۷
منابع
پرسشنامه

 

 

 

 

 

فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول ۱ . توصیف پاسخگویان بر اساس جنسیت ۱۹۷
جدول ۲ . توصیف پاسخگویان بر اساس سال تولد ۱۹۸
جدول ۳ . توصیف پاسخگویان بر اساس میزان تحصیلات ۱۹۹
جدول ۴ . توصیف پاسخگویان بر اساس وضعیت تأهل ۲۰۰
جدول ۵ . توصیف پاسخگویان بر اساس وضعیت اشتغال ۲۰۱

فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار جنسیت پاسخگویان ۱۹۷
نمودار گروه سنی پاسخگویان ۱۹۸
نمودار میزان تحصیلات پاسخگویان ۱۹۹
نمودار وضعیت تأهل پاسخگویان ۲۰۰
نمودار وضعیت اشتغال پاسخگویان ۲۰۱
هیستوگرام فرضیه ۱ ۲۱۳
هیستوگرام فرضیه ۲ ۲۱۳
هیستوگرام فرضیه ۳ ۲۱۳
هیستوگرام فرضیه ۴ ۲۱۴

 

مقــــدمه :

هیچ یک از مطالعایت و یا بررسیهای مربوط به آن دسته از عوامل روانی که با مشکلات تحصیلی و ادراکی کودک ناشنوا مرتبط و یا در ایجاد آن دخیل است، نمی تواند کارکرد شناختی را نادیده بگیرد. ما می توانیم راجع به ماهیت و نقش این عوامل بحث کنیم اما شواهدی که بر اهمیت آنها دلالت دارد،گمراه کننده است. تحقیقات کنونی به کارکرد شنناختی در کودکان ناشنوا توجه داشته و سعی کرده است تا برخی مطالب نظری و نیز به همان نسبت برخی مشکلات عملی را در این زمینه روشن کند.علی رغم تحقیقات درازمدتی که در زمینه کارکرد هوشی کودک ناشنوا انجام گرفته،ساختار کارکرد هوشی و ارتباط آن با موفقیتهای تحصیلی و کسب صلاحیت در زبان ،مبهم باقی مانده است.

در اکثر مطالعاتی که پیشرت راجع به کودکان ناشنوا و نیمه شنوا انجام گرفت،تأکید اصلی بر هوش عمومی بود-شکی نیست که در آن زمان که افزایش دامنۀ اطلاعات محدود ضرورت داشت، این نوع برخورد منطقه بودو((g)) (یاعامل عمومی) اسپیرمن برصحنه مطالعات مربوط به هوش سلطه داشت. نخستین تحقیقاتی که در سالها ۱۹۲۰ بر روی توانائیهای هوشی و تحصیلی افراد دارای ضایعه شنوایی انجام گرفت،اکثراً نشان دادند که کودکان ناشنوا،بطور متوسط از لحاظ هوشی دوسال و از لحاظ تحصیلی ۵ سال عقب هستند . این یافته ها ، بحثهای فراوانی را به دنبال داشت و شواهد به دست آمده از تحقیقات بعدی،بطور فزاینده ای دال بر این بوده است که چنین نتایجی نمی تواند دلایل کافی برای اثبات پائین بودن سطح هوش کودکان ارائه دهد. پینتر و سایر محققینی که راه او را دنبال کردند، به ضرورت استفاده از تکنیکهای مختلف برای ارزیابی کارکرد هوش در کودک و بزرگسال ناشنوا پی بردند،در نتیجه شناخت این ضرورتف مقیاسهای عملکرد غیرکلامی هوش گسترش یافت،اولین دسته از این نوع مقیاسها را پینتنر و پاترسون(۱۹۲۳) اختراع کردند.آنها با استفاده از آزمونهای جانشین رقمی-نمادی  یا نمادی- رقمی ، دریافتند که سطح متوسط عملکرد کودکان ناشنوا، در مقایسه با کودکان شنوا، دویاسه سال پائین تر است.

بیان مسئله:

ناشنوایان و کم شنوایان دسته ای از شهروندان در هر جامعه ای هستند که تنها در یکی از حواس خود دارای اختلالاتی هستند که ممکن است دامنه ای از کم شنوایی تا ناشنوایی مطلق را در برگیرد. لیکن آنچه اغلب مورد توجه عموم قرار نمی گیرد، سالم بودن مابقی اندامها، حواس و تفکر و اندیشه ناشنوایان است. نگرش منفی در جوامع نسبت به پدیده ناتوانی و معلولیت اغلب در مورد ناشنوایان که به لحاظ ظاهری قابل تشخیص هم نیستند، به نوعی بروز می نماید که بیشتر از سوی فرد دارای ناشنوایی اعمال می شود بدین صورت که بواسطه خجالت، ترس و … از حضور در مجامع دوری می گزیند ، نزد دوستان، اقوام و فامیل نمی رود و گوشه گیری و انزوا یکی از معضلات اساسی و پیش رو برای ایشان است. هر چند باید پذیرفت که اجتماع و مردم نیز معمولأ رفتار مناسبی را از خود نشان نداده اند که فرد مبتلا به اختلال شوایی اینگونه منزوی می شود.

   امروزه با استفاده از روشهای پیشرفته – و اغلب ساده – امکان تشخیص کم شنوایی و ناشنوایی در دوران نوزادی امکان پذیر گردیده است و این امر از آن جهت اهمیت دارد که برنامه های درمانی و بویژه توانبخشی افراد مبتلا به اختلالات شنوایی باید در سنین پائین و بسیار سریع آغاز شود . از نظر متخصصین هر چه زمان تشخیص و آغاز برنامه های توانبخشی زودتر باشد ، امکان الحاق ، حضور در جامعه و ایفای نقش مؤثر در آن بشدت افرایش می یابد. حتی در برخی برنامه های درمانی از جمله کاشت حلزون بعد از گذشت از یک مرحه سنی اقدامی امکان پذیر نخواهد بود.

    آموزش و پرورش کودکان ناشنوا و کم شنوا نیز دارای اهمیتی اساسی است. هر چند در چند سال اخیر قدمهای مؤثری توسط سازمان آموزش و پرورش استثنائی برای بهبود این امر صورت گرفته است ، لیکن هنوز تا وضعیت مناسب ، گامهای فراوانی باقی است. استفاده از کلاسهای تلفیقی در مدارس عادی می باید در یک برنامه میان مدت جای خود را به آموزش فراگیر و حضور کودکان کم شنوا در مدارس عادی بدهد و این امر میسر نمی گردد مگر آنکه نظام آموزش و پرورش عادی، بیش از پیش خود را در این امر سهیم نماید. از سوی دیگر برای ورود به دانشگاه ها نیز برگزاری آزمون با استفاده از رابط ناشنوایان و وقت اضافی منظور شده است که متأسفانه در مورد آزمونهای کارشناسی ارشد گویا هنوز سازمان سنجش اقدامی در این زمینه نداشته است که انتظار می رود.

   در طول چند سال گذشته امکان استفاده از برنامه های تلویزیونی با استفاده از رابط ناشنوایان آغاز گردیده است که بسیاری از ناشنوایان را قادر ساخته است تا بعد از گذشته سالها که تنها از تلویزیون صامت استفاده می کردند بتوانند با محتوا و گفتار برنامه ها و فیلم ها – استفاده از رابط ناشنوایان در مورد فیلم ها وکارتونها برای اولین بار در ایران صورت گرفته است – استفاده نمایند. همه اینها نیازمند تعاملی چند جانبه بین انجمن ها و خانواده های ناشنوایان، سازمان بهزیستی، سازمان آموزش و پرورش استثنائی و سازمان صدا و سیما که امید است به نتیجه مطلوبی دست یابند.

 

 

اهمیت و ضرورت: 

براساس آمارهای جهانی، نیم درصد مردم جوامع دچار اختلالات شنوایی خفیف، متوسط و عمیق هستند و برهمین اساس در کشور ما نیز۳۵۰ هزار نفر از این اختلالات رنج می برند که ۱۵۰ هزار نفر آنان دارای مشکلات شدید شنوایی بوده و نیازمند دریافت خدمات هستند. در حال حاضر یکی از مشکلاتی که ناشنوایان با آن مواجه هستند عدم توجه سایر اقشار جامعه به خواسته ها و نیازهای آنان است. متاسفانه سازمان بهزیستی به دلایل مختلف از جمله، عدم شناسایی ناشنوایانی که در نقاط دورافتاده و روستاها زندگی می کنند ، امکان خدمات دهی به تمامی آنها را ندارد و تنها ۴۰ درصد از افراد دارای اختلال شنوایی از خدمات توانبخشی و پزشکی این سازمان بهره مند می شوند.

کارشناسان معتقدند ، عدم برقراری ارتباط و تعامل با جامعه که البته این امر از سوی مردم نیز وجود دارد، توانبخشی حرفه ای و آموزشی ، اشتغال ، ازدواج و تحصیل و…از دیگر مشکلاتی است که افراد دارای اختلالات شنوایی با آنها مواجه هستنند.

باید دید و نگرش جامعه نسبت به این افراد تغییر پیدا کند و هویت آنها به رسمیت شناخته شود چرا که ناشنوایان نیز مانند افراد دیگر جامعه از حق و حقوقی برخوردارند که نباید از آن محرومشان کرد و بلکه باید شرایط زندگی راحت و دور از دغدغه ای توسط دولت برای آنها فراهم شود. امروزه ناشنوایان در کشورهای پیشرفته بدلیل استفاده از تجهیزات و تکنولوژیهای مدرن با مشکلات کمتری دست به گریبان هستند بنابراین ما نیز باید در کشورمان با استفاده از این وسایل درجهت کاهش مشکلات آنان اقدام کنیم.

مدیرکل دفتر توانبخشی معلولان جسمی، حرکتی و حسی سازمان بهزیستی در خصوص آمار ناشنوایان موجود در کشور، می گوید: به دلیل عدم دسترسی به تمامی مناطق روستایی، امکان ارائه آمار دقیق از آنان در کشور وجود ندارد اما براساس آمار جهانی درحدود ۳۵۰ هزار ایرانی، دچار اختلالات شنوایی خفیف، متوسط و عمیق هستند. هم اکنون مراکز دولتی و خصوصی برای ارائه خدمات توانبخشی ، آموزشی و وسایل کمک شنوایی در سطح کشور وجود دارد که البته تعداد این مراکز باید افزایش پیدا کند. مشکل اصلی افراد دچار اختلال شنوایی ، آموزش آنهاست. بطوریکه آموزش و پرورش استثنایی کشور فقط در مدارس خاصی به ارائه آموزشهای لازم به این افراد می پردازد. افراد دارای اختلالات شنوایی به جز خدمات پزشکی به خدمات توانبخشی آموزشی ، حرفه ای ،  اجتماعی و… نیاز دارند و بهزیستی تلاش می کند تا بتواند در این زمینه نیز در جهت رفع مشکلات این افراد اقدامات لازم را انجام دهد.

به طور کلی هنوز مفهوم اشتغال برای این افراد جای نیافتاده و بسیاری از کارفرمایان و صاحب کاران از پذیرفتن فردی که دچار مشکلات شنوایی است سر باز می زنند. در این رابطه باید نگرش و دید جامعه و کارفرمایان نسبت به افراد ناشنوا تغییر کند ، بررسی ها نشان داده در بسیاری از مشاغل مانند مونتاژ صنعتی ، ناشنوایان بهتر کارمی کنند وحضور آنان موثر تر از افراد شنوا است.

بزرگترین مشکل ناشنوایان را عدم تعامل و ارتباطات اجتماعی و همچنین عدم آگاهی از حقوق خود است و در شرایط فعلی ، هنوز هم افراد ناشنوا تعامل لازم را با جامعه و اطرافیان ندارند و این مشکل هم به خود آنان و هم به اطرافیانشان باز می گردد. هنوز توانمندی‌های افراد ناشنوا در جامعه شناخته شده نیست و گاهی مردم ناشنوایان را به دلیل مشکل ناشنوایی دارای ضریب هوشی پایین می دانند. جامعه باید هویت و حقوق افراد ناشنوا را مانند دیگر اعضا به رسمیت بشناسد.

بهزیستی به منظور آگاه سازی این افراد ، در جهت استفاده از فناوری و تکنولوژی های کمکی برای ناشنوایان اقداماتی انجام داده است. این تکنولوژیها ، تجهیزات و وسایل در زندگی روزمره ناشنوایان مورد استفاده قرار می گیرد و برای راحتی آنان در منزل نصب می شوند. باید در جهت معرفی و ارائه یک چهره خوب از ناشنوا در جامعه اقدام کنیم و توانمندیهایی این افراد را به تمامی مردم معرفی کنیم.

اهداف پژوهش :

الف ) اهداف کلی :

بررسی علل موثر بر افزایش مشکلات ناشنوایان

ب ) اهداف جزئی :

۱- بررسی عوامل اقتصادی و تاثیر آن بر میزان مشکلات ناشنوایان

۲- بررسی عوامل اجتماعی و تاثیر آن بر میزان مشکلات ناشنوایان

۳- بررسی عوامل فرهنگی و تاثیر آن بر میران مشکلات ناشنوایان

۴- بررسی عوامل روانی و تاثیر آن بر میزان مشکلات ناشنوایان 

 

واژه ها و اصطلاحات:

 ناشنوا: (Deaf)

در هنگام تولد ، فاقد هر گونه قوه شنوایی می باشد و یا باقیمانده شنوایی اش قابل توجه نیست لذا فرهنگ (هویت) ناشنوایی را به طور کامل ، صد درصد از خود نشان میدهد.

سخت شنوا (نیمه شنوا): Hard Of Hearing (HOH)I

در هنگام تولد ، صداها را به طور ضعیف و یا ناقص دریافت می کند ، یعنی دچار اختلالات شنوایی است و به مرور زمان ، دچار افت شنوایی می شود. به این ترتیب دارای نصف ، یعنی حدود پنجاه درصد از فرهنگ( هویت ) ناشنوایی می باشد.

شنوا که بعدا ناشنوا می شود: Deafened

در هنگام تولد از نعمت شنوایی سالم و کامل برخوردار است و دوره زبان آموزی را گذرانده و در میان افراد شنوا بزرگ شده است ؛ تا این که بر اثر پیشامد های گوناگون مانند بیماری یا سقوط از بلندی ، تمام و یا بیشتر قوه شنوایی خود را به طور ناگهانی از دست می دهد و به مرور زمان که همراه با حالات افسردگی و کناره گیری از اجتماع است ، حدود بیست درصد از فرهنگ (هویت) ناشنوایی را از خود نشان می دهد.

مقدمه :

فراگیری زبان توسط کودک ناشنوا فرآیندی مشکل و پیچیده است . کودکی که شنوایی طبیعی دارد،عموماً در بدو ورود به مدرسه آن قدر زبان می داند که معلم بتواند کار خود را با مطالب آموزشی آغاز کند. این مطلب در رابطه با کودک ناشنوا نمی تواند درست باشد. اُفت تحصیلی ناشنوایان را با تأکید روی رشد مهارتهای زبانی طی سالهای قبل از دبستانِ کودک، می توان به حداقل رسانید.بدین منظور جان تریسی از آغاز تأسیس در سال ۱۹۴۲ برنامه هایی را در ارتباط با تعلیم وتربیت والدین و آموزش کودکان ناشنوا تهیه کرده است.

برنامه قبل از دبستانِ کلینیک جان تریسی بیش از چهار یا پنج سال طول می کشد.والدین و کودکان بعنوان یک واحد خانوادگی ثبت نام می کنندو برنامه به منظور پاسخگویی به نیازهای فردی با توصیه های مبتنی بر روانشناسی و تعلیم و تربیت می باشد. این برنامه تعلیم و تربیتی،والدین را با آموزش گام به گام مجهز می کند تا بتوانند فنون خاص و مهارتهای لازم را برای تسهیل در امر زبان آموزشی کودکشان گسترش دهند.

زبان از طریق روش چند حسی [۱]، یعنی لامسه، بینایی وشنوایی رشد می کند. هدف کلی این است که رشد هر حس( به شکل منفرد یا در ترکیب با حواس دیگر) را به حداکثر برسانیم تا در زمینه^ء  فراگیری زبان مورد استفاده قرار گیرد. کارآیی در دست یابی به این هدف به متغیرهایی مانند: میزان باقیمانده شنوائی[۲]  ، سن بروز کمبود شنوایی، سن تشخیص کمبود شنوایی، سن شروع آموزش، تداوم و کیفیت آموزش، استفاده از تقویت کننده اصوات و تفاوتهای فردی و تواناییهای هر کودک بستگی دارد.

در اینجا تعریف تعدادی از اصطلاحاتی که بارها در سراسر کتاب مورد استفاده قرار می گیرد،ممکن است مفید باشد.

زبان[۳] مجموعه ای است از کلمات و روشهای ترکیب کلمات که بوسیله تعداد قابل توجهی از افراد، فهمیده و بکار گرفته می شود[۴]. ما مفید دیدیم که تفاوت بین زبان و گفتار، زبان دریافتی و بیانی را مشخص کنیم. از نظر ما:

زبان دریافتی[۵]مربوط به فراگیری و فهم زبان است. این ، جنبۀ دریافتی[۶] زبان است.

زبان بیانی[۷]مربوط به کاربرد زبان به طریقی معنی دار است.( آنچه می گوییم.)

گفتار[۸]مربوط به روشی است که به وسیله آن زبان بیانی تولید می شود. ( چگونه می گوییم.)

اطلاعات موجود در متن صرفاً به روشها و فنون مورد استفاده در آموزش زبان دریافتی و زبان بیانی محدود می شود. با اینکه این اجزای زبان متکی بر هم و مرتبط با هم هستند ولی در این کتاب در بخشهای جداگانه مورد بحث قرار گرفته اند. این تقسیم بندی قراردادی الگویی برای سازماندهی آموزش زبان فراهم می کند.

هرچند مطالب این کتاب در یک ترتیب نسبی تکمیل شده است ولی تنها بعنوان یک راهنمای آموزش ارائه می شود نه بعنوان یک دورۀ تحصیلی یا برنامه درسی.

بخش اول متن مربوط به زبان ((یافتی)) و بخش دوم مربوط به زبان((بیانی)) است. ضمیمه شامل نمودارهای مورد استفاده در کلینیک جان تریسی برای کمک به والدین و توضیحات مربوط به استفاده از حس لامسه، ترکیب حواس، آینه، کلمات نوشه شده[۹]و الگوی زبان کلی – گفتار کلی می باشد.

این فنون در خلال تمام دوره آموزش زبان درهم آمیخته شده است ولی برای وضوح بیشتر به طور مجزا توصیف شده اند. هیچ یک از مطالعات و یا بررسیهای مربوط به آن دسته از عوامل روانی که با مشکلات تحصیلی و ادراکی کودک ناشنوا مرتبط و یا در ایجاد آن دخیل است، نمی تواند کارکرد شناختی را نادیده بگیرد. ما می توانیم راجع به ماهیت و نقش این عوامل بحث کنیم اما شواهدی که بر اهمیت آنها دلالت دارد،گمراه کننده است. تحقیقات کنونی به کارکرد شناختی در کودکان ناشنوا توجه داشته و سعی کرده است تا برخی مطالب نظری و نیز به همان نسبت برخی مشکلات عملی را در این زمینه روشن کند.علی رغم تحقیقات درازمدتی که در زمینه کارکرد هوشی کودک ناشنوا انجام گرفته،ساختار کارکرد هوشی و ارتباط آن با موفقیتهای تحصیلی و کسب صلاحیت در زبان ،مبهم باقی مانده است.

در اکثر مطالعاتی که پیشتر راجع به کودکان ناشنوا و نیمه شنوا انجام گرفت،تأکید اصلی بر هوش عمومی بود، شکی نیست که در آن زمان که افزایش دامنۀ اطلاعات محدود ضرورت داشت، این نوع برخورد منطقی بود و((g)) (یاعامل عمومی[۱۰]) اسپیرمنبرصحنه مطالعات مربوط به هوش سلطه داشت. نخستین تحقیقاتی که در سالها ۱۹۲۰ بر روی توانائیهای هوشی و تحصیلی افراد دارای ضایعه شنوایی انجام گرفت،اکثراً نشان دادند که کودکان ناشنوا،بطور متوسط از لحاظ هوشی دوسال و از لحاظ تحصیلی ۵ سال عقب هستند . این یافته ها ، بحثهای فراوانی را به دنبال داشت و شواهد به دست آمده از تحقیقات بعدی،بطور فزاینده ای دال بر این بوده است که چنین نتایجی نمی تواند دلایل کافی برای اثبات پائین بودن سطح هوش کودکان ارائه دهد. پینتر و سایر محققینی که راه او را دنبال کردند، به ضرورت استفاده از تکنیکهای مختلف برای ارزیابی کارکرد هوش در کودک و بزرگسال ناشنوا پی بردند،در نتیجه شناخت این ضرورت مقیاسهای عملکرد غیرکلامی هوش گسترش یافت،اولین دسته از این نوع مقیاسها را پینتر و پاترسون(۱۹۲۳) اختراع کردند.

آنها با استفاده از آزمونهای جانشین رقمی-نمادی[۱۱] یا نمادی-رقمی، دریافتند که سطح متوسط عملکرد کودکان ناشنوا، در مقایسه با کودکان شنوا، دویاسه سال پائین تر است.

زبان دریافتی در زیربنای تمام مراحل رشد زبان است. ما باید قبل از اینکه زبان را برای آموزش مورد استفاده قرار  دهیم، آن را بفهمیم.

آموزش زبان دریافتی فرآیند دریافتی زبان آموزی است. در این مرحله از کودک پاسخی را انتظار نداریم و در جستجوی آن نیز نیستیم. کلمات همراه با اشیا یا اعمال به دفعات ارائه می شوند. تا جایی که کودک نشان دهد آنها را درک کرده است( رجوع کنید به زبان دریافتی – بخش ۴) . فرآیند دریافتی ممکن است مستلزم صدها یا حتی هزاران بار تکرار باشد تا اینکه کودک مبتدی کلمه را درک کند. هرقدر کودک در آگاهی یافتن از زبان پیشرفت می کند برای ادامه کار به زمان کمتری نیاز داریم.

فراگیری زبان دریافتی این اندیشه را به کودک منتقل مبتدی منتقل می کند که زبان وجود دارد، یعنی، اشیاء، موجودات، کنشها و کیفیتها برای خود نامها یا نمادهای کلامی[۱۲] دارند که آنها را مشخص کرده و توضیح می دهد.

در هر سطحی از رشد زبانی، کودک برای فهم گفته ها ( از طریق لب خوانی[۱۳]) و به منظور ساختن گنجینه لغات، جملات و دستور زبان برای کاربردهای بعدی، به زبان دریافتی متکی است.

زبان دریافتی در خلال آموزش کلی[۱۴] و آموزش خاص[۱۵] رشد پیدا می کند.

۱-               آموزش زبان دریافتی به روش کلی مکالماتی است که با یک کودک ناشنوا در طول ساعات بیداری اش انجام می شود.

۲-               آموزش خاص زبان دریافتی شامل تأکیدهای طراحی شده بر روی لغت یا لغات منتخب می باشد.

I . آموزش کلی زبان دریافتی :

الف – فواید کلی در زبان دریافتی :

۱-                  فرصتهایی فراهم  می کند که کودک کلمات گوناگون و ترکیب کلمات را در ارتباط با معانی ببیند.

۲-       کلماتی را که بعد به شکل خاص تدریس می شود، ارائه می دهد.( این روشی قبل از تمرین است که یادگیری سریعتر در زبان دریافتی به روش خاص را تضمیمن می کند.)

۳-               با استفاده از تجربیاتی که در زندگی روزمره رخ می دهد، رشد و گسترش مفاهیم را بر اساس کلمات شناخته شده ارتقا می دهد.

۴-       به کودک امکان می دهد که نسبت به مواد شناخته شده، پاسخ دهد تا تمرینِ گنجینه لغات و اصول فراگرفته شده زبان در آموزش خاص را تداوم بخشد.

ب – روشهای کلی آموزش زبان دریافتی:

۱- هرگاه نگاه شما با نگاه کودک برخورد پیدا کرد با او صحبت کنید.

    نباید کودک را با لمس کردن، کشیدن یا حرکات بدنی وادار به برقراری تماس بصری [۱۶] کنید.

    توجه کودک را با بهره گیری از تماس بصری خودانگیخته[۱۷] رشد داده و تقویت کنید.

مثال : کودکان خردسال  بدون آنکه برانگیخته شوند به دلایلی مانند اجازه گرفتن، جلب موافقت ،کمک گرفتن، اطمینان حاصل کردن، کسب اطلاعات و اجتماعی شدن، به بزرگسالان نگاه می کنند.

شناخت نیازهای کودک و هماهنگ کردن زبان با آنها در هر زمانی که کودک به معلم یا والدین نگاه می کند، باعث می شود که کودک به نگاه کردن خود اهمیت دهد .

۲-هنگام صحبت کردن با یک کودک ناشنوا از هر حرکت به غیر از حرکت لبها خودداری کنید.

۳- بعد از صحبت کردن مکث کنید تا کودک فرصت یابد به آنچه گفته شده، پاسخ دهد.( رجوع شود به بخش ۴، حصول شواهدی از فهم زبان دریافتی.)

۴-دربارۀ چیزهایی که کودک به آنها علاقه نشان می دهد، صحبت کنید.

   آنچه او انجام می دهد.

 آن چیزی را که او به آن نگاه می کند( اگر آن چیز شناخته شده است.)

   آنچه که فکر می کند.

   آنچه که فرد دیگری انجام می دهد.

   آنچه شما برای آینده نزدیک[۱۸] انجام می دهید یا قصد دارید انجام دهید.

۵-برای کودک مبتدی از زبان ساده استفاده کنید.

   به جای استفاده از یک اسم تنها، باید از عبارت کوتاه استفاده کنید.

    مثال : باید به کودک گفت: (( پیراهنت را بردار)) نه اینکه بگوییم: (( پیراهن))

  در یک عبارت بر روی لغات اصلی یا کلیدی تأکید کنید.

    مثال : بگویید (( پیراهنت را بردار)) ( باید صدا را هنگام گفتن کلمه(( پیراهن)) بالا ببرید و آن را کشیده تر بگویید). بجای اینکه بگوییم: (( پیراهنت را بردار)) ( یعنی صدا را نباید هنگام ادای همۀ لغات بالا برد و یا همۀ لغات را کشیده تر گفت بلکه همان طور که گفته شد لغت کلیدی که در اینجا(( پیراهن)) است باید بلندتر و کشیده تر تلفظ شود.)

   لغت کلیدی را در انتهای عبارت قرار دهید مگر آنکه این کار ساخت دستوری جمله را درهم بریزد.

  اشیا را برای کودک مشخص کنید.

مثال : وقتی که برای قدم زدن بیرون می روید، یکی از بچه ها می ایستد و برگی را برمی دارد، معلم یا والدین می توانند بگویند(( آنها برگ هستند)) ، (( برگها را ببین)) و غیره .

کودکی  با یک استکان بازی می کند، معلم یا والدین می توانندبگویند (( تو استکانت را برداشتی. آن یک استکان است)) . و غیره .

۶-هنگام صحبت با یک کودک مبتدی شکلهای سؤالی را بکار نبرید مگر در موارد زیر:

   شکل سؤالی((… می خوای؟)) می تواند به نحو معنی داری هنگام تعارف چیزی به کودک ارائه شود.

مثال: وقتی بزرگسال یک شیرینی به بچه تعارف می کند و می پرسد: (( شیرینی می خوای؟)) این عبارت سؤالی را قبل از دادن شیرینی می گوید.

     نکته : بزرگترها باید به کودک اجازه دهند تا شی ء پیشنهاد شده( مثلاً شیرینی) را قبول یا رد نماید وگرنه طرح چنین سؤالی بی معناست.

     مثال: اگر کودکی نشان داد که شیرینی نمی خواهد باید شیرینی را کنار گذاشت .

 فرم سؤالی (( … کجاست؟)) وقتی مفهوم پیدا می کند که شی ء یا فرد مورد نظر را کودک بتواند بعد از یک جستجوی مختصر پیدا کند .

مثال: از کودک می پرسیم (( پیراهنت کجاست؟)) و به او کمک می کنیم آن را پیدا کند. وقتی که پدر او در آن لحظه در دسترس نیست نباید از او بپرسیم: (( بابات کو؟))

نکته : شکل مختصر جملات در آموزش بکار می رود زیر آنها الگوهای طبیعی تر زبان را ایجاد می کند.

۷-سرنخ بحث را از علایق کودک به دست آورید و مقدار مکالمه درباره یک شی ء یا حادثه را افزایش دهید.

مثال: کودکی پروانه ای پیدا می کند، بزرگسال مشخصات آن را به وی بگوید و در رابطه با رنگ، اینکه پروانه کرک دارد، اینکه پروانه حرکت می کند و بر روی بدن خالهایی دارد و از این قبیل تا جایی که کودک علاقه نشان می دهد، صحبت کند.

۸- هماهنگ با پیشرفت کودک در فهم و توجه، وقت بیشتری در آشکار ساختن معانی صرف کنید.

مثال: کودکی در حالی که غذا می خورد به قاشقی علاقه نشان میدهد، با صرف چند ثانیه وقت، قاشق را با قاشهای دیگر یا با یک تصویر از قاشق مقایسه کنید.

کودکی به زمان سنج اجاق گاز علاقه نشان می دهد، اسم صحیح و فرق آن را با ساعت دیواری، ساعت مچی ، رادیوی ساعت دار و غیره به او بگویید.

۹- همراه با پیشرفت و افزایش فهم کودک، پیچیدگی و طول عبارتها و جمله ها را افزایش دهید.

۱۰- شکلهای سؤالی دیگر و مفهوم زبانی انتزاعی تر را که با رشد کودک متناسب است ، ارائه دهید.

 برای ارائه معانی انتزاعی تر، از اصول شناخته شده قبلی شروع کنید.

مثال : کودک لغات: دختر، پسر، بزرگ و کوچک را می فهمد اگر می خواهید((مرد))یا((زن)) را آموزش باید به گنجینه لغات فراگرفته شده او مراجعه کنید.

q دقت کنید که با ارائه هر مطلب جدید معنی آن را نیز ضمیمه کنید.

مثال: اگر بزرگسال شکل سؤالی ((کجا؟)) را ارائه می دهد ممکن است بپرسد((مداد رنگیت کجاست؟)) و بعد کلمه ((کجا)) را هرچند بار که ممکن باشد در یک جستجوی آشکار تکرار می کند.

۱۱- در هر سطحی از رشد، ارائه مفاهیم و لغات جدید به کودک را ادامه دهید.

۱۲- با پذیرش و توقع داشتن پاسخی در سطح درک مطلب کودک، دایره لغاتی را که قبلاً یاد گرفته است با تمرین تثبیت کنید.

VIII. زبان دریافتی پیشـرفته :

آموزش  زبان دریافتی پیشرفته بر روی فهم چند لغت در هر با تأکید و تمرین می کند. مرز قراردادی بین زبان دریافتی و زبان بیانی وضوح خود را به تدریج از دست می دهد. زیرا کودک خیلی از کلماتی را که در زبان دریافتی می فهمد،بیان می کند. کودک برخی از کلمات گنجینۀ  لغات را بطور منفرد و برخی را در ترکیب با لغات دیگر بیان می کند. به خاطر داشته باشید که کودک نیازمند به زمان است تا الگوهای دریافتی جدید را فرا گیرد، او به تداوم در ساختن گنجینه لغات و مفاهیم و تداوم تمرین در دریافت اطلاعات از افراد دیگر توسط لب خوانی نیاز دارد.

الف – آموزش کلی زبان دریافتی پیشرفته

۱-        ساختـار  دستور زبانی و الگوهای دستوری  در آموزش کلی به شکل دریافتی ارائه می شوند تا شالودۀ استفاده کودک از جملات دو ، سه و چهار لغتی را تشکیل دهد.

۲-                ساختار گنجینه لغات ادامه یابد.

      q وقتی که کودک به مرحله رسید، یادگیری لغات جدید معمولاً با سرعت بیشتری صورت می گیرد.

      q تعمیم و متمایز ساختن لغات فراگرفته شده، به کودک کمک می کند گنجینه لغات بیشتری را بیاموزد ومفاهیم بیشتری را از گنجینه لغات فراگرفته شده گسترش دهد.

مثال:اگرکودکی لغت ((کفش))را می داند نام انواع مختلف کفشها یعنی((کفش پاشنه بلند)) ، ((گیوه)) ، ((چکمه)) وغیره را نیز باید به او یاد داد یا اگر کودکی معنی             (( ماشین)) را می داند نام انواع مختلف ماشین یعنی((وانت))،((مینی بوس))، ((پیکان))،((اتوبوس))،((ژیان)) را باید آموزش داد. اگر کودکی لغت ((پرنده)) را می داند باید((گنجشک))،((کلاغ))،((طوطی))،((قناری))وغیره را هم به او گفت. اگر کودکی لغات((سیب))،((خیار))،((هلو))و غیره را می داند باید به او لغت((میوه)) را یاد داد. اگر کودکی لغات((گربه))،((سگ))،((اسب))،((موش)) را می داند، لغت ((حیوان)) را یاد دهید.

۳-               توسعه مفاهیم  براساس گنجینه لغات فراگرفته شده ادامه می یابد.

۴-                تمرین دریافتی روی لغات گنجینه لغوی شناخته شده از طریق روشهای حصول شواهد ادامه می یابد.

q از کودک باید خواست به بیش از یک لغت در جمله پاسخ دهد.

(۱)                 اجزای یک جمله را تجزیه کنید.

مثال: بزرگسال می گوید((دفترچه ات رو بذار رو میز)) اگر کودک پاسخی نداد بزرگسال همان جمله را تکرار می کند تا به او فرصت پاسخ دادن بدهد. سپس بزرگسال می تواند بگوید(( دفترچه ات رو بمن نشون بده)) ( کودک بطور صحیح پاسخ می دهد) بزرگسال می پرسد(( میزکو؟)) کودک پاسخ می دهد . بزرگسال جمله اصلی را تکرار می کند (( دفترچه ات رو بذار رومیز)) و به کودک کمک می کند تا از این دستور پیروی

---