مقاله آثار توکل در قرآن مربوطه به صورت فایل ورد word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۴۷ صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود مقاله آثار توکل در قرآن نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد
فهرست مطالب
مقدمه الف
فصل اول: کلیات ۱
مقدمه ۲
گفتار اول: مفهوم شناسی ۳
۱/۱: توکل ۳
۲/۱: آثار ۳
۳/۱: فرق بین توکل و تفویض ۴ گفتار دوم: ضرورت ۵
گفتار سوم: تاریخچه ۶
نتیجه گیری ۷
فصل دوم: اسباب و درجات توکل ۸
مقدمه ۹
گفتار اول: اسباب توکل ۹
۱/۲: اطمینان ۹
۲/۲: ایمان ۱۰
۳/۲: توجه به رزاقیت خداوند ۱۲
۴/۲: یقین ۱۳
گفتار دوم: درجات توکل ۱۴
نتیجه گیری ۱۶
فصل سوم: توکل کنندگان در قرآن ۱۷
مقدمه ۱۸
۱/۳: انبیاء ۲۰
۲/۳: مجاهدین ۲۳
۳/۳: مهاجرین ۲۴
۴/۳:مؤمنین ۲۵
نتیجه گیری ۲۶
فصل چهارم: آثار توکل در قرآن ۲۸
مقدمه ۲۹
۱/۴: اعتماد به نفس ۲۹
۲/۴: آرامش ۳۰
۳/۴: صبر و استقامت ۳۱
۴/۴: رضا (اوج توکل) ۳۲
۵/۴: محبوبیت (اهل توکل) ۳۳
۶/۴: کفایت امور ۳۴
۷/۴: اخلاص ۳۶
نتیجه گیری ۳۷ نتیجه گیری ۳۸ فهرست منابع ۴۰
فهرست منابع
۱- قرآن کریم
۲- ابن منظور، جمال الدین؛ لسان العرب. قم، نشر ادب حوزه، ۱۳۶۳٫
۳- اصفهانی، راعب؛ مفردات لالفاظ القرآن. دمشق، دارالقلم، ۱۹۹۲٫
۴- اکبرپور، حبیب الله؛ ۵۱۵ حدیث قدسی. مشهد، نشر الف، ۱۳۸۳٫
۵- آمدی، عبدالواحد؛ غررالحکم و دررالحکم. تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۶۶٫
۶- انصاری، خواجه عبدالله؛ منازل السائرین. روان فرهادی. تهران، نشر مولی، ۱۳۶۱٫
۷- بلخی، جلال الدین؛ مثنوی معنوی. تهران، امیر کبیر، ۱۳۵۳٫
۸- جعفری، محمد تقی؛ تفسیر و نقد مثنوی. تهران، انتشارات اسلامی، ۱۳۶۳٫
۹- جوادی آملی، عبدالله؛ مراحل اخلاق در قرآن. قم، اسراء،۱۳۷۴٫
۱۰- جوهری، اسماعیل بن حماد؛ الصحاح. دار العلم للملایین، ۱۳۹۹٫
۱۱- حر عاملی، محمد بن حسن؛ وسائل الشیعه. قم، آل البیت، ۱۴۰۴٫
۱۲- حسینی، سید حسین؛ تحفـهالاخیار فی ترجمه جامع الاخبار. قم، امام صادق، ۱۳۶۷٫
۱۳- خمینی، روح الله؛ شرح چهل حدیث. تهران، مؤسسه نشر و تنظیم آثار امام، ۱۳۸۳٫
۱۴- خمینی، روح الله؛ صحیفه امام. تهران، مؤسسه نشر و تنظیم آثار امام، ۱۳۷۹٫
۱۵- دیلمی، محمد؛ ارشاد القلوب. قم، ناصر، ۱۳۷۶٫
۱۶- رازی، فخر الدین محمد؛ تفسیر کبیر. بیروت، دارالفکر، ۱۴۲۳٫
۱۷- شجاعی، محمد صادق؛ توکل به خدا راهی به سوی حرمت خویش. قم، مؤسسه آموزشی پژوهشی امام، ۱۳۸۵٫
۱۸- شریعتمداری، جعفر؛ شرح و تفسیر لغات قرآن. مشهد، بنیاد پژوهش های اسلامی، ۱۳۸۱٫
۱۹- طباطبایی، سید محمد حسین؛ تفسیر المیزان. محمدرضا صالحی و سید محمد خامنه. بی جا، بنیاد علمی فرهنگی علامه و نشر رجا، ۱۳۶۴٫
۲۰- طبرسی، میرزا حسن؛ مستدرک الوسایل. بیروت، آل البیت، ۱۴۰۸٫
۲۱- طبری، فضل بن حسن؛ تفسیر مجمع البیان. علی کرمی. تهران، فراهانی، ۱۳۷۸٫
۲۲- طریحی، شیخ فخرالدین؛ مجمع البحرین. تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی،۱۳۶۷٫
۲۳- فیض الاسلام، سید علی نقی؛ ترجمه و شرح صحیفه سجادیه. بی جا، بی نا، ۱۳۷۵٫
۲۴- فیض کاشانی، ملاحسن؛ حجهالبیضاء. قم، انتشارات اسلامی، ۱۳۶۱٫
۲۵- قمی، حاج شیخ عباس؛ کلیات مفاتیح الجنان. مهدی الهی قمشه ای. قم، افق فردا، ۱۳۸۱٫
۲۶- کلینی، محمدبن یعقوب؛ الاصول من الکافی. تهران، دارالکتب اسلامیه، ۱۳۶۵٫
۲۷- مجلسی، محمد باقر؛ بحارالانوار. بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۵۷٫
۲۸- مجلسی، محمد باقر؛ البحار. تهران، مکتبهالاسلامیه، ۱۳۹۷ ق.
۲۹- محمدی ری شهری، محمد؛ میزان الحکمه. حمیدرضا شیخی. قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳٫
۳۰- مصباح یزدی، محمد تقی؛ راهیان کوی دوست. قم، مؤسسه آموزشی پژوهشی امام، ۱۳۸۰٫
۳۱- مصطفوی، شیخ حسن؛ التحقیق فی کلمات القرآن. تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد، ۱۴۱۶٫
۳۲- مکارم شیرازی، ناصر؛ تفسیر نمونه. تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۱٫
۳۳- مکارم شیرازی، ناصر؛ اخلاق در قرآن. قم، مدرسهالامام علی بن ابیطالب، ۱۳۷۸٫
۳۴- نراقی، ملا احمد؛ معراج السعاده. تهران، دهقان، ۱۳۷۹٫
۳۵- هندی، علاءالدین؛ کنترل العمال. بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۴۰۹
چکیده
در این تحقیق یکی از واژه ها و اصطلاحات دینی و اخلاقی یعنی ” توکل” مورد بررسی قرار گرفته است. بر همین اساس برای درک مفهوم توکل ابتدا معنای لغوی و اصطلاحی آن را مطرح کرده و سپس به بررسی آیات و روایات پیرامون آن پرداخته ایم.
در آیات قرآن، خدا انبیا و پیروان آن ها را متوکلین واقعی می داند و در مواردی هم آن ها را امر به توکل می کند و نشا نگر این است که تکیه و اعتماد فقط باید به خداوند باشد.همچنین حقیقت توکل و حدود و درجات توکل نیز مورد بررسی قرار گرفته است. حقیقت توکل این است که انسان از چیزی جز خدا نترسد و حد توکل نیز ” یقین” می باشد. هر چه یقین انسان در شناخت توحید و معاد بیشتر باشد توکل او نیز بیشتر می شود. با توجه به این که نسبت توکل انسان ها به خداوند متفاوت است درجات توکل آن ها نیز فرق می کند. بزرگان علم اخلاق و حدیث سه درجه برای توکل ذکر کرده اند. درجه اول، افرادی هستند که برای رسیدن به اهداف دنیوی تنها بر اسباب ظاهری تکیه می کنند. درجه دوم، افرادی هستند که با برهان و دلیل نقلی مقدر بودن خداوند را در امور پذیرفته هند اما هنوز به مرتبه ی ایمان و یقین نرسیده اند و دسته ی سوم افرادی هستند که اعتقاد و توکل به خداوند در جان و دل آن ها رسوخ کرده و با عقل خود این مطلب را پذیرفته اند.
سپس به بررسی متوکلان حقیقی در قرآن پرداخته شده است. انبیاء الهی، مجاهدین و رزمندگان، مهاجرین فی سبیل الله و مؤمنین از جمله کسانی هستند که توکل در همه ی زندگی آن ها موج می زند.
پس از بررسی جوانب گوناگون توکل به بررسی آثار توکل بر روی انسان پرداخته ایم. انسان متوکل انسانی با عزت و بی نیاز از دیگران است. در برابر مشکلات صبور بوده و شانه از مسئولیت خالی نمی کند و در سایه ی توکل از آرامش فکری و روحی برخوردار است. با توکل با منابع قدرت لا یزال الهی ارتباط پیدا می کند و از حامی و پشتیبانی قوی برخوردار می شود لذا هیچ گاه احساس ضعف و سستی نمی کند و با انگیزه ای قوی به انجام کارها می پردازد.
مقدمه
الحمد لِلّه الّذی وَکَلَنی الیه فَأکرمنی و لم یَکِلنی الی الناسِ فیَهینونی
“سپاس خدای را که کار مرا به خودش واگذاشت و گرامیم داشت، [راه ها را بر من نمایاند و بندگان خوب و شایسته ی خود را که بر من حق سروری دارند به یاریم رساند] نه به دیگران خوارم سازند و حرمتم بشکنند” .
یکی از فضایل اخلاقی که قرآن بدان اشاره نموده است “توکل” می باشد. این ویژگی اخلاقی دارای آثار و نتایجی است. در این تحقیق بر آنیم تا بدانیم “آثار توکل در قرآن” چیست؟
بدون شک کسی که به خداوند تعالی که مظهر علم و قدرت است تکیه و اعتماد داشته باشد و کارهایش را به وی واگذار کند، از اعتماد به نفس والایی برخوردار خواهد بود. اراده و سایر صفات روحی او آن چنان قوی خواهد شد که دیگر مغلوب هیچ عاملی نمی شود، در برابر مشکلات صبور بوده، با تکیه بر پروردگار از انبوه موانع عبور خواهد کرد و در نتیجه به آرامش روحی و روانی می رسد. محبوب خدا واقع شده و تنها خدا امورش را کفایت می کند. چین شخصی هم در زندگی دنیا و هم در زندگی آخرت از سعادت و سربلندی برخورار خواهد بود که یکی از اهداف انسان نیز همین می باشد.
ما نیز به خدای عالم قادر توکل کرده و او را شاکریم که نعمت های فراوانش را از ما دریغ نمی کند.
۱- توکل:
در لغت: توکل از ماده ی “وکاله” به معنای اعتماد کردن به دیگری است[i]. همچنین در بعضی کتب به معنای اظهار عجز نیز آمده است[۱].
در اصطلاح: توکل در اصطلاح قرآن و فرهنگ اسلامی، نائب گرفتن خداوند در همه ی امور است[۲]. یعنی بنده در کارها از خلق قطع امید کرده و به خدا روی می آورد[۳].خداوند را تکیه گاه مطمئنی برای خویش قرار داده، تمام امورش را به او واگذار کند.
در حدیثی پیامبر اکرم معنای توکل را از جبرئیل سؤال کرد و جبرئیل در پاسخ گفت: “معنای توکل این است که انسان یقین کند؛ سود و زیان و بخشش و حرمان
بـه دست مـردم نیست و بـاید از آن ها نـاامید بـود و اگـر بنده ای به ایــن
مرتبه از معرفت و شناخت بــرسد که جز برای خدا کاری انجام ندهد و بــه
کـسی جـز او امیدوار نـباشد و از غیر او نترسد و غیر از خدا چشم طمع بـه
کسی نداشته باشد ، این همان توکل بر خداست”[۴].
۲-آثار:
در لغت: جمع اثر، به معنای جای پاست[۵].
در اصطلاح: هر آن چه بر وجود شیء دلالت کند[۶] و یا هر علامتی که از چیزی باقی می ماند[۷].
۳- فرق توکل و تفویض :
دانستیم که توکل، واگذار نمودن تماام امور به خداوند و اعتماد کردن بر وکالت اوست.
اما تفویض، برگرداندن امور به خداوند و حاکم قرار دادن او در آن امور است[۸].
توکل غیر از تفویض است. از این جهت است که این دو را در مقامات سالکان جداگانه شمرده اند.
امام موسی بن جعفر طی سخنان خود به علی بن سوید فرمودند:
” فتوکل علی الله بتفویض ذلک الیه[۹]” پس با تفویض این امور به خدا توکل کن.
این بیان نشان دهنده ی آن است که تفویض و توکل با هم متفاوتند.و توکل با تفویض تحقق می یابد. یعنی اگر تفویض نباشد، توکلی هم نخواهد بود. در این حدیث حضرت خواسته است علی بن سوید را از مقام تفویض به مفام توکل ترقی دهد[۱۰].
اما خواجه عبدالله انصاری تفویض را لطیف تر و وسیع تر از توکل معرفی کرده است و توکل را شعبه ای از تفویض می داند. وی معتقد است که توکل بعد از وقوع سبب موجب توکل است. اما تفویض گاهی قبل از سبب و گاهی بعد از سبب است[۱۱].
امام خمینی این نظر را نقد کرده، می فرمایند:
“لیکن در بودن توکل شعبه ای از تفویض نظر است، و در اعم شمردن تفویض
از تـوکل مسامحه ی واضحه است. دلـیلی نیست بـرآن که تـوکل فقط بـعد از
وقوع سبب است؛ بلکه، در هر دو مورد جای توکل است.[۱۲]”
[۱] – جوهری،اسماعیل بن حماد؛ الصحاح.(دارالعلم للملایین،بیروت،۱۳۹۹)ج۵,ص۱۸۴۵٫
[۲] – اصفهانی، راغب؛ مودات لالفلظ القرآن.(دارالقلم، دمشق، ۱۹۹۲) ج ۶۲،ص۸۸۲
[۳] – طریحی،همان
[۴] – مجلسی،محمدباقر؛ مجارالانوار.(موسسه الوفاء، بیروت،۱۴۵۷)ج۶۸،ص۱۳۸٫
[۵] – شریعتمداری،جعفر؛ شرح و تفسیر لغات قرآن.(بنیاد پژوهشهای اسلامی،مشهد،۱۳۸۱)ج۱،ص۲۸
[۶] – اصفهانی؛ همان
[۷] – مصطفوی, شیخ حسن؛ التحقیق فی کلمات قرآن.(وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی،تهران،۱۴۱۶)ج۱،ص۳۱٫جوهری؛همان ج ۲،ص۵۷۵
[۸] – طریحی؛ همان.ج۳،ص۴۳۷٫ابن منظور؛ لسان العرب(نشر ادب حوزه،قم۱۳۶۳)ج۷،ص۲۱۰٫
[۹] – حر عاملی،محمدبن حسن؛ وسائل الشیعه.(آل البیت، قم، ۱۴۰۴)ج۱۱،ص۱۶۶، ح۳٫
[۱۰] – امام خمینی،روح اله؛ شرح چهل حدیث، (موسسه تنظیم و نشر آثار امام، تهران،۱۳۸۳)ص۲۱۸٫اقتباس
[۱۱] – انصاری،خواجه عبدالله؛ منازل السائرین، روان فرهادی.(انتشارات مولی،تهران،۱۳۶۱) ص۷۷٫باب تفویض.
[۱۲] – امام خمینی؛ همان.ص۲۱۹
[i] – طریحی، شیخ فخرالدین؛مجمع البحرین.(دفتر نشر فرهنگ اسلامی،تهران،۱۳۶۷)ص۵۴۶٫
تمام مقالات و پایان نامه و پروژه ها به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد.
جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ را پرداخت نمایید.
ارسال نظر