مقاله انتقال الکترونیکی وجوه و بانکداری الکترونیکی در ایران مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۲۴۵  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دانلود مقاله انتقال الکترونیکی وجوه و بانکداری الکترونیکی در ایران  نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

 فهرست

پیشگفتار

 فصل اول : تجارت الکترونیکی

          ۱ـ۱ـ مقدمه

          ۲ـ۱ـ مفهوم تجارت الکترونیکی

          ۳ـ۱ـ تاریخچه تجارت الکترونیکی

          ۴ـ۱ـ مزایای ایجاد تجارت الکترونیکی

          ۵ـ۱ـ معایب تجارت الکترونیکی

          ۶ـ۱ـ مراحل تجارت الکترونیکی

          ۷ـ۱ـ مدلهای تجارت الکترونیکی

          ۸ـ۱ـ عواملی که باعث شتاب تجارت الکترونیکی شده‌اند

          ۹ـ۱ـ تجارب کشورها در خصوص تجارت الکترونیکی

          ۱۰ـ۱ـ اثرات تجارت الکترونیکی بر کشورهای در حال توسعه

          ۱۱ـ۱ـ محدودیت‌های رشد تجارت الکترونیکی در کشورهای در حال توسعه

          ۱۲ـ۱ـ عوامل مؤثر در گسترش تجارت الکترونیکی

          ۱۳ـ۱ـ جایگاه تجارت الکترونیکی در ایران

 فصل دوم : انتقال الکترونیکی وجوه و بانکداری الکترونیکی

          ۱ـ۲ـ مقدمه

          ۲ـ۲ـ پول و نقش آن در تجارت

                   ۱ـ۲ـ۲ـ نقش‌های اساسی پول

                   ۲ـ۲ـ۲ـ ویژگیهای مطلوب پول

                   ۳ـ۲ـ۲ـ انواع تقسیم‌بندی پول

۳ـ۲ـ چگونگی پیدایش نظام بانکداری در جهان و سیر تکاملی آن

                   ۱ـ۳ـ۲ـ تاریخچه و چگونگی پیدایش بانکداری

                   ۲ـ۳ـ۲ـ تاریخچه پیدایش بانکداری الکترونیکی

                   ۳ـ۳ـ۲ـ مقایسه بانکداری سنتی و بانکداری الکترونیکی

          ۴ـ۲ـ انتقال الکترونیکی وجوه

                   ۱ـ۴ـ۲ـ مقدمه

                   ۲ـ۴ـ۲ـ مفهوم انتقال الکترونیکی وجوه (EFT)

                   ۳ـ۴ـ۲ـ اهمیت و جایگاه EFT

                   ۴ـ۴ـ۲ـ مزایای بکارگیری انتقال الکترونیکی وجوه

                   ۵ـ۴ـ۲ـ نحوه عملکرد انتقال الکترونیکی وجوه

                   ۶ـ۴ـ۲ـ انواع سیستم‌های انتقال الکترونیکی وجوه

                   ۷ـ۴ـ۲ـ معماری سیستم‌های پرداخت الکترونیکی

          ۵ـ۲ـ سوئیفت (SWIFT)

                   ۱ـ۵ـ۲ـ مقدمه

                   ۲ـ۵ـ۲ـ تعریف سوئیفت

                   ۳ـ۵ـ۲ـ تاریخچه سوئیفت

۴ـ۵ـ۲ـ مزایای سوئیفت

          ۵ـ۵ـ۲ـ کاربرد سوئیفت

                   ۶ـ۵ـ۲ـ مکانیزم عمل سوئیفت

          ۶ـ۲ـ کارت‌های بانکی

                   ۱ـ۶ـ۲ـ مفهوم کارت‌های بانکی

                   ۲ـ۶ـ۲ـ تاریخچه کارتهای بانکی

                   ۳ـ۶ـ۲ـ مزایای کارتهای بانکی

                   ۴ـ۶ـ۲ـ انواع کارتهای بانکی

                   ۵ـ۶ـ۲ـ مکانیزم عمل کارتهای بانکی

                   ۶ـ۶ـ۲ـ الزامات و تجهیزات سیستم مدیریت کارت

                   ۷ـ۶ـ۲ـ مسائل و مشکلات کارتها

          ۷ـ۲ـ پول الکترونیکی

          ۱ـ۷ـ۲ـ مقدمه

                   ۲ـ۷ـ۲ـ تعریف پول الکترونیکی

                   ۳ـ۷ـ۲ـ اهمیت و مزایای پول الکترونیکی

                   ۴ـ۷ـ۲ـ انواع پول الکترونیکی

                   ۵ـ۷ـ۲ـ معایب و پیامدهای منفی پول الکترونیکی

          ۸ـ۲ـ پرداخت الکترونیکی صورت‌حسابها

                   ۱ـ۸ـ۲ـ مقدمه

                   ۲ـ۸ـ۲ـ تعریف پرداخت الکترونیکی صورت حسابها

                   ۳ـ۸ـ۲ـ اهمیت پرداخت الکترونیکی صورت حسابها

                   ۴ـ۸ـ۲ـ فرآیند پرداخت الکترونیکی صورت حسابها

                   ۵ـ۸ـ۲ـ مزایای پرداخت الکترونیکی صورت حسابها

          ۹ـ۲ـ امنیت در سیستم‌های الکترونیکی انتقال وجوه

                   ۱ـ۹ـ۲ـ مقدمه

                   ۲ـ۹ـ۲ـ مفهوم امنیت

                   ۳ـ۹ـ۲ـ مسائل مربوط به امنیت

                   ۴ـ۹ـ۲ـ فناوری‌های امنیت اطلاعات

 فصل سوم : انتقال الکترونیکی وجوه و بانکداری الکترونیکی و موانع گسترش آن در ایران

          ۱ـ۳ـ مقدمه

          ۲ـ۳ـ بانکداری الکترونیکی در ایران

          ۳ـ۳ـ مشکلات و موانع گسترش انتقال الکترونیکی وجوه و بانکداری الکترونیکی در ایران

          ۱ـ۳ـ۳ـ مشکلات  مربوط به زیرساخت‌های اساسی

          ۲ـ۳ـ۳ـ کمبود سرمایه‌های انسانی مناسب برای انتقال الکترونیکی وجوه در ایران

          ۳ـ۳ـ۳ـ موانع قانونی کاربرد انتقال الکترونیکی وجوه در ایران

۴ـ۳ـ۳ـ موانع اقتصادی گسترش و توسعه انتقال الکترونیکی وجوه در ایران

۵ـ۳ـ۳ـ موانع فرهنگی ـ اجتماعی گسترش و توسعه انتقال الکترونیکی وجوه در ایران

          ۶ـ۳ـ۳ـ موانع سیاسی گسترش و توسعه انتقال الکترونیکی وجوه در ایران

۷ـ۳ـ۳ـ موانع مربوط به مقاومت کارکنان و مدیران بانکها در مقابل تغییر حرکت از بانکداری سنتی به بانکداری الکترونیکی

۸ـ۳ـ۳ـ مشکلات مربوط به نظام مدیریتی حاکم بر بانکهای کشور

۹ـ۳ـ۳ـ سنتی بودن سیستم‌های اطلاعاتی و ارتباطی سازمانها و مؤسسات دولتی و بخش خصوصی در ایران

۱۰ـ۳ـ۳ـ دولتی بودن بانکهای کشور و وضعیت غیررقابتی بودن آنها

۱۱ـ۳ـ۳ـ مشکلات امنیتی

۱۲ـ۳ـ۳ـ اثرات ناشی از تحریم اقتصادی آمریکا

 فصل چهارم : راههای گسترش و توسعه بانکداری الکترونیکی در ایران

          ۱ـ۴ـ مقدمه

          ۲ـ۴ـ برنامه راهبردی تحول در نظام بانکداری جمهوری اسلامی ایران

          ۳ـ۴ـ نقش وظایف بانک مرکزی در برنامه تحول در نظام بانکداری جمهوری اسلامی

          ۴ـ۴ـ شیوه ایجاد تحول در یک بانک

ضمیمه: تعریف واژه‌های کلیدی

 

فهرست منابع فارسی

 ۱ـ اباذری, فرشید, ”پول الکترونیکی و سیستم‌های پرداخت‌کننده اینترنتی“, پردازشگر, شماره ۹, سال دوم.

۲ـ ابراهیمی, صفر و بختیاری, محمد, ”دولت الکترونیکی“, مجموعه مقالات همایش جهانی شهرهای الکترونیکی و اینترنتی, کیش, ۱۳ـ۱۱ اردیبهشت ماه ۱۳۸۰٫

۳ـ ابلنسکی, نیک, مترجم: شریفی, منصور, ”مهندسی مجدد و مدیریت دگرگون‌سازی سازمانها“, نشر آروین, تهران ۱۳۷۴٫

۴ـ احتشامی اکبری, کاملیا, ”تجارت الکترونیکی“ صنعت و مطبوعات, دی و بهمن ۱۳۷۶,ص ۲۵ـ۲۳٫

۵ـ اذعانی, فاطمه, ”برقراری امنیت در سیستم‌های انتقال الکترونیکی پول“, اولین همایش بانکداری الکترونیکی, انتشارات بانک توسعه صادرات ایران, سال ۱۳۷۹, صفحات ۱۹۶ـ۱۶۷٫

۶ـ اشعمی, محمدصادق و شیخانی, سعید, ”کارت‌های بانکی و چگونگی کاربرد آنها در جمهوری اسلامی ایران“, مؤسسه تحقیقات پولی و بانکی, سال ۱۳۷۷٫

۷ـ اشفعی, محمدصادق, ”پول الکترونیکی در قرن بیست و یکم“, تدبیر شماره ۵۶, مهر ماه ۷۴٫

۸ـ باجاج, ک.ک. و ناگ, دبجانی, مترجم: بهنام مجتهدی, دکتر ایرج, ”از مبادله الکترونیکی اطلاعات تا تجارت الکترونیکی“, مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی, تهران, ۱۳۷۶٫

۹ـ بختیاری, شهرام, ”پرداخت مبالغ کم از طریق اینترنت“, همایش جهانی شهرهای الکترونیکی و اینترنتی جزیره کیش, ۱۱ـ۱۳ اردیبهشت ماه ۱۳۸۰٫

۱۰ـ بی‌نام, ”تجارت الکترونیکی در ایران“, پردازشگر (رایانه / بازرگانی / صنعت) شماره ۵۳, ص‌ص ۳۷ـ۳۳٫

۱۱ـ بی‌نام, ”پاسخ به چند سؤال در مورد کارت‌های هوشمند“, پردازشگر, شماره ۹, صفحات۷۱ـ۶۹٫

۱۲ـ پدیدار, ”آیا چک حذف می‌شود؟“, فصلنامه بانک صادرات, شماره ۱۱, صفحه ۲۷٫

۱۳ـ جزوه منتشر نشده بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در خصوص سوئیفت. (بخش سوئیفت).

۱۴ـ جلیلی, سعید و آبادی, مهدی, ”بررسی مکانیزم‌های امنیتی سیستم‌های پرداخت الکترونیکی در شبکه اینترنت“, اولین همایش بانکداری الکترونیکی, انتشارات بانک توسعه صادرات ایران, سال ۱۳۷۹, صفحات ۷۷ـ۴۱٫

۱۵ـ حسینی, مژگان, ”بانکداری الکترونیکی در ایران“, پردازشگر, شماره ۹, سال دوم.

۱۶ـ حسینی, مژگان, ”چشم‌انداز بانکداری الکترونیکی در ایران“, اولین همایش بانکداری الکترونیکی, انتشارات بانک توسعه صادرات ایران. سال ۱۳۷۹, صفحات ۱۵۱ـ۱۳۹٫

۱۷ـ حشمی, علیرضا و فرید, حمیرا, ”آشنایی با مفاهیم تجارت الکترونیکی“, مجموعه مقالات همایش جهانی شهرهای الکترونیکی و اینترنتی, کیش ۱۳۸۰٫

۱۸ـ رابینز, استفان, مترجم: کبیری, قاسم, ”مبانی رفتار سازمانی“, مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی, چاپ چهارم, تهران: ۱۳۷۷٫

۱۹ـ رادکی, لورانس, جی و ونیر, جون, مترجم: مشتاق, مصطفی, ”پرداخت صورت‌حسابهای الکترونیکی“, نشریه بانک و اقتصاد, شماره ۲, صفحه ۱۸٫

۲۰ـ راهوار, منصور, ”پول الکترونیکی“, نشریه داخلی بانک ملی ایران, ۱۳۷۹٫

۲۱ـ رستمی, حبیب, حمزه و کوروس, ”مروری بر فناوری کارت هوشمند و کاربردهای آن“, اولین همایش بانکداری الکترونیکی, ۱۳۷۹, بانک توسعه صادرات ایران.

۲۲ـ رضایی, یوسف, ”نقش بانکها در تجارت الکترونیکی“, نشریه داخلی بانک رفاه کارگران, شماره ۳۳, آبان ۱۳۷۹٫

۲۳ـ رضایی‌فر, آیت و کیانپور, مجید, ”نگاهی تازه و همه‌جانبه به کارت‌های اعتباری“, مجموعه مقالات همایش جهانی شهرهای الکترونیکی, کیش, ۱۳۸۰٫

۲۴ـ زمردیان, اصغر, ”مدیریت تحول“, سازمان مدیریت صنعتی, چاپ دوم, تهران: ۱۳۷۷٫

۲۵ـ زندی حقیقی, منوچهر, ”پول و بانک“, انتشارات پیام, چاپ پنجم, تهران ۱۳۵۲٫

۲۶ـ شرافت, احمدرضا, ”شبکه تبادل اطلاعات بانکی (شتاب)“, در اولین همایش بانکداری الکترونیکی, انتشارات بانک صادرات ایران, سال ۱۳۷۹, صفحات ۲۰۸ـ۱۹۸٫

۲۷ـ شیخانی, سعید, ”بانکداری الکترونیکی و راهبردهای آن در ایران“, مؤسسه تحقیقات پولی و بانکی, تهران: پاییز ۱۳۷۸٫

۲۸ـ صداقت, پرویز, ”پول الکترونیکی, تجارت الکترونیکی“, نشریه داخلی بانک ملی ایران.

۲۹ـ علیپور حافظی, مهدی, ”تجارت الکترونیکی در مراکز اطلاع‌رسانی“, مجموعه مقالات همایش جهانی شهرهای الکترونیکی و اینترنتی, کیش ۱۳۸۰٫

۳۰ـ فیدلر و لسترو, مترجم: سلطانی شریف‌الدین, ”اقتصاد, پول و بانکداری“, نشریه شرکت اکونومیکا, چاپ دوم, تهران ۱۳۵۰٫

۳۱ـ قاسم‌زاده, فریدون, ”مصاحبه پیرامون تجارت الکترونیکی در ایران“, ماهنامه وب, سال دوم, شماره ۱۳٫ تهران: تیر ماه ۱۳۸۰٫

۳۲ـ قیدرپور, سعید, ”تجربه کارت‌های هوشمند“, نشریه داخلی بانک ملی ایران, شماره,صفحات ۲۸ـ۲۲٫

۳۳ـ کاوسی, لیدا, ”پول الکترونیکی“, فصلنامه بانک صادرات, شماره ۱۲٫

۳۴ـ کلباسی, دکتر حسن, ”تجارت الکترونیکی, از رؤیا تا واقعیت“, فصلنامه بانک صادرات ایران, شماره ۱۷, تابستان ۸۰, صفحات ۳۵ـ۲۸٫

۳۵ـ کهزادی, نوروز, ”بانکداری الکترونیکی: پیش‌نیازها, محدودیت‌ها و روشهای پیاده‌سازی آن در ایران“, پیک توسعه, شماره ۲۷, خرداد و تیر ماه ۱۳۸۰٫

۳۶ـ کیارشی, حمید, ”تجارت الکترونیکی“, فصلنامه بانک صادرات ایران, شماره ۱۵, صفحات۸۶ـ۸۴٫

۳۷ـ ”گزارش تحقیقی درباره تجارت الکترونیکی“, مجله تدبیر, شماره ۱۱۲, صفحه ۱۰۲٫

۳۸ـ مشکوت, سید محمد, ”بانک“, انتشارات قاروس ایران, جلد اول, تهران ۱۳۵۲٫

۳۹ـ مقیمی, رضا, ”کاربردهای شبکه ماهواره‌ای VSAT در اتوماسیون بانکی“, در اولین همایش بانکداری الکترونیکی, انتشارات بانک توسعه صادرات ایران, سال ۱۳۷۹, صفحات ۲۷ـ۱۳٫

۴۰ـ منوچهری, ساسان, ”سیر تحول فناوری اطلاعات و ارتباطات در بانکداری“, همایش جهانی شهرهای الکترونیکی و اینترنتی جزیره کیش, ۱۱ـ۱۳ اردیبهشت ماه ۱۳۸۰٫

۴۱ـ مؤمنی, سید مجید, ”تجارت الکترونیکی با پول الکترونیکی“, بانک و اقتصاد, شماره ۱۸, صفحات ۳۳ـ۳۲٫

۴۲ـ میشلن, فردریک, مترجم: جهان‌خانی, علی و پارسائیان, علی, ”پول و بانک / پول و ارز و بانکداری“, انتشارات سمت, چاپ اول, تهران ۱۳۷۸٫

۴۳ـ نقشینه, شبنم و آقا محمدی, عباس, ”روشهای استفاده از شبکه‌های عمومی مخابراتی برای بانکداری الکترونیکی“, در اولین همایش بانکداری الکترونیکی, انتشارات بانک توسعه صادرات ایران, سال ۱۳۷۹, صفحات ۴۰ـ۲۹٫

۱ـ۱ـ مقدمه

با توجه به پیشرفت‌های فناوری روزمره و شتابان, جوامع به جوامعی مبتنی بر دانش و آگاهی تبدیل شده‌اند. توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات به مؤسسات و سازمانها این امکان را می‌دهد که فعالیت‌های تجاری و مبادلات خود را با سرعت و انعطاف‌پذیری انجام دهند.

در قرن بیست و یکم فناوری اطلاعاتی و ارتباطی با سرعت بیشتر پیشرفت و توسعه خواهد کرد. پیشرفت‌های به وجود آمده در فناوری اطلاعات و ارتباطات در اواخر قرن بیستم باعث شکل‌گیری تجارت الکترونیکی شده است. تجارت الکترونیکی انقلابی عظیم در شیوه تجارت و کسب و کار به وجود آورده است.

تجارت الکترونیکی و به تعبیر وسیع‌تر کسب و کار الکترونیکی شیوه و نحوه زندگی کردن انسانها را نیز متحول می‌سازد. کشورهای پیشرفته چندین سال است که تجارت الکترونیکی را آغاز کرده‌اند و کم کم مسائل و مشکلات آن را تجربه کرده‌اند بنابراین تا حدودی بسترهای فناوری, قانونی و سرمایه‌های انسانی و مادی لازم برای توسعه و گسترش آن را فراهم ساخته‌اند و در آستانه تحول اساسی و کامل در شیوه کسب و کار و زندگی هستند, که در آن به میزان وسیع از فناوری اطلاعات و ارتباطات استفاده خواهد شد.

علاوه بر کشورهای پیشرفته, کشورهای در حال توسعه نیز به منظور ایجاد زیرساخت‌ها و بسترهای لازم برای تجارت الکترونیکی, در حال برنامه‌ریزی و تلاش هستند. در کشور ما هم تلاش‌های پراکنده‌ای صورت گرفته است, ولی این تلاشها تاکنون اثربخش نبوده است زیرا از یک طرف از انسجام و یکپارچگی لازم برخوردار نمی‌باشد و از طرف دیگر فاقد سرعت مناسب هستند.

از آنجا که هدف غایی کتاب حاضر بسترسازی برای گسترش تجارت الکترونیکی و کسب و کار الکترونیکی در ایران می‌باشد در این فصل در خصوص تجارت الکترونیکی بحث و بررسی به عمل می‌آید. هدف از ارائه این فصل آشنایی با ابعاد و زیرساخت‌های تجارت الکترونیکی و تبیین نقش و جایگاه انتقال الکترونیکی وجوه و بانکداری الکترونیکی در آن می‌باشد.

 

 

۲ـ۱ـ مفهوم تجارت الکترونیکی[۱]

رشد سریع فناوری اطلاعات و ارتباطات در دهه پایانی قرن بیستم و شروع قرن بیست و یکم و افق‌های جدیدی را بر روی کسب و کار و تجارت باز نمود. این افق‌های جدید سبب تحول در امر تجارت گردید و با سرعت و شتاب وصف‌ناپذیری در حال گسترش می‌باشد.

تحولات در زمینه فناوری اطلاعاتی و ارتباطی به حدی زیاد و مؤثر بوده که بعضی‌ها عصر حاضر را عصر اطلاعات و تحولات را به انقلاب اطلاعاتی تعبیر می‌نمایند. انقلاب اطلاعاتی سبب ایجاد شیوه‌های نوین و بی‌سابقه در تولید, پردازش و انتقال اطلاعات می‌گردد. شیوه‌های جدید به علت اینکه موجب افزایش کارایی, بهره‌وری, اثربخشی و بالا بردن سرعت در برقراری ارتباطات, و کاهش هزینه‌ها شده است, از طرف شرکتها و سازمانهای تجاری با استقبال زیادی مواجه گردیده است و در عرصه نوین رقابت, مزیت‌های رقابتی زیادی را برای آنها به همراه خواهد داشت.

در سال ۱۹۹۱ اینترنت در سراسر دنیا فقط ۳ میلیون کاربر داشت و از طریق اینترنت تجارتی صورت نمی‌گرفت ولی در سال ۱۹۹۹ بالغ بر ۱۵۰ میلیون نفر به اینترنت دسترسی پیدا کردند و تقریباً  آنها خریدهای خود را به صورت پیوسته از پایگاههای تجارت الکترونیکی انجام می‌دادند[۲].

با توجه به مزیت‌های زیادی که تجارت الکترونیکی در بردارد پیش‌بینی می‌گردد در آینده نزدیک, با سرعت زیادتری مورد استفاده قرار گیرد و انقلاب دیگری را در عرصه تجارت به وجود آورد. این انقلاب جدید نحوه خرید و فروش کالا و خدمات توسط مؤسسات تجاری و اشخاص را متحول می‌سازد.

قبل از پرداختن به مقوله تجارت الکترونیکی لازم است تعریف روشنی از آن ارائه گردد. هر چند با توجه به عمر کوتاه تجارت الکترونیکی هنوز تعریف دقیق, روشن, جامع و مانع از این اصطلاح به ارائه نگردیده است, ولی این بدان معنی نیست که در این زمینه کاری نشده و یا تعریفی ارائه نشده است. بلکه تعاریف بسیار زیادی ارائه شده است, اما در بین اندیشمندان این رشته اتفاق نظر وجود ندارد. در ادامه به پاره‌ای از تعاریف اشاره می‌شود و سپس یک تعریف جمع‌بندی شده ارائه و مورد استفاده قرار می‌گیرد..

”باجاج“[۳] تجارت الکترونیکی را این گونه توصیف می‌نماید: ”تجارت الکترونیکی یعنی مبادله اطلاعات تجاری بدون استفاده از کاغذ است که در آن نوآوری‌هایی مانند مبادله الکترونیکی داده‌ها, پست الکترونیکی, تابلو اعلانات الکترونیکی, انتقال الکترونیکی وجوه و سایر فناوریهای مبتنی بر شبکه به کار برده می‌شود. تجارت الکترونیکی نه تنها عملیاتی را که در انجام معاملات به طور دستی و با استفاده از کاغذ صورت می‌گیرد به حالت خودکار درمی‌آورد, بلکه سازمانها را یاری می‌کند به یک محیط کاملاً الکترونیکی قدم بگذارند و شیوه‌های کاری خود را تغییر دهند.“[۴]

در تعریف دیگری تجارت الکترونیکی این گونه تعبیر شده است: ”انجام تجارت روی اینترنت, فروش کالاو خدماتی که به صورت ناپیوسته توزیع می‌شود و ]یا فروش[ به صورت پیوسته یعنی ارائه محصولات ]مثل کتاب الکترونیکی, نرم‌افزار[ که از طریق نرم‌افزارهای کامپیوتری به دست مصرف‌کننده می‌رسد.“ مبادلات می‌تواند بین بنگاههای تجاری, شرکتها و مصرف‌کننده انجام شود. اما اینترنت شامل یک طیف وسیع‌تر از فعالیت‌های بالقوه تجاری و تبادل اطلاعاتی است. به عنوان نمونه اینترنت به شرکتها, اشخاص و دولت‌ها یک زیرساخت الکترونیکی را پیشنهاد می‌کند که قادر است بازارهای مجازی مزایده برای کالاها و خدمات ایجاد کنند. مثلاً ebay.com جزو اولین سایت‌هایی است که موفق شد چارچوبی ایجاد کند که در آن مصرف‌کنندگان بتوانند کالاها و خدمات بسیار متنوعی را با افراد دیگر (C2C) و یا (C2B) داد و ستد کنند[۵].

هدف از بکارگیری تجارت الکترونیکی توسعه روشهای قدیمی تجارت نیست بلکه ارائه روشی جدید در انجام امور بازرگانی محسوب می‌شود. با توجه به این روش جدید بازرگانان قادرند محصولات خود را به شکل تمام وقت و به تمام خریداران در سرتاسر جهان مستقل از مرزهای جغرافیایی و ملتها عرضه کنند.

با توجه به نو بودن مفهوم تجارت الکترونیکی هنوز اغلب مردم فکر می‌کنند تجارت الکترونیکی معادل خرید و فروش از طریق شبکه اینترنت می‌باشد. در صورتی که این فقط جزء کوچکی از تجارت الکترونیکی محسوب می‌شود. تجارت الکترونیکی امروزه مفهوم بسیار وسیعی دارد که جنبه‌های مختلف تجارت, اقتصاد و بانکداری را دربرمی‌گیرد. تجارت الکترونیکی شامل خرده‌فروشی, عمده‌فروشی کالاهای قابل لمس (مثل اتومبیل) و کالاهای غیرقابل لمس (مثل اطلاعات, نرم‌افزار), ارائه سرویسهای مختلف به مشتریان نظیر مشاوره‌های پزشکی, حقوقی, مشاوره‌ای مدیریتی و تخصصی و دیگر موارد تجارت مثل راه‌اندازی مناقصات و مزایده‌ها و تبادل کالا با کالا و همچنین شامل هر گونه تراکنش مالی / تجاری بین مؤسسات و افراد مختلف می‌گردد.

کنسرسیوم صنعت کمرس نت[۶] از تجارت الکترونیکی تعریف زیر را ارائه نموده است:

”تجارت الکترونیکی“ عبارت است از استفاده از کامپیوترهای یک یا چند شبکه برای ایجاد انتقال اطلاعات تجاری که بیشتر با خرید و فروش اطلاعات, کالا و خدمات از طریق اینترنت مرتبط می‌باشد. رسالت تجارت الکترونیکی فقط ارتباط نیست بلکه پی‌ریزی و تقویت روابط تجاری است[۷].

کلاکوتا و وینستون[۸] (۱۹۹۷) معتقدند که ارائه یک تعریف از تجارت الکترونیکی بستگی به این دارد که از نظر چه کسی بخواهیم تجارت الکترونیکی را تعریف نماییم:

از دیدگاه ارتباطات, تجارت الکترونیکی عبارت است از تحویل اطلاعات, کالا یا خدمات یا پرداخت‌ها از طریق خطوط تلفن, شبکه‌های کامپیوتر یا ابزارهای دیگر.

از دیدگاه فرآیند کسب و کار, تجارت الکترونیکی عبارت است از کاربرد فناوری به سمت و سوی اتوماسیون مبادلات تجاری و جریان کارها.

از دیدگاه خدماتی, تجارت الکترونیکی عبارت است از یک ابزاری که به وسیله آن شرکتها و مؤسسات, مشتریان و مدیریت, هزینه‌های خدمات را کاهش می‌دهند, کیفیت کالاها را بهبود می‌بخشند و سرعت ارائه خدمات را افزایش می‌دهند.

از دیدگاه پیوسته[۹] تجارت الکترونیکی باعث ایجاد توانایی خرید و فروش کالا و اطلاعات از طریق اینترنت و سایر سرویس‌های پیوسته می‌شود.

تعاریف فوق هر کدام, جنبه‌ای از جنبه‌های تجارت الکترونیکی را مد نظر داشته است ولی هیچ کدام جامع و مانع نمی‌باشد. زیرا هر کدام با زدن لنزی بر چشمان خود برای لحظه‌ای چشم‌انداز تجارت الکترونیکی را به تصویر کشیده‌اند.

به طور کلی تجارت الکترونیکی بر تولید (ایجاد) و بهره‌برداری از فرصت‌های جدید کسب و کار تأکید دارد. و به عبارت دیگر ”ایجاد ارزش اقتصادی“ یا ”انجام کار بیشتر با هزینه کمتر“ در تجارت الکترونیکی مد نظر است.

تجارت الکترونیکی کوشش می‌نمایند فرآیند اجرایی مبادلات مؤسسات و کسب و کار را بر روی شبکه‌های گوناگون, قانونی نموده و تعمق ببخشد. توسعه این فرآیندها می‌تواند باعث عملکرد کاراتر (کیفیت بهتر, رضایت بیشتر مشتریان و تصمیم‌گیری بهتر در سطح مؤسسات و سازمانها), کارایی اقتصادی بیشتر (هزینه‌های کمتر) و مبادلات سریع‌تر (سرعت بالاتر, پرشتاب, یا مبادلات پیوسته) گردد. به طور خاص تجارت الکترونیکی اجرای تبادل اطلاعات بین دو یا چند بخش (مؤسسات, سازمانها, اشخاص) را با استفاده از ارتباطات شبکه‌ای میسر می‌سازد. این شبکه‌ها می‌توانند ترکیبی از سیستم تلفن معمولی (POTS)[10], تلویزیون کابلی[۱۱], خطوط اجاره‌ای[۱۲] و بی‌سیم[۱۳] باشند. مبادلات مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در حقیقت راه جدیدی برای انجام امور کسب و کار و حتی انواع جدید کسب و کار را به وجود آورده است. به همین علت اخیراً مفهوم کسب و کار الکترونیکی[۱۴] به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار گرفته است.

 

۳ـ۱ـ تاریخچه تجارت الکترونیکی

هر چند اصطلاح تجارت الکترونیکی جدیداً مطرح شده است ولی استفاده از فناوری‌های الکترونیکی در انجام امور بازرگانی و تجاری به سالهای قبل بازمی‌گردد. به عنوان مثال استفاده از کارت به جای پول در اوایل دهه ۱۹۵۰ در کشور آمریکا آغاز شد. در این دهه اولین کارت پلاستیکی جهت پرداخت هزینه‌های خرید کالا یا خدمات توسط مؤسسه آی دینرز[۱۵] تولید شد.

از آن تاریخ به بعد استفاده از انواع کارت‌ها توسط مؤسسات خدمات عمومی به عنوان بلیط قطار, اتوبوس و راه‌آهن شهری, مؤسسات مالی نظیر بانکها و یا مؤسسات غیرمالی نظیر مخابرات, ثبت احوال و مؤسسات مالی اعتباری بین‌المللی مثل ویزا[۱۶], مسترکارت[۱۷], آمریکن اکسپرس[۱۸], معمول و گسترش یافت.

با الکترونیکی شدن کارت‌ها و به کارگیری پایانه‌های رایانه‌ای در نقطه فروش
(POS)[19] در سال ۱۹۸۳ ابعاد استفاده از کارت‌ها در تجارت گسترده‌تر شد.

علاوه بر کارت‌ها که در شکل‌گیری تجارت الکترونیکی مؤثر بوده, بکارگیری وسیع رایانه توسط شرکت‌های بزرگ در دهه ۷۵ میلادی نیز مؤثر بوده است. در این دهه شرکتهای بزرگ و چندملیتی شبکه‌های اختصاصی رایانه‌ای بوجود آوردند تا از این طریق بتوانند با سرعت و سهولت بیشتری اطلاعات تجاری را بین خود و تولیدکنندگان دیگر مبادله نمایند. این روش انتقال الکترونیکی داده‌ها را ”مبادله الکترونیکی داده‌ها (EDI) [20] “ می‌نامند.

از مبادله الکترونیکی داده‌ها می‌توان برای مخابره الکترونیکی مدارک و اسناد مانند سفارش خرید, فاکتور, اعلامیه حمل, تأییدیه وصول کالا و سایر مکاتبات استاندارد بازرگانی بین طرفین تجاری استفاده نمود. این فناوری را همچنین می‌توان برای ارسال اطلاعات مالی و پرداخت‌های الکترونیکی بکار برد.

شاید آنچه بیش از همه بر تجارت الکترونیکی تأثیر گذاشت و سبب گسترش روزافزون آن شد, بوجود آمدن اینترنت بود. اینترنت شبکه بین‌المللی متشکل از شبکه‌ها و شاهراههای اطلاعاتی جهانی است. اینترنت همچنین منابع اطلاعات موجود در عرضه‌کنندگان سرویس‌های بی‌شمار را در اختیار کاربران مختلف قرار می‌دهد. از طریق اینترنت میلیونها رایانه به یکدیگر متصل می‌شوند و شبکه جهانی را به وجود می‌آورد. در این شبکه جهانی هر نوع کاربری یافت می‌شود: افراد, دانشگاهها, سازمانهای دولتی, مؤسسات و شرکت‌های خصوصی, فروشگاهها, بانکها و… . هر چند در ابتدا اینترنت جهت اهداف نظامی طراحی گردید و سپس در زمینه فعالیت‌های تحقیقاتی و مطالعاتی مورد استفاده قرار گرفت. ولی به سرعت نحوه استفاده از آن در امر تجارت شناخته شده و مورد بهره‌برداری وسیع قرار گرفت.

تجارت الکترونیکی با استفاده از اینترنت از دو طریق انجام می‌شود: نخست اجرای مبادله الکترونیکی داده‌ها از طریق اینترنت, به این معنی که اینترنت به عنوان یک شبکه رایگان یا ارزان به جای شبکه‌های گران‌تر ارزش افزوده (VAN)[21] برای ارتباطات بازرگانی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ دیگر وب جهانی[۲۲] یا بازاری است که کالا, اطلاعات و خدمات را برای فروش عرضه می‌نماید و خریداران می‌توانند به وسیله مرورگرها[۲۳] این بازار را ببینند و در آن خرید کنند[۲۴].

در قرن بیستم میلادی در دهه ۹۰ میلادی به مرور تجارت الکترونیکی به مفهوم جدید آن از طریق شبکه‌های خصوصی و عمومی و اینترنت در آمریکا آغاز شد. در سال ۱۹۹۴ حجم معاملات تجاری به صورت الکترونیکی در آمریکا حدود ۳۲۵ میلیارد دلار برآورد شده است. آمریکا آن لاین[۲۵] کامپیوسرو[۲۶], پرادیگی[۲۷] مهمترین شبکه‌های تجاری الکترونیکی در آمریکا می‌باشند. علاوه بر آن شبکه خرید اینترنت[۲۸] که بزرگترین بازارهای خرده‌فروش را اداره می‌نماید, که کنسرسیومی از شرکتها است که استفاده از اینترنت را برای تجارت الکترونیکی ترویج می‌نماید, نقش برجسته‌ای در گسترش اینترنت و تجارت الکترونیکی در آمریکا داشته‌اند.[۲۹]

یکی از مواردی که در توسعه تجارت الکترونیکی در آمریکا و به تبع آن در جهان مؤثر بوده است, یادداشت تاریخی بیل کلینتون رئیس جمهوری وقت آمریکا در سال ۱۹۹۳ می‌باشد. وی طی یادداشتی به تاریخ ۲۶ اکتبر ۱۹۹۳ دستورالعملی به منظور ساده و روان‌سازی تدارکات صادر کرد که دولت را به محیط تجارت الکترونیکی وارد ساخت. به این ترتیب بزرگترین پروژه مبادله الکترونیکی داده‌ها با این فرمان موجودیت یافت. وی انتظارات خود را به شرح زیر مطرح کرد:

”به علت تشریفات اداری, کاغذ بازی دست و پا گیر, تأخیرهای غیرضروری و کاهش بهره‌وری مصمم شده‌ام شیوه خرید کالا و خدمات از سوی دولت مرکزی را به طور بنیادی تغییر داده و بهبود بخشم و به منظور حصول اطمینان از این امر مقرر می‌دارم که تجارت الکترونیکی در خریدهای دولت مرکزی هر چه سریع‌تر به مورد اجرا گذاشته شود[۳۰].“

با امضای این دستورالعمل, دولت آمریکا موظف شد در کمترین زمان ممکن, تجارت الکترونیکی را برای خرید و فروش کالاها در سطح آمریکا به شکل عملی درآورد. طبق این دستورالعمل چهار مرحله برای رسیدن به تجارت الکترونیکی معین گردید:

۱ـ مرحله اول تا مارس ۱۹۹۴ : ساختار و معماری یک تجارت الکترونیکی که قابل استفاده در ایالات متحده آمریکا باشد تعیین شود و وظایف بخشها و سازمانهای مختلف برای انجام این امر معین گردد.

۲ـ مرحله دوم تا قبل از سپتامبر ۱۹۹۴ : یک تجارت الکترونیکی اولیه که دولت فدرال و تولیدکنندگان خصوصی را قادر به تبادل اطلاعات مربوط به خریدها و قیمت محصولات می‌کند به طور عملی در سطح کشور پیاده شود.

۳ـ مرحله سوم تا قبل از جولای ۱۹۹۵ : یک سیستم کامل تجارت الکترونیکی در سطح کشور پیاده شود که قابلیتهای سیستم اولیه را با پشتیبانی تبادل پول الکترونیکی و استفاده از بانکهای اطلاعاتی گسترش دهد.

۴ـ مرحله نهایی تا قبل از ژانویه ۱۹۹۷ : سیستم کامل تجارت الکترونیکی با تمام قابلیت‌های ممکن در سطح کشور پیاده گردد.[۳۱]

به دنبال این دستورالعمل, گروهی تحت عنوان ”گروه فدرال تجارت الکترونیکی“ تشکیل گردید و برنامه جامعی تهیه نمود که در تمام رده‌های سازمانی دولت مرکزی یک ظرفیت استاندارد برای تدارکات الکترونیکی ایجاد شود.

این دستورالعمل نقش بسیار مهمی در توسعه تجارت الکترونیکی در ایالات متحده داشت و شتاب آن را چندین برابر کرد.

علاوه بر کشور آمریکا, سایر کشورهای پیشرفته مثل کشورهای اروپایی و ژاپن نیز در زمینه تجارت الکترونیکی اقدامات مشابهی را به عمل آورده‌اند. کشورهای تازه صنعتی شده جنوب شرق آسیا نیز با سرعت زیادی در حال گسترش تجارت الکترونیکی می‌باشند. در سالهای اخیر حتی کشورهای کمتر توسعه یافته و در حال رشد نیز نسبت به مقوله تجارت الکترونیکی حساس شده و در حال انجام اقداماتی در این زمینه می‌باشند.

تجارت الکترونیکی در مؤسسات, سازمانها و دولتها از تقاضای روزافزون آنها برای استفاده از فناوری رایانه در جهت بهبود بخشیدن به فرآیند کسب و کار, مبادلات با مشتریان, و مبادله اطلاعات بین مؤسسات مختلف و داخل خود آنها, نشأت می‌گیرد.

با توجه به مطالب ارائه شده تاریخچه تجارت الکترونیکی را بشرح ذیل خلاصه می‌کنیم.

در دهه ۱۹۵۰ میلادی کارت‌های پلاستیکی در عرصه تجارت ظهور کرد. در طول دهه ۱۹۷۰ با معرفی انتقال الکترونیکی وجوه (EFT)[32] بین بانکها بر اساس شبکه‌های خصوصی, بازارهای مالی دچار تغییر اساسی گردیدند. انتقال الکترونیکی وجوه (EFT) پرداخت‌های الکترونیکی همراه با اطلاعات مربوط به وجوه ارسالی را بهینه نمود.

در طول سالهای بعد از ۱۹۷۰ و اوایل دهه ۱۹۸۰ تجارت الکترونیکی در کشورهای پیشرفته به شکل پیام‌های الکترونیکی (مثل مبادله الکترونیکی داده‌ها EDI[33] و پست الکترونیکی[۳۴]) در سطح وسیعی بین شرکتها رایج گشت. فناوری پیام‌های الکترونیکی در حقیقت سبب شد کارهای مبتنی به کاغذ در فرآیندهای کسب و کار کاهش یابد و به دنبال آن اتوماسیون افزایش یابد. مؤسسات به طور سنتی برای مبادلات خود از شیوه کاغذ مثل چک, سفارش خرید, اسناد بارگیری و حمل, استفاده می‌کردند. این مبادلات به شکل الکترونیکی تبدیل شد. ”مبادله الکترونیکی داده‌ها“ به شرکتها و مؤسسات اجازه می‌داد که اسناد مورد نیاز و اطلاعات, دستورها و مجوزها را به شکل الکترونیکی بین خود رد و بدل نمایند.

در اواسط دهه ۱۹۸۰ نوع استفاده جدیدی از فناوری تجارت الکترونیکی بین مشتریان گسترش یافت. این شیوه جدید عبارت بود از خدمات پیوسته[۳۵], که تعاملات اجتماعی جدید (مثل مکالمه و گفتگوی[۳۶] الکترونیکی) و اشتراک دانش و اطلاعات علمی (مثل گروههای اخبار[۳۷] و برنامه‌های انتقال فایل[۳۸]) را به وجود آورد.

در طول سالهای آخر دهه ۱۹۸۰ و اوایل دهه ۱۹۹۰ فناوری پیامهای الکترونیکی به جزء تفکیک‌ناپذیری از جریانات کاری مؤسسات تبدیل شد که به آن سیستم‌های یکپارچه محاسباتی می‌گفتند. این شیوه باعث ایجاد کارایی و اثربخشی بیشتر برای مؤسسات گردید.

در دهه ۱۹۹۰ ظهور وب‌های جهانی (www)[39] بر روی اینترنت, تحولی شگرف در عرصه تجارت الکترونیکی به وجود آورد. وب موجب گردید تا تجارت الکترونیکی به شیوه ارزان‌تر فعالیت‌های تجاری را انجام دهد. وب همچنین سبب شده است تا مؤسسات کوچکتر بتوانند پابپای شرکتهای چندملیتی عرض اندام نمایند.

 

۴ـ۱ـ مزایای ایجاد تجارت الکترونیکی

 

140,000 ریال – خرید نهایی کردن خرید مورد به سبد خرید اضافه شد

تمام مقالات و پایان نامه و پروژه ها به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد.

 جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.