اوتیسم چیست؟

اوتیسم (autism)  نوعی اختلال رشدی است که با رفتارهای ارتباطی- کلامی غیر طبیعی مشخص می شود. علائم این اختلال در سال های اول عمر بروز می کند و علت اصلی آن ناشناخته است. این اختلال در پسران شایع تر از دختران است.

وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و سبک تحصیلات والدین نقشی در بروز اوتیسم ندارد. این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارتهای ارتباطی تاثیر می گذارد. کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم در ارتباطات کلامی و غیر کلامی، تعاملات اجتماعی و فعالتیهای مربوط به بازی مشکل دارند. این اختلال ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای انان دشوار می سازد. در بعضی موارد رفتارهای خود آزارانه و پرخاشگری نیز دیده می شود. در این افراد حرکات تکراری(دست زدن، پریدن) پاسخ های غیر معمول به افراد دلبستگی به اشیا و یا مقاومت در مقابل تغییر نیز دیده می شود و ممکن است در حواس پنجگانه (بینایی، شنوایی، لامسه، بویایی، چشایی) نیز حساسیتهای غیر معمول نشان دهنده هسته مرکزی اختلال در اوتیسم، اختلال در ارتباط است. ۵۰ درصد کودکان اوتیستیک قادر نیستند از زبان به عنوان وسیله اصلی برقراری ارتباط با سایرین استفاده کنند. عدم به کاربردن ضمیر «من» از ویژگی های کلامی این کودکان است. از مسائل دیگر تکلمی، تکرار کلمات و جملات اطرافیان است.

اوتیسم دوران کودکی جز اختلال های رشدی فراگیر می باشد. منظور از اختلال های رشدی فراگیر آن دسته از اختلالات و ناهنجاری های دوران کودکی می باشد که کاملاً فراگیر و گسترده بوده و مشکلات آن چنان بزرگ و چند وجهی را شامل می شوند که درباره تباهی روان شناختی که این دست  از اختلالات ایجاد می کنند تردید نمی توان کرد.

اوتیسم (در خود ماندگی) عبارت است از ناتوانی کودک در برقراری ارتباط با مردم یا موقعیتها. کودکان اوتیستیک اغلب با کودکان آرام مشتبه می شوند زیرا توقعات زیادی از والدین خود ندارند.

اوتیسم خردسالی نوع نادری از بیماری های روانی در کودکان است، معذلک وقتی که در کودکی رخ می دهد تاثیر جدی و عمیقی در کودک، خانواده، مدرسه، جامعه و اجتماع می گذارد.

کودکان اوتیسم اغلب با کودکان آرام مشتبه می شوند زیرا توقعات زیادی از والدین خود ندارند. بعد از نوزادی هیچ وابستگی نسبت به اشخاص نشان نداده و برعکس نسبت به اشیاء مکانیکی وابسته می شوند. کودکان اوتیسم خیلی زیاد به تغییراتی که در نظم امور روزانه و محیط اطرافشان حاصل می گردد، برآشفته می شوند.

علت اوتیسم چیست؟

اوتیسم یک ناتوانی طولانی مدت است که منجر به اختلال عملکرد عصبی- روانی در خود می شود. گرچه به نظر می رسد که اوتیسم عارضه نادری است اما اطلاعات اخیر گویای آن است که شیوع اوتیسم حتی تا ۲۰ مورد در هر ۱۰۰۰۰ تولد زنده می رسد. اوتیسم در پسران ۳-۴ برابر بیشتر از دختران دیده می شود. اگر چه علت اصلی آن کاملاً شناخته شده نیست، اما در سال های اخیر تحقیقات و مطالعات بسیاری در این زمینه صورت گرفته است. تحقیقات تاکید زیادی بر منشأ زیست شناختی و عصب شناختی در مغز دارد. در بسیاری از خانواده ها سابقه اوتیسم و یا اختلالات مربوط به آن وجود داشته است که ریشه ژنتیک را مطرح می کند. اگر چه تا به حال ژن خاصی که مربوط به اوتیسم باشد شناخته نشده است. پژوهشگران در مورد نقش ژنتیک در علت شناسی اوتیسم اختلاف نظر دارند و عده ای از آن ها ترکیب چندین ژن را به عنوان علت اختلال مطرح می کنند. چندین نظریه درباره اوتیسم مطرح شده که هیچ یک به طور دقیق اثبات نشده است.

یکی از نظریه های مطرح شده در مبحث علت شناسی اختلال اوتیسم ویژگی های پدر و مادر و سبک فرزندپروری آنها می باشد. قبلاً این گونه تصور می شد که این کودکان تحت شرایط (سردی هیجانی) پرورش یافته باشند. به نظر برخی از نظریه پردازان و روان شناسان پدر و مادر کودکان مبتلا به اوتیسم درون گرا، سرد، روشن فکر، بسیار دقیق به نظر می رسند(فرستر، ۱۹۶۱)

هر چند دلیلی برای تایید فرضیات این روان شناسان مبنی بر وجود استرس های اولیه، خانواده از هم پاشیده، جو سرد عاطفی و رفتار زیان بار پدر و مادر یافت نگردید. یکی دیگر از نظریه های مطرح در زمینه علت شناسی اختلال اوتیسم، نظریه ای زیستی می باشد. به نظر می رسد اغلب کودکان مبتلا به اوتیسم به انواع نارسایی های فیزیولوژیکی نیز مبتلا می باشند. تقریباً ۳۰ درصد کودکان مبتلا به اوتیسم با وجود آنکه وقتی کوچکتر بودند شواهد آشکاری از اختلال عصب شناسی نشان نداده اند، هنگام نوجوانی دچار حملات صرع می شوند. بررسی های برق نگاری یعنی بررسی هایی که فعالیت مغز را مطالعه می کنند، نشان می دهند که این کودکان اموج ناهنجار تری از کودکان عادی دارند.

نشانه های اختلال اوتیسم

الف) ناتوانی در پاسخ دهی صحیح به محیط اطراف

ویژگی های اساسی اوتیسم این است که توانایی کودک در پاسخ دهی به دیگران ظرف ۳۶ ماه اول زندگی رشد نمی کند. حتی در این سن کم، کاهش فاحش در مهارت ها و توانمندی های ارتباطی کاملاً واضح و مشهود است و غالباً این کودکان پاسخ های نامانوس و غریبی به محیط خود می دهند.

ب)تکلم و زبان

کودکان اوتیسم غالباً با تاخیر فراوان و طولانی مدت به زبان می آیند. هر چند کودکان اوتیسم نیز مثل کودکان بهنجار خطاهای دستوری زیادی نشان می دهند، اما این خطاها در مورد کودکان اوتیسم بادوام تر و عجیب تر است.

پ)تمایل به یکنواختی

اصرار بر یکنواختی یکی دیگر ازنشانه های این اختلال است. این کودکان غالباً علاقمند به حفظ یکنواختی در محیط خود می باشند و کوچکترین انحراف و تغییری در این یکنواختی می تواند منجر به بروز و تشدید علائم گردد. هرگونه تغییرات ناگهانی باعث بروز واکنش های منفی در کودکان می گردد. ولی در کودکان اوتیسم این واکنش منفی را به گونه ای اغراق آمیز نشان می دهند.

ت)گوشه گیری

یکی دیگر از ویژگی های برجسته کودکان مبتلا به اوتیسم، گوشه گیری است و فاصله جسمانی و عاطفی از دیگران که به ویژه برای پدر و مادر مشکل ساز بوده و برای دیگران کاملاً محسوس است. این گوشه گیری ناکامی در پرورش دادن دلبستگی های اجتماعی را منعکس می کند.

علائم دیگری که وجود دارد شامل : ۱- در بیان نیازها مشکل دارند و از اشارات و حرکات به جای کلمات استفاده می کنند. ۲- کلمات یا جملات دیگران را تکرار می کنند ۳- خنده و گریه بی دلیل دارند و با بدون علت مشخص مضطرب و نگران می شوند ۴- دوست ندارند در آغوش گرفته شوند یا دیگران را در بغل بگیرند. ۵- به روش آموزش معمول پاسخ نمی دهند. ۶- با اسباب بازی درست بازی نمی کنند.۷- چرخیدن و تاب خوردن را خیلی دوست دارند. ۸- از خطرات نمی ترسند. ۹- به صحبت ها و یا صداها پاسخ نمی دهند. ۱۰- ۷۰% کودکان مبتلا به اوتیسم کم توانی هوشی دارند.

میزان شیوع اوتیسم در بین کودکان

اوتیسم اختلال نادری است که از بین ۱۰۰۰۰ تولد احتمال دارد تنها ۱۰-۱۲ کودک به آن مبتلا شود. همچنین اوتیسم در هر دو جنس پسر و دختر مشاهده می شود ولی آمار نشان می دهد که تعداد پسرهایی که مبتلا به اوتیسم می شوند ۳ برابر دخترها هست.

ملاک های تشخیص اوتیسم

براساس تعریف سازمان جهانی بهداشت(۱۹۹۲) ملاک های تشخیص اوتیسم در کودکان عبارتند از:

۱-نارسایی شدید در تعاملات اجتماعی:

فقدان دلبستگی به والدین و مراقبین نزدیک

عدم وابستگی به اعضای خانواده

دوری کردن ازجمع کودکان و سایر هم سن و سالانش

فقدان تماس چشمی با دیگران

۲-ناتوانی در برقراری ارتباط با دیگران:

تاخیر یا عدم رشد کلامی در کودک

حفظ مطالعه

تکرار جملات

۳-داشتن رفتارهای محدود، تکراری و کلیشه ای

حفظ یکسانی محیط

تکراری معنی و طوطی وار کلمات و جملات سایرین

معکوس سازی ضمیر

پاسخ های نا بهنجار به محرکات حسی

عاطفه نامناسب

انجام حرکت های کلیشه ای و تکراری

داشتن رفتارهای آیینی

بازی درمانی اختلال اوتیسم

بازی درمانی تمرین پاسخگویی، همدردی و هماهنگی با کودک است. والدین در جلسات بازی درمانی می آموزند که از طریق مشارکت در تعاملات جذاب با کودک به پیام های کلامی و غیر کلامی وی پاسخ دهند و از این طریق کودک برای برقراری ارتباط و در نهایت برای یادگیری گفتار و زبان انگیزه بیشتری نشان می دهد.

بازی درمانی به رشد نیمکره راست مغز کمک می کند:

نیمکره چپ مغز مسئولیت انجام پردازش های گفتاری و زبانی را برعهده دارد و تحریک طولانی مدت این نیمکره می تواند به کاهش انگیزه و خسته شدن کودک منجر شود. در روش های سنتی درمان اوتیسم به دلیل تمرکز زیاد تمرینات درمانی برای رشد مهارت های گفتاری و زبانی فشار روانی زیادی به کودکان تحمیل می شود. تمرینات بازی درمانی آنچنان ساده هستند که انجام آنها به مهارت های کلامی نیازی ندارد و به خاطر سادگی شان کودک قادر به انجام شان است.

در بازی درمانی حواس مختلف کودک تحریک و تقویت می شود:

حس لامسه، دهلیزی(آگاهی از چگونگی حرکت بدن در فضا) و عمقی(آگاهی از چگونگی وضعیت قرار گیری بدن) سه حسی هستند که عدم یکپارچگی و تکامل صحیحی آنها می تواند باعث ناتوانی کودک در استفاده صحیح از دو حس بینایی و شنوایی شود. حس های بینایی و شنیداری در یادگیری گفتار و زبان بیشترین اهمیت را دارند. نوزادانی که از همان بدو تولد تحریکات مناسب لمسی را دریافت می کنند سیستم ایمنی قوی تری دارند. با سرعت بیشتری رشد می کنند، وزن بشتری دارند، از اندام های مختلف بدنشان بیشتر آگاهی دارند و در جلسات بازی درمانی کودک در بازی هایی مانند بازی با پر و نقاشی روی صورت از طریق دریافت حس لامسه از والدی که دوستش دارند خودش را پیدا می کند، قادر به برقراری ارتباط با دیگران می شود و احساس ارزشمندی می کند.

جهت جستجو سریع موضوع مقاله ، پرسشنامه ، پاورپوینت و گزارش کارآموزی می توانید از قسمت بالا سمت راست جستجو پیشرفته اقدام نمایید.

همچنین جهت سفارش تایپ ، تبدیل فایل پی دی اف (Pdf) به ورد (Word) ، ساخت پاورپوینت ، ویرایش پایان نامه و مقاله با ما در تماس باشید.