مقاله بررسی رابطه شوخ طبعی با سلامت روانی در دانشجویان ‏مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۷۲  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود مقاله بررسی رابطه شوخ طبعی با سلامت روانی در دانشجویان ‏ نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

فهرست مطالب

فصل اول: موضوع تحقیق
مقدمه ۲
بیان مسئله تحقیق ۶
اهمیت و ضرورت تحقیق ۷
اهداف تحقیق ۷
تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها ۷
فصل دوم: مبانی نظری و یافته های پژوهشی
مبانی (رویکردهای) نظری روان شناختی مزاح ۱۱
نظریه اهانت ۱۱
نظریه تخلیه هیجانی و آسودگی ۱۱
نظریه ناهماهنگی و تباین ۱۲
واکنشهای مزاح ۱۳
مزاح و سیستم ایمنی بدن ۱۵
مزاح و عملکرد تحصیلی ۱۶
نقش درمانی مزاح ۱۶
تبین روان شناختی از تأثیر مزاح در مقابله با استرس ۱۷
مدل تعاملی استرس ۱۸
مبانی نظری سلامت روانی ۲۱
نظریه موری ۲۲
نظریه آدلر ۲۳
نظریه فروم ۲۳
نظریه مزلو ۲۳
نظریه اسکینر ۲۴
نظریه یونگ ۲۴
افراد سالم از نظر روانی ۲۵
نظریه اسلام ۲۶
اهمیت سلامت روان ۲۸
عوامل زیستی ۲۸
عوامل عاطفی و روانی ۳۰
عوامل اجتماعی ۳۰
رابطه بین استرس، کنار آمدن و سلامتی ۳۰
پیامدهای استرس ۳۳
اختلال هیجانی ۳۳
اختلال شناختی ۳۴
اختلال فیزیولوژیکی ۳۵
کنار آمدن ۳۶
روشهای کنار آمدن مستقیم ۳۶
کنار آمدن مواجهه ای ۳۷
مسئله گشایی برنامه ریزی شده ۳۸
حمایت اجتماعی ۳۸
روشهای کنار آمدن دفاعی ۴۰
مکانیزمهای دفاعی ۴۰
کاهش دهندگان شیمیایی استرس ۴۱
پسخوراند زیستی ۴۲
ورزش ۴۳
یافته های پژوهشی در زمینه مزاح (شوخ طبعی) ۴۳
ترغیب پرورش توانایی شوخ طبعی ۴۷
فصل سوم: روش تحقیق
جامعه آماری و روش نمونه گیری ۵۰
ابزار اندازه گیری (پرسشنامه تجدید نظر شده علائم روانی SCL25-R) 50
نمره گذاری پرسشنامه SCL25-R 50
پایایی پرسشنامه تجدید نظر شده علائم روانی SCL25-R 51
مقیاس شوخ طبعی (مزاح) مارتین ولفکورت ۵۱
نمره گذاری مقیاس سنجش شوخ طبعی ۵۱
طرح تحقیق و منطق انتخاب آن ۵۲
روش اجرا تحقیق ۵۲
روش تحلیل داده ها ۵۳
فصل چهارم: یافته های تحقیق
یافته های توصیفی ۵۵
یافته های مربوط به فرضیه تحقیق ۵۷
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری تحقیق
تبیین یافته های تحقیق ۵۹
محدودیتهای تحقیق ۶۰
پیشنهادات ۶۰
فهرست منابع ۶۲
ضمائم ۶۸

منابع فارسی:

تورنس، نی پال. استعدادها و مهارتهای خلاقیت و راههای آزمون و پرورش آنها، ترجمه: حسن قاسم زاده (۱۳۷۲). نشر دنیای نو.

ریو، جان مارشال (۱۹۹۵). انگیزش و هیجان. ترجمه: یحیی سید محمدی (۱۳۷۳)، چاپ اول. تهران: نشر ویرایش.

ساعتچی، محمود (۱۳۶۹). روانشناسی در کار، سازمان و مدیریرت. چاپ اول. تهران: انتشارات رشد.

شفیع آبادی، عبدالله (۱۳۷۵). راهنمایی و مشاوره شغلی و حرفه ای. چاپ هشتم، تهران، انتشارات رشد.

کریمی، یوسف (۱۳۷۴). روانشناسی شخصیت. جاپ اول. تهران: نشر ویرایش

میلانی فر، بهروز (۱۳۷۳). بهداشت روانی. تهران: نشر قومس.

نجاریان، بهمن (۱۳۷۳). مزاح از دیدگاه روانشناسی، مجله علوم انسانی دانشگاه الزهراء شماره ۱۱ و ۱۲٫

 REFERENCES

Allport, G.W. (1950). The Indivdual and His Religion. New York: Macmillan.

Arieti, S. (1975). Creativity: The Magic synthesis. New York: Basic Books, INC. Publishers.

Arthhur. D., Christine, A. & Sonia, S. (1988). Sense of humor as a moderator of the relation between events and psychological distress: A perspective analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 56(3), 320-325.

Baron, R.A., Byrne, D. And Griffitt, W. (1974). Social psychology (Understanding Human Relation). Boston: Allyn and Bacon. Inc.

Couvsins, N. (1979). Anatomy of on Illnes. New York: Norton.

Dixon, N.F. (1980). Humer: A cognitive alternatitive to stress? In I.G.Sarason and C.D. Spielberger (eds), Stress and Anxiety (Vol.7). Hemisphe: Washington, D.C.

Fleming, R., Baum, A. & Singer, J.E. (1984). Towards an integrative approach to the study of stress. Journal of Personality and Social Psychology, Vol. 46, 939-949.

Folkman, S. (1984). Personal control, stress and coping processes: A theoretical analysis.

Journal of Personality and Social Psychology, 46(4), 839-852.

Freud, S. (1961). Wit and its Relation to the Unconscious. New York: Moffat.

Getzels, J.W. & Jackson, P.W. (1962). Creativity and intelligence: Explorations with Gifted students. New York: John Willey.

Goldstein, J.H. (1982). A laugh day: can mirth keep disease at bay? The Sciences. Vol. 22, 221-25.

Hilgard, E.R., Atkinson, R.C. & Atkinson, R.L. (1975). Introduction to psycology (6th end). New York: Harcourt Brace Jovanovich, Inc.

Jemmott, J.B. & lock, S.E. (1984). Psychological factors, immunological mediation and human susceptibility to infectious disese: How much do we know? Psychological Bulletin, Vol. 95, 75-108.

Johnson, H.A. (1990). Humor as an innovative method for teacning sensitive topics. Educational Gerontology, 916(6), 547-559.

Kortkov, D. (1991). An exploratory factor analysis of the sense of humor pesonality construct: A pilot project. Personality and Individual Differences, 12(5), 395-397.

Labott, S., Ahleman, S., Wolever, M.E., & Martin, R.B. (1990). The Psychological effects of the expression and inhibition of emotion. Behavioral Medicine. 1694. 182-189.

Lazarus, R.S. & Folkman, S. (1984). Stress appraisal, and coping. New York: Springer.

Lefcuort, R.S. & Martin, R.A. (1986). Humor and Life Stress: Antidote to Adversity. New York: Springer/verlag.

Levine, J. (1977). Humoras form of therapy. Inteoduction to symposium, In A.G. Chapaman & H.C. Foot (Eds.) It’s a Funny Thing. Oxford: Humor Pergamon Press.

Martin, R.A. & lefcourt, H.M. (1983). Sense of humor as a moderator of the relation between stressors and moods. Journal of Personality and Social Psychology, 45(6). 1313-1324.

Martin, R.A. & Dobbin, J.P. (1988). Sense of humor, hassels, and immunolobin An evidence for astress-moderation effect of humor. International Journal of Psychiatry in Medicine. Vol. 18, 93-105.

Maslow, A.H. (1972). A holistic approach to creativity. In C.W. Taylor, Climate for Creativity. New York: Pergamon Press.

Mindess, H. & Corbin, S. (1985). The humor movement. Paper presented at the fifth Internation Conference of Humor, Irland.

Nezu, A.M, Nezu, C.M. & Blissett, S.E. (1988). Sense of humor as a moderator of the relation between stressful events and psycholgical distress: A persepective analysis. Journal of Personality and Social Psycholgy, Vol. 54, 520-525.

Plutchik, R. (1981). Emotion: A Psycoevolutionary synthesis. New York: Harper and Rom.

Raskin, V. (1982). Psychological theories of humor. Psychology Today, October, 39.

Saper, B. (1990). The therapeutic use of humor for psychiatric disturbances of adolescents and adults. Psychiatric Quarterly, 61(4), 261-172. 

چکیده:

هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه شوخ طبعی با سلامت روانی در دانشجویان دانشگاه پیام نور دهلران در این تحقیق شوخ طبعی به عنوان متغیر ملاک و سلامت روانی به عنوان متغیر پیش بین برگزیده شده اند. نمونه تحقیق ۱۰۰ نفر دانشجو را شامل می باشد که با روش نمونه گیری در دسترس از جامعه دانشجویان دانشگاه پیام نور انتخاب گردیده اند. پژوهش حاضر یک تحقیق کاربردی از نوع توصیفی است و روش تحلیل داده ها، همبستگی است که در طی آن ضرایب همبستگی ساده و چند گانه بین متغیرهای پیش بین و ملاک محاسبه شده است. فرضیه های تحقیق همگی دوسویه می باشند. در این تحقیق از پرسشنامه تجدید نظر شده علائم روانی SCL 25-R و مقیاس شوخ طبعی مارتین ولفکورت استفاده شد. نتایج حاکی از این بود که بین متغیرهای پیش بین و ملاک،‌ همبستگی ساده و چند گانه وجود دارد.

۱-     مزاح یا شوخ طبعی

مزاح [۱] به عنوان یکی از ویژگیهای شخصیتی انسان، کیفیتی منحصر به نوع آدمی است. اگر چه ارائه تعریف دقیقی از مزاح دشوار است، اما حتی در تمدنهای باستان نیز در این باره نظرات و مطالب گسترده ای مطرح شده است. مثلاً در کتاب عهد عتیق، پندی به این مضمون وجود دارد که «دلی شاد به خوبی یک طبیب کار می کند» افلاطون، ارسطو و اندیشمندان و فلاسفه سایر اعصار و قرون نیز درباره مزاح به اظهار نظر پرداختند. در متون احادیث اسلامی نیز روایاتی از پیامبر و ائمه وجود دارد که حاکی از تأثیرات مثبت مزاح در زندگی مؤمنان است. در روایاتی از پیامبر اکرم (ص) ایشان فرموده اند «هیچ مؤمنی نیست جز این که او را شوخی و مزاح است».

متون اخیر روان شناسی بر نقش مزاح در سازگاری و مقابله [۲] با استرس از یک سو و اثرات آن در افزایش بهبود کیفیت زندگی از سوی دیگر تأکید کرده اند (نجاریان، براتی و ابراهیمی قوام، ۱۳۷۳). در اصطلاح Humor (به معنی مزاح) از کلمه لاتین Humere به معنای «جاری ساختن» و «مرطوب بودن» مشتق شده است. از دیدگاه فلاسفه و اندیشمندان باستان، مزاح متأثر از اخلاط چهارگانه بدن است که سبب علامت جسمی و روانی اند. آنان معتقد بودند خون قرمز، جاری، گرم و مرطوب است و چنانچه بر سایر اخلاط غالب شود، فرد سالم، امیدوار، با نشاط و سر حال می گردد. اما چنانچه ترشحات سایر اخلاط غلبه یابند فرد در حالتی مرضی قرار می گیرد برای مثال اگر ترشحات کبد که صفرای سیاه است غالب شود فر دچار نوعی حالت مرضی می شود و از نظر خلقی، حساس، زودرنج، کج خلق و دچار حالات مالیخولیا و افسردگی می شود که سبب نگرشی منفی و غمگنانه به زندگی می گردد. بدین ترتیب علت انتخاب اصطلاح Humor به جاری و مرطوب بودن خون به مثابه علت سببی مزاح است. در قرون میانه و پس از آن نیز پیرامون مزاح و شوخی نظراتی ارائه شده است. مثلاً توماس هابز [۳] فیلسوف انگلیسی معتقد بود که شوخی در درجه اول، روشی در جهت ابراز خشم و غضب آدمی است و هدف آن توهین به مخاطب یا شخص ثالث است (به نقل از راسکین [۴]، ۱۹۸۵). کانت [۵] مزاح را احساس و تأثیر حاصل از تغییر شکل ناگهانی و بی ربط یک توقع یا انتظار به هیچ و پوچ می دانست.

آشنایی با متون روانشناسی درباره مزاح

روان شناسان مزاح را به مثابه یکی از ویژگیهای شخصیتی انسان در نظر گرفته و آن را از دیدگاههای مختلف مورد بررسی قرار داده اند. در دهه ۱۹۶۰ م. علاقه روان شناسان به نقد و بررسی مزاح و خنده برای وجود آدمی جلب شد. برخی از روان شناسان معتقدند که مزاح و خنده برای وجود آدمی و زندگی او، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است (کورتکف [۶]، ۱۹۹۱؛ میندس[۷] و کوربین [۸]، ۱۹۸۵). دیدگاه عمده درباره نقش روان شناختی مزاح معتقد است که مزاح نوعی سبک سازگاری و انطباق است. فروید [۹] (۱۹۱۶) معتقد است که مزاح یکی از سازوکارهای دفاعی «من» و نوعی تلاش اقتصادی جهت صرف انرژی روانی است. آریتی [۱۰] (۱۹۷۵) معتقد است ارتباط تنگاتنگی بین حدس بذله گویی و میزان خلاقیت فرد وجود دارد. پلاچیک [۱۱] (۱۹۸۱) هشت سبک سازگاری برای آدمی برشمرده که در این میان سازوکار وارونه سازی، یعنی توجه به وجوه مضحک شرایط و موقعیت های فشارزا از آن جمله است. از یک دیدگاه جامع تر زیستی – روانی اجتماعی [۱۲] می توان مزاح را نوعی پیام هدفمند اجتماعی دانست که با تغییرات فیزیولوژیکی و روانی ویژه ای همراه است. بدیهی است که این پیام کارکردهای اجتماعی خاص خود را داراست و محتوا و مسیر ویژه خود را نیز دارد. به عبارت دیگر مزاح به مثابه یک پیام هدفمند به دنبال تحقیق کارکردهای معینی است و در این راه با استفاده از شیوه های ویژه در موقعیت های معینی به کار می رود. توجه به کارکردهای اجتماعی و اهداف مزاح از دیدگاههای مختلف، مورد بحث و بررسی علمای رفتاری و به خصوص روان شناسان قرار گرفته است. برخی از روان شناسان، مزاح را اساساً خصومت بار، عده ای آن را دردناک و تحقیرآمیز و تعدادی دیگر مزاح را سرگرم کننده و لذت بخش می دانند. به طور کلی نظرات روان شناختی پیرامون مزاح و بذله گویی را می توان در قالب چند رویکرد نظری مورد بررسی قرار داد. شوخی و شوخ طبعی اساساً خلاق بوده و خود تسهیل کننده خلاقیت بیشتر است. تقریباً تمامی تعاریف شوخ طبعی شامل ضوابطی از قبیل ترکیبهای غیرمعمول، شگفتی، عدم تجانس مفاهیم و برداشتها و نظایر آن می گردد. بر طبق یک تعریف شوخ طبع کسی است که خلاقیتش منجر به اظهار نظرها، داستانها و نمایش نامه های خنده آور است. علاوه بر آن، در بینشی وسیع شوخ طبع کسی است که خود و دیگران را به نحوی فراتر و منفک تر می بیند. چنین شخصی قادر است به خود و وقایع زندگی بخندد و در عین حال با مردم و وقایع مرتبط باقی بماند.شوخ طبعی فرایندهای فیزیولوژیک، روانی و اجتماعی را ادغام یا سنتز می کند. بنابراین توانایی ایجاد شوخی و مزاح یا «داشتن توانایی شوخ طبعی» ویژگی خلاق مهمی است. بدون شوخی زندگی برای غالب مردم غیرقابل تحمل است. برای بسیاری از مردم شوخی یک راه بقا و یک نیروی شفابخش است. برای افراد نادری که در خود استعداد شوخ طبعی را پرورش می دهند و در این راه به کار می برند مشاغل پر اجری در کاریکاتور نویسی، قصه گویی و نویسندگی یا هنرپیشگی و نمایش های خنده آور به انواع مختلف وجود دارد. بسیاری از پژوهشگران حل خلاق مسائل را یادآور شده اند که جرقه راه حل های موفقیت آمیز از طریق شوخ طبعی زده شده است. با وجود این روش های ساخت دار حل مسائل تأکید کمی بر پرورش توانایی ایجاد مزاح و به کار بردن آن در حل مسائل گذارده اند. در بسیاری از پژوهش های اولیه «ویلیام جی – جی – گوردن» [۱۳] و همکارانش در گروه نشان می دهد که راه حل های سدشکنانه غالباً با جوی از بازی همراه بوده است. این نوع بازی شامل مقدار زیادی شوخ طبعی بوده است ولی وقتی کوشش هایی برای تدریس ایجاد جوبازی به کار برده شده، با عدم موفقیت همراه بوده است. با وجود این معلوم شده است که بازی با تشابه ها تغییرات درجه دومی به وجود می آورد که ایجاد مزاح، خنده و جوی مناسب برای بازی ایجاد می کند. مشاهدات تورنس نشان می دهد که این پدیده مکرراً هم در هنگام کاربرد مشابه ها و هم در موقع یورش فکری برای حل خلاق مسائل به وقوع می پیوندد.

۲-    سلامت روان یا سلامت روانشناختی

مفهوم سلامت روان یا سلامت روان شناختی، جنبه ای از مفهوم کلی سلامت جسمی، روانی و اجتماعی است، که علی رغم تلاشهایی که از سوی پیشگامان سلامت روانی در جهان به منظور تأمین هر چه بیشتر سلامتی انسانها به عمل آمده است هنوز معیار قاطعی در زمینه تعریف و مصداق کامل سلامتی روانی در افراد وجود ندارد. توجه به سلامت فکر و روان پس از جنگ بین الملل اول در برخی از دانشکده های اروپا به تدریج متداول شده است تا آنجا که در سال ۱۹۴۴، نوزده کشور در اروپا و آمریکا دارای جمعیت های طرفدار بهداشت روانی شدند. ولی پس از جنگ بین الملل دوم و برملا شدن وقایع وحشت انگیز آن موضوع سلامت فکر و بهداشت روانی با تأکید بر کیفیت روابط افراد بشر، مورد توجه جدی و عمیق حکما و فلاسفه پزشکان، کارشناسان، مربیان تعلیم و تربیت، دانشمندان، روحانیون و متفکران علوم اجتماعی قرار گرفت. در سال ۱۹۴۸ با شرکت نمایندگان ۴۸ کشور از جمله ایران «فدراسیون جهانی، سلامتی فکر» در لندن تأسیس شد و مقرر شد که ۴ سال یکبار، کنگره جهانی سلامت فکر با حضور نمایندگان کشورها و با اهداف بررسی مسائل مربوط به روابط فرد با خانواده،‌ فرد با اجتماع، فرد با مسایل و مشکلات زندگی مدرن ماشینی و … برگزار و مورد بحث قرار گیرد. سلامت روانی علاوه بر بدن سالم، به محیط و شرایط زندگی سالم نیاز دارد. این که محیط و عوامل مختلف آن چگونه بر ساختار روانی فرد و سلامت روانی او تأثیر می گذارد و فرد با چه شیوه ای با کشمکش های محیطی مبارزه می کند، موضوعی است که رویکردهای مختلف روان شناسی هر کدام با توجه به دیدگاه اختصاصی خود پیرامون ماهیت انسان و نیروی انگیزشی او سلامت روانی انسان را به شیوه خاصی تبیین کرده اند. به عنوان مثال برخی از این رویکردها، سلامت روانی را فرآیندی مستمر دانسته اند و برخی دیگر آن را در قالب هنجارها و پیروی از آداب و سنن اجتماعی جستجو کرده اند و گروهی دیگر به هر دو جنبه توجه نموده اند. به عنوان مثال روانپزشکی و روانشناسی بالینی در آسیب شناسی روانی بر اصل انسان بهنجار تأکید داشته اند و بهنجاری یا سلامت روان را معادل «فقدان علایم بیماری» می پنداشته اند اما وضعیت جاری روانشناسی جهان حاکی از توجه شایان روان شناسان به مفهوم سلامت روانی در قالبی ورای بهنجاری و فقدان علایم بیماری است (خدا رحیمی، ۱۳۷۴).