مقاله علم زمین شناسی  مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۱۸۲  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دانلود مقاله علم زمین شناسی  نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

فهرست مطالب

-تعریف علم زمین شناسی
–    تاریخچه دانش زمین شناسی در ایران
–    جایگاه زمین شناسی ایران
–    رخدادهای زمین ساختی در ایران زمین (تکامل ژئودینامیکی در ایران)
–    نئوتتیس
–    زون البرز
–    البرز
–    تاریخچه چینه ای البرز
۱-    سازند سلطانیه
۲-    سازند باروت
۳-    سازند زاگون
۴-    سازند لالون
۵-    کوارتزیت کامبرین (راس)
۶-    سازند میلا
۷-    سازند جیرود
۸-    سازند مبارک
۹-    سازند دورود
۱۰-سازند روته
۱۱-سازند  نسن
۱۲-سازند الیکا
۱۳-سازند شمشک
۱۴-سازند دلیچای
۱۵-سازند لار
۱۶-سازند آبناک
۱۷-سازند تیزکوه
۱۸-سازند کرتا سه بالایی
۱۹-سازند فجن
۲۰-سازند زیارت
۲۱-سازند کرج
۲۲-سازندکند
۲۳-سازند قرمز پایینی
۲۴-سازند قرمز بالایی
۲۵-نهشته های پلیوسن-کواترنری
۲۶-کواترنری
–    سنگ شناسی آذرین منطقه البرز
–    نگرش به تصادم های تکتونیکی و جانوران گذشته منطقه مرکزی –غربی رشته کوه البرز در ایران
–    زمین ساخت البرز
–    نگاهی دیگر به تکتونیک محدوده البرز با تمرکز بر تهران
–    جایگاه و ویژگی های زمین شناسی استان تهران
–    نقش گسله شمال تهران در تکوین حوضه های رسوبی البرز مرکزی و ایران مرکزی
–    نگاهی به تکتونیک البرز با تمرکز بر دماوند
–    زمین شناسی اقتصادی
–    زمین شناسی اقتصادی محدوده تهران
–    زمین شناسی اقتصادی ناحیه شرق تهران
–    زمین شناسی اقتصادی ناحیه دماوند
–    ذخایر ومنابع معدنی موجود در ایران
–    منابع اقتصادی ایران ازدیدگاه جهانی
–    اطلاعاتی در مورد برداشت ها وچگونگی عملکرد در عملیات صحرایی
–    گزارش کارصحرایی مناطق بازدید شده
–    جلسه اول :فیروز کوه
–    جلسه دوم: خسروان
–    جلسه سوم: کند
–    جلسه چهارم: افجه
–    جلسه پنجم: لالون
–    جلسه ششم: امامزاده داود
–    جلسه هفتم: کرج
–    جلسه هشتم: روته
–    جلسه نهم: شرق زیاران
–    جلسه دهم: گردنه امامزاده هاشم –دماوند
–    GPS به زبان ساده
–    GIS (مبانی دورسنجی)

تعریف علم زمین شناسی:

علوم زمین به معارف یا شناختهایی اطلاق می شود که مسائل مربوط به زمین از قبیل: منشا آن ساختمان ترکیب وتحولات گذشته وحال و.. را مورد مطالعه قرار میدهد. هدف این علم ،شناسایی ومطالعه تئوری های پیدایش زمین، وضعیت زمین در فضا ،تاریخ زمین شناسی، شکل وابعاد زمین ،مشخصات فیزیکی وشیمیایی، مواد تشکیل دهنده آن، بررسی عواملی که در وضعیت زمین تاثیر دارند و درآخر مطالعه شناسایی مواد مفید زمین ونحوه اکتشاف واستفاده از آنهاست.

-تاریخچه دانش زمین شناسی در ایران:

بشر از گذشته های دور به این واقعیت پی برده که استفاده بهینه از زمین می تواند در برقراری تعادل و سیاست خودکفایی، انسانها و کشورها ،نقش بسیار سازنده ای داشته باشد. استقلال سیاسی ،‌اقتصادی و حتی فرهنگی کشورها در گرو استفاده صحیح از زمین است در نتیجه مطالعات زمین شناسی یکی از بنیادی‌ترین برنامه های دولتهاست که پایه گذار علومی به نام علوم زمین شده که در حال حاضر در بسیاری از مسائل رومزه تا مسائل پیچیده تکنیکی ،جایگاه بالایی پیدا کرده در بسیاری از کشورهای دنیا مراکز تحقیقاتی و اجرایی گسترده ،گاهی در حد یک وزارتخانه در این زمینه مشغول فعالیت هستند تا بتوانند به سوالهای موجود در مورد زمین، نحوه تشکیل ونحوه کاربرد برتر مواد معدنی بررسی و تحقیق کنند. به طوریکه امروزه زمین شناسی علم مستقلی شده که باسایر علوم پایه مثل فیزیک، شیمی، ریاضی، پیوند تردیک دارد وهم چنین با نجوم تا برای ایجاد محیط امن وسالم رسالت خود را به نحو احسن انجام دهد.در ایران هم این کار از وظایف دولتی است که این مهم برعهده سازمان زمین شناسی کشور است.

پیشرفت زمین شناسی در ایران مقاطع متفاوتی را طی کرده که به اختصار عبارتند از :

۱-مقطع زمانی معدن کاری کهن: که در ایران به عنوان معدن کاری شدادی معروف است

۲-مقطع پیدایش نفت در زاگرس: از این زمان بررسی های زمین شناسی خصوصا در ناحیه زاگرس روند اصولی و استاندارد پیدا کرد ولی متاسفانه در سایر نقاط ایران روش های معدن کاری کهن همچنان مرسوم بود.

۳-مقطع فعلی: که به لحاظ ضرورت های انکار ناپذیر قانون تاسیس سازمان زمین شناسی در ۱۳۳۸ تصویب واین سازمان از سال ۱۳۴۱ فعالیت های خود را آغاز کرد و تاکنون هم ادامه یافت که در نتیجه تلاش های به عمل آمده در حال حاضر از سطح کشور که با  ۱۲۱ برگ نقشه  پوشیده می شود اطلاعات جامعی را داریم و از حدود ۷۰% رویه سطح کشور هم اطلاعات زمین شناسی به مقیاس  قابل دسترسی است.

-جایگاه زمین شناسی در ایران:

بر این باور هستیم که ایران در بخش میانی کوهزاد آلپ-هیمالیا است که از سواحل شرقی اقیانوس اطلس آغاز می شود و پس از عبور از قسمتهای جنوبی اروپا، از آلپ ،مجارستان ،ترکیه و ایران و افغانستان ، تبت ، برمه تا جزایر اندونزی در کنار اقیانوس آرام ادامه دارد. در مورد نحوه تشکیل کوهزاد آلپ- هیمالیا دو فرضیه یا تئوری وجود دارد:

الف) بزرگ ناودیس تتیس :(ژئوسنکینال ها)

در این نظریه تصور بر این است که در ۵/۱ تا ۸/۰ میلیارد سال پیش در سطح  کره زمین یک ابر قاره یا بزرگ زمین به نام Megagea (مگاژا) وجود داشته ولی در این زمان در اثر پدیده اشتقاق(Rifting or spreding) ابر قاره یاد شده به دو قاره جداگانه تقسیم شده که به قاره جنوبی گندوانا Gond wana و به قاره شمالی Eurasia یا اراسیا و برای اقیانوس از این اشتقاق با الهام از الهه اقیانوسها تتیس گفته شده این زمین شناسان تتیس را زادگاه کمربند کوهزایی آلپ- هیمالیا گزارش کرده اند. براساس این فرضیه ،کوههای البرز ،‌در شمال ایران به لحاظ داشتن سنگهای آتشفشانی گسترده نوع ایوژئوسنکینال (دارای سنگهای آتشفشانی ) است. زاگرس به دلیل نداشتن سنگهای دولکانیکی از نوع ژئوسنکینال است و بالاخره ایران مرکزی توده ای مقاوم به نام (Median mass) یا توده میانی است. اما این نظریه در مورد ایران و شرایط آن صدق نمی کند ودلایل آن عبارتند از:

سنگهای پرکامبرین پسین تا (تریاس میانی ) در محیط های کنار قاره ای وحتی محیط های قاره ای وتبخیری انباشته شده اند و در بعضی از مقاطع زمانی نسبتا طولانی، هیچ گونه نشانه ای از رسوبگذاری و محیط های بزرگ ناودیسی، در زمان گذشته شده وجود ندارد.

سنگهای(تریاس پسین) در محیط های کولابی و مردابی انباشته شده اند نه در بزرگ ناودیس ،‌در نتیجه تکمیل حوضه های رسوبی ایران با نظریه بزرگ ناودیس ها هماهنگی ندارد.

ب) نظریه تکتونیک صفحه ای (P.T):

براساس این نظریه البرز ایران مرکزی متعلق به قاره اوراسیا وزاگرس متعلق به قاره گندوانا است.  ۳ عامل در ارائه این تئوری نقش داشته اند : ۱- تفاوت چینه شناسی سنگهای  با سایر نقاط ایران        ۲-وجود سنگهای افیولیتی در امتداد راندگی اصلی زاگرس خصوصا در دو ناحیه کرمانشاه ونی ریز        ۳-وجود کمان ماگمایی(Magmatic ARC) ارومیه –بزمان

اضافه می کنیم که این زمین شناسان بر این باور هستند که در محل راندگی اصلی زاگرس اقیانوسی وجود دارد که همراه با افیولیت زایی (تشکیل پوسته اقیانوسی) است اما در زمان کرتا سه پسین  این اقیانوس بسته شده و در اثر فرورانش پوسته اقیانوسی به زیر پوسته ایران مرکزی فرورفته ودر اثر ذوب آن کمان ماگمایی ارومیه- بزمان تشکیل شده است.

وجود یک اقیانوس بین ورقه زاگرس و ایران مرکزی، حتمی است. ولی بسیاری از ویژگیهای ورق ایران مرکزی و البرز مشابه زاگرس و عربستان است که حاکی از پیوند و تعلق ایران مرکزی و البرز به قاره گندوانا است. معهذا مروری بر تاریخچه زمین شناسی ایران مرکزی و البرز نشان می دهد که بخش از ایران در فاصله پرکامبرین تا  تریاس پسین در حاشیه شمالی قاره گندوانا بوده ولی در زمان تریاس پسین  از قاره گندوانا جدا و به قاره اوراسیا ،‌متصل شده و به همین لحاظ از تریاس پسین تا  ، البرز وایران مرکزی ویژگی های اوراسیایی داشته وبالاخره از کر تا سه به بعد، هر دو قاره اورسیا و گندوانا ، ویژگیهای مشترک اورسیایی-گندوانایی پیدا کردند

رخدادهای زمین ساختی در ایران زمین (تکامل ژئودینامیکی در ایران):

براساس داده های مغناطیس دیرینه و زمین ساخت دیرینه، ۴ صفحه قاره ای در ایران تشخیص داده شده است که عبارتند از:

صفحه ایران ،صفحه توران (اروپا آسیا)، صفحه عربستان (گندوانا) و صفحه هیرمند (افغانستان).

ایالتهای فلززایی موجود در ایران را میتوان نتیجه شرایط حاصل از زمین ساخت کششی( تشکیل کافت ها و اقیانوس ها ) و فشارشی (کمربند های کوهزایی) حاکم بین این صفحات دانست. ضمنا مرز صفحه ایران با صفحه توران توسط خط در شمالی ایران مشخص می شود (شکل).برخورد بین صفحات ایران وتوران در پایان تریاس میانی رخ داده است (لنش واشمیت ۱۹۸۴).خط درز ایران- توران از جنوب شرق کپه داغ شروع واز طریق لبه شمالی بینالود بطرف دریای خزر جنوبی کشیده می شود که از روی بقایای افیولیتی قابل تشخیص است.

مرز میان صفحات ایران زمین و عربستان توسط روراندگی زاگرس مشخص می شود. علوی مرز بین این دو صفحه را در ۲۰۰ کیلومتری شمال روراندگی زاگرس  و در محل فرورفتگی های موجود بین سنندج- سیرجان وسهند- بزمان (کمبرند آتشفشانی ایران مرکزی )می داند. برخورد بین این دوصفحه در میوسن رخ داده است. مرز بین صفحه ایران وصفحه هیرمند بخوبی مشخص نیست. فورستر (۱۹۷۸) و اوهانیان (۱۹۸۳) مجموعه های افیولیتی واقع در شرق ایران را مرز بین این دوصفحه می دانند. برخورد این دو صفحه در کرتاسه بالایی رخ داده است.

بطور کلی تکامل ژئودینامیکی در ایران به قرار زیر است:

پالئوتتیس :

مرز بین ایران وصفحه توران توسط خط درز شمالی ایران که زمان رخداد واریسکن تا اوایل کامبرین تشکیل گردیده است مشخص میشود. محل این خط درز از روی بقایای افیولیتی مربوط به پالئوزوئیک که در امتداد آن یافت می شود مشخص می گردد. این مجموعه های افیولیتی در واقع بقایای پالئوتتیس (پالئوزوئیک) می باشند که طی تریاس بالایی (یا پرمین بالایی) در نتیجه فرورانش صفحه اقیانوسی پالئوتتیس وبرخورد صفحه اقیانوسی پالئوتتیس و برخورد صفحه گندوانا و صفحه آنگارالند (اشتوکلین ۱۹۷۴)جایگزین شدند. بقایایی از این اقیانوس در شمال غرب بینالود بصورت فرورفتگی خزر که در واقع یک اقیانوس برجای مانده است مشاهده میشود. بر اساس داده های مغناطیسی دیرینه، موقعیت فعلی بخش شمالی ایران زمین همانند موقعیت آن در کرتاسه می باشد (ونسینک و وارکمپ ۱۹۸۰) :بجز آنکه در مزوزوئیک در این منطقه اقیانوس پالئوتتیس وجود داشته است.

نئوتتیس:

طی زمان پرکامبرین و پالئوزوئیک، ایران زمین وعربستان بخشی از گندوانا بوده اند وتوسط اقیانوس پالئوتتیس از صفحه توران جدا می شده اند. در اواخر پالئوزوئیک یا اوائل تریاس با بازشدن اقیانوس نئوتتیس، ایران از عربستان جدا شده و در پایان تریاس میانی با صفحه توران برخورد نموده است. فرورانش صفحه اقیانوسی عربستان به زیر صفحه ایران زمین در اواخر کرتاسه آغاز گردیده و برخودر بین این دوصفحه در نئوژن به پایان رسیده است. این برخورد بیشترین تاثیر را بر روی زمین ساخت ایران داشته است. در مسافتی بیش از ۲۰۰۰ کیلومتر، پوسته ضخیم شده و ضخامت آن در منطقه زاگرس به ۵۰ تا ۶۰ کیلومتر رسیده است (گیس وهمکاران ۱۹۸۴).

در کمربند ارومیه-دختر(کمربند آتشفشانی ایران مرکزی یا سهند بزمان)،کانسارهای مس پورفیری درجنوب شرقی منطقه که در آن صفحه اقیانوسی دارای شیب بیشتری است واقع می باشند (گیس وهمکارکان ۱۹۸۴).عکاشه و برکهمر (۱۹۸۴) دریافتند فاصله بین کمربند آتشفشانی ارومیه- دختر و تراست اصلی زاگرس از جنوب شرق بطرف شمال غرب افزایش می یابد و نتیجه گیری نموده اند که در شمال غرب، صفحه اقیانوسی دارای شیب کمتری است.

در نظریه جدیدتر جلینی (۲۰۰۰) و وستفال و همکاران(۲۰۰۳) به تشکیل نئوتتیس ۲ در شمال ایران مرکزی اشاره می کنند وکمربند آتشفشانی شمال غرب (ارومیه –دختر) را حاصل فرورانش نئوتتیس دوم به زیر ایران مرکزی می دانند که تا پلیو-پلیستوسن ادامه داشته است .

بطور کلی تکامل ژئودینامیکی ایران را می توان نتیجه رخدادهای زمین ساختی در مناطق زیر دانست:

۱)شمال ایران باز وبسته شدن اقیانوس هرسینین (پالئوتتیس ) بین صفحه توران در شمال وصفحه ایران مرکزی شرقی در جنوب.

۲)جنوب غرب و شمال غرب ایران، باز وبسته شدن اقیانوس نئوتتیس بین صفحه ایران در شمال و صفحه عربستان در جنوب.

۳)منطقه مکران، فرورانش پوسته اقیانوسی عمان (بقایای نئوتتیس) به زیر ایران.

۴)شرق ایران، باز و بسته شدن اقیانوس واقع بین بلوک هیرمند در شرق وبلوک لوت در غرب.

۵)غرب لوت، باز وبسته شدن اقیانوس واقع در غرب صفحه لوت.

زون البرز:

کوههای البرز یک رشته شرقی –غربی نسبتا پیچ و خم دار را شمال ایران و جنوب دریاچه خزر تشکیل می دهد. رشته کوههای البرز خود بخشی از قسمت شمالی کوهزایی آلپ- هیمالیا در آسیای غربی به شمار می آید که از شمال به حوضه فرورفته خزر واز جنوب به فلات مرکزی ایران محدود می شود.

چینه شناسی:

براساس بررسی های داود زاده وهمکاران (۱۹۸۶) در فاصله زمانی پرکامبرین پیشین و پالئوزوئیک زیرین در البرز دورخساره متفاوت دیده می شود و رخساره های کم عمق تبخیری ، دولومیتی و آهکی کم عمق و رخساره رسوبات درازگودال است که رسوبات آواری و تخریبی شدید، رسوباتی از نوع فلیش و آتشفشانهای قلیایی و فوق قلیایی وحتی افیولیت را شامل می شود.واحدهای سنگی در پرکامبرین پسین البرز بیشتر کربناتهای قاره ای مانند سازندهای بایندورو دولومیت سلطانیه و.. هستند ولی در حد بالایی کامبرین پیشین وکامبرین زیرین در البرز واحدهای آواری یا تخریبی قرمز رنگ سازند زاگون و ماسه سنگهای لالون مشاهده می شوند که هر دو نهشته قاره ای بوده واز تخریب توده های گرانیتی ودگرگونی به وجود آمده اند.

رسوبات آهکی میلا که از کامبرین میانی تا اردویسین زیرین در البرز گسترش دارند شرایط دریای کم عمق و یک رخساره ابر قاره ای را نشان می دهند. جنبش های زمین ساختی کالدونی که یک فاز خشکی زایی بوده وسبب بالا آمدگی و بیرون زدگی وبیرون آمدن خزر جنوبی ونواحی البرز مرکزی از آب و در نتیجه نبود رسوبگذاری  را در اردویسین بالایی – سیلورین و دونین زیرین سبب شده است.

افتخارنژاد (۱۳۵۹) معتقد است طی زمانهای سیلورین و دونین زیرین گسل عطاری البرز شرقی و غربی ومرکزی را جدا می کرده ولی در دونین بالایی، البرز شرقی و غربی با منطقه ایران مرکزی در ارتباط بوده است.

وجود افق هایی از فسفات به سن دونین بالایی در هر سه حوضه بیانگر این واقعیت است. نامبرده معتقد است در فاصله زمانی سیلورین تا دونین بالایی البرز غربی و مرکزی همراه با زاگرس به صورت یک بلوک در آمده و از البرز شرقی جدا شده است و در این فاصله زمانی در بخش وسیعی از البرز شرقی و ایران مرکزی رسوبگذاری ممتدی صورت گرفته است وسازندهای نیور،پادها ،بهرام و.. به وجود آمده است.

در فرورفتگی خزر رسوبات زغال دار ژوراسیک زیرین چند برابر رسوبات معادل خود در قسمت مرکزی ویال جنوبی رشته کوههای البرز ضخامت دارد.این فرورفتگی تا دوره کرتا سه ادامه داشته و گسترش فعالیت آتشفشانی کرتا سه به آن محدوده می شود. در کرتا سه با بالا آمدن البرز مرکزی، جدا شدن فرورفتگی جنوبی از فرورفتگی شمالی خزر شروع می شود. طی زمان پالئوسن جنبشهای واقعی که چین خوردگی البرز را به وجود آورده رخ داده وموجب تبدیل بخش شمالی البرز به خشکی گردیده است. در صورت که فرورفتگی جنوبی، البرز گسترش یافته و همراه با فرورفتگی ایران مرکزی بیش از چهار کیلومتر سازندهای آتشفشانی زیردریایی به سن ائوسن به وجود آمده است. دومین فاز کوهزایی در اوایل یا اواسط الیگوسن موجب مرتفع تر شدن البرز و فرسایش بیشتر قسمت مرکزی کمربند البرز گردید. در پی آن فرونشستهای سریع و انباشته شدن رسوبات ضخیم مولاسی در زمان میو-پلیوسن و دوره کواترنری حادث شده است.

ماگماتیسم و متامورفیسم:

در پالئوزوئیک وابتدای مزوزوئیک فعالیت های آتشفشانی چندان مهمی رخ نداده است.ولی آتشفشان زیردریایی بسیار قوی ومهمی که گدازه های آن اساسا آندزیتی بوده شاخص یال جنوبی البرز در ائوسن است.

جایگاه تکتونیکی:

رشته کوههای البرز بخش حاشیه فلات چین خورده وسیع ایران را تشکیل می دهند که ساختار آن نتیجه دو کوهزایی مهم است. یکی کوهزایی پرکامبرین (آسینیتیک) که این دوره اساسا بوسیله دگرگونی که بهم پیوستگی و سخت شدن پی سنگ ها را در پرکامبرین منجر شده ونبودهای مهم چینه شناختی مربوط به قبل از دونین وقبل از پرمین که به جنبشهای کوهزایی ویا ناآرامی های خشکی زایی به سن کالدونین یا هر سی نین نسبت داده شده مشخص می شود. دوم کوهزایی آلپی مربوط به دوران مزوزوئیک وسنوزئیک.

کانی زایی:

از مهمترین مواد معدنی شناخته شده در این  رشته جبال می توان به ذخایر سرب روی  ،مس ،کمی مولیبدن، بوکیست، رسهای نسوز، فسفات رسوبی، ذغال سنگ

.لاتریت، منگنز، فلورین ،باریت آلونیت، سیلیس و..اشاره نمود.

البرز:

پهنه رسوبی- ساختاری البرز شامل بلندی های شمال صفحه ایران است که به شکل تاقدیسی مرکب (Anticlinorium) در یک راستای عمومی خاوری- باختری، از آذربایجان تا خراسان، امتداد دارد.

از نگاه زمین ریخت شناسی مرز شمالی البرز منطبق بر تپه ماهورهای متشکل از  نهشته های ترشیری و دشت ساحلی خزر است. ازنگاه زمین شناختی مرز شمالی البرز محدود به زمین درزتتیس کهن است که از برخورد سنگ کره قاره ای البرز با سنگ کره توران درتر یاس پسین به وجود آمده است.ولی در بیشتر نقاط محل زمین مرز با ورق های رانده شده از شمال به جنوب پوشیده شده است. حد جنوبی البرز چندان روشن نیست. گسل تبریز (علوی ،۱۹۹۱) ،آنتی البرز (ریویه ۱۹۴۱) گسل گرمسار (بربریان ۱۳۷۵)گسل سمنان (نبوی ۱۳۶۵) وگسل عطاری (علوی نایینی ،۱۹۷۲) مرز جنوبی البرز دانسته شده اند. ولی چنین به نظر می رسد که مرز شاخصی در مرز جنوبی البرز وجود نداشته باشد وگذر از پهنه ایران مرکزی به پهنه البرز تدریجی باشد. از نظر کوه نگاری، مرز باختری البرز تا قفقاز کوچک و مرز خاوری آن تا کوه های پاراپامیسوس افغانستان (علوی ۱۹۹۱) گسترش دارد.

فراوانی سنگ های آتشفشانی و آذرآواری ترشیری، در دامنه جنوبی البرز سبب شده بود تا در نخستین نقشه زمین ساخت اروپا (خاین،۱۹۷۲) البرز بخشی از بزرگ ناودیس قفقاز –ترکیه دانسته شود. ولی وجود سنگ های ماگمایی همسان با آن در دیگر نواحی ایران و به ویژه بادست یابی به یافته های بیشتری از زمین شناسی ایران، یقین شد که بسیاری از واحدهای سنگ چینه ای البرز و ایران مرکزی از دیدگاه رخساره و شرایط تشکیل همانند اند به گونه ای که البرز را می توان چین های حاشیه ای ایران مرکزی دانست که در شکل گیری آن برخورد دو صفحه ایران وتوران و پیامدهای آن نقش اساسی داشته اند. همسانی البرز با ایران مرکزی به ویژه در دامنه جنوبی بیشتر است ولی در دامنه شمالی تفاوت هایی دارد (اشتوکلین-۱۹۶۸ الف)

به ظاهر سرگذشت ساختاری وچینه ای البرز در همه جا یکسان نیست. به همین روجدا از واژه های جغرافیایی:  البرز باختری ، البرز خاوری، البرز شمالی، البرزجنوبی،از نظر زمین شناسی از زیر زون هایی همچون ماکو-تبریز، رشت-گرگان،بینالود (نبوی ۱۳۵۵) وحتی کپه داغ یاد شده است که نیاز به بازنگری دارند.برای نمونه زون رشت-گرگان که شامل مناطق جنوبی دریای خزر است درشمال گسل البرز به گفته بهتر در شمال زمین درز پوشیده تتیس کهن قرار دارد و از این رو وابستگی آن به لبه جنوبی ورق توران به مراتب بیشتر است و یازون بینالود، خویشاوندی زمین شناختی بیشتری با ایران مرکزی دارد تا البرز.مهم تر آنکه شرایط زمین شناختی حاکم بر کپه داغ بر البرز متفاوت است و از این رو شمول آنها در البرز توجیه علمی قوی ندارد.

تاریخچه چینه ای البرز:

در بسیاری از گزارش های زمین شناسی کهن ترین سنگ های البرز را دگرگونی های جنوب گرگان (شیت های گرگان) دانسته اند. افزون بر آن، دگرگونی های اسالم-شاندرمن(کلارک وهمکاران ،۱۹۷۵) وگاهی نیز سازند بریر (گانسر و هوبر-۱۹۶۲) واحدهای سنگ چینه ای پرکامبرین البرز انگاشته شده اند. ولی امروزه یقیین شده است که این دگرگونی ها بیشتر سنگ های پالئوزوئیک و یامزوزوئیک هستند که در اثر زمین ساخت برخوردی تریاس پسین (رویداد سمیرین پیشین) و یا به طور همبری دگرگون شده اند. یافته های دیرینه شناختی امروز البرز ؛ گویای آن است که کهن ترین سنگ های رخمون شده البرز سازند کهر است که حاوی آکریتارک های نوپروتروزوییک پسین است.علوی (۱۹۹۱) با تکیه بر رخساره ها به ویژه زمین ساخت بر حوضه رسوبی البرز همه سنگ های البرز را به چندواحد زمین ساختی-چینه نگاشتی بزرگ و به شرح زیر تقسیم می کند.

توالی سکوی پرکامبرین پسین- اردویسین

سنگ های ماگمایی(درونی و بیرونی) اردوپسین میانی-دونین

توالی فلات قاره دونین- تریاس میانی

نهشته های پیش خشکی تریاس بالایی-ژوارسیک میانی

توالی فلات قاره ژواراسیک میانی-کرتاسه با دو رخساره ناهمسان در البرز جنوبی و شمالی

مجموعه ماگمایی البرز به سن سنوزوییک، با ترکیب شیمیایی کسیمی- قلیایی در البرز غربی –مرکزی وقلیایی در البرز شرقی

رسوبات همزمان با کوهزایی سنوزوئیک، با دو رخساره ناهمسان در البرز جنوبی و شمالی گفتنی است که هر یک از واحدهای یاد شده دربالا شامل چند یا چندین سازند است که همگی در شرایط زمین ساختی خاص، با شرایط رسوبی- زمین ساختی مشابه انباشته شده اند. در حد فاصله پرکامبرین پسین تا اردویسین پوسته قاره ای البرز جایگاه تکاملی دریای بر قاره ای (Epicontinental) کم عمق بوده است. بنا به گزارش اشتامفلی (۱۹۷۸) بربریان وکینگ (۱۹۸۱) سنگ های ماگمایی اردویسین –دونین معرف یک مرحله بازشدگی (opening stage) و جدایش (Breakup) سکوی پرکامبرین پسین- پالئوزوییک پیشین البرزاند. در تریاس پسسین سنگ کره قاره ای البرز و ورق توران برخورد کرده ودر اثر این برخورد ضمن پایان گرفتن حیات فلات قاره پدیده های فراخاست دگرگونی جایگیری توده های گرانیتوییدی انجام وحوضه های رسوبی پیش خشکی تریاس پسین- ژوراسیک میانی شکل گرفته اند. بررسی دیرینه جغرافیای البرز نشان میدهد که رسوبات پالئوزوئیک دامنه شمالی ستبر تراند ودر پاره ای نقاط همچون آمل کندوان ناپیوستگی رسوبی میان سنگ های پرمین و تریاس در کمترین اندازه است در ضمن ستبرای رسوبات زغال دارتر تریاس بالا- ژوراسیک میانی در دامنه شمالی چندین برابر دامنه جنوبی است و سنگ های کرتاسه بالایی حجم قابل توجهی سنگ های آتشفشانی دارند. این نکته ها نشان میدهند که در زمان های پالئوزوییک-مزوزوییک حوضه رسوبی دامنه شمالی البرز عمیق تر از دامنه جنوبی بوده است.در حالی که از سنوزوییک به بعد شرایط دیرینه جغرافیا تغییر عمده کرده و در حالی که در دامنه شمالی گسلش، راندگی وفراخاست روی داده، در دامنه جنوبی البرز دریای پسرونده کم ژرفا و در حال فرونشستی وجود داشته است که در آن چند هزار متر انباشته های آذرآواری- تخریبی همزمان با کوهزایی بر جای نهاده شده است.

البرز را میتوان براساس ویژگی های آن بر سه قسمت تقسیم کرد: ۱) البرزشمالی     ۲)البرز مرکزی          ۳)البرز جنوبی

که در این مقال ما تنها به بررسی البرز مرکزی خواهیم پرداخت:

ردیف چینه شناسی بخش جنوبی البرز مرکزی مشتمل بر سنگ هایی با ضخامت حدود۱۱۰۰۰ تا ۱۳۰۰۰ متر و باسن از پرکامبرین پسین تا کواترنری است. واحدهای سنگی رخ نموده در منطقه مورد مطالعه از قدیم به جدید به اختصار در زیر شرح داده میشوند.

۱-سازند سلطانیه کامبرین – پرکامبرین :

تمام مقالات و پایان نامه و پروژه ها به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد.

 جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.