مقاله وصیت مربوطه  به صورت فایل ورد و قابل ویرایش می باشد و داری ۳۴  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک مقاله وصیت نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

فهرست مطالب

مقدمه۲

بخش اول : تعاریف و کلیات ۳

۱-   معنای وصیت۳

۲-   مشروعیت وصیت۵

۳-   اقسام وصیت۶

۳-۱- وصیت تملیکی۶

۳-۲- وصیت عهدی ۶

۴- ارکان وصیت ۷

۵- آیا وصیت عقد است یا ایقاع ۸

۶- لزوم وجواز در وصیت ۸

۷- وصیت در قانون مدنی ایران و سایر کشورها ۹

بخش دوم : ترجمه و تحقیق

انواع وصیت ۱۳

۱-   وصیت تمکیلی ۱۳

۲-   وصیت عهدی۱۳

وصیت در قرآن ۱۶

فهرست منابع و مآخذ ۳۳

منابع :

مسمتسک العروه الوثقی ، سید محسن طباطبایی حکیم ، ج ۱۴ ، ص ۵۳۱ منشورات مکتبه آیت الله العظمی مرعشی نجفی ، قم ۱۴۰۴هـ.ق .

وصیت در حقوق مدنی ایران ، ناصر کاتوزیان ص ۲، انتشارات دانشگاه تهران ، سال ۱۳۵۱ هـ .ش

الکافی ، یعقوب کلینی ، ج ۷، ص ۳، ح ۴

من لایحضره الفقیه ، شیخ صدق ، ج ۴ ، ص ۱۳۴ ، ح ۴۶۲

 وسایل الشیعه ،شیخ حر عاملی ، ج ۱۳ ، ص ۳۵۲ ، ح ۵

الفقه الاسلامی وادله ، وهبه الزحیلی ، ج ۸، ص ۸

قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی ، ناصر کاتوزیان ، ص ۲۸، نشر دادگستر ، تهران ، سال ۱۳۷۷ هـ.ش .

المختصر النافع ، محقق حلی ، ص ۱۶۳ ، چ ۳، ناشر موسسه مطبوعات دینی ، قم ۱۳۶۸ هـ ش

اللمعه الدمشقیه ،شهید اول ، ص ۱۰۴

جواهر الکلام ،شیخ محمد حسن نجفی ، ج ۲۸، ص ۲۴۳ ، چ ۶ ، دارالکتب الاسلامیه ، تهران ۱۳۹۷ هـ .ق

الحدائق الناضره ، شیخ یوسف بحرامی ، ج ۲۲ ، ص ۳۸۳ ، چ ۲ ، درالاضواء بیروت .

 العروه الوثقی ، محمد کاظم طباطبایی یزدی ، ج ۲ ، ص ۷۱۳، چ۱ ، مکتب وکلاء الامام الخمینی بیروت ۱۴۱۰ هـ .ق

 تحریری الوسیله ، آیت ا.. خمینی ، ج ۲ ، ص ۸۲ ، موسسه نشر اسلامی ، ۱۳۶۳ هـ .ش

الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه ، شرح ثانی ، ج ۲ ، ص ۴۲ ، چ ۸ دفتر تبلیغات اسلامی ، ۱۳۷۳ هـ ش.

 جامع المقاصد محقق کرکی ، ج ۱۰ ، ص ۷، چ۱ ، انتشارات موسسه آل البیت ، بیروت ۱۴۱۱ هـ .ق

حقوق مدنی ، سید حسن امامی ، ج ۳ ، ص ۹۳ ، چ ۱۲ ، کتابفروشی اسلامی ۱، آیات الاحکام ابوالقاسم گرجی ، چاپ سوم ، ۱۳۸۵

وصیت ، محمدجعفر جعفری لنگرودی ، ص ۴۵ ، چ۲ ، گنج دانش ، ۱۳۷۰ هـ .ش .

شرایع الاسلام ، محقق حلی ، جزء دوم ، ص ۱۸۹، چ۳ ، ناشر موسسه اسماعیلیان ، قم ۱۳۷۳ هـ. ق

 تفسیر نور ، قرائتی

تفسیر نمونه ، مکارم

تفسیر المیزان ، محمدحسین طباطبایی

۱- معنای وصیت

تصرفاتی که هر شخص مستقیماً یا مع الواسطه برای بعد از فوتش در اموال خود می نماید، به زبان حقوقی «وصیت» نامیده می شود. وصیت یک نوع اجازه خاصی است که به موجب آن اشخاص می توانند اراده خود را در زمانی که حیات ندارند، به موقع اجرا گذارند خواه به صورت عهدی و خواه به صورت تکمیلی .

این معنی مورد پذیرش همگان می باشد. اما با این وجود در بین فقها راجع به ریشه عربی این واژه «الوصیه» تا حدی اختلاف نظر است که در زیر به نقل از مرحوم سید محسن طباطبایی حکیم صاحب کتاب «مستمسک العروه الوثقی» به آنها اشاره می شود :[۱]

الف) عده ای گفتند که وصیت مشتق از ثلاثی (وصی- یصی) و به معنی «وصل» است. (شیخ طوسی در مبسوط، ابن ادریس در سرائر، جوهری در صحاح، علامه حلی در تذکره الفقهاء، محقق کرکی در جامع المقاصد و بعضی از اهل لغت نظیر : مجمع البحرین، شیخ فخرالدین طریحی، ج۳، (ربع ثالث و رابع)، ص۵۱، چاپ دوم، ناشر دفتر نشر فرهنگ اسلامی، سال ۱۳۶۷ هـ .ش.)

ب) عده ای دیگر گویند که مشتق از ثلاثی (وصی- یصی) و رباعی (اوصی- یوصی/ وصی – یوصی) و به معنای «وصل» می باشد. (المعجم الوسیط، ابراهیم انیس و عبدالحلیم منتصر و عطیه صوالحی و محمد خلف الله احمد، ج۲ و ۱، ص۱۰۳۸، ج۲، دفتر نشر فرهنگ اسلامی./ اقرب الموارد، سعید خوری شرتونی، ج۲، ص ۱۵۴۹، ناشر مکتبه آیت الله مرعشی نجفی، قم ۱۴۰۳ هـ .ق.).

ج) و دسته سوم عقیده دارند مشتق از ثلاثی (وصی – یصی) به معنای «وصل» و مشتق از رباعی (اوصی – یوصی / وصی – یوصی ) به معنای «عهد» است که در صورت اخیر اسم مصدر محسوب می گردد.

صرفنظر از مباحث لغوی محض، نمی توان انکار کرد که معنای «وصل» با مفهوم و به ویژه ماهیت حقوقی وصیت در قانون مدنی ایران سازگارتر است. زیرا در بعضی موارد از جمله وقتی که موصی شخصی را برای انجام امری مأمور می نماید، هیچگونه تعهدی در مقابل او ندارد، بلکه بالعکس موظف می شود که اراده موصی را به موقع اجرا بگذارد. به علاوه در وصایای تملیکی نیز اطلاق تعهد به تصرفات موصی خالی از تکلف نیست. و حال آنکه معنی «وصل» هم اختصاص به وصیت دارد و شامل سایر تصرفات نیست و هم شامل کلیه وصایا می شود.[۲]

تذکر : در آیات متعددی از قرآن مجید، واژه وصیت با ترکیبات آن غالباً در معنای «عهد» بکار رفته است.[۳]

۲- مشروعیت وصیت

ادله مشروعیت وصیت عبارتست از : کتاب، سنت، اجماع و عقل .

الف) کتاب : در قرآن کریم آیاتی وارد شده که وصیت را جایز دانسته است. نظیر :

«کتب علیکم اذا حضر احد کم الموت، آن ترک خیراً ، الوصیه للوالدین و الاقربین- بالمعروف، حقاً علی المتقین. (سوره بقره / آیه ۱۸۰). و نیز «من بعد وصیه یوصی بها اودین /… من بعد وصیه توصون بها اودین. (سوره نساء/ آیات ۱۱ و ۱۲) و آیاتی دیگر.

ب) سنت : در حدیث نیز روایات زیادی آمده که بعضاً تحریض و ترغیب شخص به امر وصیت می باشد که نمونه هایی از آن در زیر می آید :

عن ابی عبدالله (ع) قال: «الوصیه حق علی کل مسلم».[۴]

عن جعفربن محمد عن ابیه قال : «الوصیه تمام مانقص من الزکاه».[۵]

قال رسول الله (ص): «ما ینبغی لامرء مسلم أن یبیت لیلیه الا و وصیته تحت رأسه».[۶]

عن ابی عبدالله (ع) قال: « من لم یحسن عندالموت وصیته کان نقصاً فی مروته و عقله».[۷]

ج) اجماع فقهاء نیز بر آنست که وصیت، امری جایز است.

د) عقل : عقلا وصیت را در واقع جبران ترک اعمال خیر در زمان حیات می دانند. از طرفی هم وجدان بیدار آدمی نسبت به همنوع خود که نیازمند و محتاج باشد، احساس همدردی نموده و طبعاً گرایش به دستگیری از آنان دارد.

۳- اقسام وصیت

۱) به لحاظ موضوع : وصیت از این جهت بر دو قسم است که عبارتند از :

الف ) وصیت عهدی که عبارتست از اینکه ولایت و اداره شخص یا اموری را به دیگری واگذار نمایند.

ب) وصیت تملیکی که عبارتست از اینکه مالی را به نفع دیگری وصیت نموده تا بعد از مرگ موصی، مالک آن شود.

تذکر : توضیح بیشتر راجع به این دو اصطلاح بعداً خواهد آمد.

۲) به لحاظ حکم شرعی : وصیت از این جهت نیز بر دو قسم است :[۸]

الف) حکم تکلیفی :

۱-   وصیت واجب . مانند رد ودیعه و دیون، پرداخت زکات و اداء حج و …

۲-   وصیت مستحب . مانند وصیت در جهات خیر (محتاجین، در راه تحصیل و …).

۳-   وصیت مباح. مانند وصیت برای اغنیاء.

۴-   وصیت مکروه. مانند وصیت در حق فاسقین و اهل معصیت.

۵-   وصیت حرام. مانند وصیت به معصیت از قبیل ساختن کلیسا و معبد و وصیت به خمر و …

ب) حکم وضعی : وضع و اعتباری که عمل به موجب آن سنجیده می شود که در صورت تطبیق، موجد اثر مطلوب خواهد بود. از قبیل صحت، فساد، نفوذ، بطلان و … . مثلاً اگر موصی دارای شرایط عمومی تکلیف (یعنی قدرت، اختیار، بلوغ و عقل، نباشد، وصیت او صحیح نخواهد بود.

۴- ارکان وصیت [۹]

همچنانکه در بالا گفته شد، وصیت بر دو نوع می باشد بنابراین هر یک باید ارکان خاص خود را دارا بوده باشد. اگرچه در قسمتی از آن وجه مشترکی نیز وجود دارد. بطور کلی اطراف و پایه های اساسی وصیت را ارکان آن گویند. و اگر چنانچه یکی از آن موجود نباشد، وصیت تحقق نمی یابد.

ارکان وصیت تملیکی عبارتست از : ۱- موصی (شخص وصیت کننده)