انتقاد از یهودیت · یهودستیزی
یهوددوستی · یشیوا· صهیونیسم· یهودیان آمریکا·
فهرست دانشمندان و فیلسوفان یهودی
میمونید یک معلم معروف یهودی در قرن دوازدهم بود که فهرست اعتقادات سیزده گانهٔ یهودیان را چنین تنظیم کرد:
خدا همه چیز را خلق نمود و هم چنان همه چیز را اداره میکند.
تنها یک خدا وجود دارد که در همه چیز کامل است.
خدا بدن ندارد و شبیه هیچ چیزی در این دنیا نیست.
خدا همیشه بوده و همیشه خواهد بود.
انسانها باید تنها برای خدا عبادت کنند.
کلام تمام انبیای بنی اسراییل درست است.
پیش گوییهای موسی درست است و او بالاترین پیامبری است که بوده و خواهد بود.
خدا تورات را به موسی داد.
تورات تغییر نخواهد کرد و تورات دیگری هم نخواهد آمد.
خدا افکار و اعمال همه را میداند.
خدا مطیعین دستوراتش را پاداش و مخالفینش را عذاب خواهد داد.
ماشیح خواهد آمد.
خدا مردگان را به زندگی بر خواهد گرداند.
میتزووت یا دستورات، اعمال مطرح در مذهب یهودیت را میتزووت میگویند. میتزوا دستوری است که خدا به مردم میدهد. برخی میتزوا را به عمل صالح یا نیکوکاری ترجمه میکنند. ششصد و سیزده میتزووت برای یهودیان لازم است که انجام دهند. برخی در زندگی روزمره داخل هستند و برخی در مواقع خاص صورت میگیرند. بسیاری از این دستورات را الان نمیتوان اجرا نمود چرا که معبد مقدس اورشلیم تخریب شدهاست.
یهودیان معتقدند موسی ده فرمان و تورا را از کوه سینا با خود پایین آورد. و به جز پنج کتاب (سفر) موجود، تورا محتوای دیگری هم دارد که آن را میشنا یا تورای شفاهی هم مینامند که در آن توضیح میدهد، چگونه میتوان قوانین پنج سفر را انجام داد. تفسیری که بر این میشنا نوشته شدهاست گمارا نام دارد و با هم این دو کتاب را تلمود مینامند. یهودیان سنتی معتقدند خداوند تورای مکتوب و شفاهی را به موسی داد و او آنها را با رعایت امانت به یهودیان رسانید و آن چه که امروز در دست ماست هم دقیقا همان است و باید همه دستورات آن هر روز هم صورت بگیرد. یهودیان لیبرال میگویند تورا الهام خداوند است اما انسانها آنرا نوشتهاند و دستورات اخلاقی آن همیشه لازم الاجرا هستند، بر خلاف بسیاری دستورات آیینی که امروز لازم نیست صورت بگیرد. در یهودیت حرکت مثبتی تلقی میشود که فرمانها را به بحث بگذارند و تحقیق کنند چطور باید آنها را اجرا کنند. تلمود پر است از قصههای رایهایی که در این موارد با هم بحث میکردند. لطیفهای در این باب است که میگوید «دو یهودی، سه نظر». برخی از این نظرات را همه پذیرفتهاند اما برخی دیگر هنوز تحت بحث هستند. امروزه یهودیت رهبر واحدی ندارد که تصمیم بگیرد چگونه فرمان را اجرا کنیم یا به چه چیز اعتقاد بورزیم. گرچه یهودیان اعتقادات به نظرات مختلف دارند، اما هنوز پیروان آن معتقد به یک دین هستند. ده فرمان را همه یهودیان در پای کوه سینا شنیدند. این خاصیت ده فرمان است اما یهودیان اتفاق نظر دارند که تمام ششصد و سیزده دستور تورا به یک اندازه اهمیت دارند.
ده فرمان اینها هستند:
به خدا اعتقاد داشته باشید
جز او کسی یا چیزی را نپرستیدتصویری یا مجسمهای را به عنوان خدا نسازید به آن ارادت نورزید و آن را تعظیم نکنید
نام خدا را بیهوده نبرید
شبات نگه دارد یعنی در روز هفتم استراحت کنید
به والدین خود احترام بگذارید
قتل نکنید
زنا نکنید
دزدی نکنید
شهادت دروغ ندهید
به مال دیگری حسد نورزید
قوانین هفتگانه نوح
هفت فرمان اخلاقی است که بر اساس تلمود و توسفتا، از سوی خدا به نوح داده شد و تمام آدمیان باید از این دستورها اطاعت کنند؛ اگر هم غیریهودیان به این هفت فرمان پایبند باشند و آنها را رعایت کنند ، به رستگاری میرسند.
ممنوعیت قتل: خون کسی را به ناحق بر زمین مریزید، خودکشی نکنید و فرزندان خود را نکشید و قربانی نکنید.
ممنوعیت زنا: زنا مکنید.
ممنوعیت قسم ناروا: سوگند ناروا نخورید و تهمت نزنید.
گوشت حیوان زنده و خون را نخورید.
عدل و داوری را برپا سازید.
تشکیل دادگاه شرعی. برای نظارت بر انجام شش فرمان مورد اشاره.
۱.تنخ شامل ۳۹ کتاب است که در دورهای بیش از هزار سال به رشته تحریر در آمدهاند. یهودیان و حتی مسیحیان برای کتاب مقدس، تقدس والائی قائلند و آن را الهام خداوند بر نویسندگان کتاب مقدس میدانند و بر این باورند که کتاب مقدس دو مؤلف دارد یکی خدا و دیگری بشر و بین ایندو عنصر خدایی و بشری جدایی وجود ندارد.تنخ خود به ۳ بخش تقسیم میشود:
طومار تورا مقدس که به منظور تشریفات مذهبی در یک کنیسه گشوده شدهاست.تورا
نوییم
کتوویم
۲.تلمود تفاسیر تورا
سری تلمود بابلی۱. تلمود بابلی
۲.تلمود اورشلیم
۳.میدراش
۴.آثارهالاخایی
۱.تور
۲.شولحان عاروخ
۵.توسفتا
۶.آثار سوال و جواب
۷.زوهار
۸.سیدور
فلسفه یهودی از تبیین بنیاسرائیل از سرچشمه جهان هستی و صفات ذاتی و فاعلی خدا به گونهای فلسفی نشأت میگیرد. از اینرو، کتاب مقدس عبری که تنخ نامیده میشود؛ منبع بنیادینیاست که فلسفه یهودی بر اساس آن استوار میگردد. خاخامها در دوره تنائیم، که در فاصله قرن اول قبل از میلاد تا قرن دوم بعد از میلاد است، و خاخامهای دوره امورائیم که، بین قرون دوم و ششم میلادیاست، چنین بینشی را نسبت به خدا و ارتباط آن با کیهان به روشی مشابه ادامه دادند. این اندیشهها موضوعاتی چون وحدت، علم مطلق، قدرت مطلق، خیرخواهی خدا، اسرائیل و رسالتی که در قبال امتها دارد، مفهوم ماشیح و نجات، هدف و قلمرو شریعت و هلاخا را دربر میگیرد. علاوه بر تلمود، در میشنا و میدراش نیز توجه دانشمندان به بحثهای الهیاتی و فلسفی در چهارچوب تفکر یهودی معطوف شد. علاوه بر این، کابالا و متون عرفانی یهودیت نیز مشتمل بر پژوهشهای نظری پیچیدهای درباره سیر آفرینش و ذات خداوندیاست.
کابالا نامی است که بر تصوف یهودی اطلاق میشود و تلفظ اروپایی قبّالاه عبری است به معنی قدیمی و کهن. این واژه به شکل قباله برای فارسی زبانان و عربها است. بیشتر یهودیان ارتودوکس به آئین کابالا (کابالیسم) اعتقاد دارند. بر اعتقاد هواداران و معتقدین به آئین کابالا، فهمیدن و درک رموز مخفی درآئین کابالا، باعث میشود تا انسان بصورت روحانیواری به خدا نزدیکتر شود و بدین ترتیب بشریت، قدرت والایی از رموز مخفی خدا که برای دیگر انسانها پوشیدهاست، را پی میبرد.مهمترین منابع و کتب کابالیستی که به عنوان ستون فقرات و پایه اصلی «آئین کابالا» درآمدند، شامل مجموعه کتب عبری بهیر (به معنای «کتاب روشنایی») و هیچالوت (به معنای «کاخها») میشوند که به قرن اول میلادی بازمیگردند. نهایتا در قرن سیزدهم میلادی کتاب زوهار نوشته شد که تفکر و شکل کنونی «آئین کابالا» را تشکیل داد.
این بخش از این نوشتار خُرد است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید.
ماشیح یا مسیح کسی است که به اعتقاد یهودیان ظهور خواهد کرد و نجات دهنده آنها خواهد بود.
در نخستین نوشتههای تنخ یهودی، سخنی از زندگی پس از مرگ، کیفر و پاداش، بهشت و جهنم نمیرود. اعتقاد بر این بود که مردگان به سرزمین مردگان که شئول نامیده میشد، میروند. مرگ زودرس، کیفر خدایی دانسته میشد که بدکاران و کافران به آن دچار میشوند و زندگی طولانی بالاترین خوشبختی دانسته میشد؛ زندگی پس از مرگ نامشخص تلقی میگردید. ظاهراً به این دلیل که مردم همسایه اسرائیل، به زندگی پس از مرگ به شیوه زندگی در قبر باور داشتند؛ اسرائیلیان از آنها دوری میجستند. بنیاسرائیل، از دفن کردن اشیاء در گورها پرهیز میکردند؛ زیرا انسان را از خاک میدانستند که به خاک بازمیگردد در دورههای بعدی، باور به آخرت در بین یهودیان به وجود آمد. در کتاب حکمت آمدهاست:
آری، خداوند به راستی انسان را نابودناشدنی آفریدهاست؛ چنانچه خود نابودناشدنیاست
در تلمود آمدهاست:
اگر کسی برانگیخته شدن مردگان را نفی کند، در روز رستاخیز بهرهای نخواهد برد.
این بخش از این نوشتار خُرد است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید.
صدکه
کیسه نیکوکاری این بخش از این نوشتار خُرد است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید.
یهودیت ارتودکس معتقد است، شخصی که از مادر یهودی به دنیا آمده، ولو به دین دیگر بگراید، باز هم یهودی است به صورت تاریخی، یهودی که مدعی الحاد است، ممکن است عنوان حِرِمبه خود بگیرد، اما اعلام الحاد او موجب از دست دادن عنوان یهودیت از وی نمیشود. برای نمونه مورد باروخ اسپینوزا را ببینید.
در یهودیت همچنین آنوسیان، یعنی کسانی که علی رقم میل خود به دین دیگری گرویدهاند، و فرزندان دختری آنان، یهودی حساب میشوند.
در یهودیت، عنوان خاصی برای کسانی که یهودی هستند، ولی شریعت یهود را رعایت نمیکنند وجود دارد که آنها را مِشومدیم(به عبری: משומדים) مینامند، در بین علمای یهود در مورد نحوه رفتار با آنان، بر اساس قانون شریعت، بحث زیادی وجود دارد، اما در مورد یهودیت آنان هیچ جای بحثی نیست.
کسی که ایمان خود به یهودیت را از دست میدهد، همواره میتواند به این آیین باز گردد. و در این حالت هیچ احتیاج به مراسمی رسمی یا خاص نیست. همچنین تعاریف دیگری بر اساس تست دی ان ای و تشخیص کروموزوم وای هارون(Y-chromosomal Aaron)، وجود دارد.
نژاد یهود خود به چند دسته تقسیم میشود که از نظر ظاهری، رنگ، فرهنگ و موقعیت مکانی تفاوت دارند.تفاوت در سنتها و آداب و رسوم هر یک متفاوت است.
اشکنازی:یهودیان اروپایی که جمعیت بیشتری دارند و روشن تر هستند وسنت مورد خاص خود را دارند.
میزراهییهودیان که ساکن خاورمیانه هستند
سفارادییهودیان ساکن حوضه دریای مدیترانه در اروپا و مراکش هستند
بتا اسراییل یا یهودیان اتیوپی که سیاه پوستند.
بنه روما: این گروه هم سنت و روش خاص خود را دارند.و در ایتالیا سرچشمه میگیرند.
یهودیان معمولا در هر روز سه نماز(یهودیت) میخوانند و در روز شبات و سایر روزهای مقدس فرقههای ارتدکس و محافظه کار یک نماز اضافی هم به نام موساف خوانده میشود. نماز پنجمی هم به نام نئیلا وجود دارد که اکنون تنها در یوم کیپور دهمین روز از ماه تیشری که اوایل پاییز است خوانده میشود.می توان نماز را فرادی یا به جماعت یا به همراه منیان خواند. مثل نماز اسلامی در یهودیت هم نماز جماعت ارجح است و بخشهایی هم دارد که جز در جماعت اجرا نمیشود. اکثر مراسم آیینی در یهودیت با ملودی سنتی به نام نیگون به حالت آوازی قرائت میشود. در هر کنیسه، سکویی کم ارتفاع وجود دارد که حزان بر فراز آن این مناجات را رهبری میکند.
برگزار کردن اعیاد در یهودیت ریشه مرکزی ارتباط بشر با خدا و جهان میباشد.اعیاد مذهبی که بیشتر نشانهٔ رویدادهای مذهبی نظیر خروج از مصر و نزول تورا و یا ارتباط با طبیعت دارند، این اعیاد شامل:
پسح یا فصح هم نماد آزادی است و هم شکلگیری قوم یهود.
عید شاووت یا عید هفتهها
روش هشانا: عیدی است که نمود شروع سال یهودی است.
یوم کیپور: روز آمرزش نیز شناخته میشود.
عید سوکوت: دو هفته پس از روش هشانا و پنج روز پس از یوم کیپور آغاز میشود و هفت روز ادامه دارد. باورمندان یهودی در این مدت، به برپایی سوکا میپردازند.
حنوکا
پوریم
سیمحات تورا
تو بیشوات
آسارا بتوت
تیشا ب آو
روز هولوکاست
سالروز استقلال اسرائیل
یوم یروشالاییم یا روز اورشلیم: روز یکپارچهشدن شهر اورشلیم در پی پیروزی اسرائیل در جنگ شش روزه.
(در عبری שבת به معنی شنبه) در دین یهودیت به روز تعطیل هفتگی (شنبه) میگویند. که در بصورت سمبلیک به معنای هفتمین روز خلقت است یکی از ده فرمان حفظ شبات است که با غروب جمعه آغاز میشود و با غروب شنبه به پایان میرسد.شبات روز استراحت برای تشکر از خداوند برای خلق زمین است.
هیکل سلیمان یا هیکل مقدس اولین معبد باستانی یهود در اورشلیم است که اکنون ویران شدهاست. در کتاب مقدس عنوان هیکل برای این بنا به کار رفتهاست. بر باور یهودیان، معبد به دستور خدا و توسط سلیمان ساخته شد. کنیسا. یا کنشت به نیایشگاه و محل اجتماعات دینی یهودیان گفته میشود. دیوار نُدبه ، تلفظ: کوتِل همعرابی (به معنای دیوار غربی) ، تلفظ عامیانه عبری: کُتِل) مقدسترین مکان مذهبی یهودیان است که بر روی تپه «موریا» در شهر اورشلیم، در کشور اسرائیل قرار دارد. بر باور یهودیان دیوار ندبه از آخرین باقیماندههای هیکل سلیمان و دومین پرستشگاه اورشلیم و مرکز دعا و منبع الهام برای یهودیان در اسرائیل و سراسر جهان میباشد.
نمای دیوار ندبه در شهر اورشلیماورشلیم
حبرون
صفاد
طبریه
روحانیون
کوهنیم:رهبران مذهبی از نسل هارون که رهبری قوم را در گذسته بر عهده داشتند.
ربای یا خاخام یا راو:که مسئول امور مذهبی میباشد
هزان:قاری ادعیه
دایان
گبای:متصدی امور روزمره، خادم
قوانین یهودیان برای غذاها یهودیانی که قانون کشروت را رعایت میکنند غذاهای خاصی میل میکنند که با ترتیب خاصی تهیه شده باشد. غذایی که یک یهودی میتواند بخورد کوشر نامیده میشود.یهودیان سنتی در این مورد بسیار با توجه هستند. نمیتوان در رستورانهای غیر کوشر و یا در منزل کسی که کشروت را رعایت نمیکند غذا خورد. گاهی رعایت این اصل دیدار دوستان یا انجام کار را دشوار میکند. اما باید بدانیم این هم بخشی از مذهب یهودیت است. یهودیان میتوانند همه نوع میوه یا سبزی را اگر خوب شسته شود و مطمئن شوند حشرهای در میان آن نیست میل کنند. یهودیان میتوانند هر ماهی باله و فلس داری را بخورند. از جمله قزل آلا و ماهی تون اما خرچنگ صدف و میگو برایشان حرام است. یهودیان میتوانند گوشت هر حیوان نشخوارکنندهٔ سم شکافتهای را میل کنند از جمله گاو گوسفند بز و آهو گوشت پرندگانی که در تورا برای خوراک مردم ناپاک خوانده شده غیرقابل مصرف است اما مرغ اردک و بوقلمون حلال است. غذایی که کسی میپزد یا در بسته بندی عرضه میشود باید به نظر و تایید متخصص کشروت یا ماشگیاخ برسد. گوشت حیوان غیرنشخوار کننده یا غیر سم شکافته حرام است. مثلا خوک سم شکافتهاست اما نشخوار نمیکند. فیل نه سم شکافتهاست نه نشخوار میکند. هر دو تریف هستند. خزندگان دوزیستان و جوندگان تریف هستند هیچ حیوان دریایی که فلس و باله نداشته باشد کوشر نیست مثل کوسه مارماهی خرچنگ و میگو پرندگان گوشت خوار نام برده در تورا برای خوردن مناسب نیستند. حیوان را باید با حرکت سریع یک چاقوی بسیار تیز ذبح کرد تا سریع بمیرد تمام خون آن باید خارج شود سپس میل شود غذای کوشر باید در آشپزخانهای تهیه شود که برای غذای کوشر آماده شدهاست. اگر غذای غیر کوشر در آن پخته شده اشد باید اول به طریق خاصی تمیز شود.
تولد
بریت میلا که در هشت روزگی نوزاد پسر ختنه صورت گرفته و کودک نام گذاری میشود.
پیدیون هابن رسمی است که یک پدر انجام میدهد تا برای نخست زادهٔ مذکر زنش از معبد نجات بطلبد. بط لاویان و کاهنان این رسم را اجرا نمیکنند.
بت میتزوا در دوازده سالگی یک دختر برگزار میشود و پس از آن او یک زن تلقی میشود
برمیتزوا همان مراسم در سیزده سالگی یک پسر است که توراخوانی و دعاهای خاصی هم دارد
ازدواج
تواد اطفال
مرگ
تقسیمات مذهبی
از ازل یهودیان با هم هم عقیده بودند تا دویست سال قبل گروهی یهودی در آلمان تصمیم گرفتند مدرن تر و شبیه به سایر آلمانیها شوند و برخی باورها را کنار بگذارند به این یهودیان رفورمیست یا اصلاح طلب میگویند.
به جز سه گروه محافظه کار اصلاح طلب و ارتدوکس گروههایی با تعداد کمتری هم وجود دارند مثل قرائون. هر گروهی بر اساس فهم خودش از یهودیت اعمال خودش را دارد. برخی از یهودیان بسیاری قواینن را کنار گذاشتهاند. مثلا اصلاح طلبان یا لیبرالها کشروت یا شبات را رعایت نمیکنند و به جای ان جنبههای اخلاقی یهودیت را مد نظر قرار میدهند. یهودیان که دیدند با این اوضاع سنن یهودی از دست میرود برای حفظ سنن پس از لیبرالها بر علیه آنان محافظه کاران را به وجود آوردند. ارتدوکسها این هر دو ار مردود میشمرند و تغییراتی ار که آنها به وجود آوردهاند از حیز اعتبار ساقط میدانند.
یکی از بزرگترین راوهای ارتدکس۱.ارتدوکس یا سنتی
حاردی یا افراطی
ناتوری کارتا(یهودیان ضد صهیونیست)
حسدی
مدرن ارتدکس
۲*.اصلاح طلب(یهود)
۳.محافظه کار(یهود)
۴.قراییم
یهودیان اسراییل خود را اصلاح طلب یا ارتدوکس یا محافظه کار نمیدانند، بلکه خود را حاردی -بسیار مذهبی- داتی -دینی- ماسوراتی -سنتی- یا خیلونی -سکولار- میدانند.
یهودیت اومانیستHumanistic Judaism
جنبش نوسامان گراییReconstructionist Judaism
غیر سنتیAlternative Judaism
تجدیدگراJewish Renewal
علوم یهودJewish Science
تقسیمات تاریخی
صدوقیان
فریسیان
اسنیان
ابیونیان
فرقههای خارجی
یهود-بودایی
سامریان
یهودیت مسیحایی
منوره هفت شاخهٔ پرستشگاه اورشلیم را تیتوس، امپراتور روم پس از ویران کردن دومین معبد یهود به شهر روم برد.پیدایش این دین با آمدن دستور خدایی بر موسی در آتش روح خداوند آغاز شد، و به نامهای چون: دین عبری، دین بنیاسرائیل، دین کلیمی و دین یهودی آشنا است. رابرت هیوم در کتاب ادیان زنده جهان میگوید «این واژه نخستین بار در حدود یکصد سال پیش از میلاد مسیح در ادبیات یونانی- یهودی به کار رفتهاست و واژه دیگری که تمام تاریخ این دین را در بر بگیرد، وجود ندارد.». مأموریت اصلی، موسی، بر دو چرخه استوار بود. نخست دعوت بنیاسرائیل به عبادت خدای یکتا یا یهود و دوم آزادی قوم بنیاسرائیل از اسارت فرعون مصر بود. موسی با آوردن تورات از جانب خداوند، قوم خود را به راه رستگاری هدایت نمود. بعد از موسی، یوشع رهبری بنیاسرائیل را برعهده گرفت و بعد از یوشع، پیامبران زیادی با آوردن کتاب مقدس، هدایت قوم بنیاسرائیل را عهدهدار شدند. یهودیان، عهد قدیم را محصول تعالیم انبیا، خود میدانند، تعالیمی که از موسی (حدود ۱۲۵۰سال قبلا از میلاد)شروع و به ملاکی (حدود ۱۶۰ قبل از میلاد) ختم میشود. عهد قدیم، میراث گرانبهای موسی و پیامبران بنی اسرائیل محسوب میشود. از عهد قدیم دو نسخه مهم قدیمی موجود و در دسترس است: یکی به زبان اصلی، یعنی عبری و دیگری به زبان یونانی که به ترجمه سبعینیه (با هفتادتنان) معروف است. قدیمیترین نام عبری کتاب مقدس هاسفریم به معنای الکتب میباشد.
جهت جستجو سریع موضوع مقاله ، پرسشنامه ، پاورپوینت و گزارش کارآموزی می توانید از قسمت بالا سمت راست جستجو پیشرفته اقدام نمایید.
همچنین جهت سفارش تایپ ، تبدیل فایل پی دی اف (Pdf) به ورد (Word) ، ساخت پاورپوینت ، ویرایش پایان نامه و مقاله با ما در تماس باشید.
ارسال نظر