پاورپوینت زیلوبافی مربوطه  به صورت فایل پاورپوینت و قابل ویرایش می باشد و دارای ۳۹  اسلاید است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دانلود پاورپوینت زیلوبافی نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک پاورپوینت مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

فهرست مطالب

مقدمه
زیلو چیست؟
تاریخچه مختصری از زیلو
نخ و رنگ
نقوش زیلو بر حسب مج
مواد اولیه بافت زیلو
هنر زیلو بافی در یزد
میبد مرکز بافت زیلو
نکاتی در مورد زیلو
ریشه ی لغوی زیلو
زیلو و تاریخچه ی آن در میبد
انواع زیلوها
معایب و محاسن زیلو
مواد اولیه
ابزار زیلوبافی
شیوه ی بافت زیلو
انواع زیلوها از لحاظ نقش
معرفی چند نمونه زیلوهای قدیمی و نفیس
نقش و رنگ در کاربرد زیلو
بازار فروش
مشکلات زیلوبافی
استادان بافنده
پیشنهادات برای گسترش زیلوبافی
منابع و مآخذ

منابع و مآخذ:

۱-یزدنامه – ایرج افشار -بخش هنرها و نگارها،مقاله زیلوبافی میبد، محمدحسین رافی

۲-فرهنگ یزد، فصلنامه فرهنگی پژوهشی – سال اول شماره ۲و۳ ،بهار و تابستان ۱۳۷۸

۳- روزنامۀ ابتکار، نسخه شماره ۱۱۳۷ –  ۲۷/۱۱/۱۳۸۶

مقدمه

بافندگی و نساجی از بومی‌ترین هنرهای ایرانی است و سابقه‌ای دیرینه و هزاران‌ساله دارد؛ از فرش نام‌دار دوره هخامنشی، پازیرک گرفته تا پارچه‌های فاخر عهد ساسانی یا بافته‌های دوره سلجوقی و انواع پارچه‌ها و فرش‌های بی‌همتای عصر صفوی که الحق اوج درخشان و عصر طلایی نساجی و بافندگی در ایران است، همه و همه نشان‌دهنده حیات ارزشمند و دیرینه و رواج این هنر در زندگی ایرانیان است.

استان یزد همواره از مراکز مهم بافندگی بوده و در کنار هنر و معماری بی‌نظیر و زیبا و چشم‌نوازش، در بافندگی بافته‌های داری و غیر داری نظیر قالی‌بافی، شعربافی، زری‌بافی، شال‌بافی، ترمه، مخمل، و به‌ویژه زیلو نیز درخشیده است. زیلو زیراندازی ساده و بی‌تکلف و بادوام و خنک و بهداشتی است. تار و پودش از پنبه تشکیل یافته است. بی‌پیرایه است و از خلوص پرمعنایی برخوردار است. ساده و باوقار است؛ زیرا تنوع رنگی محدودی دارد و آرایه‌های آن نقش‌های ساده هندسی بیش نیست. نقوش زیلو ارتباط عمیقی با فرهنگ مردم دارد. این سادگی و صداقت هم‌گام و سازگار با بناها و روحیه قانع مردم این خطه است.

زیلوبافی یکی از هنرهای درخور توجه ایرانیان بوده است و از ظواهر امر چنین برمی‌آید که قدمتی بس طولانی در تاریخ هنر و فرهنگ ایران زمین دارد. اینکه چرا سرزمین ایران مهد تولید زیباترین و ارزشمندترین آثار فرش‌بافی جهان شده است، محل بحث و گفتگوهای بسیار بوده، اما آنچه در این آثار رخ می‌نماید نشان از ذوق سرشار ایرانیان دارد که سعی در هر چه زیباتر کردن محیط زندگی خود داشته‌اند و تا حد امکان در تنوع و گونه‌گونی در پی این زیبایی بوده‌اند.

زیلو نیز یکی از این هنرهای باارزش بوده که نشان از دقت نظر و نگاه ظریف و زیباپسند ایرانیان دارد. این را که این هنر نخست از کدام نقطه از ایران بزرگ برخاسته، به درستی نمی‌توان مشخص کرد؛ چرا که تاریخی دقیق وجود ندارد و منابع مکتوب نیز دارای آن چنان اطلاعاتی نیستند که بتوان از روی آنها سوابق تاریخی این فرش را بررسی کرد. در منابع تاریخی موجود نیز مشخصاً به زیلو پرداخته نشده و تنها هرکجا نامی از بنایی، خاصه مساجد، بوده است، در توصیف موقعیت و دارایی‌های آن مسجد نامی از زیلو نیز به میان آمده است؛ باتوجه به اینکه این نوشتارها نیز اطلاعات کمی از زیلوهای بعد از اسلام به دست می‌دهند و مطلبی درباره ویژگی‌های این هنر در قبل از اسلام ندارند.

زیلوی یزد اگرچه با کتیبه‌هایش هویتی انکارناپذیر دارد و هر مسجد و مکان دینی در سراسر ایران نشانی و فرشی به یادگار از این خطه دارد، جای تأسف است که امروز درگذر زمانه، آن هم در مراکز اصلی تولید و بافت آن، یعنی شهر میبد و اردکان، این هنر مهجور مانده و در میان فرش‌ها و زیراندازهای ماشینی گرفتار و رو به نابودی است.

میبد را باید یکی از مراکز مهم تولید زیلو دانست و بی‌شک در گسترش و رونق این فرش، میبد سهم بسزایی داشته است؛ چرا که شاهکارهای موجود هنر زیلوبافی متعلق به استادکاران و بافندگان میبدی است. نکته درخور توجه آنکه با همه ویژگی‌ها و اهمیتی که این فرش داشته، پژوهشی درخور تأمل در این هنر نشده است؛ درحالی که هر یک از ابعاد مختلف این هنر ظرفیت پژوهشی مستقل دارد.

زیلو چیست؟

زیلو یکی از مناسبترین و بادوام ترین کف پوش ها، به ویژه برای مناطق کویری است که از قدیمی ترین محصولات دست بافت یزد محسوب شده و قدمت آن به پیش از اسلام می رسد.ناصرخسرو در سفرنامه خود و تنها در شهر “تون” که از شهرهای شرقی ایران است، به بیش از ۵۰۰ کارگاه زیلوبافی اشاره می کند و “حدودالعالم”، در ذکر ویژگی های مساجد ایران در قرن چهارم ه.ق زیلو را از کفپوش های مهم می داند.این فرش نخی هر چند به ظاهر ساده است، اما فنون و روش های ساخت آن نشان دهنده غنای فرهگنی، فکر و اندیشه بارور شده ای است که در پس هر تار و پود آن نهفته است.این فرش در نقش و بافت شباهت هایی به حصیر دارد.واژه “Xylography” در زبان و فرهنگ غرب که به معنای فن یا هنر حکاکی روی چوب است بی شک برگرفته از واژه زیلو در فرهنگ ایرانی است که ریشه در حصیربافی دارد.انواع زیلو براساس کاربرد، اندازه و رنگ های به کار رفته در آن ها تقسیم بندی می شوند.این فرش معمولا در اندازه های ۲ در ۳ و ۳ در ۴ تولید می شده است.البته زیلوهایی با عرض ۵ تا ۶ متر و طول ۱۰ متر نیز بافته شده است.کاربرد زیلو (به ویژه در ابعاد بزرگ) اغلب در مساجد بوده و از زیلوهای با اندازه های کوچک تر برای پوشش کف اتاق ها و منازل استفاده می کردند.زیلوهایی که با رنگ سفید و آبی بافته می شد در مساجد و امامزاده ها مورد استفاده قرار می گرفت که هماهنگی بسیار زیبایی با ساختار طرح ها و رنگ های کاشیکاری و آجرکاری این بناها داشت.زیلوهایی که به رنگ آبی و قرمز بافته می شد به زیلوی جوهری مشهور بوده و معمولا مرغوبیت کمتری داشت.مرغوب ترین زیلو “نفتال” نام دارد که به رنگ سبز و نارنجی بوده و بیشتر در منازل مورد استفاده قرار می گرفت.این رنگ آمیزی با توجه به زمینه قالی ها که عمدتا لاکی بود، هماهنگی بسیار زیبایی ایجاد می کرد.با وجود اینکه در بافت زیلوها فقط از دو رنگ استفاده می شد این محدودیت  هیچگاه از زیبایی و جذابیت این دست بافته ها نمی کاست و استفاده از طرح های متنوع که گاه نقش آیات قرآن و طرح های هندسی را نیز شامل می شد بر زیبایی آن می افزود.به دلیل ایجاد همین طرح های متنوع برای بافت زیلو استفاده از دستگاه نقشه بندی جایگزین دستگاه چند دری شد.با گذشت زمان زیلو بافها ترجیح دادند از طرح های ساده تر  و سرشناس تری چون مثلثی، نقشه گره، گچکنه، پیله ، پته توره و زنجلو استفاده کنند.

تاریخچه مختصری از زیلو

در فرهنگ دهخدا زیلو بااین جمله تعریف شده است: “پلاس وگلیم راگویند وآنرا شطرنجی نیز خوانند” ودر توضیح پلاس آمده است:”قسمتی پشمینه که گستردنی باشد شبیه جاجیم. چیزی مثل کرباس که از پوست درخت سن بافند”. زیلو یکی از قدیمیترین محصولات دست بافته است که ازدیرباز در شهرستان میبد واقع در ۵۰ کیلومتری یزد بافته ‌می‌شده است. بنظر میرسد این صنعت در میان اعراب پیش ازاسلام نیز وجود داشته است.

شهرهای دیگری که زیلوبافی در آنها رواج داشته است عبارتند از: جهرم، سیستان، کاشان، اصفهان و مشهد. در این رابطه از محلی به نام “بشنیغان” در میبد نام برده شده است که گویا خاستگاه هنر زیلوبافی بوده است.

این دستبافته زیبا خاص مناطق حاشیه کویر میباشد و علاوه بر تطابق این فرش بانوع زندگی مردم منطقه و معتقدات مذهبی آنها، تاثیر معماری ،طبیعت و گویش مردم این ناحیه بر نقش ،رنگ و نام زیلوها انکارناپذیر است.

نوشتن تاریخ و سابقه زیلوبافی وعلل تکوین وپیدائی آن بسی دشوار است. برخی سابقه زیلوبافی در میبد را تا قرن هشتم به دوره مظفریان مسبوق می‌دانند و برخی دیگر سابقه وقدمت آن را کمتر از این تصور می‌کنند. ناصرخسرو قبادیانی در سفرنامه در ضمن توصیف وضعیت و موقعیت شهر تون (فردوس کنونی) مینویسد: “گفتند در این شهر چهارصد کارگاه بود که زیلو بافتندی …”.احتمالا قدیمی‌ترین سندی که از زیلو وزیلوبافی نام برده است ،همین سفرنامه ارزشمند است. نگارنده را گمان بر آن است که وجود راه مستقل میبد به خراسان و ارتباط وتبادل تجاری وفرهنگی مردم این خطه با اهل آن سامان سبب انتقال این صنعت از آنجا بدین جا شده است.

یکی از قدیمی‌ترین و درعین حال نفیس‌ترین زیلوهایی که در میبد موجود است ،متعلق به قرن ۱۲ است و بر آن ۲۴ سجاده طرح شده است. رنگهایش با مختصر اختلاف در مجموع همانند و چشم نواز است. درحاشیه این زیلوی نفیس این جملات که کلمات آن به چندرنگ و ترتیب مختلف است ،مشاهده می‌شود: ” وقف صحیح شرعی نمود جناب ستوده آداب حاج الحرمین الشرفین حاجی عبدالرشید خلف مرحوم عبدالغنی المیبدی بر پیش قبه مسجدجامع مزبور بیرون نبرند مگر در شبستان مسجد مزبوره برند. تحریرا فی سنه شهر ربیع الثانی ۱۱۸۸″.

زیلویی با قدمت ۶ قرن. (مسجد جامع میبد)

دو زیلوی کهنه دیگر در مسجد رکن آباد میبد نگهداری میشود: بر روی یکی از آن زیلوها ابیات زیر بافته شده است:

غرض نقشی است کز مابازماند

که هستی را نمی بینم بقائی

مگر صاحبدلی روزی به رحمت

کند در کار درویشان دعائی

سه فرد زیلوی نفیس و خوشرنگ در مسجدجامع هفتادر عقدا نگهداری می‌شود که در نوع خود کم نظیر است. دوفرد از این زیلوها بافته و عمل حاجی باقر میبدی در سنوات ۱۰۷۰و ۱۰۸۳ هجری قمری است. زیلوی تاروپود گسسته ای هم در صحن مسجد نگهداری میشود که قدمت آن به سال ۱۰۲۳ میرسد.

چند نمونه از زیلوهایی که درعهد قاجار بافته شده است را در مساجد میبد ویزد می‌توان دید. یک نوع آن زیلوی آویختنی است به اندازه تقریب یک متر در دومتر، که در سال ۱۲۷۹ توسط عبدالوکیل میبدی یزدی بافته شده و در مسجد میرچخماق یزد آویخته بوده است.

نخ و رنگ

پنبه ماده اولیه و اصلی زیلو محسوب میگردد. امروزه کارخانه های ریسندگی با وسایل مدرن نخ مورد احتیاج زیلوبافان را تولید و عرضه میدارند. در گذشته زنهای خانه دار نخ را می رشته اند.

در گذشته نوعا رنگها از روناس و پوست گردو وانار تهیه میشده است ،اما رنگهایی که امروزه استفاده میشود،تماما شیمیایی است. در گذشته پنبه ای موسوم به “مله” (malla) که رنگ آن متمایل به زرد بود، کاشته میشد و به همان رنگ طبیعی در زیلوبافی مورد استفاده بود.

از لحاظ ترکیب رنگ ،زیلو انواع و اقسامی دارد بدین ترتیب: آبی و سفید- مشکی و سفید- مله و سفید- مله و آبی- قرمز و سفید- آبی و گلی- سبز ونارنجی- فیروزه ای وعنابی- روناسی و سفید.

دستگاه زیلوبافی از ۲ پایه اصلی که شباهتی به دارکول گلیم بافی دارد تشکیل شده است. زیلوبافان این ۲ پایه را “اسون”(osoon) می‌گویند (اسون صورتی از کلمه استن و تستون است). تیر بالا و پایین (نورد)، علم پشت، چوب پشت، کلی(kali)و کمونه اجزای دیگر این دستگاه است. علم پشت چوبی است عمودی به موازات اسونها و “شلیت” به دو سر آن وصل میشود. تعداد مشخصی از تارها به رشته های کلفت و چندگانه شلیت گره زده میشود. اگر استادکار با ۱۳ رشته از رشته های شلیت کارکند وبا عقب و جلو بردن و دردام کمانه انداختن آنها نقش (منظور از نقش در اینجا نقشهای حاشیه نیست که آن مجهای مخصوص واضافه بر این مقدار دارد) مورد نظر را ببافد، می‌گویند نقش زیلو ۱۳ تایی یا سیزده “مجی” است. هرچه تعداد مجها بیشتر باشد، بافتن زیلو پیچیده تر و کار حساس تر می‌شود. در گذشته زیلوهایی بافته می‌شده اند که هفتاد تایی بوده اند.

دستگاه زیلوبافی و اچزا تشکیل دهنده آن

نقوش زیلو بر حسب مج

پاورپوینت مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد.

 جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.