-
دسته: رشته مشاوره, رشته معارف اسلامیفرمت : پاورپوینت | حجم : 321kb | صفحات : 109قیمت: 10000 تومان1,437 بازدید
پاورپوینت مشورت از دیدگاه قرآن و روایات مربوطه به صورت فایل پاورپوینت و قابل ویرایش می باشد و دارای ۱۰۹ اسلاید است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دانلود پاورپوینت مشورت از دیدگاه قرآن و روایات نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک پاورپوینت مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد
فهرست مطالب
مقدمه
مفهوم مشورت
حدود مشورت
جایگاه مشورت در آیات
۱- اهمیّت مشورت
۲- مفهوم مشورت
۳- آیه مشورت
جایگاه مشورت در روایات
۱- اهمیت مشورت
۲- لزوم مشورت
۳- نشانه مشورت صحیح
اصول مشورت در اسلام
۱٫ اصل فطرت
۲٫ اصل کرامت
۳٫ اصل اختیار
۴٫ اصل تغییرپذیرى
۵٫ اصل مسئولیت
۶٫ اصل کمال جویى
فواید مشاوره
۱٫استفاده از نظر دیگران
۲٫پشت گرمی در اقدام کارها
۳٫ پیدا کردن راه صحیح ارشاد
۴٫ برطرف شدن عیوب
۵٫ نجات از هلاکت
۶٫ استنباط راه حلهاى دقیق
۷٫ نظریات به دور از خواهش های نفسانی
۸٫ مشورت، عامل تکامل عقل
۹٫ رهایى از پشیمانى
۱۰٫ شناسایى خطاها
نتیجه‌گیری
منابع و مآخذ
منابع و مآخذ
* قرآن
* نهج البلاغه
۱- امینى، ابراهیم: اسلام و تعلیم و تربیت، تهران: س‍ازم‍ان ان‍ج‍م‍ن اول‍ی‍ا و م‍رب‍ی‍ان ج‍م‍ه‍وری اسلامی ایران، ۱۳۸۰
۲- استادى، رضا: شورا در قرآن و حدیث، قم، ب‍ن‍ی‍اد ف‍ره‍ن‍گ‍ی امام رضا (ع)، ۱۳۶۰
۳-آقاپیروز، على و دیگران: مدیریت در اسلام، قم، پ‍ژوه‍ش‍گاه ح‍وزه و دانشگاه، ۱۳۸۴.
۴- باقرى، خسرو: نگاهى دوباره به تربیت اسلامى، تهران، مدرسه ، ۱۳۸۶
۵- بهشتی، محمد: اهداف مشاوره از دیدگاه اسلام، فصلنامه دانشگاه اسلامی،۱۳۷۸، شماره۸
۶- تمیمی آمدی، عبدالواحد: غرر الحکم و دررالحکم، قم، انتشارات دفتر تبلیغات قم،۱۳۶۰
۷- ثنایى، باقر: روان درمانى خانواده، تهران، چ‍ه‍ره، ۱۳۶۲
۸- جوادى آملى، عبداللَّه: تفسیر موضوعى قرآن مجید، تهران، م‍رک‍ز ن‍ش‍ر ف‍ره‍ن‍گ‍ی رج‍ا، ۱۳۶۳
۹- هاشمی رفسنجانی، علی اکبر و جمعی از محققان: تفسیر راهنما، انتشارات دفتر تبیلغات اسلامی، قم،۱۳۷۱
۱۰- هندی، علامه علاءالدین المتقی بن حسام الدین: کنزالعمال، مؤسسه الرساله، بیروت، ۱۴۰۹ه .ق
۱۱- یثربی، میرمحمد: سیری در رسالۀ حقوق امام سجاد، تنظیم قاسم نصیرزاده، قم، انتشارات فرهنگ آفتاب، ۱۳۸۵
مقدمه
پیشرفت علم و تکنولوژی، اکتشافات و اختراعات و نظریه پردازی در زمینه های مختلف، محصول هم اندیشی و تعامل و بهره گیری از ایده ها و تجربه های دیگران است. اگر بنا بود هر فردی فقط به خود متکی باشد و هیچ گاه از نظرات، پیشنهادها و تجارب دیگران بهره نگیرد، مطمئنا بشر در مراحل اولیه و سطح بسیار ساده و ابتدایی به سر می برد. دستیابی به تجارب دیگران و استفاده از نظرات سازنده آنان از طریق مطالعه آثار، زندگی و الگوهای رفتاری، طرح سؤال و مشورت و نظرخواهی امکان پذیر است.
مشورت کردن یعنى «تبادل نظر کردنِ دو یا چند نفر با یکدیگر، به منظور یافتن راه حل یا تصمیم گیرى درباره موضوعى».
در بسیاری از کشورهای اسلامی مجلس های مشورتی در سطح ملی یا محلی تشکیل می شود.مشورت کردن در اسلام فقط به موضوعات اجتماعی محدود نمی شود و مسلمانان تقریبا در هر امری با یکدیگر مشورت می کنند.
نقش مشورت در زندگی، نقشی اساسی است. تحقیقات تجربی نشان می دهد که مشورت اگر مهم ترین نقش را در پیشرفت و استفاده بهینه از زندگی نداشته باشد، دست کم می تواند یکی از بهترین نقشها را ایفا کند.
مشورت به معنای عام و گسترده جریانی است که در همه اعصار برای همه افراد، مطرح بوده، اما در عصر ما با دامنه وسیع تری مطرح است؛ زیرا تکنولوژی جدید، انسان را با دشواریها و بن بست های متعددی رو به رو نموده است. در دنیای امروز، زندگی بدون مشورت و مشارکت و هم فکری با دیگران، امکان پذیر نیست.
مقاله حاضر با هدف بررسی جایگاه مشورت در آیات و روایات پرداخته شده است.
مفهوم مشورت
«مشورت» به معناى استخراج رأى صحیح است؛ یعنى این که آدمى در مواقعى که درباره کارى رأى صحیح از خود ندارد، به دیگرى مراجعه کند و از او رأى صحیح بخواهد و در قرآن کریم نیز سخن از مشاوره آمده است که می فرماید: «وَشاوِرهُم فِى الأَمرِ» کلمه شورا به معناى اشاره کردن و یا موضوعى که پیرامون آن به مشاوره مى نشینند به کار مى رود.[۱] این کلمه نیز در قرآن آمده که فرمود: «و امَرهُمْ شُورى بَینَهُم».
بنابراین معناى آیه مى شود: «مؤمنان آن هایند که هر کارى مى خواهند بکنند، آن کار در بینشان شورایى مى شود که پیرامونش مشورت مى کنند.»
در این معنا اشاره اى است به این که مؤمنان اهل رشدند، و کارى مى کنند که در واقع هم باید بکنند، و در به دست آوردن و استخراج رأى صحیح دقت به عمل مى آورند و به این منظور به صاحبان عقل مراجعه مى کنند و در نتیجه آیه شریفه قریب المعانى با این آیه شریفه که مى فرماید: « الَّذینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَه.»[۲]، خواهد شد.[۳]
پیامبر(ص) مى فرماید: «مَن شاوَر ذَوی العقولِ اِستَضاءَ بانوارِ العُقول؛[۴] هر که با خردمندان مشورت کند با انوار خردهاى آنان روشنى یابد»
مشورت نیروى فکر و اندیشه را در افراد پرورش مى دهد؛ مشورت نعمت بزرگ خداوندى براى انسان هاست که آنان را به خودمتکى مى سازد و از داشتن استعدادها و نیروهاى سازنده آگاه مى سازد، وآنان را به اصل تفاهم و به وجود آوردن هم آهنگى در زندگى مطلع مى نماید؛آسایش و راحت شدن کارها، پشیمان نگشتن، عدم هلاکت و عجز، کسب تجربه، تشخیص راه هاى خطا، روشن شدن رأى و تدبیر، نزدیک شدن راه دشوار و … .[۵]
حدود مشورت
طبیعت مشورت ایجاب مىکند که هالهاى از ابهام دور موضوع را گرفته باشد، و فرد «مشورت گر» مىخواهد که در پرتو اصطکاک افکار، حجاب جهل را پاره کند تا سیماى حقیقت را مشاهده نماید .
اگر در باره موضوعى از نظر عقل کوچکترین ابهامى وجود نداشته باشد، و فرد به صورت قاطع نظر خود را بیان کند، و یا حکم موضوع مشورت از نظرروشن باشد، دیگر براى مراجعه به شورى و افکار عمومى، موضوعى باقى نمىماند از نظر عقلی این مورد از بدیهیات است و نیازی به توضیح نیست چنانچه هر جا صحبت از مشورت و مشاوره می شود در جایی است که انسان به تنهایی قادر به تصمیم گیری صحیح نیست یا این که در صحت تصمیم خود شک دارد.[۶]
قرآن مجید، حدود مشورت را به روشنترین وجه بیان مىکند و مىفرماید:« وَ ما کانَ لِمُؤْمِنٍ وَ لا مُؤْمِنَهٍ إِذا قَضَى اللَّهُ وَ رَسُولُهُ أَمْراً أَنْ یَکُونَ لَهُمُ الْخِیَرَهُ من امرهم و مَنْ یَعْصِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالًا مُبِیناً؛[۷]هرگز براى مرد و زن با ایمان، چنین اختیارى نیست که در موردى که خداوند و یا پیامبر نظر دادهاند مخالفت کنند، هر کس با خدا و پیامبر او مخالفت کند، آشکارا گمراه شده است.»
در یکى از نبردها، فرماندهان سپاه، نقطهاى را براى ستاد فرماندهى انتخاب نمودند. در این موقع یکى از یاران پیامبر بنام «حباب» به رسول خدا گفت: «یا رسولَ اللّهِ اَرَأَیتَ هذا المَنزِلِ، أَ مَنزِلاً اَنزَلَهُ اللّهُ لَیسَ لَنا اَن نَتقدّمَهُ و لا نَتَأَخّر عَنهُ، اَم هُو الحربِ و الرّاى و المکیده قال: بَل هُو الرّأى و الحرب و الرّاى و المکیده . فَقال: یا رَسُولَ اللّهِ فإِنَّ هذا لَیسَ بِمَنزلِ فَانهَض بِالنّاسِ حتّى نَأتی اَدنى ماءَ من القوم؛[۸] اى پیامبر خدا آیا به فرمان خدا در این نقطه فرود آمدید که دیگر براى ما حق اظهار نظر نباشد، یا این که این نقطه را براى نبرد با دشمنان صلاح دیدید پیامبر فرمود: موضوع قابل رأى و اظهار نظر است. وى گفت: به نظر من بهتر است که سپاه را حرکت دهید که در کنار آب فرود آییم.» از این بیان به خوبى استفاده مىشود که مسلمانان دستورات پیامبر را بر دو نوع تلقى مىکردند:
دستورى که نمىتوان آن را تغییر داد، در اینجا باید تسلیم شوند . ۲٫ دستورى که مىتوان آنرا در شورى قرار داد.[۹]
جایگاه مشورت در آیات
۱- اهمیّت مشورت
با توجه به اهمیّت مسئله مشورت، در قرآن، چند جا به این موضوع اشاره شده است:
« فَبِمَا رَحْمَهٍ مِنْ اللّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ کُنْتَ فَظّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِی الاْءَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَی اللّهِ إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلِینَ؛[۱۰]اى پیامبر! رحمت خدا تو را با خلق مهربان و خوش خوى گردانید، و اگر تندخو و سخت دل بودى، مردم از گرد تو متفرق مى شدند پس چون امت به نادانى درباره تو بد کنند، از آنان درگذر و از خدا بر آن ها طلب آمرزش کن و در کارها با آنان مشورت کن… .»
وقتى این آیه نازل شد، پیامبر(ص) فرمود: «آگاه باشید که خدا و رسولش از مشورت بى نیاز هستند، لکن خداوند آن را رحمت براى امت اسلام قرار داد». پس کسى که مشورت نماید از ترقى و به راه راست شدن باز نمى ماند و کسى که مشورت نمودن را ترک کند، از گمراهى و ضلالتش کاسته نمى شود.»[۱۱]
۲- مفهوم مشورت
در مجموع در قرآن سه بار کلمات هم خانواده مشورت آمده است موارد مذکور به ترتیب عبارتند از:
الف)«فَإِنْ أَرَادَا فِصَالاً عَنْ تَرَاضٍ مِنْهُمَا وَتَشَاوُرٍ فَلاَ جُنَاحَ عَلَیْهِمَا…؛[۱۲] اگر پدر و مادر با رضایت و مشورت یکدیگر تصمیم گرفتند کودک را از شیر بگیرند اشکالی به رأی آنان نیست.» آیه فوق درباره چگونگی شیر دادن و از شیر گرفتن نوزادان و حقوق گوناگون و متقابلی که مادر، فرزند و پدر در این زمینه دارند، نازل شده و وظایف و حقوق هریک را مشخص میکند. یکی از این وظایف همفکری و توافق والدین با یکدیگر و مشورت با صاحبنظران برای از شیر گرفتن پیش از موعد طفل است.[۱۳]
در این آیه مشاوره به معنای توافق و تراضی والدین است.
ب)«فَبِمَا رَحْمَهٍ مِنْ اللّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ کُنْتَ فَظّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِی الاْءَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَی اللّهِ إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلِینَ؛ پس در سایه لطف و رحمت پروردگارت با آنان نرمخویی کردی و اگر تندخو و سختدل بودی قطعا از پیرامون تو پراکنده میشدند، پس از ایشان درگذر و برایشان آمرزش بخواه و در امور با آنان مشورت کن و چون تصمیم گرفتی بر خدا توکل کن که خدا توکلکنندگان را دوست دارد.»[۱۴]
این آیه ناظر به حوادث جنگ احد است که در آن افرادی که از جبهه جنگ گریخته بودند تقاضای بخشش داشتند و خداوند پس از اشاره به یکی از ویژگیهای اخلاقی پیامبر (نرمخویی) و ضمن فرمان به عفو و طلب رحمت برای آنان از پیامبر میخواهد که باز هم با آنها مشورت کند و رأی و نظر آنان را نادیده نگیرد. مفسران درباره علت امر به مشورت با وجود کمال عقل پیامبر(ص) و وحی آسمانی وجوه مختلفی را بیان داشتهاند. از آنجمله فخر رازی در تفسیر کبیر یکی از وجوه ضرورت امر به مشورت را چنین توجیه میکند که گرچه عقل پیامبر از عقل همه مردم کاملتر است و علوم بشری نیز محدود است ولی بعید نیست که وجوهی از مصلحت به نظر کسی برسد و به نظر پیامبر(ص) نرسیده باشد.[۱۵]
هریک از توجیهات مفسران در باب امر به مشورت در آیه فوق را که بپذیریم، به هرحال مشورت در این آیه یک دستور حکومتی است. از این رو میبینیم پس از انجام مشورت و روشن شدن نتیجه هرگونه دودلی و پراکندگی باید کنار گذاشته شود و قاطعیت و تصمیم جانشین آن گردد.
ج)« وَالَّذِینَ اسْتَجَابُوا لِرَبِّهِمْ وَأَقَامُوا الصَّلاَهَ وَأَمْرُهُمْ شُورَی بَیْنَهُمْ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنْفِقُونَ؛[۱۶] [مؤمنان کسانی هستند] که ندای پروردگارشان را اجابت کرده و نماز را برپا میدارند و امورشان با مشورت سامان میپذیرد و از آنچه دادهایم انفاق میکنند.»
قرآن مجید، حدود مشورت را به روشنترین وجه بیان مىکند و مىفرماید:«وَ ما کانَ لِمُؤْمِنٍ وَ لا مُؤْمِنَهٍ إِذا قَضَى اللَّهُ وَ رَسُولُهُ أَمْراً أَنْ یَکُونَ لَهُمُ الْخِیَرَهُ من امرهم و مَنْ یَعْصِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالًا مُبِیناً؛[۱۷]هرگز براى مرد و زن با ایمان، چنین اختیارى نیست که در موردى که خداوند و یا پیامبر نظر دادهاند مخالفت کنند، هر کس با خدا و پیامبر او مخالفت کند، آشکارا گمراه شده است.»
پیامبر اسلام، براى کوبیدن سنتهاى غلط از جانب خدا مأمور شد که دختر عمه خود، «زینب بنت جحش» را به عقد غلام و پسر خوانده خود در آورده، هنگامى که پسر خوانده وى همسر خویش را طلاق داد، باز پیامبر مأمور شد که او را بگیرد، تا یکى دیگر از سنتهاى دوران جاهلیت را بکوبد .
مسلمانان دستورات پیامبر را بر دو نوع تلقى مىکردند:
دستورى که نمىتوان آن را تغییر داد، در اینجا باید تسلیم شوند . ۲٫ دستورى که مىتوان آنرا در شورى قرار داد.[۱۸]
قرآن مجید، حدود مشورت را به روشنترین وجه بیان مىکند و مىفرماید:«وَ ما کانَ لِمُؤْمِنٍ وَ لا مُؤْمِنَهٍ إِذا قَضَى اللَّهُ وَ رَسُولُهُ أَمْراً أَنْ یَکُونَ لَهُمُ الْخِیَرَهُ من امرهم و مَنْ یَعْصِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالًا مُبِیناً؛[۱۹]هرگز براى مرد و زن با ایمان، چنین اختیارى نیست که در موردى که خداوند و یا پیامبر نظر دادهاند مخالفت کنند، هر کس با خدا و پیامبر او مخالفت کند، آشکارا گمراه شده است.»
پیامبر اسلام، براى کوبیدن سنتهاى غلط از جانب خدا مأمور شد که دختر عمه خود، «زینب بنت جحش» را به عقد غلام و پسر خوانده خود در آورده، هنگامى که پسر خوانده وى همسر خویش را طلاق داد، باز پیامبر مأمور شد که او را بگیرد، تا یکى دیگر از سنتهاى دوران جاهلیت را بکوبد .
۳- آیه مشورت
در این آیه مسئله مشورت در کنار مسائلی چون نماز، انفاق و اطاعت خداوند ذکر شده است که خود می تواند بیانگر میزان اهمیت آن باشد.
علامه طباطبایی (ره) متذکر شده اند که در جملۀ «امرهم شوری بینهم» اشاره شده است که (مومنان) اهل رشد و عمل به واقع هستند که در بدست آوردن و استخراج رأی و نظر صحیح دقت ی کنند و به صاحبان خرد مراجعه می کنند در نتیجه آیۀ شریفه از نظر معنی نزدیک به : «الَّذینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولئِکَ الَّذینَ هَداهُمُ اللَّهُ وَ أُولئِکَ هُمْ أُولُوا الْأَلْبابِ.»[۲۰] است.
خداوند در این آیه می فرماید: آنان که گفتار را بشنوند و نیکوترش را پیروی کنند آنانند که خداوند هدایتشان فرموده و آنان خردمندان عالمند.[۲۱]
در واقع طبق نظر علامه طباطبائی (ره) مسلمانان برای رشد و پیشرفت باید نظرات دیگران را هم بپرسند و بعد از بین آنها بهترین ها را برگزینند. بنابراین می توان گفت مفاد آیه هم نتیجۀ کار مشورت کنندگان است.
طبرسی می نویسد: «فی هذا دلالهٌ علَی فضلِ المشاوِرِه فِی الاُمُورِ؛ این آیه دلالت دارد بر فضیلت مشورت در کارها.»[۲۲]
« وَامرهُم شوری بینهم ولا ینفردون بِرأی حتی یتشاور و او یجتمعوا علیه و ذلک من فرط تدبرهم و تیقظهم فی الامور؛ [۲۳] کارهای آنان با مشورت و تشاور انجام می گیرد و به هیچ کاری اقدام نمی کنند مگر اینکه ابتدا مشورت کنند و این از شدت تدبیر و بیداری و آگاهی آنان است.»
«وَ امرهُم شُوری بَینَهُم ای لا یَنفردون بِامرٍ حتی یَتَشاوِروا غیرَهُم لِاَنَّهُ قیلَ: ما تشاورُ قوم اِلّا وفقوا لِاحسنِ ما یحضرهُم؛[۲۴] به هیچ کاری پیش از اینکه با دیگران مشورت کنند اقدام نمی کنند زیرا گفته شده است : هیچ قومی در امورشان با یکدیگر مشاوره نمی کنند مگر اینکه به بهترین نظریه های موجود موفق می شوند و دست می یابند.»
« کانُوا قَبلَ الاِسلامِ و قَبلَ مقدم رسولِ اللهِ (ص) المدینه اذا کانَ بِهِم امر اجتَمعوا و تَشاوِروا فَاثنی الله عَلَیهِم؛[۲۵] مردم آن سامان پیش از اسلام و پیش از آمدن رسول خدا (ص) به مدینه اسمشان این بود که هر گاه مطلبی (مهم) پیش می آمد گرد می آمدند و دربارۀ آن مطلب با هم مشورت می کردند پس خدای متعال در این آیه آنان را با این رسم نیکو ستود.»
از اینکه در آیه کریمه شوری در ردیف ایمان به خدا و به پا داشتن نماز قرار گرفته می فهمیم که مشورت تا چه اندازه اهمیت دارد و نیز از آیه استفاده می شود که همه مسلمانان موظفند در امورشان شور و مشورت کنند.
در آیه دیگر خداوند مى فرماید:
«وَ الَّذِینَ استَجَابُوا لِرَبهِمْ وَ أَقَامُوا الصلَوهَ وَ أَمْرُهُمْ شورَی بَیْنهُمْ وَ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ؛[۲۶] وکسانى که نداى خدا را اجابت نموده و نماز را به پا مى دارند و کارهاى آنان در میان خود براساس مشورت است. »
خداوند پس از مسئله ایمان و نماز، شورا را قرار داده است که این خود دلیل بر اهمیّت مسئله است که مؤمنان باید در کارهاى شان با یک دیگر مشاوره نمایند و این که این آیه در مکه نازل شده، و در مکه حکومت اسلامى تشکیل نشده بود، استفاده مى شود که لزوم مشاوره مخصوص حکومت و اداره مملکت نیست و همه امور از فردى، اجتماعى، حکومتى و… را در برمى گیرد.[۲۷]
و آیه دیگرى در این باره است که مى فرماید:« …لا تُکلَّف نَفْسٌ إِلا وُسعَهَا لا تُضارَّ وَالِدَهُ بِوَلَدِهَا وَ لا مَوْلُودٌ لَّهُ بِوَلَدِهِ وَ عَلی الْوَارِثِ مِثْلُ ذَلِک فَإِنْ أَرَادَا فِصالاً عَن تَرَاض مِّنهُمَا وَ تَشاوُر فَلا جُنَاحَ عَلَیهِمَا وَ إِنْ أَرَدتُّمْ أَن تَسترْضِعُوا أَوْلَادَکمْ فَلا جُنَاحَ عَلَیْکمْ إِذَا سلَّمْتُم مَّا ءَاتَیْتُم بِالمَْعْرُوفِ …؛[۲۸] هیچ کس موظف به بیش از مقدار توانایى خود نیست، هیچ مادری به سبب طفلش زیان نبیند و نه صاحب فرزند به سبب فرزندش، و بر وارث او نیز لازم است که این کار را انجام دهد (هزینه مادر را در دوران شیرخوارگى تأمین نماید) و اگر آن دو با رضایت یک دیگر و پس از مشورت بخواهند کودک را از شیر باز گیرند، گناهى بر آن ها نیست… . »
در حقیقت مى توان گفت: پدر و مادر در پرورش، تربیت، تحصیل و…فرزند باید مشورت نمایند، تا مبادا با روش و عمل کج، فرزندانشان از راه صحیح منحرف شوند.
اهمیّت مشورت به قدرى است که پیامبر(ص) مى فرماید:
«إِذا کانَ اُمرائُکم وَ اَغنیاءُکم سَمحاءکُم و اُمرُکُم شوری بَینکم فَظَهَرَ الارضَ خیرٌ لکَ مِن بَطنِها و اِذا کانَ اُمراءُکُم شَرارکُم و اَغنیاءُ کُم بِخَلاءِ کُم و لَم یَکُن اَمرِکُم شُوری بینکُم فَبطنُ الاَرضِ خَیرٌ لَکُم مِن ظَهرها؛[۲۹] اگر فرمانروایان شما از نیکان و ثروتمندان بخشنده باشند و کارهاى تان با مشورت انجام گیرد، پس روى زمین زیستن براى شما بهتر از درون آن است و هرگاه فرمان روایانتان اشراف شما و ثروتمندانتان بخیل بوده، امورتان با شورا انجام نگیرد، در چنین وضعى، درون خاک و مردن براى شما برتر از زندگى روى خاک است.» و در سخنى دیگر مى فرماید: «لا مُظاهرهَ اَوثقُ مِنَ المشاوره؛[۳۰] هیچ پشتوانه اى با وثوق تر و استوارتر از مشورت کردن نیست.»
جایگاه مشورت در روایات
[۱]– جعفر سبحانى: شورى در قرآن و نهج البلاغه، صص ۲۴ – ۲۳٫
[۲]– زمر؛ آیه ۱۸٫
[۳]– محمد حسین طباطبایی: المیزان، ج ۱۸، ص ۱۰۰٫
[۴]– عبدالواحد تمیمی آمدی:غررالحکم و دررالکلم، ص۱۱۰٫
[۵]– رجبعلى مظلومى: شوراى اسلامى، صص ۲۵۳ – ۲۵۲٫
[۶]– جعفر سبحانى: شوری در قرآن و نهج البلاغه، ص۳۶
[۷]– احزاب، آیه ۳۶
[۸]– ابن ابی الحدید: همان، ج۱۴، ص۱۱۵
[۹]– جعفر سبحانى: شوری در قرآن و نهج البلاغه، صص۳۹- ۳۸
[۱۰]– آل عمران؛ آیه ۱۵۹٫
[۱۱]– جلال الدین سیوطی: درالمنثور فی تفسیر المأثور، ج ۲، ص ۹۰٫
[۱۲]– بقره، آیه ۲۳۳٫
[۱۳]-علی اکبر هاشمی رفسنجانی: تفسیر راهنما، ج۲، ص ۱۳۷٫
[۱۴]– آلعمران، آیه ۱۵۹٫
[۱۵]– ملا فتح الله کاشانی: منهج الصادقین( تفسیر کبیر)، ج۵، ص۶۹٫
[۱۶]– شوری، آیه ۳۸٫
[۱۷]– احزاب، آیه ۳۶٫
[۱۸]– جعفر سبحانى: همان، صص۳۹- ۳۸٫
[۱۹]– احزاب، آیه ۳۶٫
[۲۰]– زمر، آیه ۱۸٫
[۲۱]– محمد حسین طباطبایی: همان، ج ۱۸، ص ۱۰۰٫
[۲۲] – ابوالفضل حسن بن محمد طبرسی: مجمع‌البیان، ج ۹، ص۳۳٫
[۲۳] – ن‍اص‍رال‍دی‍ن ابی ال‍خ‍ی‍ر ع‍ب‍دال‍ل‍ه بن ع‍م‍رب‍ن محمد ب‍ی‍ض‍اوی: انوار ال‍ت‍ن‍زی‍ل و اس‍رار ال‍ت‍اوی‍ل ال‍م‍ع‍روف ب‍ت‍ف‍س‍ی‍ر ال‍ب‍ی‍ض‍اوی، ص ۳۸۸٫
[۲۴] – محمد بن حسن طوسی: تفسیر تبیان، ج ۹، ص۱۶۸٫
[۲۵] – محمود بن عمر زمخشری: الکشاف، ج۴، ص۲۲۸٫
[۲۶]– شورى؛ آیه ۳۸٫
[۲۷]– رضا استادی: شورى در قرآن و حدیث، ص ۴۵٫
[۲۸] – بقره ؛ آیه ۲۳۳٫
[۲۹] – محمد بن یعقوب کلینی: اصول کافی، ج۸، ص۲۱۰٫
[۳۰] – همان، ج۸، ص۲۰٫
پاورپوینت مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد.
جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ را پرداخت نمایید.
ارسال نظر