پاورپوینت مقاوم سازی سازه های بنایی در مقابل زلزله مربوطه  به صورت فایل پاورپوینت و قابل ویرایش می باشد و دارای ۷۱  اسلاید است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دانلود پاورپوینت مقاوم سازی سازه های بنایی در مقابل زلزله نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک پاورپوینت مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

فهرست مطالب

خلاصه
۱- مقدمه
۲- اهمیت ساختمان های با مصالح بنایی در کشور
۳٫ انواع نواقص موجود در سازه های آجری
۳-۱ توزیع بار قائم در یک جهت
۳-۲ تمایل به ایجاد بازشوهای بسیار بزرگ  وغیر ضروری در دیوارهای باربر- برش گیر
۴٫ رفتار و خصوصیات دیوارهای آجری
۴-۱ دیوارهای بنایی
۴-۲- مودهای شکست دیوار آجری
۵٫ کلاف بندی
۶٫ رفتار و خصوصیات سقف ها
۶-۱ رفتار و خصوصیات سقف های چوبی با پوشش گل اندود
۶-۲ رفتار و خصوصیات سقف های طاق ضربی
۶-۳- بررسی عملکرد سقف ها به صورت دیافراگم صلب
۶-۴ راهکارهای عملی بهسازی سقف های سنتی
۶-۴-۱- سقف های چوبی
۶-۴-۲- سقف های طاق ضربی:
۷- نتیجه گیری
آسیب پذیری و بهسازی لرزه ای ساختمان های بنائی موجود
چکیده:
مقدمه
شالوده
شرایط شالوده
مودهای شکست دیوار آجری
شکست برشی
شکست برشی- لغزشی
شکست خمشی
شکست خمشی در راستای قائم
شکست خمشی در راستای افقی
شکست خمشی در راستای افقی
بررسی مکانیزم شکست دیوارهای متقاطع در گوشه
بازشو در ساختمان های بنایی
نعل درگاهی
آسیب پذیری و ضعف های سقف و دال
پیشنهاد طرح بهسازی محل تقاطع دیوارهای گوشه آجری
الف- استفاده از اتصالات نبشی شکل از پروفیل های ناودانی در محل تقاطع
ب- ایجاد کلاف قائم در گوشه با نبشی
تقویت سقف های طاق ضربی
کلاف افقی با نبشی در سقف طاق ضربی
افزایش ظرفیت برشی دیافراگم
نتیجه گیری

خلاصه

استفاده از مصالح بنایی در اجرای ساختمان ها از قرون گذشته در ایران رواج داشته است و تا کنون در بسیاری از شهرها و تقریباً اکثر مناطق روستایی، ساختمان های بنایی قسمت اعظم ساختمان های این مناطق را شامل می شوند. با توجه به آسیب پذیر بودن این ساختمان ها در طی زلزله های گذشته و قرار گرفتن بسیاری روستاها در نواحی لرزه خیز، اهمیت مطالعه رفتار و عملکرد ساختمان های بنایی در برابر زلزله به شکل آشکار مشخص است. در این مقاله روشهای بررسی آسیب پذیری سازه های بنایی موجود در کشور و روشهای مقاوم سازی و بهسازی این نوع سازه ها بیان می شود.

۱- مقدمه

از آنجا که سازه های آجری بیشترین پتانسیل خرابی در زلزله را داشته و نیز دارای مکانیزم های متعدد شکست می باشد، و نیز با توجه به وجود عدم قطعیت های فراوان در پارامترهای موجود در این نوع سازه، باید مطالعه آسیب پذیری این سازه ها با آگاهی مناسبی از این پارامترها و در نظر گرفتن بیشترین مودهای محتمل برای شکست سازه باشد. همچنین اغلب سازه هایی که دارای اهمیت تاریخی می باشند، با استفاده از مصالح  ساخته شده اند. این نوع سازه ها معمولا در برابر زلزله دارای ضعف های عمده ای می باشند. شناخت این ضعف ها مقدمه بر انتخاب روشی مناسب برای مقاوم سازی آنها می باشد. مهم ترین عامل پایداری در سازه های آجری، وجود انسجام کافی و مناسب بین اجزای گوناگون آن می باشد.

این انسجام باعث تکمیل شدن مسیر انتقال بار شده و در صورتی که اجزای مختلف سازه از نظر مقاومت دارای شرایط مناسبی باشند سازه در هنگام زلزله ایمن خواهد ماند.

برای انسجام ساختمان آجری باید تمام قسمت ها به یکدیگر به نحو مناسبی دوخته شوند. وجود اتصال مناسب بین سقف و دیوارهای قائم علاوه بر ایجاد امکان انتقال بار سقف به دیوارها باعث جلوگیری از شکست خارج از صفحه دیوارها نیز می شود.

۲- اهمیت ساختمان های با مصالح بنایی در کشور

منظور از ساختمان های با مصالح بنایی، ساختمان هایی است که با آجر، بلوک سیمانی و یا با سنگ ساخته شود و در آنها تمام و یا قسمتی از بارهای قائم توسط دیوارهای با مصالح بنایی تحمل می گردد. بنابراین ساختمان هایی که در آن قسمتی از بارهای قائم توسط دیوارها یا مصالح بنایی و قسمتی از آن توسط عناصر فلزی و یا بتن آرمه تحمل شود نیز در ردیف ساختمان های با مصالح بنایی محسوب می شوند و لذا مقررات مربوط به آیین نامه ۲۸۰۰ در مورد این گونه ساختمان های مختلط نیز باید رعایت گردد. ساختمان های با مصالح بنایی به دلیل سهولت تولید، اقتصادی بودن، خاصیت خوب عایق و نماسازی در مناطق زیادی از کشور مورد استفاده قرار می گیرد. ساختمان سازی با مصالح بنایی تا شروع قرن بیستم که مصالح ساختمانی نظیر بتن مسلح و فولاد جای آن را گرفت بعنوان عمده سیستم سازه ای برای ساختمان های کوتاه مرتبه تا متوسط رواج داشت. دلایل عملکرد رفتار نامناسب سازه های مصالح بنایی در مقابل زلزله را می توان در مواردی همچون شکننده بودن مصالح و کاهش مقاومت بر اثر تکرار بارهای شدید، وزن سنگین، سختی زیاد و در نتیجه پاسخ شدید در مقابل امواج زلزله با پریود طبیعی کوتاه و وابستگی زیاد مقاومت ساختمان به کیفیت ساخت خلاصه نمود.

اعضای سازه ای مقاوم در مقابل بارهای قائم وزنی و بارهای جانبی ناشی از زلزله در ساختمان های بنایی بدون اسکلت، دیوارهای باربر- برشگیر بنایی هستند که در ایران غالبا از نوع بنایی موسوم به غیرمسلح می باشند. در آیین نامه زلزله ایران (استاندارد ۲۸۰۰)، برای تقویت ساختمان های بنایی استفاده از کلاف بندیهای بتن آرمه افقی و قائم در نقاط طلطله در اطراف دیوارها الزامی گردیده می باشد.

در تحقیقات بسیاری از کشورهای زلزله خیر نشان داده است همچنین وجود کلاف بتن آرمه، مقاومت و پایداری دیوارهای بنایی را در برابر زلزله بسیار بالا می برد. علاوه بر دیوارهای باربر عناصری چون برشگیر بنایی غیر مسلح و محصور در کلاف، دیوارهای بنایی غیر مسلح و محصور در کلاف دیوارهای بنایی پاره مسلح،؛ بنایی کاملا مسلح، بنایی یا پوشش اندود مسلح و سایر ابداعات از لحاظ نوع بلوک ها و ملات ها در ساختمان های بنایی دیده می شود که به یکپارچگی سازه کمک شایان می کند. [۳]

۳٫ انواع نواقص موجود در سازه های آجری

عدم توزیع مناسب مسیر بار به علت عدم انسجام سقف به دیوارهای قائم، عدم وجود مهربند ضربدری در سقف، توزیع نامناسب بار جانبی بین دیوارهای قائم در حالت انعطاف پذیر بودن سقف، وجود تأثیر نسبتا مهم پیچش در حالت سقف صلب (پس از مهاربندی سقف)، عدم وجود کلاف قائم، عدم وجود کلاف افقی، طول بلند دیوار، وجود بازشوهای نسبتا بزرگ، عدم عین ساخت بودن نقشه ها می تواند از علل اصلی شکست سازه های آجری باشد. [۱]

۳-۱ توزیع بار قائم در یک جهت

مسئله دیگری که باید به آن توجه کرد این است که در بررسی نحوه شکست لغزشی دیوارها مشاهده شده است که مقاومت برشی یک دیوار بنایی غیر مسلح ناشی از دو عامل چسبندگی ملات به آجر و اصطکاک بین رگه های آجر و ملات می باشد. صرف نظر ای نوع ملات و آجر کاری بکار رفته عموما بعلت تغییر شکلهای نسبی جانبی طیاد طبقات و یا تغییر شکل جانبی کل ساختمان در زلزله های شدید و متوسط چسبندگی آجرها در خط ملات در نقاط بحرانی، غالبا شکسته می شود و فقط اصطکاک بین رگه ها روی یکدیگر است. بسته به نوع آجر و ملات ضریب اصطکاک رگه ها روی یکدیگر توسط پژوهشگران مختلف بین ۱۵/۰ تا ۸/۰ ذکر شده است. [۲]. بار قائم وارد بر دیوار نیز برابر وزن خود دیوار و قسمتی از وزن سقف های متکی بر دیوار می باشد. بنابراین فقط دیوارهای باربری که وزن سقف متکی بر خود را تحمل می کنند می توانند مقاومت برشی نهایی (پس از ترک خوردگی) قابل توجهی داشته باشند و دیوار نسبی غیر باربر  مقاومت برشی کمی دارند و اگر زلزله شدیدی به خصوص در جهت دیوارهای غیر باربر رخ دهد قطعا ساختمان ها صلبیت و مقاومت چندانی نخواهند داشت. [۲].

۳-۲ تمایل به ایجاد بازشوهای بسیار بزرگ  وغیر ضروری در دیوارهای باربر- برش گیر

در معماری معاصر ایران که از ابتدای قرن هجری شمسی فعلی متداول شده است، مخصوصاً پس از جنگ جهانی دوم، حرکتی به سوی تعبیه پنجره های بسیار بزرگ در معماری متداول و بازاری ایران صورت گرفته است که این موضوع مخصوصا ساختمان های ساخته شده توسط افراد آموزش ندیده بدون رعایت نکات معماری و مهندسی به وضوح دیده می شود. در چنین ساخت و سازهایی نه تنها استانداردهای جدید و مورد قبول معماری و مهندسی زیرپا گذاشته شده اند، بلکه استانداردهای سنتی که در معماری قدیم ایران متداول بوده نیز غالبا رعایت نگردیده اند. در معماری سنتی سقف و دیوار نه تنها به عنوان اعضای باربر ساختمان بلکه به عنوان وسیله ای که می تواند درجه حرارت داخلی ساختمان را تعدیل کند، یعنی در زمستان ها ساختمان ها را گرم و در تابستان ها ساختمان ها را خنک نگه دارند منظور می گردیده اند. با توجه به اینکه قسمت های شمالی و شمال غربی ایران غالبا مناطق سرد بوده و قسمت های مرکزی، شرقی و جنوبی ایران جزء اقلیم های گرم و خشک می باشد، لذا سقف و دیوار یک ساختمان نقش اساسی در ایجاد تعادل حرارتی و صرفه جویی انرژی در آن ساختمان ایفا می کند. وظیفه دیوارها و سقف های ضخیم این است که اجازه نمی دهند ساختمان ها زود گرم و یا سرد شوند. در چندین دهه گذشته سازندگان غیرفنی ساختمان جهت پیروی از مد ساختمانی روز و صرفه جویی در مصالح و نیروی کار، به علت ارزانی قیمت هر متر مربع پنجره نسبت به هر متر مربع دیوار خارجی بنایی، سطح پنجره ها را تا حد امکان (به ازای کاهش دیوارهای خارجی) گسترش داده اند. این مسئله با توجه به بکار رفتن نسبتا وسیع کولرهای آبی، شوفاژ و بخاری گازی برای خنک کردن یا گرم کردن ساختمان ها و با توجه به ارزان بودن نسبی قیمت انرژی مقاومت زیادی را از طرف مصرف کنندگان در مقابل روند بزرگ کردن پنجره ها ایجاد نکرده است. لذا حرکتی غیرمنطقی در جهت ایجاد پنجره های بزرگ با قاب فولادی یا آلومینیومی با ضریب بسیار کم مقاومت در مقابل تبادل حرارت در غالب شهرهای ایران مخصوصا در اقلیم های فوق الذکر ایجاد شده است.

غالبا مشاهده می شود که ساختمان ها در طرف حیاط پنجره های نسبتا بزرگی دارند و این پنجره ها بزرگتر از میزان لازم و متعادل می باشند. غالبا قسمت اعظم سطح پنجره ها بطور دائمی با پرده پوشانده می شود. با توجه به آفتابی بودن هوای ایران در قسمت عمده روزهای سال از لحاظ نور و تهویه به پنجره های بزرگ نیازی نیست و از لحاظ فرهنگی و مذهبی و سنتی نیز وجود پنجره های بزرگ توجیه کافی ندارد. چون عملاً سطح پنجره بزرگتر از حد ضروری است لذا غالبا ساکنین خانه با پرده قسمت عمده سطح آن را می پوشانند و البته باید متذکر شد که این نقیصه از لحاظ نور، صروصدا، تبادل حرارت و مصرف انرژی مورد بحث مفصل متخصصین قرار گرفته است. بنابراین رسیدگی به این مسئله و رعایت ضابطه حداقل دیوار نسبی خیلی مهم و ضروری است که نباید فدای بازشوها و پنجره های بزرگ و غیر ضروری گردد.

وجود بازشوهای بزرگ سراسری غالبا به مقدار زیادی ساختمان های بنایی را در زلزله آسیب پذیر می کند و مخصوصا در جهت دیوارهای غیر باربر که درصد دیوار نسبی کم می باشد این خطر بسیار زیادتر است. لذا این موضوع باید بطور جدی مورد بررسی قرار گرفته و این نقیصه برطرف گردد.

۴٫ رفتار و خصوصیات دیوارهای آجری

۴-۱ دیوارهای بنایی

در حالت کلی دیوارهای بنایی عناصر اصلی تشکیل دهنده یک ساختمان بنایی می باشد. همچنین در ساختمان های بنایی از کلاف های افقی و قائم استفاده می شود تا علاوه بر توزیع یکنواخت نیروهای مرده و زنده و همچنین پیوند کلیه دیوارها بصورت یک سیستم پیوسته از واژگونی آنها نیز جلوگیری بعمل آمده و ضریب لاغری آنها به مقدار قابل توجهی کاسته شود. استفاده از بازشوهای زیاد در یک دیوار سبب می شود که عملکرد یک دیوار از حالت یک صفحه به عملکرد چند ستون قاب نیمه صلب تبدیل شود که از سختی دیوار به اندازه قابل توجهی می کاهد. وقتی عملکرد دیوار به عملکرد چند ستونی قاب نیمه صلب تبدیل شود ستون ها تحت خروج از مرکزیت های سازه ای قائم و جانبی ترک خورده و از مقطع موثر و سختی ستون ها کاسته می شود. همچنین تغییر جهت نیروهای جانبی وارده (نیروهای رفت و برگشت زلزله) سبب می گردد که در نقاط ماکزیمم خمش ستون که در مرحله قبل دچار ترک خوردگی شده، مفصل پلاستیک شکل شود و در سیکل های متوالی زلزله سازه به سمت شکست و ناپایداری سوق پیدا کند. [۴].

۴-۲- مودهای شکست دیوار آجری

مودهای شکست یک دیوار آجری مجزا به دو گروه عمده شکست درون صفحه ای و شکست برون صفحه ای تقسیم می شود. در حالت شکست درون صفحه ای معمولا یکی از مودهای زیر رخ می دهد [۵].

در صورتی که دیوار تحت بار قائم زیاد بوده و نسبت ارتفاع به طول دیوار کمتر از واحد باشد مود شکست برشی رخ می دهد. همچنین اگر نسبت ارتفاع دیوار به طول بزرگتر از واحد باشد (تقریبا برابر ۲) و مقدار بار قائم بسیار زیاد باشد باز هم امکان شکست برشی وجود دارد. در صورتی که مقاومت برشی دیوار اندک بوده و بار جانبی در مقایسه با بار قائم، بزرگ باشد، شکست برشی- لغزشی رخ خواهد داد. در این حالت معمولا نسبت ارتفاع به طول دیوار کمتر از ۵/۱ به ۱ و در حدود ۱ به ۱ می باشد. در صورتی که مقاومت برشی دیوار به اندازه کافی باشد و نسبت ارتفاع به طول ستون در حدود ۲ به ۱ باشد آنگاه شکست خمشی رخ می دهد. اگر مقدار بار قائم اندک باشد در صورت کم بودن مقاومت برشی نیز شکست خمشی اتفاق می افتد [۶]. در حالت شکست برون صفحه ای معمولا یکی از مودهای زیر رخ می دهد:

اگر راستای تنش کششی منجر به شکست، موازی درزهای افقی آجرها باشد ترک قائم در ارتفاع دیوار بوجود می آید. این شکست معمولا هنگامی رخ می دهد که طول دیوار بزرگ باشد. اگر راستای تنش کششی منجر به شکست، عمود بر درزهای افقی آجرها باشد ترک افقی در میانه دیوار بوجود می آید. این شکست معمولا هنگامی رخ می دهد که ارتفاع دیوار بزرگ باشد.

۵٫ کلاف بندی

استفاده از کلاف های قائم و افقی در ساختمان های با مصالح مبنایی عموما بدلیل یکپارچه نمودن دیوارها و همچنین توزیع مناسب نیرو می باشد. در مجموع می توان گفت که کلاف ها مستقیما هیچ نیروی محوری یا بار گسترده ناشی از بارهای زنده و مرده ساختمان را تحمل نمی نمایندو  لذا عملکرد آنها با تیر و ستون واقع در یک قابل متفاوت است. نیروهای ایجاد شده در کلاف ها عموما غیر مستقیم بوده و از اثر اندر کنش المان های بنایی و کلاف ها پدید می آیند. با توجه به اینکه در ساختمان های بنایی استفاده از بتن برای ساخت کلاف های قائم عملا قابل اجرا (خصوصا در روستاها) نمی باشد لذا از ملات برای این کار استفاده می گردد .ملات های استفاده شده برای ساخت کلاف ها نباید از نوع ضعیف باشند. [۷]. در برخی از آیین نامه ها قید شده است که مقاومت فشاری بتن یا ملات استفاده شده برای ساخت کلاف باید از ۱۵۰ کیلوگرم بر  سانتیمتر مربع بیشتر باشد [۸و۷]. در مورد کلاف های افقی ذکر این نکته ضروری است که کلاف های فوق باید تمام ضخامت دیوار داشته [۹و۸] و در بالای کلبه دیوارهای باربر و همچنین سایر دیوارهای اصلی در تراز مربوطه باید تعبیه گردند. [۸و۷]

۶٫ رفتار و خصوصیات سقف ها

۶-۱ رفتار و خصوصیات سقف های چوبی با پوشش گل اندود

در بسیاری از ساختمان های قدیمی سقف ساختمان متشکل از تیرهای چوبی همراه با پوشش کاهگل می باشد. در این سقفها تیرهای اصلی معمولا چوبهای گرد بوده که فواصل تقریبی ۴۰ تا ۸۰ سانتیمتر از یکدیگر قرار می گیرندو  بر روی آنها پوشش نازکی از تخته، نی، حصیر یا نظایر آن قرار می گیرد و سپس روی آن قشر ضخیمی از اندود کاهگل جهت آب بندی اجرا می گردد. مشکل اصلی ین سقف ها علاوه بر وزن زیاد، عدم انسجام و یکپارچگی، فاصله گرفتن تیرهای چوبی از یکدیگر در هنگام وقوع زلزله، عدم اتصال مناسب تیرهای چوبی به دیوارهای تکیه گاهی، فاصله زیاد تیرهای چوبی در بعضی از موارد و نداشتن مقاومت کافی جهت تحمل بارهای ثقلی و یا انتقال نیروهای جانبی زلزله و بطور خلاصه صلب نبودن سقف و عملکرد نامناسب آن جهت توزیع نیروی جانبی زلزله بین دیوارهای برشی بنایی می باشد. [۱۱و ۱۰]

۶-۲ رفتار و خصوصیات سقف های طاق ضربی

یکی از سقف های بسیار متداول در ساختمان های بنایی سقف طاق ضربی می باشد. در این سقف تیرهای اصلی معمولا چوب های گرد بوده که فواصل تقریبی ۴۰ تا ۸۰ سانتیمتر از یکدیگر قرار می گیرند و بر روی آنها پوشش نازکی از تخته، نی و حصیر یا نظایر آن قرار می گیرد و سپس روی آن قشر ضخیمی از اندود کاهگل جهت آب بندی اجرا می گردد. مشکل اصلی این سقف ها علاوه بر وزن زیاد، عدم انسجام و یکپارچگی، فاصله گرفتن تیرهای چوبی از یکدیگر در هنگام وقوع زلزله، عدم اتصال مناسب تیرهای چوبی به دیوارهای تکیه گاهی، فاصله زیاد تیرهای چوبی در بعضی از موارد و نداشتن مقاومت کافی جهت تحمل بارهای ثقلی و یا انتقال نیروهای جانبی زلزله و بطور خلاصه صلب نبودن سقف و عملکرد نامناسب آن جهت توزیع نیروی جانبی زلزله بین دیوارهای برشی بنایی می باشد. [۱۱و ۱۰]

۶-۳- بررسی عملکرد سقف ها به صورت دیافراگم صلب

سقف های ساختمان که تحمل کننده بارهای ثقلی می باشند در هنگام وقوع زلزله وظیفه انتقال نیروهای افقی زلزله را به عناصر قائم باربر جانبی (دیوارهای بنایی) بر عهده دارند. این سقف ها باید همانند یک دیافراگم صلب عمل نموده و در برابر تغییر شکلهای افقی ایجاد شده در میان صفحه خود دارای مقاوتم و سختی کافی باشند. همچنین باید سقف ها برای تلاش های برشی و خمشی ایجاد شده در میان صفحه خود زیر اثر بارهای جانبی زلزله طراحی گردند. اگر اصول فوق در طراحی صقف رعایت گردد در آن صورت می توان سقف ساختمان را یک دیافراگم صلب فرض نمود و در این حالت توزیع نیروی برشی طبقه، بین عانصر قائم مقاوم در برابر زلزله به نسبت سختی آنها صورت می گیرد در غیر این صورت سقف ساختمان یک دیافراگم انعطاف پذیر بوده و توزیع نیروی برشی بین عناصر قائم در برابر زلزله با توجه به تغییر شکلهای ایجاد شده در آن محاسبه می شود.

در دیافراگم هایی که دارای پلان نسبتا منظم بوده و فاقد بازشوهای بزرگ و نزدیک به هم باشند می توان دیافراگم را بصورت یک تیر تیغه ای (تیر ورق) در نظر گرفت که بر روی تکیه گاه هایی که همان اجزای قائم باربر جانبی می باشند (دیوارهای آجری) واقع شده است. جان این تیر ورق صفحه افقی دیافراگم و بالهای آن اجزاء لبه ای دیافراگم می باشند. باید توجه داشت که در محاسبه تغییر شکل های این تیر ورق عمیق، علاوه بر اثر تغییر شکل های خمشی اثر تغییر شکلهای برشی نیز در نظر گرفته می شود. برای محاسبه تغییر شکل های دیافراگم، نیروی وارده بر دیافراگم در هر طبقه بر اساس آیین نامه زلزله ایران از رابطه زیر محاسبه می شود: [۱۰].

در این رابطه  نیروی جانبی زلزله وارد بر دیافراگم در تراز i،  برش زلزله در طبقه i ( جمع نیروی زلزله در تراز مورد نظر و ترازهای بالاتر از آن)،  وزن دیافراگم و اجزای متصل بر آن در طبقه i،  جمع وزن دیافراگم ها در تراز مورد نظر و ترازهای بالاتر از آن می باشد. اگر حداکثر تغییر شکل افقی ایجاد شده در دیافراگم زیر اثر نیروی جانبی موثر بر آن کمتر از نصب تغییر مکان نسبی متوسط طبقه باشد، دیافراگم را صلب فرض نموده و در غیر این صورت دیافراگم انعطاف پذیر می باشد.

سقف های سنتی ساخته شده از چوب با پوشش کاهگل اندود یا ساخته شده از تیرآهن همراه با طاق آجری (طاق ضربی) به دلیل نداشتن انسجام و سختی کافی معمولا شرایط ایجاد یک دیافراگم صلب را ارضا ننموده و بصورت انعطاف پذیر می باشند. در این حالت نیروی جانبی زلزله به نسبت سختی بین دیوارهای برشی آجری تقسیم نمی گردد و سهم هر دیوار با توجه به تغییر شکلهای دیافراگم بدست می آید. در ساختمان های بنایی یک طبقه با دیوارهای آجری طویل سختی دیوارها زیاد بوده و آن را می توان بعنوان تکیه گاه های صلب جهت دیافراگم فرض نمود. در این صورت دیافراگم به صورت یک تیر عمیق ممتد که از روی چند تکیه گاه صلب عبور می نماید مدل می گردد. در این حالت می توان با تقریب نسبتاً مناسبی عکس العمل های تکیه گاهی را از روی سطح بارگیر هر تکیه گاه (نصف دهانه از هر طرف) بدست آورد. [۱۰]

۶-۴ راهکارهای عملی بهسازی سقف های سنتی

در این قسمت راهکارهای عملی بهسازی و تقویت سقف های چوبی و طاق ضربی ارائه گردیده است که با بکار گیری آنها می توان بطور نسبی مقاومت و سختی سقف ها را افزایش داده و صلبیت آنها را در مقابل نیروی جانبی زلزله بالا برد. بهسازی سقف ها بطور کلی با در نظر گرفتن اصول اصلی زیر صورت می گیرد: [۱۰].

کاهش وزن سقف و حذف اجسام سنگین از روی سقف

افزایش انسجام و یکپارچگی و صلبیت سقف

حذف بازشوهای بزرگ و تقویت اطراف بازشوها

اتصال مناسب سقف به دیوار و افزایش طول تکیه گاهی تیرها

با توجه به اصول کلی فوق راهکارهای عملی بهسازی سقف ها را می توان بطور خلاصه مطابق زیر بیان نمود.

۶-۴-۱- سقف های چوبی

الف) کاهش وزن سقف: در این سقف ها برای آب بندی کردن سقف از اندود کاهگل با ضخامت نسبتا زیاد استفاده می شود و معمولا برای عایق کاری مجدد، بر روی لایه های قبلی یک لایه جدید کاهگل اجرا می گردد که باعث افزایش وزن سقف می گردد. برای کاهش وزن سقف می توان یکی از راهکارهای زیر را استفاده نمود: [۱۰]

خاک های اضافی حذف شده و برای عایق کاری مجدد لایه کاهگل قبلی نیز برداشته شود.

ابتدا خاک و کاهگل روی سقف حذف گردیده و پس از اجرای یک صفحه چوبی بر روی تیرهای اصلی سقف، بر روی سطح صاف ایجاد شده از یک لایه ایزوگام یا مشمی پلاستیک جهت عایق کاری و آب بندی استفاده گردد. و سپس توسط یک لایه نازک کاهگل شیب بندی و حفاظت از ایزوگام صورت گیرد.

مطابق بند ۲ پس از حذف خاک روی سقف و اجرای تخته بر روی تیرها می توان از سطح ایجاد شده بعنوان قالب بندی استفاده نمود و بر روی آن یک لایه نازک بتن مسلح (در حدود ۵ سانتی متر) که به دیوارها نیز اتصال می یابد اجرا نمود که این بتن علاوه بر افزایش صلبیت سقف نقش آب بندی را نیز داشته و بر روی آن امکان اجرای ایزوگام نیز وجود دارد.

ب) افزایش انسجام، یکپارچگی و صلبیت سقف: سقف های چوبی اصولا از نوع دیافراگم های انعطاف پذیر بوده و دارای انسجام کافی نیستند اما در هر صورت برای افزایش انسجام و صلبیت سقف می توان یکی از راهکارهای زیر را استفاده نمود: [۱۰]

رویتیر چوبی سقف تخته هایی با ضخامت حداقل یک سانتی متر به صورت کاملا به هم چسبیده در یک لایه یا دو لایه عمود بر هم اجرا نموده در صورت نیاز می توان در وجه پایین سقف و در زیر تیرهای چوبی نیز اینکار را انجام داد.

توسط تخته الوارهای بلند به عرض حداقل ۱۰ سانتی متر و ضخامت ۲ تا۳ سانتی متر ابتدا و انتهای تیر چوبی در زیر و روی سقف به هم متصل گردند و علاوه بر آن تخته های دیگری به صورت ضربدری (از یک گوشه سقف به گوشه مقابل) از زیر و رو تیرها را به هم متصل نماید.

اجرای دال بتن مسلح بر روی تیرهای چوبی پس از حذف خاک و کاهگل موجود و ایجاد اتصال مناسب بین دیوارهای آجری و دال بتنی جدید که در این حالت سقف چوبی موجود نقش قالب را برای دال بتن بازی می کند و باربری و صلبیت اصلی مربوطه به دال بتنی جدید می باشد.

ج) حذف بازشوهای بزرگ و تقویت اطراف بازشوها: وجود بازشوهای بزرگ و نزدیک به هم باعث کاهش شدبد صلبیت سقف می گردد و انسجام و یکپارچگی سقف را از بین می برد و همچنین وجو بازشوهای بزرگ در مجاورت دیوارهای سازه ای باعث می گردد که انتقال بارها از دیافراگم سقف به دیوارها به خوبی انجام نشود. بنابراین باید بازشوهای اضافی حذف گردیده و از ایجاد بازشوهای نزدیک به هم خودداری نموده و اطراف بازشوهای موجود را توسط تیرهای چوبی اضافی تقویت کرد. [۱۰].

د) اتصال مناسب سقف به دیوار و افزایش طول تکیه گاهی تیرها:

یکی از علل خرابی سقف ها، نداشتن طول تکیه گاهی کافی یا عدم اتصال مناسب سقف به دیوارها می باشد که باعث سقوط سقف از روی دیوار می گردد. با اعمال راهکارهای زیر می توان این مسئله را تا مقدار زیادی حل نمود. [۱۲و ۱۰].

تیرهای اصلی سقف در تمام ضخامت دیوار دارای تکیه گاه بوده و حتی الامکان با طولی معادل حداقل ۳۰ سانتی متر و حداکثر ۶۰ سانتی متر بصوره طره از روی دیوار ادمه یابند.

اتصال سقف چوبی به دیوارها توسط مهارهای فولادی صورت می گیرد. در این حالت تیرهای اصلی سقف به تسمه های فولادی میخ یا پیچ می گردند و ین تسمه ها پس از عبور از ضخامت دیوار در پشت دیوار توسط پیچ به صفحات فلزی دیگری مهار می شوند.

اتصال تیرهای سقف به دیوار توسط پروفیلهای ناودانی صورت می گیرد. در این حالت از سمت داخل و خارج دیوار دو عدد پروفیل ناودانی دقیقا در زیر تراز سقف و چسبیده به دیوار اجرا می گردند. اتین دو پروفیل که در دو طرف دیوار قرار دارند در فواصل مناسب به هم چسبیده به دیوار اجرا می گردند. این دو پروفیل که در دو طرف دیوار قرار دارند در فواصل مناسب به هم پیچ می شوند و از بالا نیز به تیرهای چوبی سقف توسط طوقه های فلزی و پیچ متصل می گردند. در این حالت ناودانی ها نقش کلاف افقی روی دیوار را بازی می کنند.

۶-۴-۲- سقف های طاق ضربی:

الف) کاهش وزن سقف: در این نوع سقف به دلیل قوس درا بودن طاق آجری معمولا مصالح زیادی بر روی سقف جهت کف سازی و مسطح کردن آن بکار می رود که در ساختمان های سنتی معمولا خاک، آجر، ماسه یا مصالح سنگین دیگر جهت این کار استفاده می کردند که حد این مصالح و جایگزینی آن مصالح سبک نظیر پوکه صنعتی یا معدنی و یا فوم بتن می توان وزن کف را کاهش داد. همچنین در طبقه بام با جایگزینی مصالح سنتی شیب بندی با مصالح سبک و با حذف قیر گونی و آسفالت و جایگزینی آن توسط ایزوگام می توان وزن بام را کاهش داد. [۱۲].

ب) افزایش انسجام، یکپارچگی و صلبیت سقف: انسجام و صلبیت سقف های طاق ضربی بیش از سقف های چوبی می باشد اما باز نمی توان آنها را به عنوان یک دیافراگم کاملاً صلب فرش نمود. جهت افزایش یکپارچکی و صلبیت سقف های طاق ضربی می توان راهکارهای زیر را استفاده نمود: [۱۳ و ۱۱]

تیرآهن های اصلی سقف در فواصل حداکثر ۲ متری توسط تیر آهن های عرضی عمود بر تیرهای اصلی به یکدیگر متصل شوند.

انتهای تیر آهن ها توسط تیرآهن دیگری در امتداد عمود بر تیرهای سقف مهار شوند.

تیرآهن ها توسط میلگرد یا تسمه فولادی بصورت ضربدری به یکدیگر بسته شوند.

تیرآهن انتهایی سقف توسط تسمه یا میلگرد به تیرآهن کناری خود مهار گردد.

برای افزایش صلبیت سقف می توان روی سقف طاق ضربی بتن مسلح به ضخامت حداقل ۵ سانتی متر اجرا نمود در این حالت بهتر است تیرآهن های سقف نیز توسط اتصال برشی مناسب به بتن جدید متصل گردند.

می توان برای مهار کردن برش ناشی از قوس های طاق ضربی در زیر سقف در زیر سقف در فواصل یک چهارم دهانه از یک عدد میلگرد یا تسمه پیوسته استفاده نمود که این تسمه به زیر کلیه تیرآهن ها جوش خورده و پس از عبور از دیوار تکیه گاهی در پشت دیوار توسط یک صفحه انتهایی مهار می گردد.

ج) حذف بازشوهای بزرگ و تقویت اطراف بازشوها: در این مورد نیز مانند سقف های چوبی باید بازشوهای اضافی و بازشوهای مجاور دیوارهای برشی بنایی را تا حد امکان کوچک یا حذف نموده و اطراف بازشوهای موجود را توسط تیرآهن های اضافی تقویت نمود. [۱۳و ۱۰]

د) اتصال مناسب سقف به دیوار و افزایش طول تکیه گاهیر تیرها: با راهکارهای زیر در سقف های طاق ضربی می تون اتصال سقف به دیوار را تامین نمود: [۱۰]

در صورت وجود بودن کلاف افقی در روی دیوارها تیرآهن به نحو مناسب به کلاف متصل گردند.

طول تکیه گاهی تیرآهن های سقف حداقل معادل ارتفاع تیر یا ۲۰ سانتی متر در نظر گرفته شو.

در دیوارهای فاقد کلاف فوقانی با استفاده از پروفیل ناودانی در بالا و پایین تیرهای طاق ضربی و چسبیده به دیوار تکیه گاهی، کلاف افقی در تراز سقف اجرا می گردد که این ناودانی ها به تیرآهن سقف جوش یا پیچ شده و از طریق پیچ های بلند در فواصل مناسب به دیوارها نیز مهار می گردند. می توان به جای پروفیل ناودانی از پروفیل نبشی نیز استفاده نمود.

پا طاق آخرین دهانه طاق ضربی باید دارای تکیه گاه مناسب باشد که این تکیه گاه می تواند توسط پروفیل فولادی و یا با جاسازی در کلاف بتنی تامین گردد.

۷- نتیجه گیری

پاورپوینت مربوطه به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد.

 جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.