پایان نامه عدالت مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۵۵  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دانلود پایان نامه عدالت نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

 فهرست مطالب

مقدمه    ۱
فصل اول- انواع عدالت   ۲
بخش ۱- عدالت الهی   ۴
بخش۲- عدالت اجتماعی در اقتصاد   ۶
فصل دوم_حکومت و عدالت   ۸
بخش ۱- ارزش عدالت   ۹
بخش۲- نتوان تماشاچی صحنه های بی عدالتی بود   ۱۵
بخش۳- عدالت نباید فدای مصلحت شود.   ۱۷
فصل سوم –  علی کیست؟   ۱۹
بخش ۱- عدالت و حقیقت خواهی علی علیه السلام   ۲۰
بخش ۲- نامه نگاری   ۲۸
فصل چهارم    ۳۳
بخش ۱-  نام علی ( ع ) قرین عدالت    ۳۴
بخش ۲ – آفرینش و عدل برقرار است    ۳۶
بخش ۳- میزان عدالت در کرات آسمان    ۳۸
بخش ۴- عدالت یا جود و بخشش    ۳۸
بخش ۵ – عادل باید آرزوی عدل امام زمان کند    ۳۹
بخش ۶- عدالت در قرآن    ۴۰
فصل پنجم – عدالت    ۴۱
بخش ۱- عدالت از دیدگاه نهج البلاغه    ۴۲
بخش ۲- عدالت چیست ؟    ۴۷
نتیجه گیری در باب عدالت    ۴۹
مشکلات    ۵۰
منابع و مأخذ    ۵۱

فهرست منابع و مأخذ:

 ۱- بیات ، حجه السلام ، عدالت اجتماعی اسلام در بعد اقتصادی ، نشر و العصر.

۲- جمعی از نویسندگان ، آشنائی با نهج البلاغه ، انتشارات شهریار، تابستان ۱۳۷۹٫

۳- جعفر نژاد ، محمد جواد، سلام بر نهج البلاغه ، انتشارات سلسله، آذر ماه ۱۳۷۹٫

۴- دستغیب شیرازی، سید عبد الحسین ، ایمان ، شرکت نشر هجرت ، مردادماه ۱۳۶۲٫

۵- غزیزی ، عباس ، حکایتهایی از نهج البلاغه ، انتشارات سلسله، اسفند ماه۱۳۷۹٫

۶- عزیزی ، عباس ، داستانهای از قضاوت و عدالت امام علی (ع) انتشارات سلسله اسفند ماه ۱۳۷۹٫

۷- کمپانی ، فضل الله ، علی کیست، در الکتاب الاسلامیه، ۱۳۸۰٫

۸- مطهری، مزتضی ، سیری در نهج البلاغه ، انتشارات صدرا، بهمن۱۳۷۹٫

چکیده

 از جمله مسائلی که در نهج البلاغه فراوان درباره آنها بحث شده است ، مسائل مربوط به عدالت است .

هر کسی که یک دوره کامل نهج البلاغه را مطالعه کند ، می بیند علی علیه السلام درباره حکومت و عدالت حساسیت خاصی دارد . اهمیت و ارزش فراوانی برای آنها قائل است . قطعاً برای کسانی که با اسلام آشنایی ندارند و بر عکس با تعلیمات دینی سایر ادیان جهانی آشنا می شوند ، باعث تعجب است که چرا یک پیشوای دینی اینقدر به این گونه مسائل می پردازد. مگر اینها مربوط به دنیا و زندگی دنیا نیست ؟ آخر یک پیشوای دینی را با دنیا و زندگی و مسائل اجتماعی چه کار ؟!

و بر عکس ، کسی که با تعلیمات اسلامی آشنا ست و سوابق علی علیه السلام را می داند که در دامان مقدس پغمبر اکرم پرورش یافته است . رموز اسلام را به او آموخته ، اصول و فروغ اسلام را در جان او ریخته است ، دچار هیچگونه تعجبی نمی شود .

علی علیه السلام حکومت را پشیزی نمی شمارد آن را مانند سایرمظاهر مادی دنیا از استخوان خوکی که در دست انسان خوره داری باشد بی مقدار تر می شمارد ، اما همین حکومت و زعامت را در مسیر اصلی و واقعی اش یعنی به عنوان وسیله ای برای اجرای عدالت و احقاق حق و خدمت به اجتماع ، فوق العاده مقدس می شمارد و مانع دست یافتن حریف رقیب فرصت طلب و استفاده جو می گردد ، از شمشیر زدن برای حفظ و    نگهداری اش از دستبرد چپاولگران دریغ نمی ورزد .

مقدمه  

محققین معنی عدل را این طور می کنند ( اعطاء کل ذی حق حقه) حق هر صاحب حقی را ادا کردن و در مقابلش منع از حق ، ظلم است اداء حق نکردن ظلم است تجاوز از حد و عدل وضع هر چیزی به جای خود است – حقوق را بخواهیم ملاحظه کنیم ، اگر کسی بخواهد صفت بشمارد خیلی زیاد است . حقوقیکه خدا بربنده دارد حقوقی که خلق دارند هر کدام مواردش بسیار است حق خلق از همسر وهمسایه  و اولاد و رحم ، همکار و فقراء وخلاصه اجتماع مسلمین – حقوق بسیار است .

پشت اسلام زباز وی علی گشت قوی

نخل توحید زشمشیر علی بار وراست

سر به محراب پی بندگی آورد فرود

کی زشمشیر جفاشیر خدا را حذر راست

ز ادب چهره بر آن قبله حاجات بند

که شهان را چو گراجبهه بر آن خاک رواست

بخش اول

عدل الهی ( عدالت خدا )

در علوم اسلامی (( عدالت )) به سه معنا به کار می رود .

اول :عدل الهی ( عدالت خدا )

دوم : عدالت انسان که شرط احراز مناصبی از قبیل قضاوت ، امامت جماعت و جمعه ، رهبری جامعه اسلامی ، پذیرش شهادت در دادگاه و … است :

سوم : عدالت اجتماعی با معنایی گسترده که همه ابعاد مسایل اجتماعی ، از قبیل اقتصاد سیاست ، مدیریت و … را در بر می گیرد .

در این درس ما بررسی معنای سوم را پی می گیریم ،لیکن برای فراهم آمدن بیشتر زمینه تحقیق آن به معنای اول نیز اشاره می کنیم و یاد آوری این نکته سودمند است که این هر سه معنا در کلام علی – علیه السلام – آمده است .

بخش ۱- عدل الهی

 آموزه  عدل الهی از تعالیم مهم و گران سنگ پیامبران است . در عهدعقیق^۱ و آیین مسیحیت^۲ به داد و رزی و عدالت خداوند اشاره شده است . قرآن کریم به صورتی آشکار از عدل الهی سخن می گوید و در آیات پر شماری عدالت خدا را به تصویر کشیده^۳ و بر این نکته پای می فشرد که : (( خداوند حتی هموزن ذره ای ستم نمی کند و مردم خود بر خویشتن ستم می کنند^۴ )).

علی علیه السلام – در این باره فرمود :

(( بر این حقیقت گواهی می دهم که ذات خداوند خود عدل است و مجری عدالت ، و داوری عادلانه اش مرز میان حق و باطل را می نمایاند))^۵

(( اوخدایی است که وعده هایش راست بوده و بزرگ تر از آن است که بر بندگانش ستم کند ، در میان خلقش به قسط و داد رفتار می کند و در فرمان روایی خویش بر آنان عدالت گستر است^۶ ))

 همان عدالت به معنای دوم همان است که در فقه اسلامی بدان می پردازند و درباره آن می کاوند بسیاری از فقیهان بر این باورند که عدالت به این معنا عبارت است از : ملکه و نیرویی بر خاسته از ایمان آدمی که انگیز انجام و اجبات است و ترک گناهان .

عدالت اجتماعی ( عدالت به معنای سوم ) همان کسی است که در پی تبیین آن هستیم . پژوهش در سخنان و سیره آن حضرت نشانگر آن است که آن حضرت تفریی خاص از عدالت ارابه نداده ، و صد البته بر آشنایان به مسایلی از این دست پوشیده نیست که تبیین این گونه موضوع ها ازشان حضرتش – علیه السلام – به دور است . لیکن با تتبع در سخنان و کاوش در سیره آن حضرت می توان جلوه های عدالت علوی را دانست .

یکی از اهداف اصلی نظام اقتصادی در اسلام دستیابی همه افراد جامعه به آسایش و امکانات رفاهی زندگی است ، و اختلاف شدید طبقاتی مورد قبول اسلام نیست . البته مخفی نماند که منظور و مقصود از عدالت در باب اقتصاد نیست که حقوق و در آمد ها یکسان باشد ، طبیعی است که کار آیی و توانمندی افراد یکسان نیست و اصناف و مشاغل مختلف با توانمندی ها و عملکرد های متفاوت در جامعه  فعالیت دارند ۀ که این تفاوت و اختلاف در آمد و حقوق ومزایا را در پی دارد .و بدین سان در آمد پزشک با پرستار ، بنا با کارگر ۀ رئیس با کارمند تفاوت دارد و به دور از عقل است که مزد و حقوق همه اصناف و افراد با هر استعداد و هر کار آیی یکسان تعیین شود .

امام علی علیه السلام – در نامه به مالک اشتر ، افراد جامعه را به چند صنف و گروه تقسیم نموده و طبقات جامعه را بر شمرده و فرموده است :

(( هر یک سهمی دارند ))

بخش ۲

بخش ۲- عدالت اجتماعی اسلام در اقتصاد

 عدالت اجتماعی اسلام در اقتصاد در روابط اقتصادی شقوق مختلف وشبکه های متعددی دارد تا بحال بحث در یکی از خطبه ها در رابطه به مسائل روز و از جریانات روز بود و یکی از خطبه های در رابطه با مسایل روز و از جریانات روز بود و یکی از خطبه ها تحلیلی بود آنهم در رابطه با مسایل مهم کشور یک خطبه را معمولاٌ نگهمیداریم برای مسایل جاری مقطعی ویک خطبه را بحث می کنیم درباره تبیین معارف اسلام به این صورتی که گفتیم . اینکه اقتصاد را جلو انداختیم برای این است که این روزها در برنامه دولت رسیدگی به اقتصاد و سروسامان دادن به اقتصاد کشور در اولویت قرار گرفته است و ما می خواهیم نماز جمعه ها هماهنگ با جریانات اصولی سیاسی کشور حرکت کند و خطوط کلی را که دولت در روند اقتصادی  وفرهنگی و اخلاقی و … باید از آنها تبعیت کند وخط مشی خودش قرار دهد با تکیه بر اصول و حی وفقه ترسیم نماید و سعی می کنیم پا به پای حرکت دولت روزهایی که به نماز جمعه می آییم بحثهای اصولی تحلیل و تبیین معارف اسلامی را مطرح کنیم تا حرکتهای حکومت و دولت و مجلس و امت حزب الله هماهنگ باشد که بتواند تریبون نماز جمعه در مقاطع مناسب از بعد معارف اسلامی مردم را آگاه کند و همین جا از سایر ائمه محترم جمعه و خطبا تقاضا می کنیم که این بحثی که مطرح میکنیم آنها هم کمک کنند ، در این زمینه از جریانات مختلفی که مطرح         می شود و توضیحات اضافی که لازم دارد و کار فراوانی که باید از این لحاظ مطالعه و بیان شود . با من همکاری بفرمایند.

 بخش۱- ارزش عدالت

تعلیمات مقدس اسلام اولین تاثیری که گذاشت روی اندیشه ها و تفکرات گروندگان بود . نه تنها تعلیمات جدیدی در زمینه جهان و استان و اجتماع آورد بلکه طرز تفکر و نحوه اندیشیدنها را عوض کرد . اهمیت این قسمت کمتر از اهمیت قسمت اول نیست .

در محلی معلومات تازه ای به شاگردان خود می دهد و هر مکتبی اطلاعات جدیدی در اختیار پیروان خود می گذارد ، اما تنها برخی از معلمان و برخی از مکتبها ست که منطق جدیدی به شاگرادان و پیروان خود می دهند و طرز تفکر آنان را تغییر داده و نحوه اندشید نشان را دگرگون می سازند .

این مطلب نیازمند توضیح است . چگونه است که منطقها عوض می شود ۀ طرز تفکر و نحوه اندیشیدنها دگرگون می گردد؟

انسان ، چه در مسائل علمی در مسائل اجتماعی ، از آن جهت که یک موجود متفکر است استدلال می کند .و در استدلالهای خود خواه ناخواه بر برخی اصول و مبادی تکیه می نماید و با تکیه به همان اصول و مبادی است که استثناح می نماید و قضاوت می کند تفاوت منطقها و طرز تفکرها در همان اصول و مبادی اولی است که در استدلالها و استنتا جها به کار می رود در این است که چه نوع اصول و مبادیی نقطه اتکا و پایه استدلال واستنتاج قرار گرفته باشد . اینجاست که تفکرات و استنتاجات متفاوت می گردد .

در مسایل علمی تقریباً طرز تفکر ها میان آشنایان با روح علمی زمان یکسان است  اگر اختلافی هست ، میان تفکرات عصرهای مختلف است . ولی در مسایل اجتماعی حتی مردمان همزمان نیز همسان و همشکل نسیتند ، و این خود رازی دارد که اکنون مجال بحث در آن نیست .

بشر در برخورد با مسایل اجتماعی و اخلاقی خواه و ناخواه به نوعی ارزیابی میپردازد ، در ارزیابی خود برای آن مسائل

 در جات و مراتب یعنی ارزشهای مختلف قائل می شود و بر اساس همین درجه بندی ها و طبقه بندی ها ست که نوع اصلی و مبادیی که به کاری می برد  با آنچه دیگری ارزیابی می کند متفاوت می شود و در نتیجه طرز تفکر ها مختلف می گردد .

مثلاٌ عفاف ،خصوصاٌ برای زن ، یک مساله اجتماعی است . آیا همه مردم در ارزیابی خود درباره اینموضوع یک نوع فکر می کنند ؟ البته نه بی نهایت اختلاف است ، برخی از مردم ارزش این موضوع را به حد صفر رسانده اند پس این موضوع در اندیشه و تفکرات آنان هیچ نقش موثری ندارد ، و بعضی بی نهایت ارزش قائلند و با نفی این ارزش برای حیات و زندگی ارزش قائل نیستند . اسلام که طرز تفکر ها را عوض کرد به این معنی است که ارزشها را بالا و پایین آورد ۀ ارزشهایی که در حد صفر بوده ( مانند تقوا) در درجه اعلی قرار داد و بهای فوق العاده سنگین برای آنها تعیین کرد ، و ارزشهای خیلی بالا از قبیل خون و نژاد و غیر آن را پایین آورده تا سر حد صفر رساند .

عدالت یکی از مسائلی است که به وسیله اسلام حیات و زندگی را از سر گرفت و ارزش فوق العاده یافت اسلام به عدالت ، تنها توصبه نکرد دو یا تنها به اجرای آن قناعت نکرد بلکه عمده این است که ارزش آن را بالا برد . بهتر است این مطلب را از زبان علی علیه السلام در نهج البلاغه بشنویم .

فرد باهوش و نکته سنجی از امیر المومنین علی علیه السلام سوال می کند:

العدل افضل ام الجود ؟

آیا عدالت شریفتر و بالاتر است یا بخشندگی ؟

مورد سوال دو خصیصه انسانی  است . بشر هموراه از ستم گریزان بوده است . و همواره احسان ونیکی دیگری را که بدون چشمداشت پاداش انجام می داده ،مورد تحسین و ستایش قرار داده است .

پاسخ پرسش بالا خیلی آسان به نظر می رسد :جود و بخشندگی از عدات بالاتر است ، زیرا عدالت  رعایت حقوق دیگران و تجاوز نکردن به حدود وحقوق آنهاست ، اما جود این است که آدمی بادست خود حقوق مسلم خود را نثار غیر می کند و آن  که عدالت می کند به حقوق دیگران تجاوز نمیکند و یا حافظ حقوق دیگران است از تجاوز و متجاوزان ، اما آن که جود می کند فداکاری می نماید و حق مسلم خود را به دیگری تفویض می کند پس جود بالاتر است واقعاً هم اگر تنها با معیارهای اخلاقی و فردی بسنجیم ، مطلب از این قرار است ، یعنی جود بیش از عدالت معرف ونشانه کمال نفس ورقاء روح انسان است اما…

ولی علی علیه السلام بر عکس نظر بالا جواب می دهد . علی علیه السلام به دو دلیل می گوید عدل از جود بالاتر است : یکی اینکه :

العدل یضع الامور مواضعها و الجود یخرجها من جهتها

عدل جریانها را در مجرای طبیعی خود قرار می دهد ، اما جود جریانها را از مجرای طبیعی خود خارج می سازد .

زیرا مفهوم عدالت این است که استحقاقهای طبیعی و واقعی در نظر گرفته شود و به هر کس مطابق آنچه به حسب کار و استعداد ، لیاقت داردداده شود اجتماع حکم ماشینی را پیدا می کند که هر جز ء آن در جای خودش قرار گرفته است . و اما جود ، درست است که از نظر شخص جود کننده-  که مالکیت مشروع خود را به دیگری می بخشد- فوق العاده با ارزش است ، اما باید توجه داشت که بک جریان غیر طبیعی است . مانند بدنی است که عضوی از آن بدن بیمار است و سایر اعضا موقتاٌ برای آینکه آن عضو را نجات دهنده فعایت خویش را متوجه اصلاح وضع او می کنند . از نظر اجتماعی ، چه بهتر که اجتماع چنین اعضای بیماری را نداشته باشد تا توجه اعضای اجتماع به حای اینکه به طرف اصلاح و کمک به یک عضو خاص معطوف شود به سوی تکال عمومی اجتماعی معطوف گردد . دیگر اینکه :

العدل سائس عام و الجود عارض خاص .

عدالت قانونی است عام و مدیر و مدبری است کلی و شامل که همه اجتماع را در بر میگیرد و بزرگراهی است که همه باید از آن بروند ، اما جود بخشش یک حالت استثنائی و غیر کلی است که نمی شود رویش حساب کرد .

اساساٌ جود اگر جنبه قانونی وعمومی پیدا کند و کلیت یابد ، دیگر جود نیست .

علی علیه السلام آنگاه نتیجه گرفت:

فالعدل اشرفهما و افضلهما.

پس از میان عدالت وجود ، آن که اشرف و افضل است عدالت است .

این گونه تفکر درباره انسان ومسائل انسانی ، نوعی خاص از اندیشه است بر اساس ارزیابی خاصی ریشه این ارزیابی اهمیت و اصالت اجتماع است . ریشه این ارزیابی این است که اصول و مبادی اجتماعی بر اصول ومبادی اخلاقی تقدم دارد ،آن یکی اصل است و این یکی فرع ، آن یک تنه است و این یکی شاخه ، آن یکی رکن است و این یکی زینت و زیور.

از نظر علی علیه السلام آن اصلی که می تواند تعادل اجتماع را حفظ کند و همه را راضی نگهدارد به پیکر اجتماع سلامت و به روح آرامش بدهد عدالت است . ظلم و جورو تبعیض قادر نیست حتی روح خود ستمگر و روح آن کسی که به نفع او ستمگری می شود ، راضی و آرام نگه دارد تا چه رسد به نیکو کاران و ستمدیدگان و پایمال شدگان . عدالت بزرگراهی است عمومی که همه را می تواند در خود بگنجاند و بدون مشکلی عبور دهد ، اما ظلم و جود کور ، راهی است که حتی فرد ستمگر را به مقصد نمی رساند .

می دانیم که عثمان ین عرفان قسمتی از اموال عمومی مسلمین را در دوره خلافتش تیول خوشیاوندان و نزدیکانش قرار داده بعد از عثمان ، علی علیه اسلام زمام امور را به دست گرفت . از آن حضرت خواستند که عطف به ماسبق نکند و کاری به گذشته نداشته باشد ، کوشش خود را محدود کند به حوادثی که ازاین به بعد در زمان خلافت خودش پیش         می آید ، اما او جواب می داد که :

فرمود به خدا قسم اگر با آن اموال برای خود زن گرفته باشند و یا کنیز کان خریده باشند ، باز هم آن را به بیمت المال بر می گردانم.

تمام مقالات و پایان نامه و پروژه ها به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد.

 جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.