مقاله بررسی اثربخشی نمایش عروشکی بر افزایش مهارت های اجتماعی دختران کم توان ذهنی آموزش پذیر ۱۲-۸ سال مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۹۲  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دانلود مقاله بررسی اثربخشی نمایش عروشکی بر افزایش مهارت های اجتماعی دختران کم توان ذهنی آموزش پذیر ۱۲-۸ سال نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

 فهرست مطالب

 فصل اول                                                                                                                                       ۱

مقدمه                                                                                                                               ۲

بیان مساله                                                                                                                          ۳

اهمیت و ضرورت پژوهش                                                                                                  ۷

اهداف کاربردی                                                                                                                  ۱۰

فرضیه های پژوهش                                                                                                                        ۱۱

فرضیه اصلی                                                                                                                                  ۱۱

فصل دوم

کم توانان ذهنی آموزش پذیر                                                                                                      ۲۱

کم توانان ذهنی تربیت پذیر                                                                                                         ۲۱

کم توانان ذهنی حمایت پذیر                                                                                                       ۲۲

طبقه بندی بر اساس دیدگاه انجمن روانپزشکی آمریکا                                                           ۲۲

طبقه بندی بر اساس دیدگاه سازمان بهداشت جهانی                                                                                     ۲۳

علل کم توانی ذهنی                                                                                                                    ۲۳

خصوصیات کم توانی ذهنی خفیف                                                                                              ۲۵

مهارت های اجتماعی                                                                                                                   ۲۶

عوامل انتخاب مهارت های اجتماعی                                                                                            ۲۹

آموزش مهارت های اجتماعی به کم توانان ذهنی                                                                          ۲۹

نقش و اهمیت هنر                                                                                                                       ۳۱

تعریف نمایش                                                                                                                             ۳۲

خاستگاه نمایش                                                                                                                           ۳۴

نمایش به عنوان درمان                                                                                                                 ۳۶

نمایش عروسکی و انواع آن                                                                                                         ۴۲

عروسک های سایه ای                                                                                                               ۴۲

تحقیقات انجام شده در خارج از کشور                                                                                         ۴۷

تحقیقات انجام شده در داخل کشور                                                                                             ۵۳

فصل سوم

روش نمونه گیری                                                                                                                        ۶۱

قلمروها و زیر قلمرهای واینلند                                                                                                     ۶۳

قلمرو ارتباطی                                                                                                                             ۶۳

قلمرو مهارت های زندگی روزمره                                                                                                ۶۳

قلمرو اجتماعی شدن                                                                                                                    ۶۴

قلمرو مهارت های حرکتی                                                                                                           ۶۴

قلمرو رفتارهای ناسازگار                                                                                                             ۶۴

روش تجزیه و تحلیل داده ها                                                                                                        ۶۵

روش اجرا                                                                                                                                   ۶۵

ملاحظات اخلاقی                                                                                                                        ۷۰

فصل چهارم                                                                                                                                ۷۱

مقدمه                                                                                                                                         ۷۲

آمار توصیفی                                                                                                                               ۷۲

آمار استنباطی                                                                                                                              ۷۴

فصل پنجم                                                                                                                                  ۷۶

مقدمه                                                                                                                                         ۷۷

فرضیه اول                                                                                                                                   ۷۷

فرضیه دوم                                                                                                                                  ۷۸

فرضیه سوم                                                                                                                                  ۷۹

فرضیه چهارم                                                                                                                               ۸۰

محدودیت های پژوهش                                                                                                              ۸۲

پیشنهادات پژوهش                                                                                                                      ۸۲

 فهرست منابع

اسلین.ام. نمایش چیست (۱۳۸۲). ترجمه شیواتعاونی. چاپ چهارم تهران.انتشارات نمایش.

انارکی،آسیه(۱۳۸۶). بررسی اثر بخشی نمایش در مانگری در کاهش نشانه های اختلال اضطراب اجتماعی در کودکان.پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی کودک. تهران. دانشگاه شهید بهشتی.

براکت.ای(۱۳۸۰). تاریخ تئاتر جهان. ترجمه هوشنگ آزادی. تهران.انتشارات مروارید.

براهنی،محمد نقی(۱۳۷۶). هنجار یابی تست رفتار انطباقی واینلند(فرم زمینه یابی)در ایران.انستیتو روانپزشکی تهران.

بقولی،حسین(۱۳۷۶). هنجار یابی تست رفتار انطیاقی واینلند(فرم زمینه یابی)برای کودکان ۶تا ۱۱ سال در ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی.انیستیتو روانپزشکی تهران.

بنیامین سادوک؛ویرجینیا سادوک(۱۳۸۲). خلاصه روانپزشکی. ترجمه نصرت ا… پورافکاری. تهران.انتشارات شهر آب.

بیندر،اسکات (۱۳۸۱). نمایش عروسکی برای همه: مطالب و لوازم برای آموزش . ترجمه محسن شیخی. تهران.انتشارات نمایش.

توکلی،محمدعلی(۱۳۷۶).هنجاریابی تست رفتار انطباقی واینلند (فرم زمینه یابی) برای سنین تولد تا ۶ سالگی در ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی.انیستیتو روانپزشکی ایران.

حسینی نسب،الهام(۱۳۸۷). بررسی تاثیر کار با عروسک های نمایشی بر میزان مهارت های اجتماعی کودکان پیش دبستانی (۶ – ۴) شهر کرمان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.

حق شناس،علی.اشکانی رضا (۱۳۷۰).هنر ماندگار. تهران.انتشارات آگاه.

جنتی عطایی، صادق (۱۳۵۶). تاریخ تئاتر در ایران.مجله تئاتر. شماره ۱۴٫

جوادیان،مجتبی(۱۳۸۴).آموزش و پرورش کودکان عقب مانده ذهنی. مشهد.انتشارات آستان قدس رضوی.

جی.کارتلج؛جی.اف.میلبرن (۱۳۸۵). آموزش مهارت های اجتماعی به کودکان. ترجمه محمدحسین نظری ن‍ژاد. مشهد.انتشارات آستان  قدس رضوی.

چمبرز،دیویی(۱۳۸۵). قصه گویی و نمایش خلاق. ترجمه قزل ایاغ، ثریا. تهران. مرکز نشر دانشگاهی.

خمسه،علیرضا(۱۳۸۱).آموزش تئاتر کودکان. نشریه داخلی نامه مربی. شماره ۲۲٫ شهریور و مهر.

ساجدی،فیروزه؛شهشهانی پور،سهیلا؛هادیان جزی،محمد رضا(۱۳۸۵). کم توانی ذهنی کودکان(علت شناسی،تشخیص و مداخله). تهران.انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.

ساراسون، ایرون. جی. ساراسون، باربار. ای (۱۹۸۷). روان شناسی مرضی. ترجمه نجاریان، بهمن. اصغری مقدم، محمدعلی. دهقانی، محسن. جلد دوم. تهران. انتشارات رشد.

سادوک،بنیامین.سادوک،ویرجینیا(۲۰۰۳). خلاصه روانپزشکی . ترجمه حسن رفیعی. خسرو سبحانیان. تهران.انتشارات ارجمند.

ستاری،جواد(۱۳۷۸).اسطوره و فرهنگ. تهران. نشر مرکز.

سیف نراقی،مریم.نادری،عزت ا…(۱۳۸۵).روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی. تهران.انتشارات ارسباران.

سیف نراقی،مریم.نادری،عزت ا…(۱۳۸۵). کودکان استثنایی. تهران.انتسارات امیرکبیر.

شادروان،علی(۱۳۷۷).تاریخ تئاتر به روایت ویل دورانت. تهران. شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.

شکسپیر،ویلیام(۱۳۷۵). مجموعه آثار نمایشی ویلیام شکسپیر . ترجمه علاء الدین پازارگادی. تهران.انتشارات سروش.

دارورمنش،عباس .ناصرشریعتی، تقی(۱۳۷۵).اثرات معلولیت ذهنی فرزند بر خانواده (خلاصه یک تحقیق). تهران. سازمان بهزیستی کشور.دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.

داورمنش،عباس؛براتی سده،فرید(۱۳۸۵). مقدمه ای بر اصول توانبخشی معلولان. تهران.انتشارات رشد.

درودفر،مریم(۱۳۸۵). تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر بهبود پذیری مهارت های اجتماعی دانش آموزان عقب مانده آموزش پذیر دختر پایه چهارم و پنجم. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی. تهران. دانشگاه علامه طباطبایی.

دلاور،علی(۱۳۸۵). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران.انتشارات رشد.

رابینسون نانسی.ام؛رابینسون،هالبرت.بی(۲۱۳۷). کودک عقب مانده ذهنی . ترجمه فرهاد ماهر. تهران. موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی.

قامت بلند،حمید رضا(۱۳۷۶).هنجار یابی تست رفتار انطباقی واینلند(فرم زمینه یابی)برای سنین ۱۱تا ۱۸ سال و ۱۱ ماه در ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی،انیستیتو روانپزشکی تهران.

قزانلو،محمد (۱۳۵۶). هنر نمایش. مجله تئاتر. شماره ۱۲٫

فخری،فاطمه(۱۳۷۹-۱۳۷۸).نمایش درمانی و تاثیر آن بر روی کودکان و معلولین. پایان نامه کارشناسی رشته کارگردانی. تهران. دانشگاه آزاد تهران مرکز.

کاشی،احترام (۱۳۸۴).اثر بخشی مهارت های اجتماعی بر اساس مدل لاگرا بر کاهش پرخاشگری دختران عقب مانده ذهنی آموزش پذیر ۲۴-۱۲ ساله. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی کودکان استثنایی. تهران. دانشگاه علامه طباطبایی .

کشاورزی،اردشیر(۱۳۸۰). نمایش عروسکی و درمان بیماری ها. فصلنامه هنر. سال نوزدهم.

کشاورزی،اردشیر (۱۳۸۴).نمایش برای کودکان.فصلنامه هنر.سال پانزدهم.

کرمی،ابوالفضل(۱۳۸۳). کاربرد آزمون ها و آزمون سازی. تهران.انتشارات روان سنجی.

کریمی،یوسف (۱۳۸۵). روان شناسی اجتماعی(نظریه ها، مفاهیم و کاربردها). تهران.انتشارات ارسباران.

کندال،سی فلیپ(۱۳۸۴). روانشناسی مرضی کودک. ترجمه بهمن نجاریان،ایران داودی. تهران.انتشارات رشد.

کورل،دیوید(۱۳۸۴). نمایش چیست؟ ترجمه داریوش اسماعیلی. نشریه کتاب ماه. شماره ۲۱٫

گینات،هایم جی(۱۳۸۴). رابطه بین والدین و کودکان(راه حل های جدید برای مسائل قدیمی). ترحمه سیاوش سرتیپی. تهران.انتشارات اطلاعات.

لیندزی لگهورن(۱۳۸۵). چه احساسی دارم؟”کودکان و آگاهی از احساسات گوناگون”. ترجمه ،حمید علیزاده. تهران.انتشارات جوانه رشد.

غریب پور،بهروز (۴۱۳۸).عروسک ها به دنیا می آیند اما نمی میرند. نشریه انتخاب. شماره ۱۲٫

محمداسماعیل،الهه(۱۳۸۳). بازی درمانی در درمان کودکان مبتلا به اختلال رفتاری. تهران.انتشارات آموزش و پرورش استثنایی.

مقدم،سهیلا(۱۳۸۰). رابطه هنر در تسهیل یادگیری و عملکرد کودکان کم توان ذهنی. ماهنامه تعلیم و تربیت استثنایی. شماره ۲٫ خرداد.

مقدم،سهیلا(۱۳۸۲).هنر برای همه. ماهنامه تعلیم و تربیت استثنایی. شماره ۸٫ مهرماه.

مقدسی،حمیده(۱۳۷۲). روان شناسی هنر برای کودکان عادی و استثنایی. تهران.انتشارات چاپار فرزانگان .

موتابی،فرشته.فتی،لادن(۱۳۸۴). مهارت های زندگی برای دانشجویان. تهران.انتشارات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی. معاونت آموزشی و امور دانشجویی.

مورگان،جان.دی(۱۳۸۲). پیدایش دین و هنر. ترجمه احسانی،ایرج احسانی.تهران.انتشارات گوتنبرگ.

میلانی فر، بهروز(۱۳۷۲). روان شناسی کودکان و نوجوانان استثنایی. تهران. نشر قومس.

وایت پلگرینو، مارجوری(۱۳۸۶). چه قدر تو خوبی”کودکان و مهارت های اجتماعی. ترجمه حمید علیزاده. تهران.انتشارات جوانه رشد.

هالاهان،دانیل،پی.کافمن،جیمز.ام(۱۳۷۲). کودکان استثنایی. ترجمه فرهاد ماهر. تهران.انتشارات رشد.

هومن، حیدرعلی (۱۳۸۶). شناخت روش علمی در علوم رفتاری (پایه های پژوهش). تهران. نشر پارسا.

یثربی، چیستا (۱۳۸۱).تئاتر بیمارستانی، کتاب ماه کودکان، شماره ۵٫

 مقدمه

درصد چشمگیری از از کودکان، بر اثر عواملی گوناگون (چون عوامل ارثی، عوامل دوره بارداری مادر، اشکالات موقع تولد و یا بروز بیماری ها و حوادث اولین سال های طفولیت)  دچار نقیصه هایی از نظر ذهنی و جسمی می گردند که این نقیصه ها یا معلولیت،گاه به علت فقدان راه حل مناسب، در تمام سنین و تا آخر عمر اینگونه کودکان، با آنان همراه می باشد. علی رغم برنامه های گسترده ای که در امر پیشگیری از معلولیت، در سطوح گوناگون در جوامع مختلف اجرا می گردد، متاسفانه گویی هیچ گاه نباید منتظر ریشه کن شدن اینگونه نقیصه ها در ابنا بشر بوده و یا حداقل آنکه تاکنون قدمی اساسی در این راه برداشته نشده است. به همین جهت به منظور کاهش مشکلات در رابطه با بروز نقیصه های جسمی و ذهنی، معمولا در هر جامعه به دو اقدام اساسی می پردازند. قدم اول،سعی و کوشش هر چه بیشتر در امر پیشگیری از معلولیت و جلوگیری از بروز نقایص ذهنی و جسمی، و قدم دوم، ایجاد امکانات لازم رفاهی و توانبخشی در خدمت معلولان و خانواده های آن هاست (داورمنش،۱۳۸۵).

یکی از راه های انجام چنین فعالیت ها و تحقق اهداف تربیتی و آموزشی برای کودکان کم توان ذهنی استفاده از هنرهای نمایشی است. مثلا نمایش ساده ای چون پانتومیم بیشتر هدف های آموزشی را در بر دارد و کودک می تواند از آن برای دستیابی به تمرکز افکار و دقت کمک بگیرد. همچنین می توانیم هدف های تعلیم و تربیت را جهت اصلاح رفتار د رقالب نمایش پیاده کنیم و با تمرین های بسیار و با کمک سایر مربیان،آن ها را برای مسئولیت پذیری، ایفای نقش، سازگاری اجتماعی و عاطفی و تعدیل رفتار آماده کنیم. از طرفی با تشویق این کودکان به اجرای بازی های نمایشی می توان کودکان تماشاگر را نیز به انجام این تمرینات نمایشی ترغیب نمود (مقدسی،۱۳۷۳).

   تاریخچه ی کم توانی  ذهنی

در مورد تاریخچه ی کم توانی ذهنی باید گفت این پدیده قدمتی همپای تاریخ بشر دارد.  چه ،از همان آغاز پیدایش انسان، عوارضی از قبیل اشکالات ژنتیک، اختلالات دوره جنینی، اشکالات زایمان، بیماری کم توانان ذهنی نیز شواهد علمی زیادی در دسترس نیست.چیزی که تا حدی مشخص است اینکه چنین افرادی در گذشته کمتر مورد توجه بوده اند. در اواسط قرن بیستم،بررسی وعمیق و همه جانبه در زمینه کم توانی ذهنی، شکوفایی یافت. به نظر می رسد به همانگونه که تولد و گسترش هر علم بستگی تام به نیاز های بنیادی جامعه دارد،اهمیت دادن به این مهم و توجه به مسئله عقب ماندگان ذهنی نیز بر همین اساس گسترش یافت. نیاز مبرم به پیشرفت علوم تجربی از یکسو و توجه زیاد به علوم انسانی و از جمله روان شناسی و خصوصا روان شناسی کودک و بالاخره فعالیت های  “آلفرد بینه[۱]” در زمینه ساختن اولین آزمون هوشی و نشان دادن اختلافات هوشی بین انسان ها از دیگر سو، موجب گردید تا قشر کم توان ذهنی به نحو بارزتری جلب توجه نموده، این پدیده از یک دید علمی مورد پیگیری قرار گیرد.در حال حاضر در اکثر جوامع و ملل، این کودکان در شرایط خاص نگهداری شده، در صورت امکان (با توجه به نقیصه و یا میزان کم توانی ذهنی) تحت آموزش و توانبخشی قرار می گیرند. باید توجه داشت که در عصر حاضر، نوع نگرش در مورد این کودکان در جوامع مختلف متفاوت است. بد نیست نظری کوتاه به تاریخچه توجه به کم توانی ذهنی در ایران بیافکنیم. دین زرتشت در ردیف اولین ادیانی است که کمک،ملاطفت و همراهی با کم توانی ذهنی را عنوان می کند و دین اسلام  با فرامین آسمانی اش در این زمینه مکمل تمام توصیه هایی بوده که سایر ادیان در گذشته به آن اشاره نموده بودند(داورمنش ، ۱۳۸۵).

از آن زمان ها تا حدود چند دهه اخیر، هیچگونه اقدام اجتماعی در جهت کمک به این گروه از افراد جامعه در ایران صورت نگرفته بود.از حدود سی سال قبل با تشکیل اولین مدرسه به نام “مرکز تربیت و هدایت روانی کودک” تدریجا توجه و حمایت از معلولین در ایران به طور رسمی نضج گرفت و متعاقبا با تشکیل سازمان هایی چون “انجمن ملی حمایت کودکان” “انجمن توانبخشی ایران” ، “انجمن حمایت ازعقب ماندگان ذهنی” و … همچنین بخشی از فعالیت های “وزارت آموزش و پرورش” ، سعی شد تا هر چه بیشتر به مسائل این گروه از کودکان توجه گردد. بعد از انقلاب هم با یکپارچه شدن سازمان های متفرق تحت یک  پوشش به نام “سازمان بهزیستی کشور” سعی گردید یک برنامه واحد به منظور سرویس دهی هر چه بیشتر به معلولان جامعه، اقدامات عملی مفیدی به مورد اجرا درآید (داورمنش، ۱۳۸۵).

  تعاریف کم توانی ذهنی

 تاکنون در هیچ یک از کتاب هایی که در مورد کم توانی ذهنی نوشته شده است، تعریف جامع و کاملی که مورد تایید همه یا اکثریت متخصصین فن باشد، ذکر نشده است و این مسئله بیشتر به خاطر پیچیدگی ماهیت کم توانی ذهنی است. نمی توان کم توانی ذهنی را به عنوان پدیده ای مطلق تعریف کرد، بلکه بایستی آن را به عنوان پدیده ای چند وجهی که وجوه مختلف آن به فیزیولوژی، روان شناسی، پزشکی، تعلیم و تربیت و جامعه شناسی محدود می گردد، مورد بررسی قرار داد.ذیلا سعی خواهد شد چند تعریف از کم توانی ذهنی که بیستر متداول بوده و تایید گروه بیشتری را به همراه دارد، ذکر گردد (داورمنش، ۱۳۸۵).

طبق تعریف “تردگلد[۲]” محقق آمریکایی،کم توانی ذهنی عبارتست ازرشد ناقص ذهنی که شخص را در تطابق یا سازش با محیط خود ناتوان ساخته،به طوری که بدون نظارت و کمک غیر قادر به زندگی نمی باشد (تردگلد، ۲۰۰۰).

بنا به تعریف “سازمان بهداشت جهانی[۳]”، کم توانی ذهنی عبارتست از رشد ناقص یا متوقف شده ذهنی (غیر از کم توانی ذهنی شدید) که شامل کم توانی هوشی بوده و به نحو و درجه ای است که حساس یا ملزم به درمان طبی یا سایر مراقبت ها و تعلیمات مخصوص بیمار است.کم توانی ذهنی شدید نیز دارای تعریف فوق الذکر بوده، منتها این اشخاص قادر به زندگی مستقل یا حفاظت از خود علیه استعمار و استثمار نبوده و یا در سنی که باید این خصوصیات را دارا باشند ناتوان خواهند بود (سازمان بهداشت جهانی، ۱۹۸۷).

طبق تعریف DSM – IV[4] کم توانی ذهنی به عنوان “پایین بودن قابل توجه عملکرد کلی هوش از سطح متوسط” و “محدودیت قابل توجه در عملکرد تطابقی” با شروع قبل از ۱۸ سالگی شناخته می شود (سادوک و سادوک، ۲۰۰۳).

عملکرد کمی هوشی را می توان با استفاده از آزمون های استاندارد شده هوش تعیین می کنیم و “به میزان قابل توجهی زیر حد متوسط” یا زیر حد متوسط” با IQ حدود ۷۰ یا کمتر یا انحراف معیار (SD[5]) زیر حد متوسط برای آزمون خاص تعریف می شود. عملکرد تطابقی را می توان با استفاده از مقیاس های استاندارد شده مثل مقیاس واینلند، اندازه گیری کرد.در این مقیاس برقراری ارتباط با دیگران، کسب مهارت های لازم برای زندگی روزمره، روابط اجتماعی و مهارت های حرکتی (تا ۴ سال و ۱۱ ماه) نمره بندی شده است و یک ترکیب رفتار تطابقی را ایجاد می نماید که با مهارت های مورد نظر در هر سن مرتبط است.ICD – 10[6] نسبت DSM – IV با تشخیص نسبتا متفاوتی در مورد کم توانی ذهنی برخورد می نماید. طبق تعریف ICD – ۱۰ کم توانی ذهنی “تکامل فکری متوقف شده یا ناقص” است که با اختلال مهارت های “مرتبط با سطح کلی هوش” مشخص می شود. توانایی های کلامی،حرکتی،اجتماعی و شناخت نیز تحت تاثیر قرار می گیرند (ساجدی و همکاران، ۱۳۸۵).

ICD – ۱۰  به این نکته توجه دارد که نیازی نیست کم توانی ذهنی با سایر اختلالات ذهنی یا مشکلات فیزیکی همراه باشد ولی شیوع سایر اختلالات ذهنی در افراد عقب مانده ذهنی ۴ – ۳ برابر بیشتر از جمعیت کل است.رفتار تطابقی تقریبا همیشه در افراد کم توان ذهنی مختل می باشد، اما این مسئله ممکن است در “شرایط اجتماعی حمایت شده” مشخص نباشد.به هر حال ICD – ۱۰ شرط “کاهش سطح عملکرد ذهنی را منجر به کاهش توانایی سازش با نیاز های روزانه و محیط عادی اجتماعی شود، برای تشخیص کم توانی ذهنی لازم می داند.توانایی کلی و نه اختلالات خاص باید مد نظر باشد. از دید مولفان ICD – ۱۰ به علت تفاوت در فرهنگ های مختلف، روی سطح هوشی را نباید پافشاری نمود.آزمون های هوش و جداول مربوط به مقیاس های مربوط به تکامل اجتماعی و تطابق، باید در ارتباط با موارد طبیعی فرهنگی محلی استاندارد شوند.بدون استفاده از روش های استاندارد شده تشخیص باید به صورت موقت مطرح شود.” (سادوک و سادوک،۲۰۰۳ ).

در دهه اخیر انجمن تخصصی کم توانی ذهنی یا انجمن آمریکایی کم توانی ذهنی

([۷]AAMR) کم توانی ذهنی را به صورت زیر تعریف کرده است : “کم توانی ذهنی به عملکرد هوشی که به طور قابل ملاحظه ای کمتر از متوسط باشد و سبب یا همراه اختلال در رفتار تطابقی باشد و طی دوره تکامل رخ دهد، اطلاق می شود.” این تعریف صرف نظر از اینکه شخص اختلال فیزیکی همزمان یا اختلال ذهنی دیگری داشته باشد، مطرح می گردد و دربرگیرنده سه معیار است:

عملکرد هوشی کمتر از متوسط که معمولا براساس آزمون های تعیین هوشی نمره بندی می شود که باید بیشتر یا مساوی ۱۲ انحراف معیار زیر متوسط جمعیت باشد (معمولا IQ کمتر از ۷۰).
اختلال در رفتار تطابقی که معمولا با جداول رفتار تطابقی واینلند AAMR, یا …. ارزیابی می شود.
بروز آن در دوره تکامل یعنی از زمان لقاح تا ۱۸ سالگی باشد (ساجدی و همکاران، ۱۳۸۵).
اگرچه این تعریف کامل نبود ولی در طول دهه گذشته ثابت ماند.در سال ۱۹۹۲،AAMR   ،کتابچه تجدید نظر شده طبقه بندی را به چاپ رساند که در آن سه معیار قبلی حفظ شده ولی روی اهمیت رفتار تطابقی تکیه کرده و این جز را به چند محدوده تقسیم نموده است که عبارتنداز:برقراری ارتباط،مراقبت از خود،زندگی در خانه، مهارت های اجتماعی، داشتن تعامل با جامعه، خودمحوری، سلامت و ایمنی، عملکرد تحصیلی، لذت بردن از اوقات فراغت و اشتغال. اختلال در دو یا چند مورد از این محدوده ها اختلال رفتار تطابقی محسوب می شود. علاوه بر این عدد مطلق IQ به طیف ۷۰ تا ۷۵ تبدیل می شود و دیگر انحراف معیار کمتر از متوسط جمعیت معیار نیست (در آزمون هایی نظیر وکسلر IQ متوسط ۱۰۰ و انحراف معیار ۱۵ نمره است). در این مورد نیز اختلاف نظر وجود دارد مثلا “معیار وجود نقص در هر یک از ۲ جز تطابقی” که برای ارزیابی برخی از آن ها در حال حاضر روش استانداردی وجود ندارد و این امر ارزیابی اختلال تطابقی را تقریبا غیر ممکن می سازد. همچنین قبول طیف ۷۵_۷۰ برای IQ ماهیت این معیار را نیز مواج ساخته است و تشخیص عقب ماندگی ذهنی به طور افزاینده ای سلیقه ای می شود. نتیجه نهایی این تعریف AAMR نا مشخص است . با تکیه بر معیار IQ عده ای در سال ۱۹۹۳ متوجه شدند وقتی IQ به میزان ۷۵ یا کمتر مورد نظر باشد تعداد افرادی که دارای شرایط تشخیصی عقب ماندگی ذهنی هستند، ۲ برابر زمانی است که  IQ، ۷۰ یا کمتر مورد نظر باشد . ولی به هر حال تصمیم گیری در مورد معیار قرار دادن طیف ۷۰_۷۵ نشانه عدم تاکیدی است که اخیرا در مورد تعیین سایکومتر یک هوش به آن اشاره شده است . امروزه اغلب مراکز روی آزمون های تعیین IQ کمتر از قبل تکیه میکنند. نظراتی که مورد تاثیر مسائل نژادی و اخلاقی در آزمون های تعیین IQ وجود دارد سبب کاهش اهمیت چنین آزمون هایی شده است. اگر چه هنوز هم جایگزین مناسبی برای آن ها وجود ندارد. تعریفAAMR علاوه بر عدم تاکید روی آزمون های تعیین IQ و افزایش توجه بر رفتار تطابقی، درجهت روشن کردن ماهیت وابسته به شواهد عملکردی فرد می باشد. عملکرد تمام افراد با وجود حمایت های خاص اجتماعی، اقتصادی، آموزشی و غیره بهتر می شود از طرفی رفتار تطابقی در عملکرد فردی اهمیت زیادی دارد. در واقع به خصوص در کودکان مبتلا به اختلال خفیف ذهنی نمره IQ نمی تواند تطابق با جهان واقعی را به خوبی پیش بینی نماید. این فقدان ارتباط بین هوش و تطابق در مورد دوران بلوغ نیز صدق می کند. در مطالعات متعددی که روی بالغین مبتلا به کم توانی ذهنی صورت گرفته است مشخص شد افرادی که IQ تقریبی۵۰ تا ۸۵ (با سطح مرزی عملکرد هوش) دارند از نظر کار آیی روزانه خود با هم تفاوت های زیادی دارند. برخی از این افراد کار می کنند، تشکیل خانواده داده و زندگی مستقلی دارند . در حالیکه عده ای دیگر با سطح IQ مساوی به طور کامل یا نسبی به دیگران وابسته می باشند. با همه این مسائل هنوز تعریف AAMR مشکل آفرین است. برای مثال رفتارتطابقی شامل چند محدوده است. (مانند خود محوری، سلامت و امنیت،  لذت بردن از اوقات فراغت و …) که در حال حاضر برای بررسی آنها معیار های استاندارد وجود ندارد. به هر حال برای کاربرد واژه کم توانی ذهنی باید به چهار نکته زیر توجه خاصی مبذول داشت:

ارزیابی ارزشمند آن است که اختلافات فرهنگی و زبانی و تفاوت در عوامل ایجاد ارتباط  رفتار را مد نظر داشته باشند .
وجود محدودیت های مهارت های اجتماعی در متن جامعه ای رخ می دهد که همسالان کودک نیز در آن زندگی می کنند و باید به نیازهای خاص فردی نسبت به حمایت های لازم نیز اشاره شود.
محدودیت های تطابقی خاص غالبا همراه با قدرت بیشتر در سایر مهارت های اجتماعی یا سایر توانایی های فردی است.
با حمایت های مناسب و مداوم ، عملکرد افراد مبتلا به کم توانی ذهنی برای زندگی فردی عموما بهتر خواهد شد (ساجدی و همکاران،۱۳۸۵ ).

تعریفی که اخیرا مورد قبول اغلب متخصصان قرار گرفته، تعریفی است که به وسیله “انجمن آمریکایی نقایص عقلی” یا (AAMD[8] ، به نقل از گروس من) که تخصصی ترین سازمان در زمینه کم توانی های ذهنی است به کار می رود،این تعریف چنین است:

“کم توانی ذهنی” سطحی از عملکرد هوشی است که میزان آن به مقدار زیاد از حد متوسط کمتر بوده به طوری که منجر به نقایصی در رفتار سازشی فرد گردیده، و در جریان رشد خود را نشان دهد” (جوادیان،۱۳۸۴).

انجمن روانپزشکی آمریکا مطابق چهارمین نسخه تجدید نظر شده راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی انجمن روانپزشکی آمریکا (۲۰۰۰) فقط هنگامی می توان تشخیص کم توانی ذهنی را گذاشت که هم هوشبهر زیر حد متوسط باشد و هم سنجش کارکرد انطباقی نشان دهنده نقایصی در حداقل دو مورد از زمینه های کارکرد انطباقی باشد. لذا طبق این دیدگاه، کم توانی ذهنی حالتی است که در آن کارکرد هوش عمومی فرد به میزان چشمگیری زیر حد متوسط است که سبب تخریب همزمان رفتار انطباقی شده باشد و در حین دوره رشد یعنی قبل از ۱۸ سالگی ظاهر شود. تشخیص کم توانی ذهنی در سیستم DSM-IV-TR روی محور دوم کد گذاری می شود (انجمن روانپزشکی آمریکا،۲۰۰۳).

 طبقه بندی کم توانی ذهنی

اگرچه روش ها با بنیادهای ذهنی گوناگونی برای طبقه بندی کم توانی ذهنی وجود دارد، مثلا بر اساس درجه یا میزان کم توانی ذهنی چون : خفیف، متوسط، شدید و عمیق و یا بر اساس بنیاد استقلال و کفایت شغلی که در آینده احراز خواهند کرد، به دسته بندی ای مانند : نیمه وابسته و وابسته و …. طبقه بندی حاضر در برگیرنده مفاهیم و معانی آموزشی می باشد :

  کم توانان ذهنی آموزش پذیر

این دسته افرادی (مطابق با کودک کم توان خفیف) هستند که به دلیل زیر، هنجار رشد ذهنی اش نمی تواند از برنامه های رایج  تحصیلی که در مدرسه عادی ترتیب داده شده است، بهره کافی ببرد.اما اگر آموزش و پرورش مناسب باشد، او ظرفیت رشد در سه زمینه را دارد :

آموزش پذیری در سطوح دروس ابتدایی (خواندن، نوشتن و چهار عمل اصلی در سطح مدارس ابتدایی).
آموزش پذیری در تطابق اجتماعی، بدین ترتیب که کودک سرانجام بتواند به استقلال نسبتا مناسبی در جامعه دست یابد.
به دست آوردن شغلی که با آن بتواند در بزرگسالی به طور کامل یا نسبی مخارج خود را تامین کرده و از خود نگهداری کند (سیف نراقی و نادری، ۱۳۸۵).

 کم توانان ذهنی تربیت پذیر

این افراد (مطابق با کودک کم توان با میزان کم توانی متوسط) دارای مشکلاتی در زمینه های زیر است :

در یادگیری مهارت های آموزشگاهی حتی در سطح ابتدایی
در کسب استقلال و سازش اجتماعی در سطح بزرگسالی
در کسب کفایت های حرفه ای در سطحی که برای مواظبت از خود به کمک و همراهی یا نظارت دیگران احتیاج نداشته باشد (سیف نراقی و نادری، ۱۳۸۵).

 کم توانان ذهنی حمایت پذیر

 تمام مقالات و پایان نامه و پروژه ها به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد.

 جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.