پایان نامه خیار گلخانه ای مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۱۲۵  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دانلود پایان نامه خیار گلخانه ای نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

 فهرست

چکیده
مقدمه … ۱
تاریخچه .. ۲
گیاه شناسی ….. ۳
ارزش تغذیه ای…. ۷
جوانه زنی بذر خیار….  ۸
تلخ شدن خیار … ۹
اصلاح خیار… ۱۰
واریته های مناسب خیار گلخانه ای . ۱۳
اقلیم مناسب جهت احداث گلخانه .. ۱۵
اسکلت گلخانه . ۱۵
پوشش گلخانه . ۲۲
سیستم های حرارتی .. ۲۶
تهویه … ۳۰
خنک کردن گلخانه .. ۳۲
دماسنج  ۳۴
آبیاری .. ۳۵
سیستم های آبیاری …. ۳۷
کیفیت آب . ۳۹
نیازهای آب و هوایی . ۴۰
خاک بستر . ۴۳
آماده سازی بستر خاک … ۴۵
ضد عفونی کردن خاک .. ۴۶
نکات مهم هنگام استفاده از سموم … ۵۱
کود دهی قبل از کشت … ۵۱
کاشت   ۵۳
زمان کاشت . ۵۳
خط کشی و فواصل کشت  ۵۴
کاشت مستقیم …. ۵۶
نشاءکاری ( روش غیر مستقیم ) ۵۷
داشت  ۶۱
مراقبتهای بوته در زمان ۴الی۵ برگی .. ۶۴
نخ قیم برای داربست بوته ها . ۶۵
هرس بوته ها .. ۶۵
سیستم های تربیت خیار گلخانه ای  ۶۸
روشهای پیشگیری برای کاهش آفات و بیماریها . ۷۰
نکات مهم برای پیشگیری از امراض و آفات ….. ۷۱
دفع علفهای هرز …. ۷۳
کود دهی در مراحل تولید به صورت آبکود …. ۷۳
عناصر پر مصرف .. ۷۷
عناصر کم مصرف . ۸۱
عناصر غیر ضروری …. ۸۶
برداشت . ۸۶
بسته بندی …. ۸۷
درجه بندی .  ۸۸
سر کردن اولیه .. ۸۹
واکس زدن  ۸۹
انبارداری ….. ۹۰
بازاریابی  ۹۲
مراحل پایانی تولید …. ۹۳
اهمیت اقتصادی .  ۹۴
آفات مهم خیار و راههای مبارزه با آن ….. ۹۴
بیماریهای قارچی مهم خیار  وراههای مبارزه با آن . ۱۰۱
بیماریهای ویروسی مهم خیار و راههای مبارزه با آن …. ۱۰۸
بیماریهای باکتریایی و راههای مبارزه با آن … ۱۱۱
نماتدها و راههای مبارزه با آن   ۱۱۴
ناهنجاریهای فیزیولوژیکی ….. ۱۱۵
منابع .. ۱۱۹

منابع:

۱-   پرورش خیارهای گلخانه ای در خاک و محیطهای کشت بدون خاک ،تالیف: علی اکبر شکوهیان

۲-   راهنمای کاشت خاکی خیار و گوجه فرنگی گلخانه ای،تالیف: مهندس مجید تولایی

۳-   خیار داربستی                               تالیف: مهندس غلامحسین نصوحی

۴-   اصول کشت خیار گلخانه ای

۵-   سبزیکاری در خانه و آپارتمان        تالیف: مهندس منوچهر کارگر

۶-   بیماریهای سبزی و صیفی و روشهای مبارزه با آن    ،  تالیف: دکتر حسن رضا اعتباریان

۷- سبزیکاری عملی                           تالیف: غلامرضا وزیری الهی

۸- تولید سبزی                             ترجمه: مصطفی مبلی- بهمن پیراسته

۹- سبزیکاری زیر پوشش پلاستیک         ترجمه: دکتر غلامعلی پیوست

۱۰- پرورش سبزی                               تالیف: دکتر محمد حسین دانشور

۱۱- فیزیولوژی پس از برداشت              تالیف: دکتر مجید راحمی

۱۲- اصول باغبانی                               تالیف: دکتر مرتضی خوشخوی

چکیده:

مسائل مربوط به احداث تونلها و سیستمهای حرارتی،  عملیات کاشت، داشت، برداشت خیار تا زمان عرضه محصول در فصول جداگانه مورد بررسی قرار می دهیم

مزیتهای کشتهای گلخانه ای از نظر افزایش تولید در واحد سطح، اشتغالزایی و صرفه جویی در آب و اراضی کشاورزی بررسی می شود و فروش به موقع این محصول از نظر اقتصادی در داخل کشور اهمیت زیادی دارد صادرات این محصول ارز آوری خوبی را نصیب تولید کنندگان می کند

مقدمه

تولید محصولات گلخانه ای با استفاده از فن آوری جدید به وسیله نصب سوله های نیمدایره ای و به کار گیری شرایط آب و هوایی کنترل شده در سالهای اخیر نه تنها موجب افزایش عملکرد گردیده بلکه باعث استفاده بیشتر از فضای گلخانه ها ، کنترل بیشتر آفات و بیماریها و تولیدی با کیفیت بالاتر و بهداشتی تر شده است .

کشت اینگونه سبزیجات در سوله های نیمدایره با پوشش پلا ستیک به گلخانه داران کمک کرده است تا بتوانند با مقدار محدودی زمین تولیداتی معادل ده ها برابر کشت در فضای آزاد داشته باشند ضمن اینکه در صورت استفاده از روش آبیاری قطره ای باعث صرفه جویی در آب آبیاری و کودهای شیمیایی پر مصرف ( ماکرو  ) و کم مصرف ( میکرو ) می گردند .

به نظر می رسد در صورت ادامه کشت صیفی جات با این روش نه تنها به افزایش تولید در واحد سطح کمک می کند بلکه زمینهای بیشتری نیز برای کشت های مهمتر آزاد می گردد . رونق صادرات این محصولات در سالهای اخیر ، اهمیت توجه به این گونه روشهای تولید را افزایش داده و زمینه اشتغال را برای افراد بیشتری فراهم نموده است .

مدیریت بالای اینگونه صیفی جات باعث گردیده علاقمندان برای حداکثر تولید و آشنایی با فنون مدیریتی با متخصصین این رشته بالاخص در بخش خصوصی ارتباط مؤثری برقرار کنند و در نتیجه از درآمد بالاتری برخوردار شوند به همین علت در چند ساله اخیر با توجه به توسعه کشت های گلخانه ای و جلب طبقات مختلف مردم نه تنها بسیاری از افراد تحصیل کرده و علاقمند در این زمینه مشغول شده اند بلکه بکارگیری این فن آوری در جوامع کشاورزی و روستایی تا حدودی باعث جلوگیری از مهاجرت آنها به شهرها شده است .

۱-۱ تاریخچه :

نام انگلیسی آن Cucumber و نام فرانسوی آن Concomber و Cornichon بوده و در عربی به آن قثّاء و در آلمانی Gurke گفته می شود نام علمی آن Cucumis sativus بوده و متعلق به خانواده Cucurbitaceae می باشد .

با وجود سابقه طولانی که کاشت خیار در هوای آزاد ( مزرعه ) دارد ، پرورش خیار گلخانه ای به منظور تولید و عرضه طولانیتر خیار تازه ، از قرن هجدهم میلادی در اروپا مورد توجه قرار گرفت . بسیاری از محققان مرکز  پیدایش خیار را هندوستان می دانند زیرا در دامنه های هیمالیا گیاهی به نام Cucumis hardwickii می روید که میوه هایی ریز و تلخ دارد ، از نظر تاریخی این گیاه از حدود ۳۰۰۰ سال قبل کشت و کار می شد و از هندستان به چین منتقل شده و شواهد تاریخی نشان می دهد که خیار توسط رومیان و یونانیان باستان کشت و کار می شد .  خیار که در گذشته های دور از طریق مصر به مناطق حاشیه دریای مدیترانه و از آنجا به اروپا آورده شده است . اما پیدایش خیار گلخانه ای به این نحو بود که برای اولین بار در قرن هجدهم خیارهای جدیدی از مناطق جنگلی گرم و مرطوب هندوستان وارد انگلستان گردید که با خیارهای موجود در اروپا تا آن زمان تفاوت زیادی داشت و در شرایط اروپا فقط در گلخانه قادر به رشد و نمو بودند . بعدها با اصلاح نژاد ، انواع جدیدتری به نام خیار گلخانه ای به وجود آمد که از نظر مرفولوژیکی و خواسته های آب و هوایی کاملاً از خیارهای معمولی متمایز و مشخص می باشند . این خیارها ماده زا و بی تخم بوده ( پارتنو کارپ )و دارای پوستی خوراکی می باشند .

اینک نه تنها در اروپا بلکه در تمام جهان این ارقام در شرایط گلخانه ای کشت می شود .

گیاه شناسی :

۴-۱-۱ – اندام هوایی (The Shoots ) :

خیار با نام علمی Cucumis sativus از خانواده Cucurbita می باشد .

شاخه اصلی این گیاه ، علفی و یک ساله ابتدا به صورت عمودی رشد می کند ولی بعد از تولید شاخه های جانبی همانند بوته مو بر روی زمین رشد خواهد کرد شاخه ها در خیار از نوع سیمپودیال می باشد ، از گره های روی ساقه اصلی یک یا چند شاخه فرعی به وجود می آید که بر روی همه آنها می تواند میوه تشکیل شود ؛ همه ساقه ها در خیار زبر و کرکدار می باشد که در هنگام بلوغ ممکن است ، ساقه تو خالی شود . در روی هر گره از ساقه فقط یک برگ به وجود می آید .

اندازه برگها در خیارهای معمولی ۱۰-۲۰ سانتی متر و در خیارهای بی دانه ۲۰-۴۰ سانتیمتر می باشد ؛ این برگها بر روی یک دمبرگ بلند به طول ۲۰-۷ سانتیمتر قرار می گیرند .

هر برگ دارای پنج عدد بریدگی ( کنگره ) است که بریدگی وسطی ، نسبتاً بزرگتر می باشد و سطح برگها به کرک پوشیده شده است ؛ و از گره سوم به بعد ، از ته دمبرگها معمولاً پیچکهایی تولید می شود که منشأ غیر شاخه ای دارند ؛ این پیچکها به ساقه ها کمک می کنند تا بتوانند از قیم بالا بروند . ساقه در خیار از دو دسته آوندی ۱۰ تایی تشکیل شده که به طور منظم در کنار هم قرار گرفته اند ، دسته آوندی کوچکتر به طرف کنار ساقه و دسته های بزرگتر در قسمت مرکز آن واقع شده اند .

۲-۴-۱- ریشه(The root ) :

ریشه ها در خیار بسیار قوی هستند و ممکن است تا عمق ۱ متری رشد کنند ، سیستم ریشه خیار تقریباً گسترده ولی نازک می باشد که ممکن است به صورت افقی در سطح وسیعی گسترش یابند و به طور مکرر تولید ریشه های انبوه در عمق ۳۰ سانتی متری خاک بکنند . بعضی از ریشه های جانبی معمولاً به سمت پایین رشد می کنند و یک سیستم جدیدی از ریشه های عمیق جانبی ، را تولید می کنند که تأثیر بیشتری نسبت به ریشه های اصلی در جذب مواد دارند ؛ وقتی ریشه گیاه در شرایط رطوبت کافی قرار گیرد ، ریشه های جانبی به آسانی از هیپوکوتیل خارج شده و مثل بقیه اندامهای گیاه رشد می کنند .

۳-۴-۱- کل ( The Flower ) :

گونه های خیار جنسیت های مختلفی را نشان می دهند . پیش از شرح جنسیت های مهم خیار گلخانه ای ، لازم است با اصطلاحات زیر آشنا شویم :

۱- گل کامل یا دو جنسی ، هرمافرودیت (Perfect’bisexual’ hermaphroditic

به گلی اطلاق می شود که دارای دو اندام نر ( پرچم ) و ماده ( مادگی ) باشد .

۲- گل نر ( male  flower ) به گلی اطلاق می شود که فاقد مادگی است و فقط دارای پرچم است .

۳- گل ماده  (female  flower ) به گلی اطلاق می شود که فاقد پرچم است و فقط دارای مادگی است .

۴- گیاه یک پایه (Monoecious Plant ) به گیاهانی اطلاق می شود که گل نر و ماده را به صورت جدا از هم بر روی یک پایه تولید می کنند .

۵- گیاهان دو پایه (Dioecious Plant )به آن دسته از گونه های گیاهی اطلاق می شود که گل ماده را بر روی یک پایه و گل نر را بر روی یک پایه دیگر تولید می کنند .

۶- Andromonoecious  Plant به گیاهانی گفته می شود که هم گل نر و هم گل کامل را تولید می کنند .

۷- Androeceious  Plant به گیاهانی گفته می شود که فقط تولید گل نر می کنند .

۸- Gynoecious  Plant به گیاهانی گفته می شود که فقط تولید گل ماده می کنند .

۹- Cynomonoceious  Plant به گیاهانی اطلاق می شود که هم گل ماده و هم گل کامل تولید می کنند .

۱۰- Predominantly Female Plant به گیاهانی گفته می شود که اغلب تولید گل ماده می کنند ولی بعضی وقتها تعداد کمی گل نر هم تولید می کنند .

۱۱- Hermaphroditic  Plant گیاهان هرمافرودیت که هر دو اندام نر و ماده را در داخل یک گل تولید می کنند .

۱۲- پارتنوکارپی ( Partheno  Carpy ) در این گیاهان میوه ها بدون عمل گرده افشانی و لقاح به وجود می آیند و فاقد بذر هستند .

معمولاً خیارها یک پایه (Monoecious ) هستند ؛ هر دو گل نر و ماده را در روی یک پایه ولی جدا از هم تولید می کنند . عملکرد این نوع خیار با دگر گرده افشانی افزایش می یابد ؛ پس خیارهای دانه دار یا مزرعه ای نیازمند گرده افشانی می باشند . بهترین گرده افشاننده آنها زنبور عسل است ؛ برای هر ۵۰۰۰۰ بوته خیار قرار دادن یک کندوی زنبورعسل در مزرعه توصیه می شود .

اما خیارهای گلخانه ای انگلیسی عموماً از نوع ژینوسیوس ( Gynoecious ) هستند که فقط تولید گل ماده می کنند . میوه این نوع خیار به صورت پارتنوکارپی تولید می شود ، در نتیجه نیازی به گرده افشانی ندارند ، چنانچه گرده افشانی صورت گیرد بذر در داخل میوه تشکیل می شود و این موضوع باعث کاهش کیفیت محصول شده و میوه های گرد یا گلابی شکل تولید خواهد شد .

برای جلوگیری از ورود حشرات به گلخانه باید از تورهای مخصوص استفاده کرد .

هر عاملی که در رشد خیار مؤثر است ؛ در جنسیت این گیاه هم نقش دارد ؛ مثل عوامل طبیعی ، بطوریکه بررسی بر روی خیارهای یک پایه نشان می دهد که این گیاه در شرایط مطلوب مثل دمای بالای ۲۷ درجه سانتیگراد و طول روز بالاتر  از ۱۴ ساعت ، هوای آفتابی ، تأمین زیاد ازت و آب کافی گرایش به تولید گل نر دارد ولی در شرایطی که عوامل رشد نامناسب است تولید گل ماده افزایش می یابد . همچنین اغلب هیبریدهای ماده به تنش های محیطی پاسخ می دهند . اگر چه گیاهان ژینوسیوس که صد در صد گل ماده تولید می کنند ؛ تحت تأثیر شرایط محیطی قرار نمی گیرند ، ولی اسپری مواد  تنظیم کننده رشد بر روی این گیاهان اغلب جنسیت گلها را تحت تأثیر قرار می دهند . تعداد گل ماده در خیارها با بکار بردن اتفون در نسبت های توصیه شده افزایش می یابد . بر این اساس به کار بردن این ماده به صورت اسپری می تواند احتمال تولید گلهای ماده را در گیاهانی که فقط تولید گل ماده می کنند افزایش دهد .

همچنین می توان تولید گلهای نر در گیاهان را حتی در گیاهان ژینوسیوس افزایش داد . این کار به وسیله اسپری کردن اسید جبیرلیک ( ) در شرایط خاص امکان پذیر است . این روش کاربرد زیادی در اصلاح نباتات دارد ، چون این روش خود لقاحی را در والد ماده راحت می کند و اصلاح گیاه را تسهیل می بخشد .

رنگ گلهای نر و ماده در خیار پر رنگ است و هر گل دارای پنج گلبرگ می باشد گلهای نر هر کدام به وسیله یک ساقه لوله ای شکل محافظت می شوند . عموماً گلهای نر به صورت خوشه ای ۳ تا ۵ تایی در گره برگها تولید می شوند . هر گل نر دارای ۳ پرچم می باشد که دوتای آن دارای دو بساک بوده و یکی فقط دارای یک بساک می باشد . گلهای ماده به صورت منفرد بر روی گره های ساقه اصلی و جانبی به وجود می آیند در این گلها پرچم ها لاغر و نازک هستند ؛ ولی مادگی بزرگ و توسعه یافته می باشد . کلاله سه شاخه ای خامه و تخمدان سه حجره ای می باشند . این نوع گل به آسانی به کمک تخمدان بزرگ آنها که در قسمت پایین گل قرار دارد قابل تشخیص می باشد .

در گل خیار یک حلقه ای از شهد دور خامه را فرا می گیرد . میوه هایی که از یک تخمدان بزرگ بوجود می آیند می تواند از یک گل ماده و یا یک گل دو جنسی به وجود آید .

۴-۴-۱- میوه (The  fruit  )

از نظر گیاه شناسی میوه خیار یک سته از نوع پپو (Pape ) است که از نظر شکل گرد و بلند است . اندازه میوه ، شکل و رنگ آن تابع شرایط کشت است ؛ در میوه های نارس کلروفیل موجود در سلولها ، سبب سبزی میوه می شود ولی وقتی میوه می رسد رنگ آن به زرد مایل به سفید تغییر می کند . لایه خارجی میوه ممکن است ؛ ضخیم و کرکدار باشد . میوه در خیار سه خانه ای با بافت نرم است که بذرها در داخل آن به وجود می آید .

خیارهای معمولی ( با دانه ) مقداری بذر تولید می کنند ؛ در حالیکه خیارهای انگلیسی ( بدون دانه ) بذر تولید نمی کنند و یا بذرهای بسیار ریزی به وجود می آورند . خیارهای معمولی کوتاه در حدود ۲۵-۱۵ سانتیمتر طول و از نظرشکل تقریباً استوانه ای شکل می باشند . این نوع خیار بسیار ضخیم بوده و پوست آن بسیار سبز و دارای لکه های سبز کم رنگ می باشد . پوست این نوع خیار تحت شرایط تنش تلخ می شود .

میوه خیارهای بی دانه ( انگلیسی ) بلندتر بوده و طول آن بین ۵۰-۲۵ سانتیمتر است و استوانه ای شکل می باشد و از مشخصات بارز آن می توان به قسمت باریک و نازک انتهای آنها شاره کرد ؛ میوه این نوع خیار دارای پوست ضخیم و سبز رنگ است ولی تلخ نمی باشد و خوردن آن با پوست هیچ ضرری ندارد .

۴-۱- ارزش تغذیه ای خیار :

خیار از نظر داشتن انواع مختلف ویتامین ضعیف است ولی ویتامین A و C را بیشتر از سایر ویتامین ها دارد . به طور کلی در هر یکصد گرم خیار ، مواد زیر موجود می باشد :

 بیشتر ترکیبات غذایی خیار در پوست آن است .

تذکر : به علت وجود ویتامین A در پوست خیار ، با کندن پوست آن باعث کاهش بسیار زیاد این ویتامین در میوه می شویم ، علاوه بر این با کندن پوست خیار از مقدار موادی همچون کلسیم ، فسفر و آهن نیز کاسته خواهد شد . اگر میوه خیار از صبح تا عصر بر روی بوته آفتاب خورده باشد و شما قبل از غروب آفتاب آن را چیده و همان جا میل نمایید دارای ویتامین  D مناسبی خواهد بود .

۵-۱- جوانه زنی بذر خیار (Seed  germination )

خیار یک گیاه دو لپه ای است ؛ بنابراین بذر آن شامل یک جنین و دو لپه بزرگ ( محل ذخیره مواد غذایی برای جنین ) می باشد که به وسیله پوشش بذر محصور شده اند . بذرها تقریباً بزرگ و پهن با قطری حدود یک سانتیمتر می باشد ؛ یک گرم بذر خیار تقریباً ۲۸ عدد بذر را شامل می شود .

قوه نامیه بذر خیار تا چهار سال حفظ می گردد ؛ ولی بعد از جوانه دار کردن بلافاصله باید کشت شود ؛ امروزه با بکارگیری تکنولوژی پیشرفته در نگهداری بذر می توان سالها قوه نامیه آن را حفظ کرد .

عمق کاشت مناسب برای بذر خیار ۲-۱ سانتیمتر است ، به خاطر شکل دانه ، اغلب در موقع کشت ، بذر به حالت کشیده بر روی زمین می افتد و در شرایط مناسب ریشه آن پس از دو روز رشد کرده و از پوسته بذر خارج می شود و به سمت پایین رشد می کند . رشد ریشه سریع است و ممکن است بعد از سه روز به عمق ۳ سانتیمتری نیز برسد . در این زمان رشد اندام هوایی گیاه آغاز می شود و قسمت های کوچک افقی هیپوکوتیل به وجود می آید و رشد افقی می کنند . پس از این ، ریشه اولیه تولید ریشه های جانبی را آغاز کرده و هیپوکوتیل نیز به طرف سطح خاک رشد می کند . لپه ها در پوشش بذر باقی می مانند تا اینکه بالاخره آزاد شوند . باز هم هیپوکوتیل توسعه یافته و در حدود ۶ روز محور اصلی کاملاً تشکیل و به شکل راست و عمود در می آید . این نوع جوانه زنی را اپی جنوس (epigeal ) می گویند . بذر خیار در درجه ۱۵ درجه سانتیگراد پس از ۱۳ روز جوانه زده و جوانه ها از خاک خارج می شود در صورتی که رفان کاثت درجه حرارت هوا کمتر از ۱۵ درجه سانتیگراد باشد بذرها سبز نخواهد شد ولی در درجه حرارت ۲۰ درجه سانتیگراد پس از ۶ روز و در ۲۵ درجه سانتیگراد پس از ۴ روز و در درجه حرارت ۳۰ تا ۳۵ درجه سانتیگراد پس از ۳ روز جوانه ها از خاک خارج می شوند . بهترین درجه حرارت که موجب می گردد در بوته های خیار فعالیت فوق العاده از خود نشان دهند درجه حرارت ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد می باشد .

۵-۱- تلخ شدن خیار  :

در خیار گلخانه ای هم مانند خیار معمولی گاهی مواد آلکالوئیدی تلخ به نام کوکوربیتاسین  C ( کوکومرین ) بوجود می آید . این ماده دارای انواع مختلفی است و به شکل « مونوگلیکوزید » و « آگلیکون » در گیاه یافت می شود و باعث تلخی آن می شود که گاهی در قسمتی از خیار و پاره ای اوقات در تمام میوه و حتی ریشه دیده می شود ( خاصیت تلخ شدن ارثی بوده که از انواع وحشی خیار به ارث رسیده است ) برگ و ساقه تهی از این ماده است . تجربه نشان داده است که تغییرات ناگهانی درجه حرارت و رطوبت نیز نقش مؤثری در تلخ شدن خیار دارند ، مثلاً در بسیاری از موارد دیده شده است که خیارهای بسیار کوچک نیز تلخ می باشد که علت آن را آبیاری نامنظم می دانند . در عین حال اگر به زمین یکبار آب دهند و آن را کاملاً خیس نمایند و سپس به مدت ۱۵-۱۰ روز ، به آن آب ندهند وزمین خشک شود وسله ببندد ، تلخی محسوسی در خیار ظاهر می شود و همچنین اگر تولید محصول در سرما ( کمتر از دمای مطلوب برای خیار ) صورت پذیرد احتمالاً با پدیده تلخی مواجه خواهیم شد .

عدم توجه به نوع کود ، بی دقتی در مقدار مصرف کود شیمیایی و جمع آوری محصول خیار در وسط روز و مواردی مشابه آن نیز موجب تلخی خیار می گردد (۵).

باید توجه داشت که تلخی خیار ، بیشتر در ته آن متمرکز است و هیچگاه به وسط خیار که دانه قرار دارد نمی رسد و چنانچه از خیار تلخ ، پوست ضخیم گرفته شود تلخی آن زایل می گردد . اما به طور کلی بعضی از ارقام خیار نیز محصول تلخ تولید می کنند که باید از کشت آنها خود داری نمود .

در نهایت می توان علل تلخی در خیار را به صورت مختصر در موارد زیر خلاصه نمود :

۱- تغییرات ناگهانی درجه حرارت گلخانه

۲- زیادی رطوبت خاک

۳- هرس شدید و یکباره بوته

۴- آبیاری نامنظم و غیر منقطع و ناکافی در اثناء دوره رشد

۵- استفاده نامناسب و بی رویه از کود و سم

۶- بکارگیری ارقام نامطلوب .

در آفریقای جنوبی و استرالیا از آن به عنوان دارو در معالجه بعضی از بیماریها استفاده می کنند . گاهی این ماده موجب مسمومیت می شود .

۶-۱- اصلاح خیار

خیار گیاهی است دگر گرده افشان و همچنین پارتنوکارپ ( تولید میوه بدون بذر و بدون گرده افشانی و لقاح ) بکرزایی در اصلاح و پرورش خیار از اهمیت اقتصادی بالایی برخوردار است ؛ ولی فرایند گرده افشانی مصنوعی برای تولید محصول صادراتی دشوار و پرهزینه است .

خیار های هیبریدی نسبت به والدین خود ۴۰ تا۲۰ درصد در سال افزایش محصول را نشان می دهند . امروزه شرکتهای بزرگ جهانی وجود دارند که بذرهای نسل اول () را برای پرورش دهندگان تولید می کنند . این بذرها از قدرت رشد بالایی برخوردارند به نحوی که به طور مداوم نیاز به هرس دارند ؛ این هیبیریدها تقریباً جدید هستند و همه این ارقام جدید ژینوسیوس می باشند ( فقط تولید گلهای ماده می کنند ) . این خیارها از بین ارقام پر محصول با قدرت رشد متوسط انتخاب شده اند .

گیاهان خانواده کدوئیان که در داخل یک گونه قرار دارند می توانند با هم دگر گرده افشانی کنند . هر چند گاهی دیده شده گیاهانی که درداخل گونه های مختلف یک جنس هستند نیز با هم دگر گرده افشانی می کنند .

باید توجه داشت که خیار نمی تواند با کدو تنبل ، کدو قلیانی و دیگر کدوها و هندوانه لقاح انجام دهد ، چون اینها با خیار از یک جنس نیستند و هیچکدام با گرده هم تلقیح نمی شوند ؛ مگر بعضی از خربزه ها که متعلق به همان جنس بوده ولی گونه های آنها متفاوت است . (۲۹)

۱-۶-۱- اهداف اصلاحی :

هدف اصلی به نژادی در خیار مقاومت به بیماریها و آفات ، کیفیت و عملکرد میوه است . از هدفهای به نژادی دیگر می توان پارتنوکارپی ، ثابت بودن گلهای ماده ، جوانه زدن و تشکیل میوه در شرایط نامساعد حرارتی را نام برد .

۱- عملکرد : عملکرد ، صفت پیچیده ای است و تحت تأثیر مقاومت به بیماری ، تظاهر جنسیت ، روشهای کاشت و سایر عوامل طبیعی و ژنتیکی قرار می گیرد . شاخص عملکرد ممکن است با عواملی نظیر کیفیت و اندازه میوه تعیین شود . اندازه میوه و قیمت آن در بازار با توجه به فصل سال تعیین می گردد . دوره برداشت خیار در گلخانه که از ماه اسفند تا انتهای آبان سال بعد و هر هفته دوبار صورت می گیرد . در شرایط عادی کمترین عملکرد در شروع و انتهای دوره برداشت می باشد و بیشترین عملکرد در اواسط فصل یعنی ماه های خرداد و تیر به دست می آید . در نتیجه قیمت خیار در این ماهها سقوط می کند بنابراین نه تنها میزان کل محصول ، بلکه مقدار آن در زمانهای مختلف ، در طول دوره برداشت در کشت خیار گلخانه ای حائز اهمیت است .

۲- پارتنوکارپی : تقریباً تمامی خیارهای کشت شده در گلخانه که به مصرف تازه خوری می رسند پارتنوکارپ هستند . هر چند ارقام کنسروی پارتنوکارپ هم در بازار وجود دارد . بوته های خیاری که به صورت پارتنوکارپ محصول تولید می کنند ، خیارهای آنها پیش رس تر و بارآوری در آنها منظم تر است .

پارتنوکارپی باید در ارقامی که فقط تولید گل ماده می کنند صورت گیرد ، چون در ارقامی که به صورت ژنتیکی پارتنوکارپ هستند ، میوه های که بر اثر لقاح ایجاد می گردد ، بدشکل می شوند و از نظر اقتصادی بی ارزش بوده و سبب ایجاد خسارت در عملکرد محصول می شود این امکان هم وجود دارد که بتوان تشکیل میوه به طریق پارتنوکارپی را به صورت مصنوعی و از طریق تیمار با مورفاکتیل ایجاد نمود .

۳- ظهور جنسیت ماده : مهمترین هدف در بسیاری از برنامه های به نژادی تولید ارقامی با گلهای عمدتاً یا تماماً ماده است که در تظاهر جنسیت خود ثابت و پایدار باشند . این هدف به بهترین وجه با اصلاح دورگه های  ماده با استفاده از یک لاین ماده به عنوان والد بذری عملی می شود .

۴- جوانه زدن ، رشد و میوه دهی در شرایط دمای نامساعد :

در تولید خیار گلخانه ای در اکثر نقاط ، هزینه سوخت یک سوم کل هزینه ها را تشکیل می دهد . اگر حرارت گلخانه به ۲۰ درجه سانتیگراد در روز و ۱۵ درجه سانتیگراد در شب کاهش یابد ؛ حدود ۵ درجه دما کمتر از حد مطلوب است . این خود می تواند بین ۳۰ تا ۴۰ درصد هزینه سوخت را کاهش دهد . خیارهای تازه خوری که برای تولید محصول اول یا آخر فصل در بسیاری از نقاط جهان کشت می شوند ؛ غالباً از نوع بت آلفا است که در طول ماههای زمستان در گلخانه های بدون سیستم گرمایی کشت می شوند . از آنجا که حرارت ملایم زمستانی کاملاً  مطلوب نیست ؛ ارقام بکار رفته باید بتووانند در دمای کمتر از حد کطلوب رشد کرده و میوه بدهند . بنابراین هدف بسیاری از برنامه های به نژادی خیار تازه خوری ، اصلاح ارقامی است که در شرایط حرارت و نور کم بتواند سبز شده و میوه بدهد (۱۰) .

۲-۱- واریته های مناسب خیار گلخانه ای :

فعالیتهای وسیع تحقیقاتی در زمینه بدست آوردن خصوصیات بهینه در میوه خیار ، منجر به پیدایش ارقامی خاص گردیده است که به نام خیارهای بی تخم (Parthenocarpic ) معروف می باشند . در این واریته ها  گلهای ماده بدون تلقیح بارور شده و محصول می دهند و شکل ، رنگ و سایر خصوصیات محصول حاصله ، دارای کیفیت بالایی می باشد .

با توجه به اینکه روی ارقام بذور وارداتی خیار هیبرید به کشور هیچگونه بررسی انجام نمی گیرد رعایت احتیاط رقم برای افرادی که اولین بار قصد کاشت خیار را دارند الزامی است لذا برای جلوگیری از هر گونه کاهش محصول و عدم تطابق واریته کاشته شده با آب و هوای منطقه باید توجه نمود که از ارقام کاشته شده توسط دیگران که میزان تولید خود را نشان داده استفاده کنند در غیر این صورت ممکن است مواجه با خسارت گردند . ضمن اینکه تعداد محدودی بوته از واریته های ناشناخته را می توان به عنوان آزمایش کاشت ، تا در صورت سازگاری بیشتر نسبت به ارقام گذشته از جهت کمی و کیفی بتوان بعداً نسبت به کاشت انبوه آن اقدام نمود البته در مقایسه ارقام ممکن است بعضی به برخی از بیماریها و یا سرما مقاومت نسبتاً بیشتری نشان دهند که این شواهد به تولید کننده کمک می نماید که در شکت بعدی از رقم بهتری استفاده کند ، ضمن اینکه ممکن است بعضی از خواص ارقام توسط فروشندگان بذر برای خریداران ارائه گردد و یا روی پاکت بذر ذکر شده باشد که می تواند برای اتخاذ مدیریت در کاشت تا حدودی مؤثر واقع شود .

در اواخر زمستان بوته ها با تراکم بیشتر روی ردیفها کشت می شوند در صورتی که ارقام زودرس در اوائل زمستان ، برای دسترسی به نور بیشتر با فاصله زیادتری کاشته می شوند و علاوه بر آن ارتفاع هرس اولیه نیز بیشتر در نظر گرفته می شود . ارقام دیررس نیز در اوائل تابستان برای جبران روز کوتاهی با فاصله بیشتر کاشته می شوند ولی ارتفاع کمتری را برای هرس اولیه بوته در نظر می گیرند . همچنین واریته های تک گل برای مناطق سرد و فصول سرد توصیه می شوند در صورتی که در مناطق معتدل و فصول گرم از واریته هایی استفاده می شود که دارای جوانه های جانبی فراوان و پر گل ( چند گل در یک گره ) باشد .

بیشتر واریته های کشت شده در گلخانه ها  هستند که از لحاظ مقاومت در مقابل بیماریها ، اندازه میوه و سایر مشخصات مثل رنگ و طول میوه با هم اختلاف دارند .

خیارهای گلخانه ای دارای واریته های متعددی هستند که مهمترین آنها شامل ساندر ( توسکاه ۷۰ ) فابیو و کورونا هستند . این ارقام مقاوم به بیماریهای گلخانه ای از جمله گموز و سفیدک داخلی بوده ولی در مقابل سفیدک سطحی و ویروس های موزائیک خیار و هندوانه از مقاومت کمی برخوردار هستند . واریته هایی مثل وکومیل ، سیلویا ، بلا وفیدلیو نسبت به بیماریهای سفیدک داخلی مقاوم هستند اما مهمترین ارقامی که در ایران کشت می شوند شامل :

۱- دومینوس جی آرسی پتوس (شاین ) : میوه در این رقم کشیده و براق به رنگ سبز تیره و دارای بوته های بسیار قوی و پر محصول است .

۲- دومینوس جی آراچ پتسید ( یازان ) : دارای طول میوه متوسط بوده و سایر خصوصیات آن مشابه شاین است .

۳- روباه پتوسید : شبیه به شاین ولی مقاوم به عوامل نامساعد است .

۴- هیلارس ۱۹۸۱۱ اسلویز اندگروت ( جوردیس ) : از نظر رشد و باردهی و کیفیت میوه دارای مرغوبیت فوق العاده است ؛ این واریته به سرما مقاوم است و برای کشت در تونلهای پلاستیکی بدون سیستم گرمایی نیز مناسب می باشد .

۵- هیلارس ۸۷۵۶ اسلویز اندگروت ( سالیما ) واریته زودرس پر بار و فوق العاده مرغوب که در گلخانه های گرم نتیجه خوبی داشته است .

۶- آلفاریس اسلویز اندگروت : واریته مرغوب و پرباری است که به هرس احتیاج ندارد .

۷- هیلارس ۹۸۲۵ اسلویز اند گروت : بسیار قوی و مقاوم با میوه های بلند و کشیده است .

۸- واریته BA210 اسلویز اندگروت : این واریته دارای میوه های مرغوب و محصول فراوان و مقاوم به سرما بوده که قابل توصیه برای همه مناطق است .

۹- واریته دومینوس جی آر آپتوسید : خیارهای بلند و با عملکرد مناسب تولید می کند .

۱۰- واریته گادو را سلویز اند گروت : خیارهای کشیده و نسبتاً پر محصول می باشند.

۳-۱-۲- اقلیم مناسب جهت احداث گلخانه :

تمام مقالات و پایان نامه و پروژه ها به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد.

 جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.