تاثیر رسانه های جمعی بر انحرافات اجتماعی

مطبوعات، رادیو و تلویزیون از جمله رسانه های جمعی هستند که ضمن داشتن محاسن و مزایای فراوان آموزشی، هنری تفریحی، القاء عقیده، سازمان یابی، کسب مهارت، سرگرمی، آگاهی و … ، بدآموزی های اجتماعی را نیز به همراه دارند.

رسانه های جمعی جزو وسایل ارتباطی محسوب می شوند که در آنها در اکثر اوقات ارتباط یک طرفه آن هم از سوی کارگردان به سوی مصرف کننده شکل می گیرد و این کارگردان است که قادر است آنچه را که خود خواهان آن است، در اختیار مصرف کننده قرار دهد.

در ارتباطات جمعی به جای «دیالوگ» (گفتگوی دو طرفه) یک حالت «منولوگ» (گفتگوی یک طرفه) وجود دارد. رسانه های جمعی معمولاً ارزش های کلان جامعوی و جنبه های هنری خرده فرهنگ ها را به مردم عرضه می دارند. مثلاً در فیلم ها تاکید روی ارزش های کلان چون میهن پرستی، وظایف افراد به عنوان پدر، مادر، فرزند ، شوهر و … و یا مسایل دینی هست. الگوهای خرده فرهنگ مانند تبلیغات تجاری، مقررات و آئین های گروهی با قشر خاص از طریق رسانه های جمعی به اعضای جامعه کلان منتقل می شود. پیر و جوان، زن و مرد به طور پیوسته تحت تاثیر تصاویر و گفتار برنامه های سینمایی یا رادیویی و تلویزیونی قرار می گیرند.

روزانه صدها مجله پر از داستان های پرخاشگرانه و یا فیلم های مملو از اعمال خشن پر از قساوت و شقاوت در مقابل چشمان مصرف کنندگان قرار می گیرد و تاثیرات خود را بر روی رفتار، کردار، پندار و عواطف مصرف کنندگان می گذارد.

نقش معجزه آسا رسانه های جمعی برای رسیدن برخی افراد به اهداف خود

بازرگانان و سوداگران همگی از اثرات معجزه آسای رسانه های جمعی در بالا بردن میزان فروش کالاها آگاه هستند و بدین جهت همه روزه مبالغ گزافی برای تبلیغ کالاهای خویش از طریق مطبوعات، سینما، رادیو و تلویزیون اختصاص می دهند و مسلماً از برکت همین وسایل چندین برابر سود به کف می آورند. این پدیده به خوبی اثر انکارناپذیر رسانه های جمعی را در انتخاب و تصمیم گیری (برای مواد مصرفی) و غیره نشان می دهد. تنها گروه جامعوی فوق الذکر نیستند که از اثرات شگفت انگیز رسانه های جمعی آگاهی دارند بلکه سیاستمداران و سیاست گذاران نیز با توجه به نقش تعیین کننده این وسایل برای موفقیت در جامعه و جلب طرفداران، نظرات و هنر خویش را چون کالایی به رسانه های جمعی می سپارند تا به گوش یا دیده مردمان برسانند و پیروزی آنان را تضمین کنند.

تاثیر رسانه های جمعی بر انحرافات اجتماعی

در ادامه به اثرات رسانه های عمده جمعی، مانند فیلم سینمایی، رادیو، ویدئو، تلویزیون، مطبوعات اعم از روزنامه و مجله بر انحرافات اجتماعی می پردازیم.

فیلم های سینمایی

فیلم سینمایی نقشی موثری در انحراف و بزهکارهای جوانان بازی می کند؛ نمایش اعمال خشونت بار، کشتار، جنایت، خون آشامی (دراکولا) و نیز صحنه های هیجان انگیز در فزونی و تشدید اعمال انحرافی و بژه اثر بسزایی دارد.

اگر در گذشته تماشاگران فیلم های سینمایی به طور نسبی به اختیار خویش فیلم دلخواه خود را (در شهرهای بزرگ) بر می گزیدند و خانه را به سوی سالن های سینمایی ترک می کردند، امروزه مسئولان و کارگردانان تلویزیون، بدون توجه به اثرات نیک و بد فیلم روی گروه سنی، جامعوی و جنسی گوناگون، آنها را به همه خانه هایی که دریچه تلویزیون بر روی آنها باز می شود صادر می کنند و افراد خانواده، زن و مرد، کوچک و بزرگ، بدون این که امکان انتخاب داشته باشند چشم و گوش خود را به کانال های فرستنده می سپارند.

نقش فیلم ها در بزهکاری، جرم و جنایت از این امر ناشی می شود که آنها صحنه های پرخاشگرانه مانند تندخویی، سخت دلی، بیرحمی، آدمکشی و … را با تمام فنون رنگی، حرکتی و صوتی مربوط نمایش می دهند. فیلم های جنایی زمینه را برای تجسم بصری و عینی فنون و شیوه های جنایت فراهم می آورد.

مطبوعات و جرایم

امروزه مطبوعات همه روزه اخبار مربوط به جرم و جنایت و جنگ را منعکس می کنند. تنظیم کنندگان صفحات حوادث روزنامه ها یا مجلات عامیانه می کوشند حادترین و خشن ترین جنایات را با طول و تفصیل منتشر کنند. درباره متهمان یا مجرمان حتی پیش از صدور حکم قطعی داوری می کنند و شاید این داوری های نابجا در رای قضات دادگاه ها بی اثر نباشد.

در بسیاری از مطبوعات غربی، و به تقلید از آنها در مطبوعات ایرانی، حوادث جنایی در مرکز دقت روزنامه نگاران قرار می گیرند تا در پناه آن آگهی های تبلیغاتی کالاهای مصرفی را بدیده خوانندگان برسانند. اگر نسبت فضایی را که حوادث جرم و جنایت، آگهی های تبلیغاتی و صفحه مرگ و میر به خود اختصاص می دهند، را به نسبت کل مطالب مندرج بسنجیم در می یابیم که بیشتر فضا به مسایل فوق اختصاص یافته است. و محتوی پاره ای از روزنامه ها مربوط به اخبار کشت و کشتار، مرگ و میر و اعمال خشونت بار است.

انتشار اخبار مربوط به جرم و جنایت و بزهکاری ها تنها به روزنامه ها و مجلات ختم نمی شود، بلکه بعدها در محافل دوستانه، زنانه و مردانه دوباره بازگو شده و از جهات گوناگون مورد تعبیر و تفسیر قرار می گیرند. برخی از مطبوعات برای این که اثرات داستانهای جنایی را فزونتر سازند تنها به نقل مطالب اکتفا نکرده بلکه با عکسهای رنگین حوادث را به واقعیت نزدیک می کنند.

معمولاً مطبوعات در قبال حوادث و تاثیر آنها بر روی خوانندگان بی تفاوت هستند. مهمترین مسأله برای مدیران مطبوعات افزایش تیراژ نشریات می باشد. از یک سوی تجارت آزاد و سودآوری دست نویسندگان و ناشران را در تهیه رپرتاژ و داستانهای جنایی، جنسی و احضار ارواح باز گذارده است تا مبادا به آزادی قلم خدشه ای وارد شود ولی از سوی دیگر مسئولیت های جامعوی و اثرات نوشته ها در ضمیر جوانان و عواقب بعدی آن در طی سالیان آینده ایجاد می کند که مسئولین مربوطه باید در این زمینه نیز چون سایر امور نقش ارشادی و کنترل خود را نادیده نگیرند.

نقش تلویزیون و ویدیو در بزهکاری

برخی اوقات برنامه بدآموز ویدیو و تلویزیون اثرات منفی بر روی افراد جامعه می گذارد و نگرانی هایی را حادث می شود؛ این نگرانی ها از مسایلی مانند موارد زیر ناشی می شود:

۱) برنامه های تله- ویدیویی به نحو اغراق آمیزی صحنه های عصیانگری، پرخاش جویی، کشتار، خشونت، قانون شکنی و هوسبازی یا به طور خلاصه لذت جویی دنیوی را نمایش می دهد، و این صحنه ها همراه با اسباب بازی های جنگی ضمیر کودکان را می توانند مسموم سازند.

۲) گسترش عرصه فرهنگ و ارزش های غیر دینی و ملی از برنامه های تله – ویدئویی موجب می شود که فرهنگ و ارزش های غیردینی و ملی که هنوز به طور کامل در رفتار و پندار نوجوانان و جوانان استوار نشده است بدرستی تنفیذ نشود و نسل جوان به فرهنگ و ارزش هایی روی آورند که در جوامع دیگر تحت شرایط دیگری، پدید آمده اند و جامعه ما با آن ها هم راستا نیست.

۳) در فیلم های تلویزیونی و آگهی های تبلیغاتی بسیاری از مسایل جامعوی مخصوصاً بزرگ جلوه داده می شوند. سالمندان بغیر واقعی و تصنعی بودن آنها واقف هستند لیکن کودکان و کسانی که آگاهی و تجارب کافی ندارند آنها را واقعیت پنداشته مظهری از زندگی نو می پندارند و بدان پای بند می شوند.

در بسیاری از مواد افراد خانواده در ساعات سرگرمی، بویژه عصرها و روزهای تعطیل، در جلوی صفحه تلویزیون به همدیگر می پیوندند. ولی احتمالا این حضور بیشتر یک حضور جسمی است تا فکری. زیرا تک تک افراد خانواده، خاموش به صورت غیرفعال، در تنهایی خویش، به صفحه تلویزیون خیره می شوند. «ماکوبی» در این خصوص می گوید: «جمع شدن افراد خانواده در برابر تلویزیون مفهوم جامعوی کمتری داراست و از محدوده تقسیم تصاویری بصری بین افراد خانواده تجاوز نمی کند.»

در خانواده های نابسامان و پر از تشتت پنهان و آشکار، انتخاب برنامه های تلویزیونی انگیزه ای برای تشدید اختلافات خانوادگی است. بویژه به واسطه برداشت های متفاوت گروه های جنسی، سنی، جامعوی و وابستگی به سنت ها و پیوستگی به نوآوری ، زمینه مساعد برای بروز چنین اختلافاتی فراهم می آید به طوری که خردسالان با برنامه مطلوب بزرگسالان و مردان با برنامه اختصاصی زنان و نوجوانان با برنامه های سنتی به مخالفت بر می خیزند و «کودک سالاری» برقرار می کنند. یاد آور می شود که خود محتوای برنامه های جدی، سیاسی، دینی و اگهی های تجاری اعصاب کسانی که با آنان موافقت ندارند و گاهی احتمالاً مضر به حال جامعه می پندارند تحریک می کند.

معمولاً اعضای خانواده برنامه کار و زندگی خود را طوری تعیین می کنند که بتوانند بموقع از تماشای برخی از برنامه ها بهره مند شوند. بسیاری از بینندگان برنامه ها نیز می کوشند به هر وسیله ای که شده باشد در ساعت نمایش خود را به نزدیک ترین گیرنده تلویزیون برسانند. در جریان مسابقات المپیک و جام جهانی فوتبال نیز مشاهده می شود که عده ای تحت تاثیر برنامه های تهیج کننده تلویزیون آن چنان برانگیخته می شوند که با التهاب و هیجان تمام در انتظار پخش برنامه مسابقه، پای تلویزیون تمام شب را بیدار می مانند و برخلاف معمول نمی توانند ساعت ۸ صبح به سر کار بروند.

تاثیر برنامه های تلویزیونی در تغیر ساعات خواب کودکان را می توان به خوبی مشاهده کرد؛ اغلب کودکان با توجه به علاقه شدید خود به برنامه های تلویزیونی برنامه استراحت و خواب خود را تغییر می دهند؛ با پایان برنامه تلویزیونی به خواب رفته و با آغاز برنامه آن بیدار می شوند و در موارد بسیاری امکان اینکه آنها را بتوان قانع کرد که بموقع و پیش از پایان برنامه های تلویزیون بخواب روند و یا بموقع تکالیف مدرسه خود را آماده کنند، وجود ندارد.

تاثیر رادیو بر انحرافات اجتماعی

برغم ناتوانی فنی رادیو برای واقعیت بخشیدن به صحنه های نمایش (مانند نشان دادن صحنه های خون آلود یا قیافه های آشفته) مسایل جرم و جنایت در آن کم نیست؛ از اخبار ترور، اعدام و کشتار گرفته تا داستان های شب، با خنده های وحشتناک و نمایشنامه های رعب آور، کم و بیش در حالات روانی کودکان و بزرگسالان اثر می بخشند.

نتیجه گیری:

رسانه های جمعی نیز مانند بسیاری از یافته ها و ساخته های انسانی می توانند مفید یا مضر باشند. این انسان ها هستند که نیک و بد روزگار را در آن منعکس می سازند و باز انسان ها هستند که مفاهیم نیکی و بدی را به محتوای برنامه های منتشر شده نسبت می دهند. بنابراین رادیو، تلویزیون، فیلم های سینمایی و مطبوعات خود وسیله تعیین کننده و تاثیرگذار بر روی انحرافات اجتماعی نیستند بلکه ابزاری در دست انسان ها می باشند . لذا تعیین کننده قاطعیت مثبت یا منفی آن مربوط به محتوای برنامه هایی است که بوسیله انسان ها از این وسایل انتشار می یابد. تاثیرات رسانه های جمعی بر روی انحرافات اجتماعی، مربوط به تغییراتی است که انسانهای سازنده، اداره کننده و پخش کننده برنامه های آگاهانه یا ناآگاهانه به جامعه عرضه می دارند.

این نکته را همواره به خاطر داشته باشیم که رسانه های جمعی، در مبارزات داخلی ملت ها و پیکارهای خارجی بین المللی برای تهیج و بسیج عقاید عمومی، و نیز گاهی برای سرکوبی آن، یکی از قاطع ترین و تعیین کننده ترین حربه ها هستند.

نکته دیگر که ذکر آن مهم می نماید، این است که اگر بنا باشد تمام داستان ها و حوادث جرم و جنایت از صحنه های تلویزیون، از بلندگوی رادیو و ستونهای مجلات خذف شوند، بازهم احتمالاً در جوامع بهمان اندازه مجرم و جانی و بزهکار پیدا خواهد شد که امروزه وجود دارد. اما نباید فراموش کرد که رسانه های جمعی می توانند با پرداختن به برنامه های اصولی و کارشناسی شده از بروز برخی انحرافات اجتماعی بکاهند و جامعه ایده آل و عاری از جرم و جنایت را تداعی نمایند.

رادیو و توسعه ملی

از اساسی ترین ویژگی های جوامع بشری، ارتباطات اجتماعی ا ست. ارتباط اجتماعی اساس تکوین، تثبیت وتداوم جامعه را رقم زده و گسترش و تعالی فرهنگ را فراهم می سازد. در فرایند ارتباطات آگاهی ها، نظرات و احساسات میان انسان ها تبادل می شود و پیام انسان ها به یکدیگر منتقل می گردد از این روست که فقدان آن به معنای سکون نسبی در حیات انسانی بوده و عدم انتقال دانسته ها و رکود فرهنگ را به دنبال دارد.

ضرورت بسط و گسترش ارتباطات اجتماعی به منظور انتقال فرهنگ از جامعه ای به جامعه دیگر و با هدف تعلق انسان ها به خانواده بشری از یک سو و نیاز مکاتب و حکومت ها به تبلیغ به منظور گسترش تفکر و حاکمیت سلطه از سوی دیگر، پیدایش، تعدد و نیز رقابت وسایل ارتباطی را موجب گردیده، بویژه در عصر حاضر رشد کمی و کیفی وسایل ارتباطی، همگان را به این اندیشه واداشته که در راه نفوذ و حاکمیت اندیشه، آرمان و مکتب خود از آن بهره گیرند.

در این میان، رادیو از جمله نخستین رسانه های جمعی است که کمی بیش از یک قرن از اختراع و کاربرد عمومی آن می گذرد.

رادیو به دلیل قدمت و نیز ویژگی های منحصر به فرد خود از جایگاه خاصی در میان وسایل ارتباط جمعی برخوردار است. چرا که سرعت انتقال پیام، قدرت گستردگی و شعاع انتشار، سهولت دستیابی و عمومیت بهره مندی از آن و بالاخره انعطاف پذیری این وسیله جایگاهی ممتاز به آن بخشیده است.

این رسانه در کشورهای در حال توسعه از آن رو که عمومی ترین وسیله ارتباط جمعی است و با سهولت بیشتری در اختیار مردم قرار می گیرد مخاطبین گسترده ای دارد.

رادیو و ویژگی های ممتاز ارتباطی آن

در میان خانواده وسایل ارتباط جمعی رادیو از جایگاهی خاص و مطلوبیتی عام برخوردار است. ماهیت شنیداری آن سبب گردیده تا نسبت به رسانه های مکتوب جذابیت بیشتری داشته باشدو بهره مندی از آن نیازمند سواد و تحصیلات نباشد. استقرار مکانی و اشتغال تام را نطلبیده و به عنوان عمومی ترین رسانه ارتباطی شناخته شود.

فقدان تصویر در رادیو قدرت تخیل مخاطب و به تبع آن تمایل به بهره مندی از آن را فزونی می بخشد.

گیرنده رادیویی برخلاف تلویزیونی کوچکتر، قابل حمل تر و نیز از نظر قیمت مقرون به صرفه تر می باشد. دسترسی به امواج گوناگون از طریق این رسانه ساده است و در واقع با امواج رادیویی نه تنها با نقاط مختلف یک کشور که با نقاط مختلف در سراسر دنیا می توان مرتبط گردید. تهیه برنامه در این رسانه ساده تر بوده و انتقال آن سریعتر صورت می گیرد. برد و پوشش این رسانه در کشور ما از سایر رسانه ها بیشتر است. به همین جهت امواج رادیو به دور افتاده ترین نقاط کشور راه یافته و در مجموع، قدرت بیشتری برای ارتباط با مردم را داراست.

از دیگر ویژگی های این رسانه، خودکفایی آن در تولید برنامه هاست. بدین معنی که نیازی به خرید برنامه از خارج کشور نیست و لذا برنامه هایی که از این رسانه پخش می گردد منطبق با اصول و ضوابط فرهنگی و اجتماعی می باشد.

باتوجه به ویژگی هایی که برای این رسانه بر شمردیم می توان چنین گفت که مخاطبین رادیو از طیف گسترده ای برخوردارند. مخاطبین رادیو، از مردمانی ترکیب شده اند که از جنبه های مختلف با یکدیگر متفاوتند. این تفاوت ها ممکن است اجتماعی، اقتصادی، روانشناختی، فرهنگی، مذهبی، قومی، جسمی و … باشند. به علاوه مخاطبین، برنامه ها را در پهنه وسیعی از مکان های مختلف دریافت می کنند.

نقش رادیو در فرایند توسعه ملی

تاثیری که رسانه ها بر مخاطبین دارند، از الگوی پیچیده ا ی متابعت می کند. از جمله می توان از عوامل شخصی یا فردی (مانند نظام شخصیتی فرد، جنس، دین و …) عوامل اجتماعی (مانند طبقه، نژاد، ملیت و خرده فرهنگ ها و … و نهایتا ویژگی های خاص رسانه نام برد.

مجموعه این عوامل برادراک فرد تاثیر گذارده و نهایتا این ادراک بر تجارب و ادراک قبلی افزوده می گردد. با وجود تفاوت افراد در تاثیر پذیری، لیکن در سطح کلان یعنی در سطح کشور، تشابه در نوع تاثیرپذیری از تفاوت آن بیشتر است.

باتوجه به چگونگی تاثیر این رسانه است که نقش رادیو در فرایند توسعه مشخص می گردد. بدین معنی که تلاش تمامی دست اندرکاران رسانه بر این امر قرار گرفته تا با بهره گیری از ویژگی های خاص رادیو، جامعه را به سمت وضعیت مطلوب سوق داده و نقشی موثر در توسعه ملی برعهده گیرند.

در این راستا تلاش گردیده تاثیرات رادیو در چهار حوزه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مطرح شود. هرچند این چهار حوزه با یکدیگر ارتباط تنگاتنگی دارند، لیکن به جهت سهولت بررسی، به صورت تفکیک شده از یکدیگر مطرح می شوند.

رادیو و توسعه فرهنگی

فرهنگ به عنوان مجموعه ای نظامدار و منسجم شامل نهادها، ارزش ها، هنجارها، دانش و معرفت و زبان مشترک اعضای یک جامعه و … می باشد.

همان گونه که گفته شد یکی از مهمترین وظایف رسانه های جمعی و بویژه رادیو، ترویج و اشاعه فرهنگ است. بدین معنی که رادیو در فرایند فرهنگ پذیری به عنوان یک رسانه جمعی می تواند از طریق شیوه ها و قالب های مختلف برنامه ای، به انسان ها الگوی روابط موثر با یکدیگر را آموخته و با ارزش ها و هنجارهای فرهنگ خویش آشنا نماید.

در واقع در مسیر توسعه فرهنگی، رادیو علاوه بر معرفی فرهنگ خودی می تواند از یکسو با گزینش حساب شده ما را با وجوه مثبت و منفی فرهنگ های دیگر آشنا ساخته و افق فکری ما را گسترش دهد و از سوی دیگر نقاط قوت فرهنگ ما را به کشورهای دیگر منتقل کند.

باعنایت به عنصر اساسی دین و فرهنگ دینی جامعه ما بی تردید الگوی توسعه ملی بویژه توسعه فرهنگی نشات گرفته از تعالیم دینی است. در جامعه دینی ما رسانه های جمعی نقش مهمی در تربیت دینی مردم برعهده دارند. اقدامات رسانه های جمعی بویژه رادیو در زمینه توسعه فرهنگ دینی رامی توان در سه محور کلی تجهیز شناختی، تجهیز عاطفی (احساسی) و تجهیز رفتاری دسته بندی نمود. بدین معنی که با آگاه نمودن مردم از دستورات، فرامین و ارزش ها، معارف و اصول اعتقادات دینی، تقویت انگیزه، احساس، عاطفه و روحیه دینی و ترغیب مردم به عمل و رفتار دینی در جهت توسعه فرهنگی موثر واقع شود.

باتوجه به اینکه توسعه به طور اعم و توسعه فرهنگی به طور اخص، نیازمند مشارکت ملی است؛ لذا رادیو در خلال برنامه های خود تلاش نموده در جهت یکپارچگی و وحدت فرهنگی گام بردارد و چارچوب ارزشی نظام فرهنگی را آنچنان تعالی و جامعیت بخشد که به عنوان مرجع پوشش برای تمام خرده فرهنگ های متفاوت موجود در جامعه عمل نموده و موجبات وفاق اجتماعی را فراهم آورد و بدین صورت نقش خود را در توسعه فرهنگی به نحوی موثر ایفا کند.

از آنجا که تهاجم فرهنگی در جهت مخالف توسعه فرهنگی در نظر گرفته می شود لذا یادآوری نقش رادیو در مقابله با تهاجم فرهنگی سودمند به نظر می رسد.

در این زمینه رادیو با ارائه برنامه هایی به مخاطبان بیشتر می تواند با تهاجم فرهنگی مقابله نماید. از سویی با آشنایی مردم با فرهنگ بیگانه و نیز فرهنگ خودی و ایجاد امکان تحلیل و بازبینی، زمینه جذب مخاطبان را به فرهنگ بیگانه از بین برده و باعث گرایش آنان به فرهنگ خود می گردد.

اجتماع یکی از خرده نظام های جامعه است که شامل روابط میان افراد جامعه، شبکه نقش ها و پایگاه ها، شبکه انتظارات و تکالیف اجتماعی، احساس علقه و نفع مشترک، نهادها و گروه های اجتماعی و … می شود.

باتوجه به ویژگی هایی که در مورد رادیو بر شمردیم نقش این رسانه را در فرایند توسعه اجتماعی می توان این گونه دانست که:

در زمینه نظام ارزشی، نقشی که رادیو برعهده دارد عبارت از تقویت و تثبیت ارزش ها، شکل گیری ارزش های جدید، کاهش رتبه یک ارزش نسبت به ارزش دیگر و … است.

به منظور ایفای نقش های ذکر شده رادیو با استفاده از مکانیسم های ایجاد تضاد ارزشی، ایجاد بازخورد مقایسه ای تثبیت ارزش ها از طریق تکرار، تغییر تدریجی سبک زندگی و … در جهت نیل به توسعه اجتماعی گام بر می دارد.

در راستای دستیابی به توسعه اجتماعی با استفاده از راهکارهای مطرح شده، رادیو به این صورت عمل می نماید که گاه افراد را در معرض ارزش های متضاد قرار می دهد و بدین وسیله منجر به اولویت بخشیدن به یک ارزش در مقابل ارزش دیگری می گردد؛ گاه با طرح اطلاعات جدید موجب شکل گیری بازخورد مقایسه ای می شود و با این عمل افراد را وادار به تلاش در جهت ایجاد تعادل می نماید؛ گاه نیز با تکرار دائمی ارزش ها آنها رادر چارچوب نظام ارزشی مخاطبان تثبیت می نماید و نهایتا با تاثیرگذاری بر نظام ارزشی آنها بر سبک زندگی آنان موثر واقع می گردد.

در تمامی موارد ذکر شده تلاش بر این است تا با ارائه الگوی مطلوب، روند توسعه اجتماعی تسریع گردد.

رادیو و توسعه اقتصادی

اقتصاد از خرده نظام های جامعه می باشد که به امور تولید و توزیع کالاها و منابع، مصرف، اشتغال، تقسیم کار، برنامه ریزی اقتصادی، سازمان ها و گروه های اقتصادی مربوط می شود.

در زمینه توسعه اقتصادی نظرات متفاوتی وجود دارد. برخی توسعه را به مثابه درختی درنظر می گیرند که فرهنگ ریشه آن و انباشت سرمایه، دانش و تکنولوژی، نیروی انسانی متخصص و مدیریت کارآمد بدنه آن و عدالت و رفاه مشارکت و رفع محرومیت و استقلال و … ثمره آن است. لذا هر نوع حرکتی به سمت توسعه نیازمند یک زیربنای فرهنگی مناسب می باشد.

آنچه در زمینه توسعه اقتصادی می توان بیان نمود آنکه توسعه اقتصادی اساسا مبتنی بر تولید و توزیع کارآمد کالاها و خدمات است و این امر نیز بر پایه کاربرد موثر تکنولوژی برای حل مسائل ومشکلات بازدهی قرار دارد.

در این راستا رادیو با معرفی الگوهای توسعه اقتصادی کشور، مردم را از اهداف و خط مشی های آن آگاه نموده تا مردم با الگوی توسعه کشور هماهنگ گردند و نیز با معرفی ارزش ها و اصول اعتقادی موجود در فرهنگ جامعه که موید توسعه اقتصادی می باشند در زمینه توسعه اقتصادی گام بر می دارد و نهایتا با ارائه تفسیر صحیح و کاربرد هریک از این ارزشها و اعتقادات در موقعیت و جایگاه خود در جهت رفع ناهماهنگی ها و توسعه اقتصادی تلاش می نماید.

از آنجا که توسعه اقتصادی نیاز به مشارکت اقتصادی، اقشار مختلف دارد لذا تلاش مسئولان رادیو بر این امر قرار گرفته که مشارکت اقتصادی را رواج داده و موجب جذب سرمایه ها در مسیر اقتصادی مناسب گردند و بدین طریق نقش خود را در توسعه و رونق اقتصادی ایفا نمایند.

در این زمینه به منظور ترویج مشارکت اقتصادی، نقش تبلیغات تجاری را می توان نادیده انگاشت که در همین زمینه نیز نقش رادیو انکار ناپذیر است. در این زمینه رادیو با ارائه الگوی مصرف مطلوب و تبلیغ این الگو می تواند به هدف خویش نایل گردد.

رادیو و توسعه سیاسی

سیاست یکی از خرده نظام های جامعه می باشد که به مسئله قدرت، شکل حکومت، عملکرد دولت، احزاب و فعالیت های سیاسی و … مربوط می باشد.

اساسی ترین نقش رادیو در حوزه سیاسی، جامعه پذیری سیاسی است. به عنوان یک رسانه جمعی مردم به طور مستقیم یا غیرمستقیم با رساندن اخبار و اطلاعات سیاسی، معرفی ارزش ها و آرمان های سیاسی و تبلیغ در مورد آنها، مقایسه ارزش های سیاسی جامعه خودی با ارزش های جوامع دیگر. بحث و گفتگو پیرامون مواضع دولت و … جامعه پذیری سیاسی را محقق نموده و در زمینه توسعه سیاسی گامی موثر بر می دارد و از این طریق به فرایند ثبات نظام سیاسی نیز کمک می نماید.

باتوجه به سهم اقشار مختلف مردم در توسعه، در این زمینه نیز می توان به این نقش اشاره نمود. در زمینه توسعه سیاسی، در حالی که در جوامع تفکیک اجتماعی وجود دارد، به همان اندازه باید انسجام و یکپارچگی موجود باشد چرا که همه گروه های اجتماعی، خود رابه یک هویت جمعی عام متعلق می دانند، قانون اساسی جامعه را پذیرفته و در چارچوب آن عمل می نمایند و هدف آنان توسعه و ارتقای جامعه است.

اما نقشی که رادیو در این زمینه می تواند بر عهده گیرد ایجاد زمینه برای بیان نظرات اقشار مختلف، ارائه اخبار با بی طرفی و بدون غرض ورزی، ایجاد قدرت بینش و تحلیل به منظور اتخاذ تصمیم صحیح، ایجاد امنیت به منظور بیان نظرات به صورتی آزادانه و تلاش برای حفظ وحدت و یکپارچگی و … می باشد.

به منظور نیل به چنین نقشی، رادیو می تواند از راهکار تبلیغ سیاسی بهره جسته و به عنوان بازوی نظام سیاسی جامعه نقش خود را ایفا نماید.اگر چه نقش رادیو در بعضی زمینه ها ناگفته ماند لیکن با ذکر همین مختصر نیز با گوشه ای از نقش این رسانه آشنایی صورت گرفت.از آنجا که جمهوری اسلامی ایران دوران شکوهمند شکوفایی، نوآوری و سازندگی را طی می کند و نیازمند مشارکت عمومی اقشار مختلف مردم است این نیاز جز با همکاری رسانه های جمعی مرتفع نخواهد گردید. لذا توجه دقیق تر و التفات بیشتر مسئولین به رسانه ها و بویژه رادیو را می طلبد تا باتوجه به نقشی که برعهده دارند هر چه توانمند تر وظایف خویش را انجام داده و همراه با سیر شتابنده پیشرفت و توسعه گام بردارند.

 جهت جستجو سریع موضوع مقاله ، پرسشنامه ، پاورپوینت و گزارش کارآموزی می توانید از قسمت بالا سمت راست جستجو پیشرفته اقدام نمایید.

همچنین جهت سفارش تایپ ، تبدیل فایل پی دی اف (Pdf) به ورد (Word) ، ساخت پاورپوینت ، ویرایش پایان نامه و مقاله با ما در تماس باشید.