مزایا و معایب ساختمان های با اسکلت فلزی

مزایا :

ستون ها فضای کمتری را اشغال می کنند و این خود باعث به وجود آمدن سطح مفید زیادتر در ساختمان می شود .

امکان تقویت اسکلت فلزی بعد از تمام کار در صورت لزوم

اجرای این نوع ساختمانها خیلی سریع پیشرفت می کند و اجرای اسکلت کمتر تابع آب و هوا و عوامل جوی می باشد . در صورتی که نوع سقف ، کامپوزیت باشد به دلیل اینکه نیاز به شمع ندارد می توان سرعت اجرا را افزایش داد .

در اسکلت فلزی از یک ماده (فولاد ) استفاده می کنیم . بنابراین فرضیات به عمل نزدیکتر است تا اسکلت بتنی که برای اجرای آن از دو ماده بتن و فولاد استفاده می شود . این دو ماده همگن نیستند .در حالی که ما آنها را همگن در نظر می گیریم و تنش و کرنش آنها را برابر می گیریم .

ساخت قطعات اسکلت فلزی مانند : تیر و ستون در خارج از کارگاه ممکن است و این ویژگی باعث افزایش دقت کار و کیفیت قطعات می شود .

معایب:

در مقابل آتش سوزی بسیار ضعیف می باشد . در اثر آتش سوزی ، ستون فولادی در مقابل بارهای وارده کمانش کرده و لنگرهای موجود افزایش یافته و ساختمان خراب می شود . در بعضی از کشورها برای ساختمان با اسکلت فلزی ،پله بتنی ایجاد می کنند تا در موقع آتش سوزی ساکنین بتوانند خود را نجات دهند .

اسکلت فلزی در مقابل عوامل جوی و خورندگی بسیار ضعیف بوده به همین دلیل عمر کوتاهتری نسبت به اسکلت بتنی دارند .

پی سازی

در ساختمانهای با اسکلت فلزی معمولا از پی منفرد + شناژ استفاده می شود در صورتی که قدرت باربری خاک کم باشد یا بارهای وارده زیاد باشد از پی گسترده استفاده می کنیم

برای ایجاد پی کارهای زیر را به ترتیب انجام می دهیم

زمین مناسب

بتن مگر

آرماتورگذاری

قراردادن بولت و صفحه ستون در محل های تعیین شده

بتن ریزی

تراز کردن صفحه ستون

زمن مناسب

زمینی برای پی سازی مناسب است که قدرت بار بری مناسب و لازم داشته باشد . سطح زیر پی باید صاف و تراز باشد . پی سازی باید از روی خاک شروع شود .

بتن مگر

اولین قشر پی سازی در پی ها بتن مگر می باشد و بتن کم عیار می باشد . مقدار سیمان در بتن مگر ۱۰۰ الی ۱۵۰ کیلوگرم در متر مکعب است

دلایل استفاده از بتن مگر

جلوگیری از تماس مستقیم بتن اصلی پی با خاک

ایجاد سطحی صاف در کف پی برای ادامه پی سازی

آرماتور گذاری

بتن در مقابل نیروهای کششی ضعیف می باشد و در قسمت کششی ترک هایی در آن ایجاد می شود . برای جلوگیری از ترکیدن بتن در قسمت کششی میلگرد قرار می دهند . قسمت کششی در پی های منفرد در کف پی بوده و میلگردها را در دو جهت به صورت مشبک روی بتن مگر قرار می دهند . برای این که اثر خود را در بتن دادشته باشند در گذاشتن این مشبک ها سعی می شود با خرده های آجر آنرا حدود ۴ الی ۵ سانتیمتر بالاتر ازبتن مگر قرار دهند . فاصله میلگردها باید یکنواخت و حدود ۱۰cm باشد تا در موقع بتن ریزی دانه های درشت داخل بتن به راحتی از آن عبور نمایند . میلگردهایی که در داخل بتن قرار می گیرند نباید رنگ آمیزی شده و یا به روغن آغشته شود . زیرا در این صورت رنگ روی میلگرد مانع چسبیدن بتن و فولاد به یکدیگر می شود .

برای این که پی های منفرد به همدیگر متصل بوده و در موقع نشست ساختمان یا تکان های ناگهانی با همدیگر کار کنند .

این شناژها باید حداقل تا  بعد پی منفرد به داخل ادامه پیدا کند . اما در بیشتر موارد سرتا سر پی منفرد را طی نموده و از طرف دیگر آن خارج می شود .

قالب بندی

در صورتی که برای قالب بندی پی از قالب آجری استفاده شود ، سرعت کار افزایش می یابد و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه می باشد ولی آجر آب بتن مجاور خود را به سرعت مکیده و مانع فعل و انفعال شیمیایی بتن می شود . در نتیجه بتن مجاور قالب به استقامت دلخواه نمی رسد . برای این مشکل سه راه حل وجود دارد :

ابعاد پی در حدود ۵cm از هر طرف بیشتر از ابعاد محاسبه شده اجرا شود .

روی آجر با پلاستیک پوشانده شود . در این روش نباید پلاستیک روی کف پی قرار گیرد زیرا مانع چسبیدن و یکپارچگی بتن جدید به بتن مگر می شود

استفاده از قالب چوبی در این حالت باید قبل از قالب بندی قالب را با نفت سیاه یا روغن های دیگر چرب کرد تا در موقع باز کردن قالب به راحتی از بتن جدا شود . اگر بعد از بستن قالب آنرا روغن مالی کنیم ممکن است میلگردهای بسته شده به روغن آغشته گردد و مانع چسبیدن بتن و فولاد و یکپارچگی آنها می شود .

بولت و صفحه ستون

در اسکلت فلزی وزن ساختمان توسط صفحه ستون به پی منتقل می شود کار گذاشتن صفحه ستون بولت ها را به صفحه ستون وصل می کنیم بعد روی قالب بندی پی میلگردهایی قرار می دهیم و صفحه ستون را روی میلگردها قرار می دهیم . این کار باعث می شود که بعد از بتن ریزی و موقعی که بولت ها خود را گرفت میلگردها را خارج کرده و مهره ها را باز کرده و صفحه ستون را بیرون آوریم . در موقع بتن ریزی صفحه ستون به هیچ وجه نباید با بتن تماس داشته باشد . همچنین بتن به مهره و رزوه سر بولت نریزید تا باز کردن مهره آسانتر باشد . نباید زوتر از یک هفته بعد از بتن ریزی پی مهره بولت ها را باز کنیم زیرا باعث تکان خوردن بتن و آسیب آن می شود .

 

بتن ریزی پی

یکی از مهمترین مراحل پی سازی مرحله بتن ریزی آن می باشد زیرا تمام وزن ساختمان به پی منتقل می شود . بعد از بتن ریزی باید بتن را ویبره کرد این عمل باعث می شود بتن کاملا با آرماتور ها درگیر شود همچنین خلل و فرج بتن کاهش می یابد و مقاومت بتن افزایش می یابد . اگر ویبره کردن بیش از حد باشد شیره بتن از سایر موارد جدا می شود . اطراف صفحه ستون باید به خوبی ویبره شود زیرا بار زیادی به این قسمت وارد می شود . بعد از ویبره کردن و موقعی که بتن خود را گرفت سطح بتن را با ماله صاف و یکدست می کنیم . در هوای گرم ۳ تا ۴ ساعت بعد از بتن ریزی به صورت  آب پاش به بتن آب می دهیم . همچنین بعد از ۱۰ الی ۱۲ ساعت پس از بتن ریزی روی بتن آب می بندیم و این کار را حداقل یک هفته ادامه می دهیم .

تراز کردن صفحه ستون ها

پس از یک هفته که از بتن ریزی گذشت مهره بولت ها را باز کرده و صفحه ستون ها را بیرون می آوریم . باتوجه به اینکه بتن کاهش حجم دارد بنابراین زیر صفحه ستون ها به طور کامل و مطلوب بتن نیست و این امر باعث تمرکز تنش زیر صفحه ستون می شود . به همین دلیل برای این که زیر صفحه ستون خالی نباشد و سطح زیر صفحه ستون صاف و صیقلی باشد از سیمان گروت استفاده می شود .

سیمان گروت بین بولت ها می ریزیم ، صفحه ستون روی سیمان گروت قرار می دهیم و آنرا در تراز مورد نظر قرار می دهیم . بعد از یک هفته که سیمان گروت خود را گرفت مهره بولت را محکم می کنیم .

اجزای تشکیل دهنده اسکلت فلزی

ستون ۲- تیر ۳- باد بند ۴- اتصالات

ستون

ستون از مهمترین اجزای اسکلت فلزی می باشد . بار سقف ، معادل تیغه بندی  و …… از تیر به ستون منتقل  می شود ،  سپس به زمین منتقل می شود .

اگر مشکلی برای ستون پیش بیاید امکان دارد ساختمان به کلی خراب شود یا در اثر تخریب قسمتی از ساختمان تلفات جانی و مالی به بار آید به همین دلیل فلسفه طراحی ، تیر ضعیف و ستون قوی می باشد .

اجزای تشکیل دهنده ستون

قسمت اصلی

بست های اتصال دهنده

ورق های تقویتی

قسمت اصلی ستون

قسمت اصلی ستون نیمرخ هایی هستند که نیروهای فشاری را تحمل می کنند . این نیمرخ ها ممکن است : تیر I شکل ، ناودانی ، قوطی چهار گوش ، نبشی و …. باشد که به حالت های مختلف به یکدیگر متصل می شوند و ستون را تشکیل می دهند .

بست های اتصال دهنده

در مواردی که برای ساختن ستون از دو عدد تیر I شکل یا دو عدد ناودانی یا چهارعدد نبشی استفاده می شود معمولا از بست های اتصال دهنده استفاده می شود تا ستون پا باز داشته باشیم و همان اینرس حول دو محور باهم برابر باشد . ابعاد متداول این بست ها  می باشد . طول بست قدری از فاصله پشت تا پشت ستون کمتر است تا فضای لازم برای جوشکاری وجود داشته باشد .

معمولا بست ها به صورت موازی جوش داده می شود و فاصله مرکز تا مرکز بست ها ۴۰cm می باشد . در بعضی موارد طبق محاسبه باید بست ها را با زاویه جوش داد.

ورق های تقویتی

در ساختمان های چند طبقه (مثلا شش طبقه ) ممکن است شماره تیر I شکل انتخاب شده برای ستون در طبقات فوقانی مناسب باشد . با توجه به اینکه بار ستون طبقات اول و دوم بیشتر است با ورق های تقویتی ستون طبقات اول و دوم را تقویت می کنند . جوشکاری ورق های تقویتی باید به طول کافی و با بعد مناسب باشد تا نقطه ضعفی از نظر جوش وجود نداشته باشد .

نکات اجرائی در مورد ساختن ستون

برای ساختن ستون از نیمرخ I شکی یا سایر نیمرخ ها باید دقت کافی داشته باشیم تا ستون کاملا راست ساخته شود . زیرا کوچکترین انجنای ستون ممکن است بعد از بارگذاری منجر به کمانش ستون گشته و ساختمان تخریب گردد. در موقع ستون سازی به دو علت ممکن است در ستون انحنا ایجاد شود :

حمل و نقل نامناسب نیمرخ ها

جوشکاری غیر فنی و نادرست .

برای ساختن ستون ابتدا باید نیمرخ ها را به طول معین برش دهیم و در صورت لزوم با چکش های سنگین آنها را درست کنیم . البته باید توجه داشته باشیم که ضربه زدن به فولاد در آن تنش هایی ایجاد می کند که این تنش ها در فولاد باقی می ماند و اگر تنش های ایجاد شده در اثر بارگذاری هر جهت با این تنش ها باشد موجب تخریب سریعتر قطعه می گردد.

بعد از راست کردن نیمرخ ها آنها را روی شاسی قرار می دهیم . شاسی در کارگاه یک سری تیر آهن است که در ابتدا ، انتها و وسط ستون قرار می گیرند و ستون روی آنها قرار می گیرد تا ساخت ستون به راحتی امکان پذیر باشد .

اگر ستون دوبل پا باز باشد ابتدا دو نیمرخ به فاصله معین از همدیگر قرار می دهیم . سپس بست ها را در محل های تعیین شده با خال جوش به نیمرخ ها متصل می کنیم . برای جلوگیری از پیچش ستون ها ابتدا ، انتها و وسط آنها را به تیر آهن های زیر سری جوش داده و بعد کلیه ستونها را با خال جوش به یکدیگر متصل می کنیم .

طویل نمودن ستون

در مواقعی که طول ستون بیش از ۱۲m باشد با توجه به اینکه طول نیمرخ ها بیش از ۱۲m نیست باید نیمرخ ها را به یکدیگر جوش بدهیم تا طول ستون افزایش یابد .

برای اتصال از چهار ورق به طول ۵۰cm استفاده می کنیم که دو تا از آنها به بال و دو تا از آنها به جان نیمرخ ها جوش داده می شود . محل اتصال معمولا در ارتفاع ۵۰cm تا ۶۰cm بالاتر از سقف می باشد .

تقلیل ضخامت ستون

در ساختمان های چند طبقه نیروی زیادی به ستون های طبقات اول و دوم وارد می شود . بنابراین ستون ها خیلی قوی می باشد . در طبقات بالا نیروی کمتری به ستون ها وارد می شود . در نتیجه از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست که ستون با مشخصات طبقات اول و دوم ادامه یابد به همین دلیل بعد از دو یا سه طبقه ستون ها ضعیف تر می شود .

با توجه به اینکه شماره نیمرخ عوض می شود برای اتصال ستون ها به شش عدد ورق نیاز است . دو ورق به جان نیمرخ ها جوش داده می شود . چهار ورق به بال نیمرخ ها جوش داده می شود .

از این چهار ورق دو ورق به بال نیمرخ های ستون ضعیف تر جوش داده می شود تا با ستون قوی تر روبرو شود . طول این ورق ها ۳۰cm الی ۴۰cm می باشد از دو ورق دیگر برای اتصال بال های دو ستون به یکدیگر استفاده می شود . طول این ورق ها ۵۰cm الی ۶۰cm می باشد .

اتصال ستون به صفحه ستون

صفحه ستون ازقبل تراز شده و در یک سطح صاف قرار داده شده است انتهای ستون که به صفحه ستون متصل می شود باید کاملا صاف باشد تا تمام سطح آن روی صفحه ستون قرار گیرد . ستون به کمک جرثقیل بلند می کنند و روی صفحه ستون قرار می دهند .

سپس به کمک دوربین یا شاقول بنائی ستون را شاقول می کنند و دور تا دور ستون را به صفحه ستون جوش می دهند. برای تکمیل جوشکاری پای ستون از نبش و لچکی یا از ورق ذوزنقه ای شکل و لچکی استفاده می شود .

تیر

تیر آن قسمت از اسکلت فلزی می باشد که بار سقف را به ستون ها منتقل می کند.

برای اتصال تیر به ستون سه حالت وجود دارد .

حالت اول : تیر از کنار ستون عبور می کند .

در این روش تیر به کمک نشیمن به بال ستون متصل می شود و امتداد می یابد و در واقع تیر سراسری می باشد . برای اتصال تیر به ستون در محل اتصال ورق تقویتی به ستون جوش داده می شود . سپس نبش ی به ورق تقویتی جوش داده می شود و تیر روی نبشب قرار می گیرد . در بعضی موارد یک نبشی روی تیر قرار می گیرد . در ستون های میانی از دو طرف ستون ، تیر امتداد می یابد و به اصطلاح پل خورجینی ایجاد می شود .

اگر بار تیر زیاد باشد و امکان خم شدن نبشی وجود داشته باشد از یک یا دو لچکی برای تقویت نبشی استفاده می شود .

حالت دوم : تیر از وسط ستون عبور می کند .

در موقع ساختن ستون باید توجه داشته باشیم که فاصله لب به لب نیمرخ های تشکیل دهنده ستون حداقل نیم سانتیمتر از عرض بال تیری که باید از آن عبور کند بیشتر باشد تا تیر به راحتی از داخل ستون عبور کند . در این حالت تیرهای سراسری داریم ولی اجرای این نوع اتصال بسیار مشکل می باشد .

حالت سوم : تیر به بال یا جان ستون ختم می شود

در این حالت امکان ایجاد تیر سراسری وجود ندارد و تیر ها قطعه قطعه در جای خود قرار می گیرند . در این حالت می توانیم اتصال مفصلی یا گیر دار داشته باشیم.

نکاتی در مورد ساختن تیرها

در تیرهای دو سر ساده برای تقویت تیر دو ورق در وسط تیر به بال بالایی و پائینی تیر جوش داده می شود . در تیرهای دو سر گیردار برای تقویت تیر دو ورق در نزدیکی تکیه گاهها به بال بالائی و پائینی تیر جوش داده می شود .

در مواردی که برای تقویت تیر فقط از یک ورق استفاده می شود بهتر است ورق به بال بالایی جوش داده شود . اگر ورق به بال پائینی تیر جوش داده شود برای سفید کاری باید ضخامت گچ و خاک را بیشتر در نظر بگیریم .

اگر پهنای ورق تقویتی از پهنای بال تیر کمتر باشد به راحتی می توان ورق را روی تیر قرار داد و به تیر جوش داد .

برای اتصال دو قطعه تیر آهن به یکدیگر و استفاده از آنها به عنوان تیر باید از سه ورق استفاده کنیم . این ورق ها به بال بالائی و پائینی و جان تیر جوش داده می شود .

در مواردی که تیر از بر ستون رد می شود و در واقع تیر سراسری داریم . در ستون های میانی که تیر از دو سمت بال آنها رد می شود بهتر است در چند جا ورق به دو تیر جوش داده شود تا تیرها یکپارچه شده و باهم کار کنند .

تیر لانه زنبوری

در مواردی که مدول مقطع تیر آهن جوابگو نیست دو راه حل وجود دارد

افزایش شماره مقطع I شکل

استفاده از تیر لانه زنبوری

وقتی تیر آهن را زنبوری می کنیم در واقع ارتفاع تیر آهن افزایش می یابد و با توجه به اینکه با افزایش همان اینرسی ، مدول مقطع افزایش می یابد . با توجه به این که مقدار زیادی از لنگر خمش توسط بال تحمل می شود بنابراین تیر آهن لانه زنبوری از لحاظ برش در بعضی قسمت ها مشکل دارد و ضعیف است

مثل: بر تکیه گاه برای تقویت جان تیر از ورق تقویتی استفاده می شود . برای ساخت تیر لانه زنبوری ، جان تیر نورد شده و به صورت زیگزاگ بریده می شود سپس با جا به جایی دو قسمت نسبت به یکدیگر ، تیر به صورت لانه زنبوری در می آید و قسمت های روبه رو به یکدیگر جوش داده می شود . در ساخت تیر لانه زنبوری هیچ مصالحی دور ریخته نمی شود و از فضاهای ایجاد شده در جان می توان برای عبور لوله های تاسیسات و برق استفاده کرد. به دلیل این که اطلاع کافی در مورد رفتار تیر لانه زنبوری تحت اثر بارهای دینامیکی نداریم برای استفاده از تیر لانه زنبوری باید نکات ایمنی را رعایت کنیم . بعضی از این نکات عبارتند از :

در تیرهای لانه زنبوری تحت اثر بار گسترده یکنواخت ، پانل های انتهایی به طور مناسب تقویت شدند ( پر کردن کامل یا نیمه کامل سوراخ ها ، استفاده از ورق های تقویتی عمود بر جان و ….. )

در محل تکیه گاه و محل اثر بارهای متمرکز ، با ورق تقویتی جان تیر تقویت شود

در ساخت تیر لانه زنبوری از جوش تمام نفوذی استفاده شود .

بادبند

بادبند اسکلت فلزی را در مقابل نیروهای جانبی مثل زلزله و باد مقاوم می کند . باد بند باعث می شود قاب از شکل مربع یا مستطیل خارج نشود در واقع بادبند زوایای ۹۰ درجه قاب را به دو زاویه تقسیم می کند و حالت ثابت و مقاومی به وجود می آورد .

متداولترین بادبندها نیمرخ هایی از فولاد هستند مثل : ناودانی ، نبشی و ….. که به صورت ضربدر یا حالت های دیگر به کار برده می شوند . در بادبند هر چه سطح جوش بیشتر باشد استحکام بادبند بیشتر است .

بنابراین  در محل اتصال بادبند به گره ها و محل برخورد دو نیمرخ بادبند از صفحه هایی برای افزایش سطح جوش استفاده می شود . اگر در یک دهانه قاب از بادبند استفاده می کنیم بهتر است در تمام طبقات بادبند داشته باشیم

انواع بادبند: ۱- بادبند قائم ۲- بادبند افقی

بادبند قائم : در ساختمان های مسکونی ، اداری و …. برای مهار کردن سطوح جانبی از بادبند استفاده می شود . بادبند بین دو ستون و دو تیر تحتانی و فوقانی قرار می گیرد .

بادبند افقی :در ساختمان های صنعتی مثل سوله ها که پوشش سقف خرپا یا تیر ورقی با ارتفاع زیائ می باشد بادبند افقی در زیر پوشش سقف قرار می گیرد و اسکلت خرپا را در مقابل نیروهای جانبی مثل زلزله ، باد و … مقاوم می کند .

اتصالات

اتصالات در سازه های فولادی به سه صورت جوش ، پیچ و پرچ انجام می شود . در ایران بیشتر از جوش استفاده می شود . جوش نسبت به پیچ و پرچ ویژگیهای منحصر به فردی دارد که باعث شده جوش بیشتر مورد استفاده قرار بگیرد .

پیچ و پرچ یکسری عیوب دارد که این عیوب عبارتند از :

ایجاد سر و صدا برای سوراخ کردن قطعات

افزایش شماره مقطع به دلیل این که در محل اتصال مقطع ضعیف می شود برای جوشکاری معمولا از دستگاه جوش برقی استفاده می شود

دستگاه جوش مستقیما به برق شهر وصل می شود یا به وسیله موتوری تولید برق نموده و عمل جوشکاری انجام می دهد . برای جوشکاری اسکلت فلزی دستگاه جوش که مستقیما به برق شهر وصل می شود توصیه نمی شود و بهتر است از دستگاه جوش سیار استفاده شود .

الکترودی که برای جوشکاری استفاده می شود باید مناسب جوشکاری اسکلت فلزی بوده و بعد جوش لازم را ایجاد کند . حد اقل قطر الکترود برای جوشکاری اسکلت فلزی ۴mm می باشد . بهتر است تا آنجا که امکان دارد جوشکاری روی زمین و به صورت افقی انجام شود و از جوش سر بالا خودداری شود . برای کنترل کیفیت جوش روش های مختلفی وجود دارد مثل :

روش چشمی

روش PT (نفوذ مواد رنگی )

روش UT

روش RT (اشعه ایکس )

روش مغناطیسی ( براده آهن )

استفاده از مایع کف زا

اگر دقیقا طبق نقشه تمام تیر آهن های مشخص شده برای تیر و ستون به کار ببریم ولی جوشکاری مناسبی نداشته باشیم در اثر زلزله اسکلت فلزی آسیب جدی دیده و ساختمان دیگر قابل استفاده نمی باشد .

 

 

سقف

اجزای تشکیل دهنده سقف تیرچه بلوک

تیرچه

بلوک

میلگرد ممان منفی

میلگرد حرارتی

کلاف عرضی

قلاب اتصال

بتن

 

تیرچه

معمولا در ایران از تیرچه بتنی استفاده می شود که با خرپا مسلح می شود خرپا از سه قسمت تشکیل می شود :

میلگردهای کف خرپا که لنگرهای مثبت را تحمل می کنند . شماره و تعداد آنها با محاسبه تعیین می شود . برای این که میلگردهای کف خرپا موقع بتن ریزی تیرچه جا به جا نشوند در چند نقطه به کمک تکه میلگردی به یکدیگر جوش داده می شوند

میلگرد فوقانی تیرچه

میلگردهای مهاری به میلگرد کف و فوقانی جوش داده شود تیرچه را جوش و اگر قالب شود تیرچه را قلابی می گویند . تیرچه قلابی از تیرچه جوشی بهتر است زیرا ممکن است جوش تیرچه کنده شود . پس از این که خرپا آماده شد آنرا در قالب فلزی که پهنای آن ۱۰cm و ارتفاع آن ۴cm است قرار می دهند قالب را از بتن پر کرده وقتی بتن خود را گرفت و محکم شد تیرچه را از قالب بیرون آورده و داخل آب قرار می دهند تا بتن به مقاومت مطلوب برسد . موقع حمل تیرچه باید دقت لازم داشت تا بتن تیرچه آسیب نبیند زیرا اگر آسیب ببیند خسارت جبران ناپذیری به بتن تیرچه وارد می شود .

بلوک

از سه نوع بلوک در سقف تیرچه بلوک استفاده می شود :

بلوک سفالی

بلوک سیمانی

بلوک یونولیتی

معمولا از بلوک سفالی استفاده می شود و از دو نوع دیگر بهتر است عرض بلوک معمولا۴۰cm می باشد. ارتفاع بلوک به ضخامت سقف و بار سقف بستگی دارد و معمولا ۲۰cm یا  ۲۵cm می باشد . بلوک ها دارای لبه هستند که به وسیله آن روی تیرچه قرار می گیرند .

میلگردهای ممان منفی

فرض می شود تکیه گاه تیرچه گیردار است بنابراین در محل تکیه گاه تیرچه لنگر منفی ایجاد می شود . برای این که تیرچه بتواند این لنگر را تحمل کند میلگرد ممان منفی برایش در نظر می گیرند . اگر دو تیرچه به یک تیر ختم شوند میلگردی به طول تقریبی ۲cm روی میلگردهای فوقانی تیرچه ها گذاشته می شود و در چندین نقطه به میلگرد فوقانی تیرچه ها به کمک سیم مفتول بسته می شود . اگر یک تیرچه به تیر ختم شود یک سر میلگرد را خم کرده و پشت تیر آهن قرار می دهند . قسمت مستقیم میلگرد روی میلگرد فوقانی تیرچه گذاشته و در چندین نقطه به کمک سیم مفتول به آن متصل می کنند.

میلگرد حرارتی

وقتی که تیرچه ها و بلوک ها در جای خود قرار گرفتند یک سری میلگرد عمود بر تیرچه ها به فاصله ۲۵cm تا ۴۰cm روی میلگرد فوقانی تیرچه ها قرار می گیرند و به کمک سیم مفتول به آنها بسته می شوند . در بعضی موارد ممکن است میلگردهایی به موازات میلگردهای فوقانی تیرچه علاوه بر میلگردهای قبلی به عنوان میلگرد حرارتی به کار بروند . میلگردهای حرارتی برای توزیع بار و جلوگیری از ترک خوردن بتن سقف در اثر تغییر حجم بتن ناشی از تغییر درجه حرارت مورد استفاده قرار می گیرند.

کلاف عرضی

طبق آئین نامه بتن ایران از دهانه ۴/۲m به بالا در وسط دهانه بین بلوک ها (عمود بر تیرچه ) کلاف عرضی لازم است . پهنای کلاف ۱۰cm می باشد و حداقل یک میلگرد در بالا قرار می گیرد . میلگرد بالایی را به میلگرد فوقانی تیرچه ها و میلگرد پائینی را به زیگزاگ ها به کمک سیم مفتول متصل می کنند . این فضا با بتن پر می شود و مانند تیری بر تیرچه عمل کرده و لنگرهای وسط تیرچه را تحمل می کند . برای دهانه بیش از ۶m باید دو کلاف عرضی با فاصله مناسب به کار ببریم .

 

قلاب اتصال

در اسکلت فلزی تیرچه ها روی بال تیر آهن قرار می گیرند که پهنای آن زیاد نیست این تکیه گاه در شرایط عادی مناسب است ولی در موقع زلزله اگر سقف جا به جا شود تیرچه از تکیه گاه خارج شده و سقف خراب می شود . برای رفع این نقصیه از قلاب اتصال استفاده می شود . دو سر میلگرد را خم کرده یک سر آن پشت تیر آهن و سر دیگر آن به زیگزاگ تیرچه متصل می شود . بدین ترتیب تیرچه و تیرآهن را به یکدیگر متصل می کنند .

بتن ریزی سقف

موقعی که تمام مراحل قبل را انجام می دهیم . سقف آماده بتن ریزی می باشد . قبل از بتن ریزی چندین کار باید انجام داد :

از سقف بازدید کرده و میلگردهای حرارتی ممان منفی ، و …. را کنترل می کنیم .

روی بلوک ها آب پاش می کنیم تا سیراب شوند و آب بتن را جذب نکنند

اطراف سقف را قالب چوبی یا فلزی می بندیم

بهتر است بتن ریزی در یک روز انجام شود . اگر در یک روز بتن ریزی انجام نشود محل قطع بتن ریزی باید روی بلوک ها باشد . در محل اتصال تیرچه به تیر آهن باید حدود ۱۵cm از میلگرد تیرچه لخت باشد و نباید به تیر آهن جوش داده شود این قسمت موقع بتن ریزی با بتن پر می شود . موقع بتن ریزی باید فاصله بین بلوک ها که تیرچه قرار دارد از بتن پر شود . ضخامت بتن در تمام سقف باید یکسان باشد . حداقل ضخامت دال بتنی باید ۵cm باشد .

وقتی که بتن ریزی پایان یافت و بتن خود را گرفت به کمک ماسه سقف را به چندین سطح کوچکتر تقسیم می کنیم . سپس به صورت غرقاب برای مدت حداقل یک هفته بتن را عمل می آوریم .

 

ملات ماسه سیمان

این ملات بهترین ملات برای استفاده در ساختمان می باشد و در تهیه آن باید از ماسه نشسته استفاده کرد . مقدار سیمان مصرفی در ملات ماسه سیمان ۳۰۰ الی ۶۰۰ کیلوگرم در متر مکعب می باشد . از این ملات می توان در قسمت های مختلف ساختمان مانند : دیوار چینی ، سنگ کاری و….. استفاده کرد .

دیوار چینی

برای دیوار چینی طبقات می توان از آجر فشاری یا تیغه بلوک استفاده کرد . در هر حالت از ملات ماسه سیمان استفاده می شود .

مزیت دیوار چینی با آجر فشاری : با توجه به این که آجر فشاری کوچک است و ملات بیشتری لازم دارد بنابراین قفل و بست این نوع دیوار چینی بیشتر است در اسکلت فلزی دیوارها برای جدا سازی فضاها به کار برده می شود و دیوارها باربر نیستند بهتر است برای دیوار چینی از تیغه بلوک استفاده شود .

مزیت دیوار چینی با تیغه بلوک

کار بسیار سریعتر انجام می شود

وزن دیوار کمتر می باشد

به دلیل مشبک های داخل بلوک دیوار حالت آکوستیک دارد .

انواع و اقسام دیوار چینی

دیوار چینی ساده و معمولی

دیوار چینی که بین دو دیوار انجام می شود

دیوار چینی که در آن درب وجود داشته باشد .

دیوار چینی که در آن پنجره وجود داشته باشد .

قیر و گونی

معمولا قیر و گونی کف سرویس ها در دو لایه گونی و سه لایه قیر انجام می شود . در قیر و گونی باید دقت شود که محل کف شور کاملا آب بندی شود و در صورت امکان این قیر و گونی داخل لوله کف شور قرار گیرد . در این صورت لوله کف شور باید به اندازه کافی بزرگ با شد تا هم قیر و گونی و هم کف شور داخل آن قرار گیرد .

بعد ازاین که قیر و گونی انجام شد کف شور را با پلاستیک مسدود کرده و داخل فضایی که قیرو گونی شده است از آب پر می کنیم . در صورتی که بعد از ۲۴ ساعت در زیر سقف رطوبتی مشاهده نشود معلوم می شود که قیر و گونی به صورت مطلوب انجام شده است .

در قیر و گونی یک مسئله مهم قیری است که مورد استفاده قرار می گیرد . در قیر و گونی بام اهمیت قیر مصرفی بیشتر می باشد . در یزد قیر مصرفی نباید زیاد شل یا زیاد سفت باشد زیرا اگر زیاد شل باشد در تابستان که هوا خیلی گرم است قیر روان می گردد و اگر زیاد سفت باشد در زمستان که هوا سرد و خشک است قیر ترک بر می دارد .

کاشی کاری دیوار سرویس ها

لایه های دیوار سرویس از خارج به داخل به ترتیب عبارتند از :

دیوار

ملات ماسه سیمان

قیر و گونی

دوغاب کاشی

کاشی

علت استفاده از کاشی در سرویس این است که کاشی به دلیل لعابی که روی آن وجود دارد آب را جذب نمی کند .

برای نصب کاشی ابتدا زیر کاشی را در کف به وسیله ماسه تراز می کنند . سپس کاشی را به حالت تراز نصب می کنند و برای این که در حالت تراز باقی بماند به وسیله گل رسی به دیوار متصل می کنند . دوغاب ماسه سیمان را در چند مرحله پشت کاشی می ریزند تا پشت کاشی کاملا پر شود

اگر دوغاب ماسه سیمان در یک مرحله پشت کاشی ریخته شود ممکن است در اثر وزن دوغاب ماسه سیمان کاشی از جای خود کنده شود . وقتی که پشت کاشی از دوغاب پر شد برای کار گذاشتن کاشی ردیف بعد ابتدا مقدار کمی گل رس روی لبه کاشی مرحله قبل قرار می دهند سپس کاشی را روی گل رس قرار می دهند و آنرا تراز می کنند این کار را  برای ردیف های بعد به همین شکل انجام می دهند .

علت استفاده از گل رس برای نصب کاشی این است که کاشی روی کاشی زیری نلغزد موقعی که دوغاب پشت کاشی را پر کرد گل های رس را از کار بیرون می آورند . بعد از اتمام کار درزها را با ملاتی که از لحاظ رنگ با کاشی هماهنگ باشد بند کشی می کنند .

برای نصب کاشی نباید از مصالحی مانند : گچ ، آهک شکفته و …. استفاده کرد . زیرا این مصالح در اثر جذب آب باد می کنند و در نتیجه کاشی از جا کنده می شود .

اجرای سرامیک کف سرویس ها

لایه های کف سرویس از پائین به بالا به ترتیب عبارتند از :

پلاستر سیمان

قیر و گونی

ملات ماسه سیمان

ملات زیر سرامیک

سرامیک

بعد از این که بتن سقف به مقاومت نهائی خود رسید برای ایجاد سطحی صاف برای قیر و گونی روی سقف یک لایه نازک پلاستر سیمان می کشند و با ماله آنرا فشرده و صاف می کنند . سپس قیر و گونی انجام می شود .

برای این که زیر سرامیک محکم باشد و بعد از سرامیک کردن نشستی به وجود نیاید یک لایه ملات ماسه سیمان به ضخامت ۲cm روی قیر و گونی می کشیم و آنرا کاملا فشرده و صاف می کنیم . اگر نیاز به شیب بندی باشد شیب کف را تنظیم می کنیم . برای نصب سرامیک ابتدا ملات زیر سرامیک را روی کف پهن می کنیم و سرامیک را روی آن قرار می دهیم .

در موقع نصب سرامیک باید دقت شود که شیب بندی رعایت گردد.

باید کف تمام شده قدری بالاتر از کاشی کاری باشد تا نمای زیبایی داشته باشیم و آب از درز آن نفوذ نکند .

بعد از نصب سرامیک نوبت دوغاب ریزی کف می باشد . دوغاب ریزی باید به نحوی باشد که دوغاب تمام درزهای سرامیک را پر کند و پس از مدتی از درز سرامیک بیرون نیاید .

سفید کاری

ابتدا گچ و خاک به سطوح قائم و زیر سقف می مالیم و به کمک شمشه سطحی صاف ایجاد می کنیم . اگر این کار با شمشه انجام نشود مجبور هستیم این کار را با گچ سفید کاری انجام دهیم که باعث افزایش هزینه ها می شود .

بعد از این که گچ و خاک دیوار و سقف تمام شد صبر می کنیم تا خشک شود بعد سفید کاری انجام می دهیم . در سفید کاری دیوارها و سقف از گچ زنده استفاده می شود و خیلی زود خودش را می گیرد به همین دلیل نمی توان سطح بسیار صاف و صیقلی ایجاد کرد . برای ایجاد سطح صاف و صیقلی بعد از سفید کاری اقدام به کشته کشی می کنند .

گچ مورد استفاده در کشته کشی همان گچی است که در سفید کاری استفاده می شود . با این تفاوت که گچ مورد استفاده در سفید کاری گچ زنده است و زود خودش را می گیرد اما در کشته کشی گچ خودش را خیلی دیر می گیرد بنابراین هنگام کار می توان بسیار روی آن ماله کشید و سطح صاف ایجاد کرد .

رویه کار باید هم سطح با سنگ کاری باشد زیرا اگر لبه کار داخل تر از سنگ کاری باشد محل تجمع خاک شده و نمای زشتی ایجاد می شود . اگر لبه کار بیرون تر از سنگ کاری باشد باعث می شود بعد از مدتی لبه کار لب پر شده و نمای زشتی ایجاد شود.

پله

متداولترین نوع پله ، پله دو گردش و یک پا گرد می باشد . در این نوع پله مسیر اول با مسیر دوم ۱۸۰ درجه اختلاف جهت دارد. معمولا در این نوع پله در هر مسیر ۸ الی ۱۰ پله وجود دارد . هر قدر ارتفاع پله زیادتر باشد تعداد پله مورد نیاز کمترمی باشد . ارتفاع پله بستگی به محل استفاده و اشخاص استفاده کننده از آن دارد . مثلا ارتفاع پله برای آپارتمان در حدود ۱۶cm الی ۲۰cm می باشد . زیرا ۸۰ درصد استفاده کنندگان از آن در سنینی هستند که به راحتی می توانند از پله بالا و پائین بروند .

شیب بندی بام

این شیب بندی در حدود ۱/۵ تا ۲ درصد می باشد . برای شیب بندی ابتدا محل ناودان را تعیین می کنند سپس فاصله آنرا تا دورترین نقطه بام اندازه گرفته و ارتفاع دورترین نقطه را با توجه به شیب لازم تعیین می کنند و آن ارتفاع را با چند رگ آجر ایجاد می کنند . از دورترین نقطه بام تا محل ناودان ریسمان کشیده می شود .

این ریسمان شیب بام را تعیین می کند زیر ریسمان به وسیله آجر و ملات ماسه سیمان پر می شود. برای سایر نقاط همین کار را انجام می دهیم به این کار کرم بندی می گویند و با این کار تمام قسمت های بام به طرف ناودان شیب بندی می شود . بین کرم ها با بتن سبک پر می کنند هر اندازه اجرای این قسمت از نظر شیب بندی دقیق تر باشد هدایت آب به طرف ناودان راحت تر بوده و عمر ایزولاسیون بام افزایش می یابد .

جهت جستجو سریع موضوع مقاله ، پرسشنامه ، پاورپوینت و گزارش کارآموزی می توانید از قسمت بالا سمت راست جستجو پیشرفته اقدام نمایید.

همچنین جهت سفارش تایپ ، تبدیل فایل پی دی اف (Pdf) به ورد (Word) ، ساخت پاورپوینت ، ویرایش پایان نامه و مقاله با ما در تماس باشید.