فهرست مطالب

۱- تعاریف                                                                   ۱

۲- چشم انسان                                                             ۲

۳- علل نقایص چشمی                                                    ۳

۴- میزان شیوع                                                             ۴

۵- نیمرخهای رشد                                                         ۴

  * ویژگی ها

  * رشد عقلی

  * جبران حسی حرکتی

  * رشد زبان

۶- سازگاری شخصی و اجتماعی                                        ۱۱

۷- شناسایی و تشخیص                                                  ۱۳

۸- ملاحضات آموزشی                                                    ۱۶

  * دوران نوزادی و اوایل کودکی

  * محیط آموزشی کودکان نابینا

  * استفاده از الفبای بریل برای نابینایان

  * مسلط شدن بر محیط

  * جهت یابی و راه رفتن

  * اهمیت گوش دادن برای نابینایان

  * محتوای درسی کودکان نابینا

۹- استفاده از تکنولوژی برای نابینایان                                ۲۹

۱۰- ارتباط در نابینایان                                                 ۲۹

۱۱- راه رفتن                                                             ۳۲

۱۲- آموزش پیش شغلی برای مبتلایان به نقص بینایی           ۳۳

۱۳- مشکلات دوران زندگی                                            ۳۴

۱۴- منابع و مأخذ

  تعاریف

بطور کلی از اصطلاح نقص بینایی برای توصیف همه ی درجات گوناگون انواع نابینایی شدید گرفته تا نابینایی کامل استفاده می شود .

در مورد نقایص بینایی طبقه بندیهای متعددی انجام گرفته است . تعریفی قانونی وجود دارد که کودکان نابینا و کم بینا را بر اساس آزمونهای مربوط به تیز بینی توصیف می کند . کودکی که از نظر قانونی نابینا تلقی می شود فقط قادر است در فاصله ۲۰۰/۲۰ و یا کمتر ( همراه با اصلاح ) ببیند . این به معنای آن است که آنچه را که فرد دارای بینایی طبیعی در فاصله ۲۰۰ پایی مشاهده می کند ، این کودک در فاصله ۲۰ پایی می بیند . نابینایی قانونی لزوماً بدان مفهوم نیست که کودک کلاً نمی تواند ببیند . او می تواند روشنایی و تاریکی را حس کند ، و ممکن است از برخی تصورات بصری نیز برخوردار باشد .

کودکی که در تستهای تیز بینی نمره ای بین ۷۰/۲۰ و ۲۰۰/۲۰ ( همراه با وسایل کمکی ) به دست می آورد از نظر قانونی کم بینا تلقی می شود .

       ادراکات بصری و چشم انسان

بینایی و یا ادراکات بصری ، عملکرد مغز ، تجربه و توانایی عضو حسی یعنی چشم است ، که بتواند محرکات را از دنیای خارج دریافت کند . ادراک بصری ناقص می تواند به علت نقص در مغز ، تجربه ناکافی و یا چشمی معیوب به وجود می آید . فرایند ادراک بینایی بدین صورت است که ، نور پس از وارد شدن به چشم تجزیه شده و بر سلولهای شبکیه متمرکز می شود در آنجا انرژی عصبی تولید شده و از طریق تارهای عصبی موجود در عصب بینایی به مناطق دریافت در مغز منتقل می گردد و سپس اطلاعات بصری در مغز تعبیر و تفصیر می شود . دو فرد که از حس بینایی خوبی برخوردارند بسته به نوع آموزش و تجاربشان می توانند از یک تجربه بصری ، ادراکی متفاوت داشته باشند .

       چشم انسان

چشم انسان سیستم پیچیده ای است که در آن قسمتهای مرتبطی وجود دارد . به علت معایب ارثی ، بیماری ، تصادف و یا علل دیگر ، هر قسمت از چشم می تواند دچار نقص شده ، و غیر قابل استفاده شود . از چشم به عنوان دوربین مغز یاد شده است . همانند دوربین ، چشم دارای دیافراگمی است که به آن عنبیه می گویند . عنبیه دیوار عضلانی رنگی است که برای منظم ساختن مقدار نوری که از طریق دریچه ای مرکزی به نام مردمک وارد چشم می شود ، منبسط و منقبض می شود . در پشت عنبیه ، عدسی قرار دارد ، که جنبه ی ارتعاشی داشته و دارای تحدّب دوگانه است .

کار عدسی متمرکز ساختن نور منعکس شده از اشیاء روی شبکیه است . شبکیه لایه ای از بافتها است که در برابر نور حساسیت دارد ، و در پشت کره ی چشم قرار دارد ، در شبکیه گیرنده های عصبی وجود دارند ، که کارشان در عمل دیدن تبدیل انرژی فیزیکی نور به انرژی عصبی می باشد .

عناصر حمایتی و ساختاری دیگری در چشم وجود دارد که همگی آنها می توانند بر کار بینایی تاثیر داشته باشند . قرنیه قسمت شفاف بخش جلوی چشم است و پوشش سخت و خارجی کره  چشم را تشکیل می دهد . عضلات مویرگی برای این که چشم بتواند روی اشیاء در فواصل متفاوت متمرکز شود ، شکل عدسی ما را تغیر می دهند .

در چشم طبیعی و بی نقص برای دیدن اشیایی که در فاصله ۲۰ پایی و یا بیشتر قرار دارند ، تأثیرات عضلاتی ضروری نمی باشد . موقعی که چشم به شیء ، که نزدیکتر از ۲۰ پایی است نگاه می کند ، برای این که این شیء ، روی شبکیه متمرکز شود ، عضلات مویرگی تحدب انحنای عدسی را افزایش می دهند . تغییرات انجام شده در شکل عدسی را انطباق می نامند .

علاوه بر این عظلات بیرونی کار کنترل حرکات چشم را در حدقه به عهده دارند . تغییرات به عمل آمده در این عظلات را همگرایی یا تقارب گویند .

           علل نقایص چشمی