مقاله بررسی هنر از دیدگاه اندیشمندان و متفکران اسلامی مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۱۴۷  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دانلود مقاله بررسی هنر از دیدگاه اندیشمندان و متفکران اسلامی نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

 فهرست

مقدمه                                            ۱
ارتباط  هنر معنویت  اسلامی                                 ۱۶
هنر اسلامی                                         ۳۷
قلمرو هنر اسلامی                                     ۳۸
مفهوم رستگاری   در  هنر اسلامی                             ۴۲
بنیادها ی نگرش  هنر اسلامی                             ۴۴
ارتباط  هنر و معنویت اسلامی                             ۴۶
فلسفه  هنر اسلامی                                     ۴۸
مینیاتور  و مفهوم  مارپیچ                                ۵۱
صورت  و تجرید  در تصویر  اسلامی                          ۵۳
هنر شناخت  حدسی                                  ۵۴
پیام معنوی هنر اسلامی                                ۵۵
     مبانی هنر اسلامی                                    ۷۵
هنر قدسی در فرهنگ ایران                            ۹۲
گفتمان حکمت                                ۱۲۲
حکمت واستعلا                                ۱۲۶
تفاوتها و شباهت های دین وهنر                        ۱۲۷
هنر دینی                                     ۱۲۹
حکمت هنر اسلامی                                ۱۲۴
نتجه گیری                                     ۱۴۰
منابع و مآخذ                                     ۱۴۲   

 منابع و مآخذ

نصر ، سید حسین ، هنر ومعنویت اسلامی ، طهران ، حوزه هنری ، ۱۳۷۵٫
بورکهارت ، تیتوس ،  هنر اسلامی ، ترجمه  مسعود  رجب  نیا ، طهران ، سروش ، ۱۳۶۵٫
بورکهارت ، تیتوس ، مبانی هنر  معنوی( مجموعه مقالات ) ، طهران ، حوزه  هنری  ،  ۱۳۷۲٫
مددپور ، محمد ، حکمت  انسی ،  طهران ، حوزه  هنری ، ۱۳۸۴٫
بورکهارت ، تیتوس ، هنرمقدس ، ترجمه  جلال  ستاری ، طهران ، سروش ، ۱۳۶۹٫
خزائی ، محمد ، هنر اسلامی ( مجموعه مقالات ) ، طهران ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ،  ۱۳۸۲ .
زکی ، محمد حسن ، هنر ایران در روزگار اسلامی ، ترجمه محمد ابراهیم اقلیدی ، طهران ، صدای  معاصر ،  ۱۳۷۷ .
ایت الهی ، حبیب ا.. ، تاریخ هنر ، طهران ، الهدی ، ۱۳۸۰٫
البهنسی ، دکتر عفیف ، هنر اسلامی .
جنسون ، ه . و ، تاریخ هنر ، ترجمه  پرویز مرزبان ، طهران ، انقلاب اسلامی ،  ۱۳۵۹ .
بلخاری ،  حسن ،  سرگذشت هنر در  تمدن اسلامی ، طهران ، نشر حسن افرا ، ۱۳۸۳٫
مددپور ، محمد ، حکمت معنوی و ساحت  هنر ،  طهران ، حوزه  هنری ، ۱۳۷۵٫
اعوانی ، غلامرضا ، حکمت و هنر معنوی ، طهران ، گروس ، ۱۳۷۵٫
شریعتی ، دکتر  علی ، هنر در انتظار موعود ، طهران ، امام .

مقدمه

مورخان  هنر  که واژه  « هنر مقدس » را درباره ی هر اثر هنری واحد موضوعی  مذهبی  یکبار میبرند . فراموش  میکنند  که هنر اساساً صورت است . برای  آنکه  بتوان  هنری را «مقدس » نامید ، کافی  نیست که موضوع هنر از  حقیقی  روحانی  نشات گرفته باشد ،  بلکه باید زمان  صوری آن هنر نیز بر وجود همان منبع گواهی دهد . هنری مذهبی مانند هر  رنسانس یا هنر باروک  را که از لحاظ سبک  به هیچ وجه  از هنر ذاتاًٌ ئنیوی  و غیر  دینی همان دوران متمایز نیست ، نمی توان مقدس  نامید ؛ نه موضوعهایی  که آن  هنر  به نحوی  کاملاً ظاهری و ادبی از مذهب اقتباس میکند ، نه احساسات  و عواطف  پارسایانه و خدا ترسانهای که عند الاقتضا هنر مزبور  را باور ساخته  و نه حتی  نجابت طبعی  کهگاه  د رآن رخ می نماید ، کافی نیست  که بدان  خصیصه ی مقدس  نسبت کنیم . تنها  هنری که قالب و صورتش  نیز  بینش  روحانی  خاص  مذهب  مشخصی  را منعکس  سازد ،  شایسته ی چنین  صفتی  است  .

 هر  صورت  ، محمل مبلغی  از  کیفیت  وجود  است . موضوع  مذهبی  اثری  هنری مکن است به اعتباری  بر آ« مزید شده باشد  ، ممکن است با زبان  صوری  اثر ارتباطی  نداشته باشد ، چنان که هنر پس از رنسانس  این معنی  را اثبات میکنمد . پس آثاری  هنری  ذاتاًٌ غیر  دینی ای هستند که مضمون مقدسی  دارند ، اما بر عکس هیچ اثر مقدسی  نیست که صورتی  غیر دینی  داشته باشد  زیرا میان صورت و روح (معنا) مشابهت  و تمائل  دقیق  خدشه ناپذیری  هست . بینشی  روحانی  ضرورتاً به زبان صوری  خاصی  بیان میشود ؛ اگر  این زبان نباشد ، به نحوی  که هنر  به  اصطلاح  ( یا شبه ) مقدس ،  صورتهای  مورد  نیاز  خود  را زا هر قسم هنر دینی  اخذ  کند  ، معلوم  می شود که بیش روحانی  از امور  وجود  ندارد .

بیهوده  است که بخواهیم سبک  متغیر  و متلون  هنری  مذهبی  و خصیصه ی نا مشخص  و مبهم آن را به حساب عمومیت آموزه ی( دینی ) و یا آزادی روح  بگذاریم ، و بدین وسیله  توجیه کنیم . بی گمان  روحانیت و معنویت  فی  ذاته  مستقل  از  صورت  است ،  اما  این  ابداً بدین معنی نیست  که میتواند  به هرشکل و صورتی  بیان  و ابلاغ  شود .  صورت  به لحاظ  جوهر  کیفیش  ، در مرتبه  محسوسات ، همتای  حقیقت  در مرتبه ی معقولات  است ، و مفهوم  یونانی eidos مفید همین معنی است . همچنان  که هر صورت ذهنی  از قبیل جزمیات یا آموزه های دینی ، انعکاس  رسا  ولی  نحدود  حقیقی  الهی  می تواند بود ،  صورتی  محسوس نیز  می تواند نقش پرداز حقیقت  یا واقعتی  باشد  که در عین حال برتر  از مرتبه ی صور محسوس و پایگاه  فکر است .

پس از هر هنر مقدسی  مبتنی است بر دانش و شناخت  صورتها ،  یا به بیانی  دیگر بر ایین  رمزی  ای  که ملازم  و دربایست  صورتهاست . دراینجا  یادآوری  کنیم  که رمز ،  نشانه ای قراردادی نیست ،  بلکه  مهر  صورت مثالی  ( archeryupe ) خود رمز  ،  به حسب  قانونی  مربوط  به معرفت  وجود  و هستی   شناسی  است  . همچنان   که کومارسووامی  ( coomaraswami ) خاطر  نشان می سازد ،  رمز  به نوعی  عین همان  چیزی است که بیان می دارد  . وانگهی  به همین علت ، رمز پردازی سنتی  هرگز عاری از  زیبایی  نیست ؛ چه بر وفق بینش روحانی  از جهان ، زیبایی  ، چیزی  جز شفافیت لفافه های وجودی  آن چیزی  نیست ، هنر راستین  زیباست ، زیرا حقیقی است .

نه ممکن است و نه حتی ضرور که هنرمند  یاصانعی که به هنری مقدس اشتغال دارد . شار به این انوت الی ملازم با صور باشد . وی فقط بعضی جهات  یا برخی از کاربرد های آن قانون را کهمنحصر ومحدود به قواعد حرفه ی او ست می شناسد .و رسوبات  حدود این قواعد ، اجازه  و امکان دارد که شمایل مذهبی  بپردازند . جامی قدس  بسازند  و یا به شیوه ای که از لحاظ شعائر مد ذهبی معتبر  باشد . خوشنویسی  کند ، بی انکه مجبور  باشد  حیقیت رمزهای را  بکار برده   بشناسد  . این  سنت  است  که با نقل و انتقال الگوهای  مقدس ، اعتبار ، روحانی   صورت های را تضمین میکند ؛ سنت واحد قوی  سری  ایست که در کل هر  تمدن ار میگذارد و حتی  صنایع و حرفی را نیز که هدف  بی واسطه  شان هیچ خصیصه ی قدسی  ندارد ،  تعیین  و قطعیت  می بخشید . این قوه ی آفریننده ی سبک و روال تمدن سنتی  است ، به نحوی تقریباً انداموار  ، به تنها قدرت روحی که بدان جان می بخشد ، دوام و بقا می یابد  و پاینده  می ماند .

 از  سر سخت ترین  پیشداوریها و کج فهمیهای  نمونه ی عصر جدید ، یکی ضدیت   با قواعد  غیر شخصی   و عینی هنر است ؛ بدین معنی که بیم دارند آ« قواعد ، نبوع هنری را به نابودی  کشاند .  در واقع هیچ اثر سنتی و بنابراین « مقید» به اصول ثابت  تغییر  ناچذیری نیست که صورت ظاهرش گویایی نوعی   شعف  خلاقه ی روان نباشد ، حال  آنکه فرد گرایی  عصر  جدید  ،  سوای  چند اثر  نبوغ آسا اما روحاً  و معناً سترون ، همه­ی صورتهای  زشت – نا مشخص و یاس انگیزی – را که « زندگی معمولی »  هر  روزینه مان ، انباشته  از انهاست . آفرینده است .

 یکی از  شرایط بمیانی خوشبختی  ، دانستن  اینمعنی است که هرچند انجام می دهیم معنایی  ابدی و جاوید دارد . اما چه کس هنوز امروزه می تواند تمدنی تصور کند که همه­ی تجلیات  حیانیش ، » شبیه  آسمان خدا یا لوهیت » باشد ؟ در جامعه  ای که خدا  محور (theocentrique) . محقر ترین فصل و عمل ؛ بهرمند از این برکت آسمانی  است  در انجا  سخنانی را به یاد میآوریم  که در مراکش  از  خواننده ای  دوره  گرد  شنیدیم  .  وقتی  از او پرسیدیم  چرا سازس  – دوتار کوچک عربی – که همراهع  با  نوای  آن  ترنم  و قصه  خوانی  میکرد  .  تنها  دو سیم  دارد  .  پاسخ  داد :  « افزون  سیم سومی  به سازم  ،  همانا  نخستین گام  در اره بدعت و الحاد است . وقتی خداوند  جان حضرت ادم  را آفرید  ، آ« جان نتوانست به کالبد  درآید  .و چون پرندهای  پیرامون  قفس تن  پرپر می زد  .آنگاه خداوندو فرشتگان  فرمود دوتار را که یکی  نرینه  نم دارد  و ان دیر  مادینه ،  به صدا  در آرودند  و جان که میپنداشت نغنه در ساز – که همان  کالبد است – جای دارد  ، در کالبد شد و بندی  آن گشت . از این رو تنها  دو سیم  که همواره  نرو ماده  نام   دارند ،  برای  آزاد ساختن  جان  از  بدن  کافی  است  » .

 این افسانه  بیش از  آنکه  به نگاه  اول  نماید  آبستن  معنی  است  .  زیرا  چکیده ی تمام  آموزه ی سنتی  هنر  مقدس  رادر بر  دارد  . هدف  غایی  و نهای  هنر مقدس  ، فراخوانی و  یادآوری احساسات یا انتقال  تأثیرات  نیست  ،  بلکه  هنر  مقدس  ،  رمز  است  و بدین  علت  جز  وسایل  ساده  و اولین  و اصلی  ،  از هر دستاویز دیگری  مستغنی  است  ؛ وانگهی  چیزی جز کنایه  و اشاره نمی تواند بود ، زیرا موضوع واقعیتش ما لا کلام است  و زبان  از وصفش  عاجز؛ ریشه و اصل اسمانی  یا ملک  خصلت دارد  ، زیرا الگو هایش  ازتاب و اقعیات ماوراء عالم صوارند ، هنر مقدس که زبدهی خلقت – « صنع الهی» – را به زبان تمثیل تکرار  و از  سر  بیان یتا اعاده  میکند ، نمودگار سرشت  رمزی  عالم است و بدین گونه روح انسان را از قید تعلق به « واقعیات» درشتناک ونا پایدار یم رهاند .

 ذکر منشاء  آسمانی  وملک  خصلت هنر ، سنت هندو به صراحت  آمده است . برحسب  ایترایا  براهمانا   هر اثر  هنری  در عالم  خاک  ، به تقلید از هنر  دوا  پرداخته  شده است ، « چه  فیلی  از گل  پخته  باشد  ، چه شیئی رویین  ، چه جامه ای با شیئی  زرین  و یا گونه ای که به  قاطر می بندند » دوا  ها  برای  فرشتگان  اند  .افسانه های  مسیحی  که منشایی  آسمانی   به بعضی  تصاویر  معجزه  اثر  نسبت  میدهند ،  نیز  متضمن  همان معنی  اند  .

دوا  ها آخر الامر  کاملاً  ویژهای روح کلی  ومشیت  دایم  الحضور پروردگارند . وامابنا به آموزه ای که مابه الاشتراک همه­ی تمدنهای  سنتی است ، هنر مقدس باید از هنر الهی تقلید کند . لازم  است به درستی فهمید کهمعنای  این سخن  ابداً  این نیست که باید از روی خلقت پایان یافتهی  الهی  یعنی  عالم بدان  گونه که می بینیمش  ، رونویس  برداشت ،  چون این  خواست  دعوی ای بیش نیست ؛  » طبیعت گرایی » راستار  است  ،  در هنر مقدس جایی ندادر . انچه  باید سر مشق  قار میگیرد ،  نحوه ی عمل  الهی  است  . می باید  قوانین آن نحوه ی عمل  را در قلمرو  محدودی  که انسانی بعد اشتغال  دارد  یعنی  در حوزه ی  صنایه  دستی  (artisanat )  بکار  بست  .

  در هیچ آموزه ی سنتی  ، به اندازه­ی  اموزه­ی هندو ، مفهوم  هنر الهی  عهده دار نقشی بنیادی  نیست  . زیرا مایا (maya ) تنها آن  قدرت  اسرار آمیز  الهی نیست  کهموجب  می شود  چنین  بنماید  که جهان  ورای  واقعیت  الهی  وجود  دارد  ،  به  قسمتی  که  هر دو بینی  و پنداری از  مایا  سرچشمه میگیرد  بلکه  مایا به لحاظ جنبه ی مثبتش  ، هنر الهی نیز هست که آفریننده ی هرگونه صورتی  است  . علی الاصول  مایا چیزی  جز امکان  ذات نا متناهی   برای محدود  کردن خویش ، به قسمتی  که خود  موضوع « رویت» خود گردد ، بی آنکه بیکرانیش  بدانجهت  حدود پذیرند ،  خدا در عالم متجلی  می شود و  نمی شود ؛ سخن  می گوید  ودر عین حال خاموش  میماند .

 همان گونه کهوجود مطلق  به حکم مایایش ، بعضی  جوانب  ذات  یا برخی  امکانات  مکنون  خویش  را عینیت  می بخشید  و بارویتی  معطوف  به  تشخیص  و تمیی  معین   میکند  ،  هنرمند نیز بعضی جهات خودرا در اثر ش  متحقق  می سازد و به بیانی  دیگرآنهارا از وجود نامتمایز  و تفصیل  نیافته ی خویش به خارج  میتاباند .  امااین موضوع  بخشی  به میزان  که عمق  وجود هنرمند را منعکس سازد ، خصلتی منحصراً رمزی می یابد و همزمان هنرمند بیش از بیش بهورطه ی وقوف حاصل  میکند کهمیان این صورت که پرتو ذات وی است و شگفتی  و تمامیت های  همان  صورت  در زمان بی زمان سر مدی ، هست . هنرمن آفریننده میداند و به خود میگوید صورتی که آفریده ام منم ، وبا این همه نهایت بیش از اینها ، زیرا تنها ذات مطلق ، شناسای محض و شاهدی است که در هیچ صورتی  نیمکنجد  . اما هنرمند بدیننکته  نیز داناست کهحق در اثرش تجلی  یافته  ، به قسمی که اثر نیز  به نوبهی خود از حدود منیت (ego ) ناتوان  و محل خطای انسان ، فراتر میرود .

و در اینجا  به مشابهت  میان هنر الهی  و هنر انسانی  می رسیم کههمانا  تحقق  ذات خویش  از طریق دادن  صورتی عینی بدان است . واما برای  آنکه این موضوعیت  و عینیت ، میدانی  روحانی  و معنوی  بیاید  و فقط  در خود  روایت  و قول  واقعه  محبوس نماند ،  باید وسایل  تعبیر  آن موضوع  بخشی  از  رویتی اصلی ئ اساسی  حاصل  آیند و به بیانی دیگر « نفس» سر چشمه ی خطا و چندار  و جهل نسبت  به خود نیست که می باید  دلخواهانه آن وسایل  رابرکزیند ، بلکه  لازم است آ«  وسایل  را زا سنت و کشف  و وحی صوری و «عینی» ذات متعال  که « هویت » همه­ی موجودات است  ، گرفت .

از دیدگاه  مسیحیت  نیز پروردگار ، به والاترین  معنای  واژه  ، هنرمند است  ،  زیرا انسان  را  « به صورت خود» آفریده است ( آفرینش  ، ۱ ، ۲۷ ) . و اما چون  صورت  با لگویش  فقط مشابهت ندارد  ، بلکه میان  آن دو  ناهمانند  تقریباً  ملقی هم هست  ،  فسادپذیری   و تباهی صورت اجتناب  ناپذیر بوده است . بر اثر  هبوط آدم  ، جلوه ی الهی  در انسان  مغشوش گشت ، آینه تیره شد ، و با این همه ممکن نبود آینه بیگانه  شما گردد ؛ چون اگر  مخلوق  جور محدودیتهای  خویش را میکشد  ، تمامیت ذات الهی  ابداً  ازآن تأثیر  نمیپذیرد ، و معنای  این سخن این است که چنان  محدودیتی  نمی تواند  قاطهعانه  باآ« ملاء  به مقابله  و معارضه  برخیزد  که به صورت  عشق  نامتناهی  تجلی  میکند و نا متناهی  بودنش  اقتضا دارد  که خداوند  خود را « کلمه­ی سرمدی » بنامد  و همان  گونه دراین خاکدان «فردآید» و از جهتی محدودیت فنا ناپذیر صورت – طبیعت انسانی – را بر ذمّه خود گیرد   تا جمال ازلی  خویش را بدان وسیله  اقامه  دارد

از نظر  مسیحیت  ،  صورت الهی  علی  الاطلاق  ،  شکل  انسانی  مسیح است ، و بدین  سبب هنر مسیحی یک  موضوع  بیش ندارد  ئ /ان تبدل و تحول  شکل  و صورت انسان و جهان  وابسته  به برکت بهرهگیری  ۀنان  از  مسیح  است  .

 آنچه بیش مسیحی  از  امور  ، به وساطت  توعی تمرکز  عشق ب کلامی  که در عیسی  مسیح  حلول  کرده  در میابد ،  بینش اسلامی  در  کلیات  وهر آنچه  غیر  شخصی  است  می یابد .  از نظر  اسلام ، هنر  الهی ( در قرآن  خداوند « هنرمند » ( مصور ) است ) پیش از هر چیز  تجلی  وحدت الهی  در  جمال  و نظم  عالم  است  . وحدت در هماهنگی  و انسجام  عالم  کثرت و در نظم وو توازن ، انعکاس می یابد ؛  جمال بالنفسه حاوی همه­ی این جهات هست . اتنتاج  وحدت  از جمال عالم ، عین حکمت است . بدین  جهت تفکر  اسلامی   میان هنرو حکمت ضرورتاً  پیوندی  می بیند . از دیدگاه مسلمانان هنر اساساً بر حکمت یا علم  مبتنی است و علم  چیزی  جز  ودیعه و صورت بسته و بیان شده ی حکمت ، نیست . هدف هنر ، بهره مند ساختن  محیط انسانس  و دنیا آنسان که به دست بشر ساخته وپرداخته شده ، از نظمی است که به مستقیم  ترین وجه ، مجلای وحدت الهی  است  . هنر  جهان را روشن و مصفا میکند ، به روح  مدد میرساند  تا از کثرت  تشویش انگز امور بدهی  و به سوی  وحدن بیکران  باز گردد .

 بنا  به  بینش  تاتوئیستی  از امور  ، هنر  الهی اساساً هنر تبدلات  است  . بدین معنی  که  طبیعت  سراسر ، در عین تبعیت  از قانون  ادوای  ، بلا انقطاع در حال  تغییر  و تبدیل  دایم است  و تضاد هایش گرداگرد مرکز  واحدی که مدرک نیست ، تطور  می بایند . معهذا  هرکه حرکت مستدیر  را فهم  کند ، هم  بدان سبب مرکزی  را که ذات و جوهر  آن حرکت است ، تشخیس می دهد . هدف هنر ، وفق و سازش  یافتن  بااین ضرباهنگ  کیهانی  است  . استادی در هنر  به ساده ترین  تعبیر عبارت است از  توانایی  ترسیم  دایره ای  کامل   یکسره  به یک خط و بدیسان  هموجود و یگانه  شدن به طور  ضمنی  با مرکز  آن دایره  که در وصف  نمیگنجد و خارج  از امکان  بیان است .

 تا آنجا که می توان مفهوم  « هنر الهی » را در بودیسم ( که  از هرگونه تجسیم  و تشبیه  ذات  مطلق  اجتناب  می ورزد ) بکار  بست ،  آن  مفهوم در مورد جمال معجزهع اثر  و ذهناً پابان ناپذبر  بودا مصداق  می یابد . درحالی که هرآموزه ی مربوط به خدا ، وقتی بهزبان آمد ، لامحاله ، خصلت  فریبنده  و شهبه انگیز  مفهومی  ذهنی  را می باید که حدود خود را نا متناهی  نسبت  مکند و صور محتمل  و مفروضش  به آنچه  شکل  پذیر  نیست منسوب  می شود  ، جمال  بودا  بر متبه ای از وجود پرتو  می افکند  که هیچ فکری  قادر  به محدود  کردنش  نیست ،  زیبایی  گل  لوطوس ( lotus) ، انموذج  این جمال  است که به طرزی  آیینی  در تصاویر  نقاشی شده یا تندیسهای  « سعادتمند ازلی و ابدی » پاینده  و بر قرار  می ماند  .

 ازجهتی  همه­ی این مبانی  هنر  مقدس  ،  به ابعاد  مختلف  ، در هر یک از پنج  سنت بزرگی  که ذکرشات  رفت   وجود  دارند ؛  زیرا هیچ  یک ازآنها نیست که اساساً واجد  تمامیت  حقیقت و لطف و فضل  الهی نباشد  ، به قسمی  که هریک علی الاصول  قادر  به خلق  همه­ی صور  ممکن  روحانیت است . معمولاً  هذا  چون  هر مذهب  ضرورتاً تابع چشم انداز  خاصی است  که تعیین کننده­ی « اقتصاد و صرفه کاری» روحانی  آن است ،  سبک و الوب  تجلیلت  هنری  که  طبیعتاً حمعی  اند  و نه منفرد ،  در هر مذهب ، آن  چشم انداز  و اقتصاد خاص را منعکس می سازد .  وانگهی اقتضای  طبیعت  شکل این  است  که شکل  یا  صورت  نمی تواند  بدونمبلغی  طرد  یا حصر  معنی  ، چیزی را بیان کند ، زیرا صورت ، چیزی  را که بیان می دارد ، محدود  و محصور  می سازد  و ازاین رهگذر  بعضی  جهات  صورت مثالی  کلی متعلق  به خود  را طرد  میکند  . این قانون  فقط در مقوله  هنر دارد و صادق  نیست ،  بلکه طبیعتاً در هر مرتبه ای از  تجلی   صورت ،  مصداق دارد ؛  وحی های مختلف اهی نیز کهمبانی  مذاهب  گوناگون  اند ،  اگر  فقط  حدود  صوریشان  مشاهده  شود و نه ذات  و جوهر الهیشان  که یگانه واحد  است  ،  یکدیگر  را طرد  می کنند  . دراینجا  نیز مشابهت  میان « هنر  الهی» و هنر  انسانس  پدیدار  می گردد  .

در ملاحضاتی  که  خواهند آمد ، به هنر پنج  سنت  بزرگ  یاد  شده  یعنی  هندوئیسم  و  مسیحیت  و اسلام   و بودیسم  و  تاتوئیسم  ، اقتصار  می کنیم  . زیرا  قوانین هنری خاص آنها  ، فقط از آثار موجود ( باقی مانده ) ایتناج  نمی شوند ،  بلکه  نوشته ها  مقدس مشتمل  بر  قوانین   مذهبی   و نمونه  و سرمشق  استادان  د رسوبات  قید  حیات  نیز   آنها  را تایید  میکنند  . پس  از  تعیین  این چارچوب ،  باید  توجه خود  را به  چند تجلی  خاصه  نوعی   و نمونه  معطوف سازیم ،  زیرا  مطلب  ، ماده  ومایه ای  بنفسه  پایان ناپذیر  دارد . نخست  از هنر هندو که  روشهایش در طول  زمان  بیشترین  استمرارا و پیوستگی را داشته اند ، سخن میگویی  و بابررسی  آن  پیوند میان  هنرهای  تمدنهای  قرون  و سطی و تمدنهای بس  کهن تر  را خواهیم  شناخت .

 به علت اهمیت  هنر مسیحیح  برای خواننده اروپایی  ،  بیشترین  سهم  را در بررسی  به آ« خواهیم  داد ،  اما نخواهیم  توانست  همه ی نهجهای  آن هنر  را توصیف کنیم ، هنر اسلامی  در متبه ی سوم خواهد آمد ، زیرا از بعضی جهات هنر اسلامی  وهنر مسیحی در دو قطب مقابل  هم قارا دارند . ودر آنچه به نر خاور  دور یعنی  هنرهای بودای  و تاتوئیستی  مربوط  می شود ، کافی است که بعضی جهات شاخص  آن را که از هنر های پیشتر  بررسی شده به وضوح  متمایز  تعریف کنیم  تا به مدد  قیاسهایی چند ،  تنوع  عظیم  وجوه  بیان و تعبیر  سنتی  را خاطر نشان  سازیم .

ازآنچه گذشت در می یابیم که هنر مقدسی  نیست  که به ساحتی از ماورائ الطبیعه  پیوسته  و وابسته  نباشد و اما مابعد الطبیعه  فی ذاته نامحدود  است  بسان موضوعش که نامتناهی است  ، تا آنجا که ممکن نیست بتوانیم همه­ی مناسباتی  را که میان آموزه های  مختلف  از این دست هست و آنها را به هم می پیوندد ،  ذکر کنیم . پس بجاست که در اینجا  به دیگر  کتبی  که به نوعی مقدمات  این کتاب  به شمار  می روند  رجوع دهیم .  منظور کتابهایی است که ذات و جوهر  آموزه های  سنتی شرق و غرب  در  قرون  وسطی  را به زبانی دریافتنی  برای خواننده ی  اورپایی   روزگار ما ،  توضیح  می دهند  .  ازاین  بایت   در  وهطه­­ی  نخست  آثار رنه گنون  (rene guenon) ، فرتییوف شوئن (frithjof schuon ) و اناندا ک کوماراسووامی ( ananda k . coomaraswamy )  را خاطرنشان  میکنیم  . به علاوه  در انچه  مربوط  به نر  مقدس  بعضی  سنن  به طور  اخص  می شود  ، در اینجا  کتاب  استلا  کرامریشش ( stella kramrisch)  در  بای  معبد هندو و پژوهشهای  سوزوکی   راجع  به ئبودیسم   ذن  و کتاب   اوگن  هریگی   در بارهی  هنر پهلونان  کمان  کشی در بودیسم   ذن  را یادآور  می شویم .

 ارتباط  هنر معنویت  اسلامی

تمام مقالات و پایان نامه و پروژه ها به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد.

 جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.