تحقیق بررسی سلامت عمومی و رضایت مندی شغلی مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای۹۷  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دانلود تحقیق بررسی سلامت عمومی و رضایت مندی شغلی نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

 فهرست

فصل اول          ۱
مقدمه   ۲
بیان مسئله         ۳
اهمیت و ضرورت مسئله      ۴
اهداف تحقیق         ۶
فرضیه تحقیق         ۶
سوال تحقیق          ۷
متغیرهای تحقیق      ۷
تعریف عملیات اصلاحات و واژه ها   ۷
فصل دوم         ۹
تاریخچه کلی بهداشت عمومی   ۱۰
چهره های جاویدان در تاریخ بهداشت عمومی      ۲۱
ارزشیابی بهداشت در انسان   ۲۴
نظریه های سازش شغلی      ۲۸
موفقیت شغلی         ۳۲
رضایت شغلی         ۳۴
پرسشنامه رضایت شغلی      ۴۰
تعریف موضوع         ۴۶
فرضیه کلی         ۴۸
روش تحقیق         ۴۹
پیشنهادات         ۴۹
طرح مسئله و موضوع تحقیق   ۵۲
اهداف پژوهش         ۵۳
فصل سوم         ۶۰
روش تحقیق         ۶۱
حجم نمونه         ۶۳
ابزار گردآوری اطلاعات      ۶۳
روش آماری         ۶۵
فصل چهارم         ۶۶
تجزیه و تحلیل داده ها      ۶۷
فصل پنجم         ۷۸
نتیجه گیری         ۷۹
مشکلات و محدودیت های تحقیق   ۸۰
پیشنهادات و توصیه ها      ۸۲
منابع و ماخذ         ۸۳
ضمائم و پیوست ها      ۸۵

 مبدأ بهداشت عمومی :

 اکثر انسانهای اولیه، پاکیزگی و بهداشت فردی را بیشتر بنا به علل اعتقادی و ظاهراً به منظور آنکه در چشم خدایان خود پاک جلوه کنند رعایت می کردند. برای هزارن سال بیماریهای همه گیز (اپیدمیها) به عنوان مکافات تبهکاریهای بشر تلقی می شدند، و این عقیده که بیماری ناشی از عوامل طبیعی، مانند آب و هوا و محیط فیزیکی است، بعدها و به مرور زمان به وجود آمد. این پیشرفت عمده در تفکر، در یونان و طی قرون پنجم و چهارن قبل از میلاد اتفاق افتاد و نمایانگر اولین تلاش در جهت تنظیم فرضیۀ (تئوری) منطقی و علمی علت بیماری بود. مثلاً رابطه بین مالاریا و باتلاقها بسیار زود (۴۰۳ – ۵۰۳ قبل از میلاد) در اندیشه ها استقرار یافت، اگرچه علل چنین ارتباطی مبهم بود. کتاب «هواها، آبها، مکانها» که تصور می شود در قرن پنجم یا چهارم قبل از میلاد توسط بقراط نگارش یافته باشد، اولین تلاش عمده برای بیان رابطه بین بیماری های انسان و محیط زندگی وی می باشد.

 باید توجه داشت که نشانه هایی از اقدامات بهداشتی در زمانهایی بسیار قبل از قرن چهارم در نقاطی مانند هند، مصر و آمریکای جنوبی به دست آمده و در کاوشهای باستان شناسی آثاری از خانه ها و تأسیسات آب و فاضلاب موجود است.

 منشاء طب و بهداشت در ایران باستان نیز در افسانه های بی شماری بیان شده و معرفی طب را در این کشور به دوران جمشید، چهارمین پادشاه باستانی ایران نسبت می دهند.

 تحول پزشکی بابلیان در حدود ۶۰۰۰ سال پیش و تقریباً چهار هزار سال قبل از پیدایش طب یونان آغاز شده بود. ایشان که به خدایان متعدد و معتقد بودند، هر یک از این خدایان را مسئول نوعی بیماری و درمان می شناختند. ([۱]  . چنین نکته ای در بیانات حضرت محمد (ص) هم منعکس است که : برای هر دردی که بر روی زمین خلقش ده درمانی نیز آفریده شده است.)

 آشوریان نیز بعد از بابلیان تحت تاثیر اینگونه اعتقادات بودند و ارواح خبیثه ای را که منشاء بیماری ها تلقی می شدند با داروهایی که اغلب منتقلب کننده و نفرت انگیز بود از بدن بیمار خارج می کردند. از مشخصات دیگر طب آشوری پیدایش فمر بهداشت عمومی بود که از طریق آداب و قوانین سخت مذهبی تجسم می یافت. مثلاً زن پس از زایمان ناپاک تلقی می گردید و هر چیزی هم که مورد تماس وی قرار می گرفت آلوده می شد. همچنین کسانی که با پیکر مرده تماس می یافتند ناپاک می شدند. این افکار و عقاید حتی قبل از غلبه ایرانیان بر آشوریان (۵۳۸ قبل از میلاد) در کتب زرتشتیان ثبت شده است. اساس واقعی آنچه در این کتابها آمده اعتقاد به قانون ستیز در طبیعت بوده است. براین اساس، برای هر مرضی که به وسیله اهریمن در زمین منتشر می شد اهورامزدا درمانی به کار می برد[۱].

 اعتقاد به ارواح خبیثه در ایجاد بیماریها به دوره ساسانیان منتقل شد ولی فرضیه ای کامل برای توجیه بیماریها به نظر نمی رسید. بنابراین شاید بتوان گفت که نظریه آلوده شدن از طریق ارتباط فیزیکی نیز در این سرزمین بسیار قدیمی است زیرا مثلاً بر طبق مقررات، پزشکان نمی بایستی بدون رعایت دقت و احتیاط از بالین یک بیمار به عیادت بیمار دیگر بروند (تا موجب شیوع بیماری نزد اشخاص سالم نشود).

 آب در نظر ایرانیان قدیم همپایه آتش دارای اهمیت و تقدس بود و از طرفی آفتاب نخستین نیروی بزرگ پاک کننده شناخته می شدو با توجه به این نکات، تعلیمات دینی که درباره پاکیزگی مطرح بود با اصولی که پیشگیری از بیماری را موجب می شد چنان آمیزشی داشت که جدا ساختن آنها از یکدیگر امکان پذیر نبود. از جمله آتش، خاک، آب و گیاه نمی باید آلوده می شدند و بدین لحاظ و از جهان مشابه طب زرتشتی در زمینه بهداشت عمومی به عالی ترین حد دوران خود رسیده بود.

 در میان تمام آلودگیها، مرگ از همه بزرگتر و مهمتر بود و دست زدن به مرده باعث پلیدی و ناپاکی شخص شده برای تطهیر، تشریفاتی مخصوص لازم بود. هرچند که سگ حیوان قابل احترامی شمرده می شد، جنبه های زیان بار آن مانند انتقال هاری از نظر دور نمانده و زرتشت در این باره چنین هشدار می داد :

 «هرگاه در خانه مزداپرست سگی باشد که نتواند آواز دهد و در هوش وی خلل رسیده باشد وظیفه مزداپرست چه خواهد بود؟ باید گلوبندی چوبی برگردن وی نهند و پوزه بندی … بر او بندند و از دو سو محکم کنند. هرگاه بر طبق این دستور رفتار نکنند و سگی که آواز ندهد و در هوش وی خلل رسیده باشد گوسفند یا انسانی را زخمی سازد چنین شخصی در برابر این زخمها به کیفر بد و زشت خواهد رسید.»

 همچنین از جمل روش های پیشگیری از آلودگی ها یکی جمع آوری کثافات موجود در محلهای نگهداری طیور و نیز نگهداری گاو و گوسفند دور از محل زندگی بود. مگس در میان موجودات موذی از همه زیان بارتر و منفورتر شمرده می شد.

 شرح وقایع حیاتی از جمله تولد و مرگ بخشی عمده از آداب و مقررات مندرج در اوستا را تشکیل می داد. در قوانینی که انجام سقط را منع می کرد، جنبه های دینی با زمینه های علمی همراه بود. درباره مراقبت از بانوان بارداری که بی سرپرست مانده بودند نیز قوانینی وجود داشت که مقررات مربوط به منع و نهی سقط جنین را تکمیل می کرد.

 براساس اطلاعات به دست آمده، وضعیت طب در ایران قدیم پیشرفته تر از آشور بود. حتی به جرأت می توان گفت که ایرانیان اصول «طب یونانی» را به خود یونانیان تعلیم می داده اند چنانکه خود یونانیها هم فرضیه طبایع چهارگانه را یک فرضیه بیگانه (ایرانی) می نامیدند.

 بهداشت در دنیای یونان و روم :

 همانطور که گفته شد، اولین نشانه ها در زمینه توجیه رابطه انسان و محیط در متون یونانی و به خصوص در آثار بقراط مشهود است. کتاب «هوها، آبها و مکانها» قرنها (تا قرن ۱۹ میلادی – آغاز پیدایش علوم جدید میکرب شناسی و ایمنی شناسی) اساس شناخت نظری بیماریهای بومی (ثابت در منطقه خاص) و همه گیر (اپیدمیک) بود.

 اگرچه رومیها مقلد یونانیان در علم طب بودند، ولی به دلایل فرهنگی و خصوصاً جغرافیایی، خود بنیانگزار تسهیلات بهداشتی و خصوصاً تأمین آب مشروب و تعبیه سیستم فاضلاب و ساختن حمامها شدند. پدیده دیگر در زمینه بهداشت عمومی در روم وجود حمامهای عمومی مفصلی بود که بیشتر به تماشاخانه و سیرک شباهن داشت. در همین دوران بهداشت کارگران و معدنچیان نیز مورد توجه قرار گرفت.

 بهداشت در قرون وسطی (۱۵۰۰ – ۵۰۰ میلادی) :

 قرون وسطی با طاعون سال ۵۴۲ میلادی آغاز و با «مرگ سیاه» (طاعون) سال ۱۳۴۸ به پایان خود نزدیک شد. بیماریهای نظیر جذام، طاعون، آبله، سل، جرب، باد سرخ، سیاه زخم و تراخم نیز در تمام این قرون همه گیر بود.

 جداسازی بیماران مبتلا به بیماریهای مسری برای اولین بار در مورد پیشگیری از گسترش جذام به کار گرفته شد. این بیماری که در عهد عتیق بیماری نادری بود در قرون وسطی و به خصوص قرون ۱۳ و ۱۴میلادی به صورت مشکل جدی تری بروز کرد.

 «مرگ سیاه» (طاعون) در سال ۱۳۴۸ از خاورمیانه به سواحل جنوبی اروپا رسید و ظرف سه سال اروپا را در نوردید. روش عمده در مبارزه با طاعون، دور نگهداشتن اشخاص مبتلا و همچنین افراد مشکوک به بیماری، از دیگران بود. جداسازی در ابتدا ۱۴ روز بود که بعداً به ۳۰ روز به مرور تا ۴۰ روز افزایش یافت. براساس این اعتقاد که طاعون عمدتاً از راه کالای آلوده کشتی ها وارد می شود، ونیزیها روش قرنطینه[۲] را برای جدکردن کشتیها، کالاها و افراد مشکوک ابداع کردند. به سال ۱۳۸۳ بندر مارسی اولین ایستگاههای قرنطینه خود را بپا کرد که در آن بعد از بازرسی دقیق کشتیهای وارد شده، تمام مسافرین و کالاهای مشکوک برای ۴۰ روز توقیف و در معرض هوا و آفتاب قرار داده می شدند.

 در این دوران کلیسا عهده دار مقررات بهداشتی بود. به دنبال سقوط عمومی تمدن یونانی – رومی در غرب، صومعه ها آخرین پناهگاه آموختن شد. صومعه های بزرگ که در طول شاهراههای مهم قرار گرفته بودند وظیفه پذیرایی از مسافرین را نیز بر طبق قوانین خیریه کلیسا برعهده داشته، از تسهیلات بهداشتی مهمی نظیر لوله کشی آب، مستراح های مناسب و تأسیسات تهویه برخوردار بودند. این صومعه ها الگوهایی را برای جوامع شهری که حدود قرن دهم در اروپا پدید آمد فراهم آوردند.

 زندگی شهری در قرون وسطی، با مشکلات بهداشتی فراوانی از جمله شلوغی و حفظ راه و رسم زندگی روستایی توسط شهروندان، مواجه بود. این مسائل سبب شد تا بهداشت عمومی از جنبه اندیشه و عمل احیاء گشته و طی قرون وسطی تکامل یابد. یکی از نتایج این اندیشه، تأمین آب لوله کشی در شهرهایی چون ساتمپتون و دوبلین (قرن ۱۳ ) بود. البته بایستی یادآور شد که چنین تأسیساتی قبلاً (در پایان قرن نهم) به دستور سلطان احمد در قاهره به وجود آمده بود. ([۱]  . Quarantine  از کلمه Quaratenaria به معنی چهل گرفته شده. تعیین چهل روز، برای جداسازی تنها براساس اعتقادات مذهبی (مسیحیت و سایر ادیان) بوده و مبنای علمی ندارد.)

 یکی دیگر از نتایج تفکر درباره حل مشکلات زندگی شهری، تأمین آب و غذای سالم و حمایت از مصرف کننده بود. در شهرهایی که آب مصرفی ساکنین توسط لوله کشی تأمین می شد اداره ای به نام «آبخانه» وجود داشت که مسئول آن می بایستی در مورد امانت داری و حفظ اسرار آن سوگند یاد می کرد. ضمناً به موجب مقرراتی فروش ماهی و گوشت و مواد غذایی در محلهای ویژه ای انجام می گرفت. گوشت و ماهی باقی مانده از روز قبل، در برخی از شهرها فقط به غریبه ها عرضه می شد و در بعضی دیگر فقط به بیمارستان ها فرستاده می شد!

 تحول اصلی در جهان قورن وسطی آمیختن فرهنگ مهاجمین بربر با میراث کهن (کلاسیک) امپراطوی ساقط (روم)، و بارورها و آموزش های دین مسیح بود. با این حال روم شرقی یا امپراطوری بیزانس آداب و رسوم و فرهنگ روم را ادامه داد و با انتقال مرکز فرهنگ به شرق، بیزانس (یا قسطنطنیه آن چنان که بعدها نام گذاری شد) پایتخت فرهنگی پزشکی اروپا شد. در اینجا میراث یونانی – رومی حفظ شد و از این مراکز برای اولین بار به اعراب در شرق انتقال یافت. اعراب از طریق ترجمه های تهیه شده از متون علمی یونانی – رومی به حقایق دانش یونانی دست یافتند. تا قرن دهم تمام نوشته های اساسی طب یونانی به زبان های سریانی، عبری، یا عربی ترجمه شده یود. از این تاریخ اعراب و کسانی که در قلمرو حکومت ایشان بودند در تکامل طب و بهداشت عمومی سهیم شدند. ([۱]  . تئوری موسوم به Miasma)

 تلاش عمده دیگری که در قرون وسطی صورت پذیرفت، تفکر درباره علت همه گیریها بود. عموماً طاعون به عنوان یک بیماری مسری تشخیص داده و پذیرفته شده بود. این نظریه بر پایه مشاهده مستقیم قرار داشت ولی تمام سوالات مربوط به ریشه بیماری و طبیعت اپیدمی را پاسخ نمی داد. عقیده مورد قبول همگان این بود که نوعی تغییر در اتمسفر و فساد هوا علت ایجاد بیماری است[۳]. براساس این عقیده، فساد هوا ناشی از فاسد شدن مواد آلی، آبهای راکد و آلوده و امثالهم بوده و استنشاق هوای فاسد، مزاج را مورد حمله قرار داده و بیماری را سبب می شد. همچنین همه گیریهای عظیم ناشی از تلاقی منحوس ستاره ها و ایجاد فساد و اتمسفر بود. این نظریات نه تنها از جهت تأمین پشتوانه نظری اقدامات بهداشت عمومی بلکه از این جهت که فرضیات ایپدمیولوژیک حاکم بر ازمنۀ جدید تا اواخر قرن نوزدهم را تأمین می کرد حائز اهمیت است.

 نظریه نیاز به همیاری اجتماعی هنگام بروز بیماریها یا مصائب دیگر، طی قرون وسطی مقبولیت عامه یافت. این امر هم در شرق مسلمان و هم در غرب مسیحی صادق بود و بهترین شاهد آن ایجاد بیمارستانهاست. در شرق بیمارستانهایی توسط حکام و کارگزاران ایشان در کانونهای شهری ایجاد شد. در غرب بیمارستانهایی توسط کلیسا بنا شد که در تمام خاور نزدیک پراکنده بود.

 لازم به تذکر است که، در این دوره در دانشگاه های مهم طب و الهیات به صورت تلفیقی از این دو رشته تدریس می گردید و طب بقراط و جالینوس تعلیم داده می شد. در اثر اختلافات فیمابین، دانشگاهها تعطیل و مرکز پزشکی از غرب (شهر الرها) به شرق (جندی شاپور) انتقال یافت و اساتید آن به این مرکز روی آوردند. در این شهر برای اولین بار در تاریخ ایران طب بقراطی به طور علنی و عمومی به وسیله پزشکان یونانی تدریس می شد. شهر جندی شاپور که در سال ۶۳۶ میلادی به سپاهیان اسلام تسلیم شد، تا آغاز رونق بغداد به عنوان مرکز خلافت، در سراسر دنیای اسلام به عنوان بزرگترین مرکز تعلیم پزشکی باقی ماند. از این زمان به بعد، از استادان خوب محروم گشته رو به انحطاط نهاد. در این دوران در سرزمین های شرقی اقدامات بهداشت عمومی و دستورالعملهای حفظ الصحه تحت الشعاع تعلیمات طبی و درمانی قرار گرفت و شاید به همین خاطر نشانه چشمگیری در مورد اقدامات بهداشتی در زمینه های اسلامی در کتب تاریخ دیده نمی شود.

 بهداشت دوره رنسانس :

 پیشرفت های صنعتی در قرون ۱۶ و ۱۷ با موفقیت های مهم علمی همراه بود. این موفقیت ها شامل کشف گردش خون توسط «ویلیان هاروی»، استفاده روزافزون از روش های تجربی، پیشرفت در مطالعه بیماری در فرد و جامعه و اولین توجیه منطقی انتقال بیماری به وسیله عامل بیماری زا توسط «گیرولامو فراکاستورو» بود (۱۵۴۶).

 با وجود آگاهی رهبران آن زمان از این واقعیت که توانایی سیاسی و اقتصادی حکئمت در گرو سلامت مردم است، با این حال هیچگونه طرح بهداشتی در سطح ملی به وجود نیامد و این به خاطر عدم آگاهی حکومتها از ترتیب مدیریت اجرائی چنین طرحهایی بود. در نتیجه، برخورد با مشکلات و مسائل بهداشت عمومی هنوز هم به صورت محلی و مقطعی بود. با این وجود اقداماتی برای «نگهداشتن حساب و کتاب» مملکت صورت گرفت که نمونه آن انجام محاسبات سیاسی و آماری (اغلب برای تعیین جمعیت و مالیات) بود.

 در همین دوران اولین نشانه ها درباره موجودات ذره بینی به دست آمد. (لیونهاوک، ۱۶۷۶) و این عقیده که ارگانیسم های میکروسکوپی ممکن است علت بیماریهای مسریباشند نضج گرفت. این تحولات پایه ای برای تغییرات بعدی بود.

 پیشرفت های عظیم علنی قرون ۱۶ و ۱۷ میلادی اصول تشریح و فیزیولوژی را به عنوان علوم پایه پزشکی بنیان نهاد و با استفاده از روش مشاهده و طبقه بندی، تشخیص دقیق تر امراض ممکن باشد.

 تحولات بهداشتی در قرون ۱۸ و ۱۹ میلادی :

 از سال ۱۷۵۰ جمعیت اروپا به سرعت افزایش یافت و این افزایش جمعیت، تعداد زیاد مرگ و میر کودکان زیر یکسال، شرایط نامناسب در زندانها و ایجاد انستیتوهای روانی را به دنبال داشت. این عصر همچنین با کوششهایی برای آموزش عمومی در زمینه های بهداشتی و پرداختن از بهداشت فردی به بهداشت عمومی همراه بود.

 انقلاب صنعتی نابسامانی بهداشتی و رفاهی کارگران را به دنبال داشت. هنگامی که عدم انطباق واقعیتها با خوش بینی های فلسفی تظاهر نمود نیاز شدید به حل مشکلات بهداشت عمومی بیش از پیش مشخص گردید. در انگلیس، جایی که انقلاب صنعتی و اثرات بد آن بر بهداشت پیش از هر جای دیگر تجربه شده بود حرکتی به سوی اطلاحات بهداشتی آغاز گردیدکه نهایتاً به تأسیس انستیتوهای بهداشت عمومی انجامید. پیشرفتهای بهداشت عمومی در انگلیس تأثیر بسزایی بر ایالات متحده داشت. در آمریکا همه گیریهای مکرر تب زرد، وبا، آبله، حصبه و تبفوس مدیریت مؤثر بهداشت عمومی را ضروری می ساخت.

 این دوره شاهد شروع به کار و رشد سریع بیمارستانها نیز بود. بیمارستانهای ساخته شده در انگلیس که نتیجه کوشش های داوطلبانه شهرنشینان بود الگویی را فراهم ساخت که هنوز در ارائه خدمات بهداشت عمومی مورد استفاده است.

 توسعۀ اجتماعی قرن نوزدهم در آلمان و فرانسه، جهت حرکت بهداشت عمومی را برای آینده مشخص ساخت. در نیمه اول این قرن فرانسه در زمینه نظریه های اجتماعی و سیاسی سرآمد همه بود و در نتیجه حرکت بهداشت عمومی در فرانسه عمیقاً تأثیر روح اصلاحات اجتماعی قرار گرفت. با این حال بزرگترین سهم فرانسه در پیشرفت بهداشت عمومی در آن زمان کاربرد روش های علمی در شناخت، درمان و کنترل بیماریهای مسری بود. جنبه دیگری از تکامل بهداشت ظهور آن به عنوان یک علم تجربی آزمایشگاهی بود. در سال ۱۸۶۵ ابداع اولین کرسی بهداشت تجربی در مونیخ ورود دانش به قلمرو بهداشت عمومی را بشارت داد.

 تلاشهای نوینی که در زمینه وقایع نگاری زندگی و مرگ صورت گرفت خصوصاً در سوئد و فرنسه (سال ۱۷۴۸) که از پیشگامان این تلاش ها بودند، و آمریکا که اولین سرشماری را در سال ۱۷۹۰ به انجام رساند نیاز به استفاده از علم آمار را بیش از پیش آشکار نمود. سپس استفاده از روش های واکاوی آماری در حل مسائل بهداشتی ظهور کرد.

 پیشرفت های بهداشتی در سالهای ۱۸۷۵ تا ۱۹۵۰ :

 شناخت روزافزون عفونت منتهی به ریشه کنی اصولی و یا کنترل مؤثر بیماریهای مسری بسیار شد. اقدامات باکتریولوژیست ایتالیایی (آگوستینوباسی) که بر روی عفونت های ناشی از کرم ابریشم در اوائل قرن نوزدهم انجام گرفت این واقعیت را که موجودات ویژه ای علت بیماریهای خاص هستند نشان داد. کشفیات مربوط به ناقلین انسانی و حیوانی مسائل مربوط به تغییرات قابلیت سرایت و مستعد بودن افراد برای ابتلا را روشن ساخت. در آخرین دهه های قرن نوزدهم، «لوئی پاستور»، «فردیناندکوهن»؛ «روبرت کخ» و دیگران روش هایی را برای جداسازی و تمیز باکتریها از هم، ابداع نمئند. «ژرف لیستر» جراح انگلیسی اصول جراحی بدون آلودگی را تکمیل نمود. «رونالد راس» پزشک انگلیسی، پشه را به عنوان ناقل مالاریا شناسایی کرد. «پال لوئی سیموند» ایپدمیولوژیست فرانسوی شواهدی را دال بر اینکه طاعون بدواً یک بیماری مخصوص موش بوده و توسط کک پراکنده می شود ارائه نمود، و دو آمریکایی به نام های «والتررید» و «جیمز کارول» این امر را که تب زرد توسط ویروس ایجاد شده و به وسیله پشه منتقل می گردد نشان دادند. بنابراین بهداشت عمومی و طب پیشگیری مدرن تا اندازه زیادی مدیون میکروب شناسان و حشره شناسان پزشکی است.

 در سال ۱۸۸۱ پاستور اصول واکسن های حفاظت کننده را بنا نهاد و از این راه محرک علاقه ای شد که تا به امروز نسبت به مکانیسم ایمنی وجود دارد. توسعه میکروب شناسی نتایج درخشانی را برای بهداشت عمومی به همراه داشت. در قرن نوزدهم تلاش مؤسسات بهداشتی در زمینه کنترل بیماریهای مسری، شامل کوشش برای بهبود شرایط محیط بود. هنگامی که باکترویولوژیست ها میکروب های مولد بیماریهای خاص را شناسایی کرده و نحوه اثر آنها را نشان دادند پیشرفت به سوی کنترل منطقی بیماریهای عفونی جهت داده شد.

 طی اولین دهه قرن بیستم توسعه های نوین در زمینه بهداشت عمومی، افق فراروی کارکنان این بخش را گسترده تر نمود. هرچند که اصلاحات بهسازی محیط در برخورد با برخی مسائل ارزش فوق العاده ای داشت ولی در مقابله با مسائل بی شمار بهداشتی که بین طبقه فقیر اجتماع شایع بود، تأثیر چندانی نمی کرد. در زاغه های موجود در انگلیس و ایلات متحده فقر غذایی، بیماریهای آمیزشی، الکلیسم و سایر بیماریها شیوع فراوان داشت. لیبرالیسم اقتصادی قرون نوزدهم چنین می پنداشت که افزایش کالا نهایتاً منجر به رفع کمبودهای مربوط به فقر و رنج، خواهد شد. در پایان قرن آشکار گردید که دخالت مثبت و مداوم گروههای اصلاح طلب و دولت هم لازمه این تحول است. به همین علت اقدامات اجتماعی توسط پزشکان، روحانیون، مددکاران اجتماعی، شهروندان انسان دوست ومقامات دولتی آغاز گردید. برنامه ها شامل کوشش های منظم جهت پیشگیری از سل، کاهش صدمات محیط کار و بهبود سلامت کودکان بود.

 اولین نیمه قرن بیستم پیشرفت های زیادتری را در زمینه مراقبت های بهداشتی جامعه و بخصوص رفاه مادران و کودکان و بهداشت شاگردان مدرسه به خود دید. این دوره همچنین شاهد ظهور پرستاران بهداشت عمومی، تشکیل آژانس های بهداشتی داوطلب، برنامه های آموزش بهداشت و بهداشت حرفه ای بود. مسائل مربوط به درمان و مراقبت های پزشکی نیز اهمیت روزافزونی یافت. تأمین خدمات بهداشتی و درمانی به صورتهای گوناگون از قبیل بهداشت ملی، بیمه اجتماعی، حق خدمت پزشکان و سرویس های پزشکی از طریق پیش پرداخت در کشورهای مختلف پدید آمد، و بهداشت عمومی از طریق بازسازی تشکیلاتی خدمات، کارآیی بیشتری یافت.

 در نیمه اول قرن بیستم گردآوری آمار حیاتی به عنوان یک موضوع مهم از نظر امور کلی جامعه تلقی شد. تقریباً همه قوانین مربوط به بهداشت، امنیت و رفاه که در این قرن به تصویب رسید بر پایه مطالعات حقیقی و گزارش های آماری دقیق و علمی استوار بود.

 در پایان بایستی اشاره نمود که علی رغم پیشرفت های چشمگیر بهداشت عمومی طی اواخر قرن نوزدهم و اوائل قرن بیستم در جهان، نشانه ای از تأثیر بر وضعیت بهداشت و درمان در ایران به چشم نمی خورد. نتیجه مطالعه تاریخ بهداشت و طب در این سرزمین طی چند قرن اخیر به طور خلاصه عبارتست از : وجود اطباء انگشت شمار (آنهم برای طبقات مرفه)، بیمارستانهای اندک و قحطی و همه گیری های بی شمار. تنها در زمان ناصرالدین شاه نشانه هایی از احداث چند باب بیمارستان و ایستگاه قرنطینه و مواردی از واکسیناسیون بر علیه آبله به چشم می خورد. تا اولین دهه ۱۳۰۰ اثری از یک تشکیلات منظم در سطح ملی برای تأمین بهداشت و درمان جامعه وجود نداشته و به جز نوشته های پراکنده ای که توسط پزشکان و نویسندگان خارجی برجای مانده گزارشی در زمینه وضعیت بهداشت و درمان و بیماریها موجود نیست. وضع موجود مسائل بهداشتی – درمانی ایران در چند دهه اخیر در فصل های آینده بررسی خواهد شد.

 چهره های جاویدان در تاریخ بهداشت عمومی :

 امپدوکلس[۴] (۴۴۳ – ۵۰۴ قبل از میلاد) :

 فیلسوف و زیست شناس یونانی قبل از سقراط؛ گفته اند که وی شهر سلینوس در سیسیل را به وسیله هدایت آب دو رودخانه به داخل باتلاقهای آن و جلوگیری از راکد ماندن آب از یک اپیدمی – احتمالاً مالاریا – نجات داد.

بقراط[۵] (۳۵۵ – ۴۶۰ قبل از میلاد) :

حکیمی شایسته برای همۀ زمانها. پدر طب. نام او با «کلکسیون بقراط» همراه است اگر چه هیچ کتابی را نمی توان با اطمینان به وی نسبت داد. کتاب منتسب به وی به نام «هوا، آب و مکان» پایۀ درس اپیدمیولوژی برای بیش از دو هزاره بوده است.

مارکوس وارو[۶] (۲۷ – ۱۱۶ قبل از میلاد) :

عالم رومی؛ او رابطه بین باتلاق ها و مالاریا را بیان نموده و نظریه ایجاد بیماری های سخت همه گیر توسط موجودات ریز معلق در هوا را شرح داده است.

فرونتینوس[۷] (۱۰۴ – ۴۰ میلادی) :

کمیسیونر آب شهر رم در سال ۹۷ میلادی تحت امپراطوری «نروا». مؤلف کتاب «کانال های رم» که اولین شرح دربارۀ شاخه مهمی از مدیریت بهداشت عمومی است سلامت و بهداشت خود نداشت.

آری انسان تا چیزی را از دست ندهد به ارزش واقعی آن پی نخواهد برد به عبارت ساده تر از دست دادن آن چیز سبب می شود که چشم انسان نسبت به اهمیت و ارزش آن بازتر شود. عده ای از مردم تصور می کنند که وقتی در خشص علائم بیماری خاصی پیدا نباشد سالم بوده و بهداشت وی رعایت شده است. بدین لحاظ مبنای ارزشیابی بهداشتی را تنها در سالم بودن می دانند. البته سلامتی متضمن بیمار نبودن هست ولی سالم بودن چیزی بیشتر از بیمار نبودن است. یک لحظه به جوابی که به احوالپرسی دیگران می دهید فکر کنید وقتی کسی از شما می پرسد «حال شما چطور است» قبل از جواب دادن چه فکری می کیند؟ آیا گفتن کلمۀ «خوبم» به این معنی است که در بدن خود دردی احساس نمی کنید و بیمار نیستید؟ یا آن که منظورتان این است که یک «شمای» دیگر هم علاوه بر بدنتان وجود دارد که خوشحال، راضی و خوب است، اگر چنین است پس وجود شما ترکیبی از تن و روان شماست که به هم وابستگی دارند و سلامت یکی در سلامت دیگری مؤثر است. به عبارت ساده تأمین بهداشت با حفظ سلامت و بهداشت تن و روان توأماً عاید می گردد و عدم ابتلاء به بیماری یا ناتوانی و نقص عضو دلیل بر سلامت و بهداشت نیست بلکه سلامت روانی نیز همراه با سلامت جسمانی در تکمیل بهداشت باید منظور گردد.

در مقابل کسانی که نسبت به مسائل بهداشت بیگانه بوده و یا توجه کمتری به آن دارند، افرادی نیز وجود دارند که نهایت دقت در بهداشت خود به عمل می آورند. این افراد دارای قدرت و کارآئی بیشتری بوده، خوب می اندیشند و با حوصله زیاد و رفتار پسندیده با دیگران معاشرت می نمایند. شما علائم سلامت کامل را در چهره و رفتار آنها به خوبی تشخیص می دهید. تمامی اعضای بدن آنان دارای شرایطی است که لازمه یک فرد سالم می باشد و سلامتی را در گفتار و کردار این افراد که با قدرت، پر حوصله، خوشرو و شاد هستند می توان تشخیص داد.

برای داشتن بهداشت خوب هر کس بایستی به مقایسات زیر توجه نموده و در مورد هر یک رعایت اصول مربوطه را بنماید :

۱ ) نظافت و بهداشت اعضای بدن

۲ ) تغذیه و بهداشت مواد غذائی

۳ ) خواب و استراحت

۴ ) ورزش و تفریح

۵ ) عدم اعتیاد به مخدرات و محرکات

۶ ) مراقبت های پزشکی

۷ ) توجه کافی به مسایل بهداشت روانی

علاوه بر معیارهای فوق، یک سری مسائل بهداشتی نیز وجود دارند که باید در محیط زیست انسان تأمخین گردد تا موجبات بهزیستی جسمی و روانی و اجتماعی برای او فراهم شود. به عبارت ساده تر کنترل و مهار آن دسته از عوامل محیط که رشد، تکامل، تندستی و بقای انسان ها اثر سوء دارند در این دسته از خدمات بهداشتی جای گرفته اند.

از اهم این خدمات که در کتب اصول بهداشت جامعه و بهداشت محیط، تالیف اینجانبان از آنها به تفصیل یاد شده است، می توان به بهداشت آب و هوا، دفع بهداشتی فاضلاب، اقدامات مربوط به جمع آوری و دفع زباله، آموزش بهداشت و رفتار بهداشتی، پیشگیری و کنترل بیماری های واگیر و مزمن، ارائه خدمات درمانی مطلوب و بهداشت مسکن اشاره نمود. مسئولیت انجام این دسته از خدمات در اکثر موارد با دولت می باشد که با بهره گیری از نیروی انسانی، خدمات مذکور را طرح ریزی و پیاده می نماید. چون اجرای این خدمات بستگی کامل به وضع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و غیره دارد، لذا نحوۀ اجرای آن در تمام ممالک یکسان نبوده و اغلب کشورهای عقب افتاده و در حال توسعه، بدلایلی نظیر مشکلات مالی و فقدان نیروی متخصص، هنوز در سرویس دهی آنها توفیق کاملی نیافته اند.

ارزشیابی بهداشت در انسان

تمام مقالات و پایان نامه و پروژه ها به صورت فایل دنلودی می باشند و شما به محض پرداخت آنلاین مبلغ همان لحظه قادر به دریافت فایل خواهید بود. این عملیات کاملاً خودکار بوده و توسط سیستم انجام می پذیرد.

 جهت پرداخت مبلغ شما به درگاه پرداخت یکی از بانک ها منتقل خواهید شد، برای پرداخت آنلاین از درگاه بانک این بانک ها، حتماً نیاز نیست که شما شماره کارت همان بانک را داشته باشید و بلکه شما میتوانید از طریق همه کارت های عضو شبکه بانکی، مبلغ  را پرداخت نمایید.