مقاله بررسی مشکلات روانی در والدین با کودک عقب مانده ذهنی  مربوطه  به صورت فایل ورد  word و قابل ویرایش می باشد و دارای ۱۶۳  صفحه است . بلافاصله بعد از پرداخت و خرید لینک دنلود مقاله بررسی مشکلات روانی در والدین با کودک عقب مانده ذهنی  نمایش داده می شود، علاوه بر آن لینک مقاله مربوطه به ایمیل شما نیز ارسال می گردد

فهرست مطالب

فصل اول: مقدمه
تعریف عقب ماندگی ذهنی ۵
طبقه بندی کودکان عقب مانده ذهنی ۹
مراحلی که والدین در سازگاری طی می کنند ۳۰
تأثیر کودک عقب مانده ذهنی بر پدر ۴۶
تأثیر کودک عقب مانده ذهنی بر مادر ۴۷
بیان مسئله ۴۹
اهداف تحقیق ۵۱
سؤالات پژوهش ۵۲
تعریف واژه های پژوهش ۵۳
فصل دوم:بررسی تحقیقات پیشین
مقدمه ۵۶
تحقیقات انجام شده بر روی مادران با کودک عقب مانده ذهنی ۶۲
تحقیقات انجام شده در خصوص پدران با کودک عقب مانده ذهنی ۶۷
تحقیقات انجام شده در ارتباط با مقایسه بین پدر و مادر با کودک عقب مانده ذهنی ۶۸
تحقیقات انجام شده در رابطه با سازگاری والدین ۸۱
فرضیه های پژوهش ۸۳
فصل سوم :روش
جامعه آماری ۸۶
نمونه ۸۶
روش نمونه گیری ۸۷
روش اجرا ۸۹
ابزار اندازه گیری ۸۹
نمره گذاری آزمون ۹۴
اعتبار و پایانی آزمون ۹۵
روش آماری ۱۰۰
فصل چهارم: نتایج
نتایج آزمون t برای بررسی فرضیه اول ۱۰۳
نتایج آزمون t برای بررسی فرضیه دوم ۱۰۶

فصل پنجم : بحث یافته ها
بحث یافته ها مربوط به فرضیه اول ۱۰۹
بحث یافته ها مربوط به فرضیه دوم ۱۱۱
بررسی نتایج ۱۱۴
نتیجه گیری ۱۳۲
کاربرد تحقیق ۱۳۵
محدودیت ها و پیشنهادات ۱۳۶
پیوست ها ۱۳۸
فهرست منابع فارسی ۱۵۰
فهرست منابع لاتین ۱۵۳

منابع

فهرست منابع فارسی

۱-   افروز، غلامعلی(۱۳۷۰)، کودکان عقب مانده ذهنی ، چاپ پنجم، انتشارات دانشگاه تهران.

۲-  البرزی، شهلا؛ بشاش ، لعیا (۱۳۷۵)تأثیر کودک عقب مانده ذهنی بر خانواده، فصلنامه پژوهشهای روان شناختی، دوره ۴، شماره ۱ و ۲٫

۳-  بهادرخان، جواد (۱۳۷۲) هنجاریابی آزمون SCL90 ، پایان نامه کارشناسی ارشد، انستیتو روان پزشکی تهران.

۴-  بنی جمالی، شکوه السادات؛ احدی، حسن (۱۳۶۹) ، بهداشت روانی در کودک عقب مانده ذهنی، چاپ اول، نشر نی.

۵-  ترغیبی، شهربانو (۱۳۷۵) بررسی مسائل و مشکلات آموزشی، خانوادگی و اجتماعی کودکان عقب مانده ذهنی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

۶-   داورمنش ، عباس (۱۳۷۰) آموزش و توان بخشی کودکان معلول ذهنی، چاپ دوم.

۷-  رضاپور، محمد (۱۳۷۰) هنجاریابی آزمون SCL90 بر روی دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز.

۸-  رابینسون، نانسی ام؛ رابینسون بی ، هالبرت، کودک عقب مانده ذهنی ، ترجمه فرهاد ماهر (۱۳۶۶)، انتشارات آستان قدس رضوی.

۹-  سعیدی ، ابوالفضل (۱۳۶۷) آموزش و توان بخشی کودکان دچار نقس شنوایی، چاپ اول ، نشر قرن.

۱۰-        ملک پور، مختار (۱۳۶۹) بهداشت خانواده کودکان عقب مانده ذهنی، چاپ سوم، انتشارات دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی.

۱۱-        میلانی فر، بهروز (۱۳۷۰) روان شناسی کودکان و نوجوانان استثنایی، چاپ سوم، نشر قومس.

۱۲-        میرزایی ، رقیه (۱۳۵۹) هنجاریابی آزمون SCL90 ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم پزشکی ایران ـ تهران.

۱۳-        نلسون، رتیاویکس؛ ایزرائیل ـ آلن ـ سی؛ اختلالاهای رفتاری کودکان ، ترجمه تقی منشی طوسی (۱۳۶۹) چاپ دوم، معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی.

۱۴-        نظامی ، پروین (۱۳۶۶) نگرش والدین کودکان عقب مانده ذهنی نسبت به عقب ماندگی ذهنی فرزندشان و مقایسه نگرش آنان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

REFERENCES

Bailey. D, B; Blasco ,P. M, and simeonsson,Rj.(1992). Needs expressed by mothers and fathers of young children with disabilities . American Jornal onMental Retardation vol 97. No1. 1-10

Baker, B; landen. s; and kashima, K. (1991). effect of parent training on families of children with mental retardation incereased Burden or genaralized benefit?American Jamal on Mental Retardation. vol 96 N02. 127-136.

Beckman, Pj.(1983). Influence of selected child characteristics on stress in families of handicalled infants. American Journal on Mental Retardation vo1.95. No5. 585-515.

Beckman, p. land Callagher,lJ.(1983).family of handicapped children, American Journal on Mental Retardation. voi.ss. N06 10-22.

Beckman,P. j.(1991).Compersion of mother’s and father’s perceptions of the effeect of young children with and without disabilities. American Journal on Mental Retardation. vol, 95. No 5. 585·۵۹۹٫

Berkowitz,P.H.(1960).The disturabed child: Reognition and Psychoeducational therapy in the classroom. New York. Boyce, G. and Balliett, W, s.(1995). Effects of children with down syndrome on parent’s activities. American Journal on Mental Retardation vol 100 N02. 115-127

Crnic,    K.A. Greenberg M.T.(1985).Transational relationship

between Perceived family style, risk status and mother-child interactions in two-year olds. Journal of Pediatric Psycology 12. 343-361.

Derogatis,L.R.and Cleary, P” A .. (1977). factorial invariance across gender for the primary symptom 10. 347-356 printed in great Britain.

Dyson, L. L.(1991).Familes of young handicapped children: Parental stress and family functiong. American Journal on Mental Retardation vol. 14: No 5 623-363.

Dyson, L.L.(1992). Response to the persence of a child with disabilities: Parental stress and family functiong overtime. American Journal on Mental Retardation, vo!.98, No.2, 207­۲۷۸٫

EWers, W.H.(1977). An introduction to mental retardation. Charles E.merill.

Floyd, F. Land Phillipe, K.A.(1990). Parental interction with children and without mental retardation- behavior managinent:

Correctivness, and positive exchange. American Journal on Mental Retardation. vol 96, No.4 111-118.

Gallinore. R; Weisnet.T; Jennifer.c; carnier. H; Guthrie .D. (1996).

F arnily responses to children with early developmental delays II. Accommodation intensity and acivity in early and middle childhood. American Journal on Mental Retardation. vol 101, No 3, 215-232.

Gams, E. G.(1972). Comparative parental perceptionas of a Mental Retarded child vo!.77, No.2, 175-180.

Glidden, L.M.(1993).what we do not know about families with developmentally. disabled children: The questionnaire on resources and stress as a case study. American Journal on Mental Retardation. vol 97. 481-495.

Gilldden,L.M.(1979).Training of Learning and memory in retarded person: steratgies , techinques and teaching tools. Handbook of mental deficiency, Hillsdale, N.J.Lawrence erIbaum Associates.

Heller, t;marrkwardh,R;Rowitz,L.farber,B.( 1994).Hispanic adaptation of hispanic families to a member with mental retardation American Journal on Mental Retardation. vo1.99, No.3, 289-306.

Holroyd, J(1987) Questionnaire on resources and stress for families with choronically ill or handicapped . Brandon, VT: Clinical Psycology publishing.

Holroyd.J,Mcarthur, D.(1976). mental retardation and stress on the Parents: A contrast between down syndrome and childhood autism. American Journal of Mental Dejicency. vol 80.43-436.

Jerome, H.R.(1971).Mental retardation, reading and resourser New York.

Jordan,T.E.(1972) The mentaly retarded. Columbus, Ohio: charles E.

Merrill.

Kogan,K.L; Wimberger, H,.C; bobbit, R.A.(1969).Analysis of mother child interaction in young mentalretardation. Child Develpoment. No.4. 799-812

Kelman,R. H.( 1956).Mental retardation and their families. American journal of Mental Dejieiency, vol61 , No.3, 34-49.

Kathryn,B.A.(1976).The mentally retarded. An educational Psycology. New Jersy.

Kogan,K.L; tyler,n.(1973).Mother-Child interraction in young physically handicapped children. American Journal of Mental Deficiency. vol 77. NoS. 492-497.

Krass,J ;wyngarden,M( 1993)child-related and parenting stress: similarities and differences between mother and fathers of children with Disabilities. American Journal on Mental Retardation. vo.l97, No4. 393-404. Marshall, N,R;and hegrenes, J,R.(1993). Verbal interaction: Mother and their retarded children vs mother and their non retarded children. American Journal on Mental RetadationvoI96,No7. 242-257.

Mccubbin, H. and Paterson J.(1983). Family stress adaptation to cricis: A double ABCX model of family behavior in. Social stresses and the family

چکیده :

به منظور بررسی مشکلات روانی در والدین با کودک عقب مانده ذهنی تعداد ۱۰۰ نفر از والدین با کودک عقب مانده ذهنی با ۱۰۰ نفر از والدین با کودک عادی مورد مقایسه قرار گرفتند. افراد مورد نظر از والدین دانش آموزانی بودند که در مدارس استثنایی و عادی شهر تهران ، در پایه های دوم تا پنجم ابتدایی مشغول به تحصیل بودند. از تعداد کل نمونه، ۱۰۰ نفر را مادران و ۱۰۰ نفر را پدران تشکیل می دادند. بدین ترتیب که والدین با کودک عقب مانده ذهنی را ۵۰ مادر و ۵۰ پدر و والدین با کودک عادی نیز شامل ۵۰ پدر و ۵۰ مادر می شد. همچنین وجود مشکلات روانی در پدران و مادران با کودک عقب مانده ذهنی مورد بررسی و مقایسه گرفت. نتایج آزمون t برای گروه های مستقل نشان داد که والدین با کودک عقب مانده ذهنی مشکلات روانی بیشتری را در مقایسه با والدین با کودک عادی تجربه می کنند و تفاوت بین آنها در زمینه های پرخاشگری، اضطراب، حالات وسواسی ـ اضطرابی، حساسیت بین فردی، شکایات جسمانی و افسردگی معنادار بوده و در زمینه های روان پریشی، ترس مرضی و حالات پارانوئید تفات معناداری بین والدین دو گروه وجود ندارد.

نتایج آزمون t وابسته برای بررسی وجود یا عدم وجود تفاوت بین پدران و مادران با کودک عقب مانده ذهنی نشان می دهد که مادران مشکلات روانی بیشتری را در مقایسه با پدران تحمل می کنند. همچنین نتایج آزمون t وابسته در هر کدام از ابعاد نه گانه مقیاس ScL90 نشان داد که بین پدران و مادران در زمینه های رفتارهای پرخاشگرانه، افسردگی، شکایات جسمانی، حساسیت بین فردی و اضطراب تفاوت معناداری وجود دارد. و در زمینه های روان پریشی ، ترس مرضی، حالات پارانوئید، حالات وسواسی ـ اضطراری تفاوت معناداری بین پدران و مادران با کودک عقب مانده ذهنی وجود ندارد.

مقدمه

وجود یک کودک عقب مانده ذهنی مسائل فراوانی را در خانواده و اعضای آن بوجود می آورد و تأثیر آن بر رفتار و واکنشهای والدین موضوعی نیست که قابل اغماض و انکار باشد. این تأثیر تنها بر روی نحوه ارتباط والدین با یکدیگر و یا ارتباط بین کودک معلول با سایرین نیست، بلکه ارتباط متقابل و تعاملات افراد خانواده را نیز تحت تأثیر قرار می دهد (تیم چاک[۱]، به نقل از نظامی ۱۳۶۶).

وجود کودک عقب مانده ذهنی معمولاً منجر به تغییر رفتار اعضای خانواده می شود. والدینی که با هزاران امید و آرزو منتظر تولد طفل طبیعی و سالم و زیبا می باشند، با تولد کودک عقب مانده با مرگ آرزوها و امیدها و افول انتظارات خود مواجه می شوند و آینده ای مبهم و تاریک را برای خود ترسیم می نمایند.

وقتی کودک از لحاظ بدنی طبیعی بدنیا می آید، انتظارات والدین تا اندازه ای برآورده می شود. اما بعدها اگر در جریان رشد کودک مشکلی رخ دهد ممکن است که این توقعات تغییر کند و درست در همین زمان است که برچسب هایی از قبیل کندآموز، کندذهن و عقب مانده ذهنی از طرفین والدین مورد استفاده قرار می گیرند (الکساندر و تیم چاک[۲]، به نقل از نظامی ۱۳۶۶).

در نگاهی گذرا به مسئله عقب ماندگی ذهنی و تأثیری که این پدیده بر روابط والدین با یکدیگر و با کودک و از طرفی با دیگران می گذارد، می توان والدینی را مشاهده کرد که تا مرز نابودی و از بین بردن فرزند خویش پیش رفته و یا درصدد طرد کامل او برآمده اند. از سویی دیگر، والدینی را نیز می توان یافت که تمام هم و غم و نیز تلاش خود را صرف رشد و شکوفایی و درمان و تربیت فرزند عقب مانده ذهنی خود کرده اند. شاید این برخوردها و واکنش های متضاد از طرف والدین بیانگر این باشد که آنها در هنگام برخورد با فرد عقب مانده ذهنی دچار نوعی ابهام می شوند و این باهام شاید به دلیل عدم شناخت موضوع عقب ماندگی ذهنی، انواع و عوامل بوجود آورنده آن باشد. بنابراین قبل از هر چیز با توجه به مسائل متعدد کودکان عقب مانده ذهنی ضروری به نظر می رسد که درک روشنی از تعاریف، طبقه بندی و علل و عوامل مؤثر در بروز عقب ماندگی ذهنی ارائه گردد. چرا که در هر مقطع زمانی تعریفی خاص با توجه به نگرش های حاکم بر جوامع از پدیده عقب ماندگی ذهنی ارائه می شود و در نتیجه وظایف والدین نیز بر اساس این تعاریف و نگرشها، تعیین و مشخص می شوند (تیم چاک[۳]، به نقل از نظامی ۱۳۶۶). والدین نه تنها نسبت به فرزند عقب مانده ذهنی خود واکنش عاطفی نشان می دهند. فشار گروهها خواه واقعی باشد یا غیرواقعی، اغلب والدین را به کناره گیری از تماس های عادی اجتماعی شان وادار می سازد. خانواده بی اختیار گوشه گیر می شود و به دلیل افزایش این طرد اجتماعی و گوشه گیری، والدین تمایل به تمرکز دائمی و بیش از حد بر فعالیت های کودک پیدا می کنند. این افزایش توجه و تمرکز به ناتوانائی های کودک، موجب بروز اختلالات شخصیتی و روانی بیشتر والدین می گردد (داور منش، ۱۳۷۰).

وجود کودک عقب مانده ذهنی اثرات عمیقی بر روی نحوه ارتباط اعضای خانواده با هم و هر یک از آنان با کودک می گذارد و همین اثرات، چنانچه به گونه ای منطقی و چاره جویانه حل نشود، ضایعات جبران ناپذیری بر والدین و سایر اعضای خانواده و خصوصاً کودک عقب مانده وارد می کند. عامل هرگونه تفاهم و پذیرش یا عدم تفاهم در اصل خود والدین می باشند. بنابراین نوع عکس العملی که پدر و مادر در مقابل عقب ماندگی ذهنی فرزندشان از خود بروز می دهند در ایجاد جوی مساعد هم برای خود کودک و هم برای سایر افراد خانواده نقش بسیار حساسی را دارد (میلانی فر، ۱۳۷۰).

تعریف عقب ماندگی ذهنی[۴]:

تاکنون تعاریف متعددی از عقب ماندگی ذهنی توسط دست اندرکاران و متخصصان مختلف ارائه گردیده است. اما باید اذعان نمود که تعریف دقیق و روشن عقب ماندگی ذهنی چندان آسان نیست، زیرا که عقب ماندگی ذهنی با شرایط یکسان و به یک میزان و با علل مشابه و آثار همانند در همه افراد عقب مانده ذهنی مشاهده نمی شود. عقب ماندگی ذهنی یک پدیده تک بعدی نمی باشد، بلکه یک شرایط مرکب و پیچیده ذهنی است. به همین جهت بسیاری از متخصصین امور تربیتی، روان شناسی و روان پزشکی و پزشکی علاقمند به بررسی ابعاد مختلف عقب ماندگی ذهنی می باشند. بدیهی است که در این میان، پزشکان در تعریف عقب ماندگی ذهنی عمدتاً توجه خاصی به ضایعات مغزی معطوف داشته و روان شناسان بیشتر به چگونگی رفتار در افراد عقب مانده ذهنی توجه می نمایند. در هر حال آنچه که مورد نظر غالب متخصصان آموزش و پرورش کودکان عقب ماندگی ذهنی می باشد، ارائه یک تعریف جامع از عقب ماندگی ذهنی و نمایان نمودن تمامی ویژگی های مربوط به تأخیر در رشد ذهنی و روانی و عاطفی و اجتماعی افراد عقب مانده است (افروز، ۱۳۷۰).

انجمن عقب ماندگی امریکا[۵] تعریفی بدین قرار ارائه می دهد، عقب مانده ذهنی به شرایطی اطلاق می شود که در آن عملکرد کلی ذهن به طور مشخصی پایین تر از میانگین است و همزمان با آن در رفتارهای انطباقی نارسایی هایی دیده می شود که این وضعیت در دوران رشد پیش می آید (گروسمن، به نقل از منشی طوسی، ۱۳۶۹). عملکرد کلی ذهن بر اساس نتیجه آزمونهای هوشی استاندارد سنجیده می شود. زمانی که گفته می شود عملکرد ذهنی فرد پایین تر از میانگین است یعنی دو انحراف معیار نمره هوشی او از حد متوسط پایین تر است و رفتار سازگارانه عبارتست از درجه رسیدن فرد به معیارهای مناسب سن و گروه اجتماعی در استقلال فردی و مسئولیت اجتماعی می باشد (منشی طوسی، ۱۳۶۹).

کـانـر[۶] دو طبقه از اشخاص مبتلا به نقص ذهنی را برحسب موقع و منزلت بزرگسالیشان تعریف کرد. تعاریف او میزان معلولیت را با توجه به شرایط محیطی که فرد معلول باید خود را با آن منطبق سازد مورد توجه قرار می داد و کندذهنی نسبی و مطلق را با توجه به تعابیر ذیل مورد تمیز و تفکیک قرار می داد.

نوع اول عقب ماندگی ذهنی شامل افرادی که در تمام جوامع دچار مشکل هستند یعنی نارسایی های آنها به گونه ای است که هم در جوامع پیشرفته و هم در جوامع غیر پیشرفته، عقب مانده ذهنی تلقی می شوند. و نوع دوم شامل افرادی می شود که محدودیت های هوشی آنها به طور قطع مرتبط با معیارهای فرهنگی خاص است که آنها را احاطه کرده که در جوامع ساده ترف آنها هیچ مشکلی در باب نایل شدن و برخورداری از برابری در برآورد آرزوهای قابل درک و عملی خود ندارند (رابینسون به نقل از ماهر ۱۳۶۶).